Problemy pielęgnacyjne pacjenta z kamica żółciowa i usuniecie pęcherzyka żółciowego, Pielęgniarstwo, procesy pielegnowania, samokształcenie


Problemy pielęgnacyjne pacjenta z kamica żółciowa i usuniecie pęcherzyka żółciowego

Spis treści:

  1. Kliniczny aspekt choroby:

        1. definicja choroby

        2. Objawy choroby

        3. Rozpoznanie choroby

        4. Leczenie choroby

        5. Powikłania

  1. Pielęgnacja pacjenta przed zabiegiem operacyjnym

  2. Pielęgnacja pacjenta po zabiegu operacyjnym

Kamica żółciowa (łac. Cholelithiasis, choledocholithiasis, cholecystolithiasis) - choroba polegająca na powstawaniu tzw. złogów, czyli kamieni żółciowych w drogach żółciowych Kamienie mogą powstawać w samym pęcherzyku żółciowym lub w przewodach żółciowych wskutek wytrącania się z żółci złogów cholesterolu. Mogą być pojedyncze lub mnogie. Kamica pęcherzyka żółciowego prowadzi często do jego przewlekłego zapalenia. Kamica przewodów żółciowych może powodować ich częściowe lub całkowite zatkanie, co prowadzi do żółtaczki mechanicznej; bywa też przyczyną ostrego zapalenia trzustki w wyniku zatkania przewodu trzustkowego.

Objawy kamicy pęcherzyka żółciowego

W dużej części przypadków choroba ta ma przebieg bezobjawowy. O obecności kamieni w pęcherzyku żółciowym często dowiadujemy się przypadkowo w trakcie wykonywanej diagnostyki w przebiegu innych schorzeń - najczęściej po wykonaniu badania USG. Drobne kamienie mogą dostawać się do przewodu żółciowego i zostawać wydalane do dwunastnicy. Zdarzyć się może, że zaczopują one ten przewód powodując napad kolki żółciowej i stan zapalny pęcherzyka i dróg żółciowych. Ból taki zlokalizowany jest najczęściej w okolicy prawego podżebrza i promieniuje do prawej łopatki. Często bólowi towarzyszą nudności i wymioty oraz podwyższona temperatura. Pojawienie się kolki żółciowej często kojarzy się ze spożyciem obfitego, bogatego w tłuszcze posiłku. Gdy zatkanie przewodów żółciowych trwa przez dłuższy okres dochodzi do pojawienia się żółtaczki mechanicznej. Jest to niezakaźny typ żółtaczki powodowany tym, że produkowana przez wątrobę żółć nie mogąc wydostawać się do dwunastnicy gromadzi się w przewodach żółciowych stopniowo podnosząc w nich ciśnienie i zaczyna się przedostawać do krwi, co objawia się zażółceniem powłok skórnych i białkówek oczu, a u niektórych osób dodatkowo swędzeniem skóry. Zastój żółci i drażnienie dróg żółciowych przez znajdujące się w nich złogi sprzyjają powstawaniu stanu zapalnego, czemu towarzyszy zwykle podwyższona temperatura, pojawienie się podwyższonego poziomu leukocytów we krwi oraz w ostrych przypadkach wystąpienie tzw. objawów otrzewnowych świadczących o miejscowym zapaleniu otrzewnej. W takim przypadku niezbędne jest włączenie odpowiedniej antybiotykoterapii.

Należące do triady Charcota:

 brak apetytu, nudności, wymioty przynoszące ulgę

Rozpoznanie choroby

W chwili obecnej rutynowym badaniem wykonywanym przy podejrzeniu o kamicę pęcherzyka żółciowego jest badanie ultrasonograficzne, potocznie zwane USG. Jest to badanie łatwo dostępne, niebolesne i wykonywane w prawie wszystkich szpitalach i poradniach rejonowych. Przy pomocy USG możliwe jest określenie wielkości, kształtu takiego kamienia, ich ilości oraz umiejscowienia - w pęcherzyku lub drogach żółciowych, co jest bardzo pomocne przy podejmowaniu decyzji o sposobie leczenia. Bardzo dokładnym jest także tomografia komputerowa, lecz z uwagi na wysoki koszt i narażenie chorego na pewną dawkę promieniowania rentgenowskiego wykonuje się je tylko w niektórych skomplikowanych sytuacjach klinicznych. Gdy kamienie cholesterolowe zostaną wysycone wapniem mogą być uwidocznione przy pomocy zwykłego zdjęcia rentgenowskiego jamy brzusznej. W takim zdjęciu kamienie zbudowane z samego cholesterolu są niewidoczne.

Leczenie

Istnieją dwie metody leczenia kamicy pęcherzyka żółciowego - operacyjne i nieoperacyjne;

