18. Aktywność zrzeszeń rodziców dzieci upośledzonych umysłowo. Rodzenie się nowych rozwiązań organizacyjnych i form kształcenia oraz pomocy osobom upośledzonym umysłowo. Komitet Pomocy dzieciom Specjalnej troski. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym.

Stowarzyszenie Komitet Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski powstało z inicjatywy rodziców i opiekunów osób niepełnosprawnych w 1990r. Misją stowarzyszenia jest niesienie wszechstronnej pomocy osobom niepełnosprawnym jak również ich rodzinom i opiekunom. Realizując swoją misję Stowarzyszenie uruchomiło w 1993r. Warsztat Terapii Zajęciowej oraz w 2004r. Zakład Aktywności Zawodowej. Są to placówki, w których prowadzona jest terapia zawodowa, społeczna i lecznicza osób niepełnosprawnych.

Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym jest organizacją społeczną reprezentującą interesy osób z upośledzeniem umysłowym i ich rodzin. Wypowiada się i działa w imieniu osób z upośledzeniem umysłowym i ich rodzin lub opiekunów w Polsce. Stowarzyszenie jest członkiem :
Inclusion International - Międzynarodowej Ligi Stowarzyszeń na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym (ILSMH). Naszym celem jest: działanie na rzecz wyrównywania szans osób z niepełnosprawnością intelektualną, tworzenie warunków przestrzegania wobec nich praw człowieka, prowadzenia ich ku aktywnemu uczestnictwu w życiu społecznym oraz wspieranie ich rodzin. Formy działalności: Warsztaty Terapii Zajęciowej Ośrodek Wsparcia Rodzin  Mieszkania chronione  Inne formy działalności: Wyjazdowe formy rehabilitacji i rekreacji Integracyjne imprezy sportowe, turystyczne, festyny. Przeglądy twórczości (wystawy, jarmarki, przedstawienia ) Współpraca z mediami promocja możliwości  osób niepełnosprawnych intelektualnie.Wsparcie dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin (informacja, poradnictwo, pomoc) Promocja zatrudnienia i trening zawodowy.

  INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE Jest wiele instytucji w Polsce, które zajmują się osobami niepełnosprawnymi. Kościół Katolicki prowadzi Duszpasterstwo Rodzin Specjalnej Troski - tzn. rodzin wychowujących niepełnosprawne dzieci lub opiekujących się niepełnosprawnymi osobami dorosłymi.
    Przede wszystkim jest to wychowanie religijne przez Katechizację dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz organizowanie dla nich nabożeństw, spowiedzi, pielgrzymek, rekolekcji itp.
    Zadaniem proboszczów jest szczególna troska o rodziny wychowujące niepełnosprawne dzieci.
    Dbają oni o integrację tych rodzin ze społecznością parafialną. Komisje charytatywne, działają w poszczególnych parafiach, udzielają rodzicom mającym niepełnosprawne dzieci i znajdującym się w trudnej sytuacji bytowej, pomocy materialnej w postaci żywności i odzieży.
    Inną formą pomocy są obozy wypoczynkowe i turnusy rehabilitacyjne, w których razem z niepełnosprawnym dzieckiem biorą udział wszyscy członkowie rodziny, są one finansowane ze środków kościelnych, a odpłatność uczestników jest niewielka. Duszpasterstwo skupia osoby świeckie, które pragną poświęcić swój czas na pracę z osobami niepełnosprawnymi.
    Działa także ruch "Wiara i Światło", którego formą organizacyjną są spotkania skupiające przeważnie kilkanaście osób, w tym również osoby niepełnosprawne.
    Spotkania wypełnione są różnymi formami aktywności: modlitwą, medytacjami, dyskusjami, wspólnymi graniami i zabawami itp.
    Młodzież skupiona w ruchu "Wiara i Światło" organizuje również wycieczki, biwaki, rajdy i pielgrzymki. Ponadto pomaga rodzinom wychowującym niepełnosprawne dzieci - opieka nad dzieckiem w godzinach pracy rodziców, robienie zakupów, zabieranie dzieci na spacery.
    STOWARZYSZENIE RODZICÓW
    Podobnie jak w innych krajach, również w Polsce rozwijają działalność społeczne organizacje skupiające rodziców dzieci niepełnosprawnych. Są to Koła lub Kluby Rodziców funkcjonujące przy terenowych oddziałach Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, Polskiego Związku Niewidomych, Polskiego Związku Głuchych, Towarzystwa Walki z Kalectwem. Oprócz rodziców należą do nich również osoby, które stykają się z niepełnosprawnymi dziećmi, które pragną pomóc im swoją wiedzą i doświadczeniem - psycholodzy, pedagodzy, lekarze, działacze społeczni. Skupieni w kołach rodzice mają możliwość kontaktowania się z ludźmi, z podobnymi problemami.
    Koła starają się przyciągnąć do współpracy nowe rodziny. Organizują dla nich stałe dyżury informacyjne, w trakcie których udzielają porad odnośnie leczenia, wychowania i rehabilitacji dziecka. Koła zapraszają przedstawicieli różnych instytucji, aby poinformować rodziców o świadczeniach socjalnych przysługujących dziecku i im samym, o możliwościach kształcenia zawodowego i zatrudnienia dziecka. Koła są także organizatorami wypoczynku niepełnosprawnych dzieci - kolonii, zimowisk czy obozów, a w czasie roku szkolnego - wycieczek, biwaków, zajęć sportowych.
    Niektóre koła podejmują działania mające na celu odciążenie rodziców od stałej opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem.
    Niekiedy organizują kluby towarzyskie dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. Dzieci i młodzież zrzeszona w Klubach może organizować wycieczki, wyjścia do kina, teatru, cyrku, na koncert.
    Jednak najważniejszą formą działalności Kół Rodziców są turnusy rehabilitacyjne dla dzieci niepełnosprawnych i ich rodziców.
    Turnusy trwają zwykle 2 tygodnie. Koła zatem mogą udzielać bardzo skutecznej pomocy rodzinom wychowującym dzieci niepełnosprawne /8/.
    ORGANIZACJE INWALIDZKIE
    Działalność zrzeszeń inwalidzkich w Polsce ma wieloletnią tradycję. Zrzeszenia prowadzą rehabilitację osób niepełnosprawnych, zatrudniają je, zapewniają im pomoc materialną oraz prowadzą działalność kulturalną, oświatową sportową. W naszym kraju największymi organizacjami inwalidzkimi są: Polski Związek Niewidomych, Polski Związek Głuchych. Pierwszy udziela osobom niewidomym pomocy materialnej. Zaopatruje je w przedmioty ułatwiające życie codzienne - np. brajlowskie zegarki, termometry itp.
    Dzieci otrzymują także odpowiednie podręczniki, pomoce szkolne. Organizuje obozy, kolonie, różne kursy. Specjalnie dla dzieci wydaje pisma "Pochodnia" i "Promyczek", posiada biblioteki i punkty biblioteczne.
    Różnorodną działalność prowadzi także Polski Związek Głuchych. Związek posiada własne placówki kulturalno - oświatowe, kluby sportowe. Dla niesłyszących, którzy nie posiadają kwalifikacji zawodowych, prowadzi zakłady szkoleniowo - produkcyjne. Prowadzi również Specjalistyczne Poradnie Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu oraz Punkty Logopedyczne.
    Związek organizuje również turnusy rehabilitacyjne dla rodziców z dziećmi niepełnosprawnymi słuchowo.
    Obok wymienionych związków działalność na rzecz osób niepełnosprawnych prowadzi także Polskie Towarzystwa Walki z Kalectwem. Organizuje ono różne akcje propagandowo - informacyjne mające na celu uświadomienie ludziom przyczyn różnych niesprawności i możliwości zapobiegania im. Poza działalnością profilaktyczną zajmuje się: skutecznym zwalczaniem i pomniejszaniem zaistniałych już niesprawności, przystosowaniem ludzi niepełnosprawnych do życia w otwartym społeczeństwie oraz adaptowaniem warunków tego życia do potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych

KSZTAŁCENIE DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH . W Polsce system oświatowy zapewnia dzieciom niepełnosprawnym możliwość kształcenia, wychowania, opieki i pomocy odpowiadającej ich możliwościom. Kształceniem specyficznym, wychowaniem i opieką obejmuje się dzieci i młodzież z odchyleniami i zaburzeniami w rozwoju od 3 do 18 roku życia, a w uzasadnionych przypadkach nawet do 21 roku życia.
    Edukacja specjalna to realizowanie systemu wychowania, kształcenia, wsparcia i wyposażenia, którego potrzebuje uczeń dla osiągnięcia jak najpełniejszego rozwoju i przygotowania do niezależnego, samodzielnego, aktywnego i twórczego życia.
    Pomoc w procesie rewalidacji dzieciom niepełnosprawnym niosą już przedszkola, następnie szkoły podstawowe i ponad podstawowe, praca zawodowa, zatrudnienie i dalsze kształcenie. Wśród licznych placówek oświatowych niosących pomoc rodzicom dzieci niepełnosprawnych, ważną rolę odgrywają poradnie psychologiczno - pedagogiczne. Ich zadaniem jest m.in. wykrywanie dzieci z różnymi niepełnosprawnościami, ich diagnozowanie i kwalifikowanie do różnych form kształcenia specjalnego. Dzieci te są kierowane głównie przez placówki oświatowe, ale mogą być zgłaszane także przez samych rodziców.
    W poradni dzieci poddawane są badaniom psychologicznym i pedagogicznym, a w razie potrzeby medycznym. Jeżeli u dzieci wykrywa się niewielkie defekty, wtedy pracuje się z nim na zajęciach korekcyjno - wyrównawczych, a jeżeli u zgłoszonego dziecka zostają stwierdzone poważniejsze zaburzenia, wtedy kierowane jest ono do szkoły specjalnej (za zgodą rodziców)..
   

