POLITECHNIKA KOSZALIŃSKA

WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I INŻYNIERII ŚRODOWISKA

KIERUNEK: INŻYNIERIA ŚRODOWISKA

PRACOWNIA GEODEZJI

LABORATORIUM NR 4

TEMAT: Teodolit. Pomiar kątów poziomych metodą kąta pojedynczego i metoda kierunkową.

Data wykonania laboratorium: 14.03.2001

Data złożenia sprawozdania: 21.03.2001

19.06.2001

1.Wstęp teoretyczny

Budowa teodolitu.

Podstawowymi częściami teodolitu służącymi do pomiarów kątów poziomych są :

• luneta, której oś celowa daje się skierować w zadanym kierunku,

• krąg podziałowy dający się ustawić za pomocą libeli w poziomie,

• system odczytowy wskazujący orientację skierowania lunety,

• spodarka zaopatrzona w 3 śruby nastawcze,

• śruba zaciskowa alidady (unieruchamia aliadę względem limbusa),

• śruba zaciskowa lunety,

• śruby ruchu leniwego (leniwki),

• urządzenie pozwalające ustawić w żądanym miejscu instrument.

Warunki geometryczne teodolitu.

1. V ⊥ h (inaczej jest błąd inklinacji)

2. L ⊥ V (inaczej jest błąd libeli)

3. C ⊥ h (inaczej jest błąd kolimacji)

gdzie:

V - osie obrotu instrumentu

h - oś obrotu lunety

C - oś celowa lunety

L - oś libeli alidadowej

4. Płaszczyzna główna libeli okrągłej ⊥ V (inaczej jest błąd libeli okrągłej)

4. Aliada powinna być ustawiona centralnie względem limbusa (inaczej jest mimośród aliady)

5. Podział kątowy limbusa powinien być dokładny (inaczej jest błąd limbusa)

6. Przy pionowej osi obrotu instrumentu poprzeczna kreska krzyża nitek (środkowa) powinna być pozioma i prostopadła do kreski podłużnej (inaczej jest błąd ustawienia krzyża kresek)

Ćwiczenie:

1. Metoda pojedynczego pomiaru kąta

1. Ustawiamy tyczki pionowo na punktach, do których celujemy

2. Teodolit ustawiamy centrycznie nad punktem wierzchołkowym mierzonego kąta i poziomujemy

3. W pierwszym położeniu lunety nakierowujemy ją na tyczkę i wykonujemy odczyt koła poziomego

4. W tym samym położeniu lunety nakierowujemy ją na druga tyczkę i wykonujemy odczyt koła poziomego

5. Ustawiamy lunetę w drugim położeniu i powtarzamy czynności w pkt. c i d

6. Wyniki zestawione w tabeli

2. Metoda kierunkowa

Wszystkie czynności są wykonywane w ten sam sposób co w metodzie pojedynczego pomiaru z tym wyjątkiem, że kończymy pomiar odczytem na punkt początkowy

3. Ćwiczenie polegające na wyznaczeniu podanego kąta i ustawieniu w projektowanym punkcie tyczki

1. ustawiamy na systemie odczytowym (obracając lunetą) kąt 0° następnie śrubą zaciskową alidady unieruchamiamy odczyt

2. ustawiamy lunetę kierując ją na wybrany punkt

3. zwalniamy śrubę zaciskową i obracamy lunetę o wybrany kąt

4. na wybranym kierunku ustawiamy tyczkę

5. odmierzamy ruletką żądaną odległość

6. ustawiamy w odmierzanym punkcie tyczkę

2

2

Wykonał zespół:

Joanna Bihun

Adam Broś

---