Lis Izabela
Kl. III b
ZAGROŻENIA DLA ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCE Z WYTWARZANIA I WYSYŁANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ.
POLE ELEKTROMAGNETYCZNE I JEGO WPŁYW NA ORGANIZMY ŻYWE.
Elektrownie i elektrociepłownie- energia elektryczna i cieplna
To, że energia elektryczna jest najcenniejszą postacią energii finalnej, że jest ekologicznie czysta, że łatwo ją przesyłać i przetwarzać w różne postacie energii użytkowej rozumie cały świat. Nic więc dziwnego, że zapotrzebowanie na nią wszędzie rośnie. W krajach rozwiniętych udział energii elektrycznej w energii finalnej wzrasta coraz szybciej. Tak więc energia elektryczna i co za tym idzie elektrownie elektryczne są najbardziej pożądane.
Elektrownia, ogólnie mówiąc to zakład przemysłowy lub zespół urządzeń wytwarzający energie elektryczną z różnych form energii pierwotnej. Elektrownia oddająca na zewnątrz, na potrzeby odbiorców duże ilości ciepła nosi nazwę elektrociepłowni. Ze względu na postać energii pierwotnej elektrownie dzieli się ogólnie na: elektrownie cieplne klasyczne, elektrownie cieplne jądrowe tzw. jądrowe oraz wodne (w tym szczytowo-pompowe).
Oddziaływanie na środowisko
Elektrownie i elektrociepłownie mają znaczący wpływ na powietrze atmosferyczne, glebę i wody, a za ich pośrednictwem na rośliny, zwierzęta, ludzi i konstrukcje metalowe (korozja).
Na środowisko naturalne oddziałują przede wszystkim:
* produkty spalania paliw, należą do nich: spaliny, zawierające popiół lotny (pył), dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek i dwutlenek węgla, żużel spod kotłów, odpady i ścieki z instalacji odsiarczania spalin( pylenie występuje również w procesach transportu, składowania i rozładunku paliw)
* hałas towarzyszący przy rozładowaniu, kruszeniu węgla, wytwarzany przez wentylatory, sprężarki
* duży wpływ na środowisko naturalne mają ścieki przemysłowe, które wytwarzane są przy uzdatnianiu wody do obiegu parowego i do obiegu chłodzącego oraz z instalacji odsiarczania spalin, a także podgrzewanie wody w rzekach (jeziorach) w przypadku otwartego obiegu chłodzenia turbin. Chłodzenie w obiegu zamkniętym - wentylatorowe i kominowe jest źródłem hałasu i roszenia przyległych terenów
* obieg elektryczny poprzez hałas transformatorów i silników oraz oddziaływanie pól elektromagnetycznych ma także niekorzystny wpływ na środowisko naturalne.
Skutki zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego są wielorakie: choroby ludzi i zwierząt, niszczenie konstrukcji budowlanych, korozję metali, straty światła słonecznego i wynikające stąd zwiększenie zużycia energii elektrycznej na oświetlenie, straty transportu lotniczego i samochodowego w wyniku pogorszonej widoczności.
Wpływ elektrowni na wody powierzchniowe przejawia się zarówno w znaczeniu ilościowym jak i jakościowym. W elektrowni woda jest wykorzystywana w procesach produkcji energii elektrycznej do wytwarzania pary (obieg parowo wodny) oraz do ochładzania pary (obieg chłodzący skraplacze). Obieg parowo wodny wymaga uzupełnienia wodą o wysokiej jakości, natomiast obieg chłodzący potrzebuje dużej ilości wody. Woda chłodząca skraplacze odprowadza do otoczenia znaczne ilości ciepła. Ochładzanie wody podgrzanej powoduje powstawanie strat wody, wpływając na bilans wody w przyrodzie, oraz oddziałuje na środowisko, wprowadzając zmiany w ekosystemach wód powierzchniowych.
Użytkowanie wody przez elektrownie wpływa na organizmy żywe w sposób bezpośredni, w czasie ich przepływu wraz z wodą przez urządzenia obiegu chłodzącego, oraz w sposób pośredni w wyniku odprowadzania ciepła do wód powierzchniowych. Organizmy żywe przepływające przez urządzenia i przewody obiegu chłodzącego są narażone na: uszkodzenia mechaniczne, szok termiczny, działanie chemiczne.
Zanieczyszczenie atmosfery i tlenu wpływa pośrednio na rozwój lasu. Naruszona bowiem zostaje równowaga chemiczna i zmieniony odczyn pH w środowisku glebowym. Działanie bezpośrednie jak oparzenia tkanki roślinnej oraz ograniczenie intensywności fotosyntezy wskutek dużego zapylenia powierzchni liści, nie występuje , jeśli są stosowane elektrostatyczne odpylacze spalin (elektrofiltry) i wysokie kominy. W sposób pośredni na lasy oddziałuje dwutlenek siarki oraz tlenki azotu.
