Teoretyczne podstawy kształcenia.
Rok akademicki 2011/2012 (semestr letni)
Jednostki tematyczne zajęć:
Zajęcia organizacyjne: wprowadzenie w specyfikę realizowanego przedmiotu, określenie tematyki zajęć, ustalenie zasad udziału w zajęciach (form pracy, warunków, formy zaliczenia i uspr. nieobecności).
Sytuacja dydaktyczno-wychowawcza jako podstawowa kategoria analizy i konstruowania procesu kształcenia, wprowadzenie pojęć t,j,: cele, treści, metody, formy, środki, warunki, rezultaty procesu kształcenia.
Literatura: A. Łukawska, Sytuacje dydaktyczno - wychowawcze, [w:] red. A. Łukawska, Proces kształcenia. Analiza sytuacji dydaktycznych., Wydawnictwo UJ: Kraków 1986.
/ 4. Formułowanie celów i zadań kształcenia przez ucznia i nauczyciela - taksonomiczne ujęcie celów kształcenia, strategia operacjonalizacji celów kształcenia - jej struktura, zalety i ograniczenia, formułowanie celów edukacyjnych w planach, programach i projektach zajęć szkolnych, zadania dydaktyczne w pracy ucznia i nauczyciela.
Literatura: 1. F. Bereźnicki: Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków 2001 - fragment rozdziału II - Wartości i cele kształcenia ogólnego od 2 do 2.6 + uzupełnienie schematu sytuacji dydaktyczno -wychowawczej o pojęcia opracowane przez studentów + schemat Okonia;
K. Kruszewski, Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, Warszawa 2002, rozdział: Cele kształcenia.
/ 6. Materiał dydaktyczny jako przedmiot pracy ucznia i nauczyciela (kryteria i narzędzia doboru programów i podręczników szkolnych; funkcje podręczników szkolnych; techniczne nośniki materiału dydaktycznego i ich znaczenie), programy przedmiotowe, interdyscyplinarne, blokowe, ścieżki edukacyjne.
Literatura: W. Okoń, Funkcje i treść podręczników szkolnych (r.15) [w:] Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1987 i późniejsze.
/ 8. / 9. Metody nauczania - uczenia się - pojęcie i klasyfikacja metod, strategie kształcenia a metody, metody stymulujące myślenie uczniów i metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy. Metoda projektów w szkole.
Literatura: W. Okoń, Metody nauczania - uczenia się (r.13) [w:] Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1987 i późniejsze.
Jak pracować metodą projektów? - dostępne na: https://www.ezi.edu.pl/?id=432
M. Wojnarowska, Projekt edukacyjny w gimnazjum, [w:] „Hejnał Oświatowy” 12/2010.
/ 11. Teoria i praktyka kształcenia wielostronnego (strategie kształcenia jako relacje działań nauczycieli i uczniów, analiza jednostek tematycznych projektowanych zgodnie z założeniami kształcenia wielostronnego).
Literatura: Rozdział dotyczący kształcenia wielostronnego [w:] Podstawy edukacji, Krosno 1994 + W. Okoń, Kształcenie wielostronne( r.10) [w:] W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1987 i późniejsze.
Indywidualizacja procesu nauczania - uczenia się.
Literatura: Indywidualizacja procesu nauczania - uczenia się [w:] Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku
A. Sajdak, Edukacja kreatywna, Kraków 2008 - fragmenty dotyczące indywidualizacji.
Kolokwium zaliczeniowe.
Zajęcia podsumowujące.
Warunki zaliczenia:
Aktywny udział w zajęciach, pozytywna ocena poziomu wykonywanych zadań zespołowych oraz indywidualnych, pozytywnie zaliczone kolokwium oraz pozytywnie oceniona pisemna praca zaliczeniowa.
Tematy pracy zaliczeniowej (do wyboru przez studenta):
Opisz alternatywy dydaktyczne zaproponowane przez twórców XXX porównując je z tzw. dydaktyką tradycyjną. XXX - szkoły do wyboru, n.p.: Szkoły prowadzone metodą M. Montessori; Szkoły prowadzone metodą C. Freineta; Szkoły steinerowskie; Szkoły oparte na planie jenajskim; Autorska szkoła samorozwoju ASSA we Wrocławiu; Wrocławska Szkoła Przyszłości; I Społeczne Liceum Ogólnokształcące na Bednarskiej; Ogólnokształcące liceum Programów indywidualnych w Gdańsku; Szkoła Laboratorium w Toruniu; Eksperymenty autorskie Wiesławy i Bogusława Śliwerskich; szkoły stowarzyszone w Społecznym Towarzystwie Oświatowym.
LUB: Temat zaproponowany przez studenta, a uzgodniony z prowadzącą ćwiczenia.
Wymogi techniczne:
Objętość minimum 3-4 strony, Times New Roman, 1,5, wyczerpujący opis alternatywy dydaktycznej i wybranego przez siebie aspektu dydaktyki tradycyjnej, wyraźnie zarysowana perspektywa porównawcza, literatura (minimum 2-3 pozycje, możliwe też rzetelne źródła internetowe)!
Kontakt:
Mgr Barbara Smoter - basiasmoter@vp.pl
Dyżur: środa 12:00 - 13:00, Zakład Pedagogiki Szkolnej Instytutu Pedagogiki, pokój 19 LUB: w porze uzgodnionej z prowadzącą ćwiczenia.
Literatura podstawowa i uzupełniająca:
F. Bereźnicki: Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków 2001;
Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka ogólna, Warszawa 2000;
K. Kruszewski, K. Konarzewski (red.), Sztuka nauczania, cz. I, II, Warszawa 2002;
W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1987 i późniejsze;
K. Illeris, Trzy wymiary uczenia się, Wrocław 2006;
A. Janowski, Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki, zdrowy rozsądek, wyniki badań, Warszawa 2002,
Podstawy edukacji, Krosno 1994;
A. Sajdak, Edukacja kreatywna, Kraków 2008;
Literatura będzie poszerzana w miarę pojawiających się potrzeb i problemów.