Metoda operacyjna. Sposób klasyczny, polegający na otwarciu jamy brzusznej przez nacięcie powłok na długości około 10 cm i tą drogą jego usunięcie. Metoda laparoskopowa Polega ona na wykonaniu trzech nacięć powłok brzucha długości około 1 cm każde i wprowadzeniu przez nie kamery oraz narzędzi chirurgicznych. Chirurg widząc obraz jamy brzusznej na monitorze dokonuje usunięcia pęcherzyka żółciowego przy pomocy specjalnych narzędzi wprowadzonych do jamy brzusznej pozostałymi dwoma otworami. Zaletą tej metody jest dużo szybszy powrót do zdrowia i opuszczenie szpitala, pozostawienie tylko niewielkich, trudno zauważalnych blizenek na skórze. Wadą jest niewątpliwie cena zabiegu - niezbędna kamera i jednorazowego użytku narzędzia chirurgiczne są bardzo drogie, więc nie we wszystkich ośrodkach dostępna jest taka metoda leczenia. Nie jest ona także odpowiednia dla każdego chorego - nie wykonuje się jej u chorych ze znaczną niewydolnością krążenia , kamieniami zlokalizowanymi w przewodach żółciowych oraz u których występują objawy zapalne i powikłania zapalenia. W przypadku kamicy przewodu żółciowego wykonuje się zabieg zwany ERCP. Polega on na wprowadzeniu endoskopu do dwunastnicy uwidaczniając brodawkę Vatera. Przez endoskop wprowadza się specjalny cienki dren przez brodawkę Vatera do dróg żółciowych, następnie wstrzykuje się środek kontrastujący i wykonuje zdjęcia rentgenowskie, na których można uwidocznić kamienie w przewodach żółciowych. Po określeniu ich liczby, wielkości i położenia wprowadza się przez endoskop specjalne narzędzia w postaci koszyczka w którym można umieścić kamień i usunąć go z przewodu przez brodawkę Vatera.

Jeśli kamienie zalegające w pęcherzyku żółciowym są niezbyt duże, nieuwapnione, ich obecność nie powoduje dokuczliwych dolegliwości, a czynność pęcherzyka żółciowego pozostaje zachowana, to można spróbować rozpuszczenia ich za pomocą podawanych doustnie kwasów żółciowych (leczenie trwa dosyć długo, a stosowane leki są drogie) lub rozbicia ich na drobne części przy pomocy fali ultradźwiękowej a następnie ich rozpuszczanie podawanymi kwasami żółciowymi.

Istnieje leczenie zachowawcze polegające na stosowanie diety, leków przeciwbólowych i parasympatykolitycznych (powodujące rozkurcz mięśni gładkich pęcherzyka i przewodów ) przynosi ulgę w dolegliwościach lecz nie usuwa przyczyny choroby.

Leczenie zachowawcze ostrego pęcherzyka żółciowego polega na:

Powikłania

Pielęgnacja pacjenta przed zabiegiem operacyjnym

Pacjent przed zabiegiem jest bardzo niespokojny i nerwowy. Potrzebna jest rozmowa, zapewnienie bezpieczeństwa. Pacjenci potrzebują trochę zrozumienia i sympatii. Wielu pacjentów swój strach trzyma w sobie a inni wyrażają. Strach jest głównym problemem przed zabiegiem operacyjnym.

Pielęgnacja przed zabiegiem wymaga kąpieli i toalety pacjenta. Jeśli pacjent jest chodzący należy go poinformować o wykonaniu kąpieli wieczorem dzień przed zabiegiem. Jeżeli pacjent jest leżący to należy wykonać toalet całego ciała. Także należy zadbać o pole operacyjne: dokładne umycie, ogolenie miejsca operacyjnego.

Chory w dniu zabiegu przestrzega diety ścisłej czyli pacjent nic nie może zjeść ani wypić musi być na czczo. Jest to bardzo ważne ponieważ przewód pokarmowy oraz jamy brzuszne musza by czyste. Wykonuje się także wlew przeczyszczający w celu opróżnienia jelita grubego i cienkiego. Pacjent nie może pić i jeść po północy przed zabiegiem. Jeżeli musi zażyć leki może popić łykiem wody ale trzeba poinformować o tym chirurga.

Bardzo ważnym zadaniem przed zabiegiem operacyjnym jest wykonanie podstawowych i zleconych badań diagnostycznych.

Opieka pielęgniarki nad pacjentem przed zabiegiem operacyjnym.

  1. Zmniejszenia niepokoju i zapewnieni choremu bezpieczeństwa poprzez nawiązanie kontaktu z chorym i wyjaśnienie mu celu pobytu w szpitalu, umożliwienie kontaktu z rodziną,

  2. Informowanie pacjenta o celu i rodzaju wykonywania zabiegów pielęgniarskich.

  3. Dostarczenie pacjentowi informacji na temat zabiegu operacyjnego.

  4. Umożliwienie kontaktu z lekarzem i wyjaśnienie zaproponowanej techniki wykonania zabiegu operacyjnego.

  5. Zmniejszenia dolegliwości bólowych poprzez podawanie środków przeciwbólowych i rozkurczowych zgodnie z kartą zleceń lekarskich i obserwacja pacjęta w kierunku działania podanych leków.

  6. Obserwacja bólu ( charakter, natężenia, czas trwania).

  7. Obserwacja pacjęta w kierunku objawów odwodniania organizmu.

  8. Podanie choremu drogą dożylną płynów infuzyjnych oraz uzupełnienie elektrolitów w zależności od wyników badań laboratoryjnych zgodnie z kartą zleceń.

  9. Wprowadzenie sądy do żołądka na zlecenie i zgodnie z przyjętą procedurą oraz poinformowanie o celowości pozostawienie jej.

  10. Obarczenie przez sondę zalegającej treści żołądkowej, obserwacja ilości i wyglądu.

  11. Prowadzenie karty bilansu płynów.

  12. Zapobieganie nadmiernemu wysychaniu błony śluzowej nosa i jamy ustnej przez natłuszczanie i nawilżanie.

  13. Poinformowanie chorego o zaplanowanych badaniach: USG, badaniach laboratoryjnych krwi wyjaśnienie celu i sposobu ich wykonywania oraz zachowania się w czasie ich wykonywania i po nich zgodnie z przyjętą procedurą.

  14. Przygotowanie chorego do cholangiopankreatografii wstecznej (ECPW):