Elektrownie jądrowe
W elektrowni jądrowej następuje w procesie rozszczepiania jąder atomów uranu, plutonu lub toru wyzwolenie energii cieplnej, którą wykorzystuje się do wytworzenia pary wodnej. Energia cieplna tej pary zostaje przemieniona w energię mechaniczną w procesie rozprężania pary zachodzącego w turbinie, a dalej następuje przemiana energii kinetycznej w energię elektryczną w napędzanym przez łopatki turbiny generatorze prądu.
Oddziaływanie w na środowisko
Elektrownia jądrowa podczas eksploatacji wywiera wpływ na środowisko poprzez:
* wydzielenie produktów promieniotwórczych do atmosfery
* wydzielenie produktów promieniotwórczych do wód zrzutowych
* wydzielenie ciepła odpadowego do wody chłodzącej
Działalność elektrowni wiąże się ściśle z wytwarzaniem pola elektromagnetycznego.
Pole elektromagnetyczne to jedna z form energii. Wyróżnia się pola składowe: elektryczne i magnetyczne. Pole elektryczne wywołane jest obecnością ładunków elektrycznych przeciwnych znaków (czyli napięciem elektrycznym), a magnetyczne - ich ruchem (czyli prądem elektrycznym). Im większa jest moc pracującego urządzenia elektrycznego (na przykład transformatora), tym większy płynie prąd i tym większe jest pole magnetyczne wokół tego urządzenia i w pobliżu kabla zasilającego. Polu magnetycznemu zawsze towarzyszy pole elektryczne. Pole elektryczne może natomiast istnieć samo. Włączona do gniazdka lampa, gdy nie świeci, wywołuje wokół siebie i kabla zasilającego pole elektryczne, a gdy świeci - również pole magnetyczne.
Już z samego czysto fizycznego określenia, czym jest pole elektromagnetyczne, można by właściwie wywnioskować, że działać ono powinno na żywe organizmy podobnie jak pola magnetyczne i elektryczne. Niezliczone doświadczenia wykonane w ostatnich dziesięcioleciach nie tylko potwierdzają fakt takiego działania, ale też rzucają światło na jego mechanizm.
Przebadano wpływ pól elektromagnetycznych (PEM) na izolowane tkanki, komórki oraz na organizmy jednokomórkowe i wyższe. Efektem bezpośredniego działania PEM na układ nerwowy są reakcje ruchowe zwierząt, np.
reakcję ucieczki zaobserwowano u chomików przy działaniu PEM o niskiej częstotliwości od 1 do 10 kHz,
psy, jak się okazało, unikają strefy napromieniowanej polem bardzo wysokiej częstotliwości, począwszy od 2800 MHz.
Stwierdzono także, że zwierzęta orientują się co do kierunku promieniowania w zakresie od 2800 do 24 000 MHz: psy odwracały głowy w stronę źródła promieniowania, a szczury układały ciało w tym kierunku, a więc zachowywały się tak, jak gdyby istniał u nich swoisty zmysł elektromagnetyczny.
Pole magnetyczne w ostatnich czasach ma także znaczący wpływ na społeczeństwo. Wiąże się to ze stosowaniem coraz potężniejszych urządzeń nadawczych radiowych, telewizyjnych i radarowych, co powoduje występowanie coraz to częściej i wyraźniej pewnych objawów chorobowych u osób obsługujących te urządzenia. Profesor Stefan Manczarski (1899-1979), który wiele lat prowadził badania w tym zakresie, stwierdził, że u pracowników zatrudnionych przy obsłudze stacji radiowych i przemysłowych urządzeń grzejnych wielkiej częstotliwości obserwowano objawy tzw. choroby radiotelegrafistów. U pracowników zatrudnionych przy obsłudze urządzeń mikrofalowych stwierdzono w kilku wypadkach specyficzne objawy chorobowe, których zespół nazwano chorobą mikrofalową. Wykryto również, że długotrwałe przebywanie w okolicach sztucznych źródeł pola elektromagnetycznego mogą spowodować liczne zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu i samopoczuciu. Są to bóle i zawroty głowy, zaburzenia snu i pamięci, dolegliwości serca, szybsze meczenie się, obniżenie ciśnienia tętniczego, zaćma. Odnotowuje się też duży wpływ na zmiany genetyczne w organizmach. Prócz tego wiadomo, że są ludzie mniej lub bardziej wrażliwi na działanie PEM. Mimo tego należy chronić społeczeństwo przed szkodliwością tego pola. Należy więc m.in.:
stworzyć dobrą organizację pracy w miejscach zagrożenia,
nie dopuszczać osób poniżej 18 roku życia i kobiet w ciąży do pracy w warunkach szkodliwych,
dbać o to, by pracownicy regularnie poddawali się okresowej kontroli lekarskiej, a w koniecznych przypadkach stosować odpowiednią odzież ochronną oraz skracać czas pracy.
Podsumowując te wiadomości można stwierdzić, iż użytkowanie urządzeń elektrycznych wiąże się nie tylko z wygodą, ale także z uszczerbkiem na naszym cennym zdrowiu.