   PRACA ZAWODOWA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH. Podjęcie pracy zawodowej rozpoczyna nowy etap w życiu człowieka, rzutuje na jego dalsze życie. Wpływa na samoocenę.
    Na tej podstawie człowiek spostrzega m.in. własną pozycję społeczną, użyteczność dla innych, swoje możliwości i zdolności. Dlatego niewątpliwie istotną pomocą dla ludzi niepełnosprawnych jest stworzenie warunków umożliwiających ich zatrudnienie. Praca bowiem przeciwdziała izolacji społecznej. Umacnia w niepełnosprawnej osobie poczucie godności i korzystnie wpływa na jej stosunek z rodziną i innymi osobami.
    Młodzież z różnymi niesprawnościami po ukończeniu szkoły zawodowej może podjąć pracę w normalnych zakładach pracy lub w zakładach spółdzielni inwalidów.
    Jeżeli osoba niepełnosprawna podejmuje pracę w normalnym zakładzie pracy, wtedy charakter wykonywanej pracy powinien być dostosowany do jej możliwości, powinna ona otrzymać dodatkowe urządzenia, które ułatwiłyby jej wykonywanie czynności zawodowych, oraz powinna zostać otoczona troskliwą opieką ze strony służby bhp i służby zdrowia.
    Osoby, które nie mogą podjąć pracy w normalnych zakładach pracy, zatrudniane są przez spółdzielczość inwalidzką - w zakładach spółdzielni inwalidów, w zakładach pracy chronionej lub wykonując pracę chałupniczą.
    Zwykłe zakłady spółdzielni inwalidów pod względem organizacyjno - technicznym nie różnią się od normalnych zakładów pracy. Ich specyfika pracy wiąże się tym, że typ produkcji dostosowany jest do warunków zdrowotnych zatrudnionych w nim osób. Ponadto zapewnia się zatrudnionym specjalistyczną opiekę lekarską, rehabilitację zawodową i opiekę socjalną.
    W zakładach pracy chronionej zatrudniane są osoby o głębszych stopniach niesprawności - niewidome, głuche, z dodatkowymi niesprawnościami, upośledzone umysłowo w stopniu głębszym, osoby z poważnymi uszkodzeniami narządów ruchu. Rodzaj wykonywanej pracy dostosowany jest do możliwości zatrudnionych, wykonywane czynności mają charakter manualny, są mało skomplikowane i nie wymagają specjalnych umiejętności zawodowych.
    System pracy chałupniczej przeznaczony jest dla tych osób, które z uwagi na swoją niesprawność nie mogą podjąć pracy w zakładach. Osoby te najczęściej posiadają I lub II grupę inwalidzką.
    Ten rodzaj pracy wykonują zwykle osoby z ciężkimi uszkodzeniami narządów ruchu, z niesprawnością sprężoną. Praca chałupnicza jest organizowana przez zakłady spółdzielni inwalidów. Osoby pracujące w tym systemie są wyposażone w odpowiednie urządzenia produkcyjne. Zorganizowaną mają dostawę surowców i odbiór produktów. Rodzaj przydzielonej pracy uzależniony jest od stanu zdrowia osoby poszkodowanej, np. mogą to być drobne prace tokarskie, introligatorskie, dziewiarstwo, montaż długopisów lub klejenie torebek, kopert, naszywanie guzików itp.    Dla właściwego zatrudnienia osób niepełnosprawnych konieczne jest spełnienie dwóch warunków:

• dokonanie prawidłowej oceny możliwości psychofizycznych danej osoby niepełnosprawnej, określenie jej wydolności i możliwości podjęcia przez nią pracy zawodowej, uwzględniając wykształcenie, predyspozycje fizyczne i psychiczne, aspiracje życiowe i preferencje zawodowe;

• dokonanie właściwej oceny adaptacji przeznaczonego dla niej stanowiska pracy , zgodnie z jej wymaganiami.

    Każda osoba niepełnosprawna, pomimo uszkodzenia organizmu zachowuje pewne sprawności, uzdolnienia i dyspozycje psychiczne, które po ich poznaniu, ukierunkowaniu i usprawnieniu mogą stać się podstawą umożliwiającą podjęcie szkolenia, a później pracy. Natomiast dobrze dobrane stanowisko pracy, spełniające zakładane wymogi i oczekiwania może mieć charakter terapeutyczny i usprawniający /11/.
    "Integracja zawodowa to w nowoczesnym pojęciu włączenie osób niepełnosprawnych w system szkolenia i kształcenia zawodowego przeznaczonego dla młodzieży pełnosprawnej oraz  zatrudnianie ich w zwykłych warunkach na otwartym rynku pracy razem z osobami pełnosprawnymi. Rehabilitacja zawodowa to nie tylko zatrudnianie osób niepełnosprawnych, ale również poradnictwo zawodowe oparte na ocenie zdolności pracy, szkolenie zawodowe i w ostatniej kolejności opieka nad zatrudnionymi osobami niepełnosprawnymi.
    Planując rehabilitację zawodową należy pamiętać, że ma ona szansę powodzenia w sytuacji, gdy rozpoczyna się możliwie jak najwcześniej, w trakcie prowadzonej jeszcze rehabilitacji medycznej i gdy towarzyszy jej rehabilitacja społeczna" /11/.
    Dla poprawy szans osób niepełnosprawnych na rynku pracy niezbędna jest długofalowa polityka, nastawiona w dużej mierze na zmianę percepcji osoby niepełnosprawnej w społeczeństwie, także przez służby zatrudnienia, które nie zawsze są przygotowane do pracy z osobami niepełnosprawnymi.

---