ROZDZIAŁ 4.
NEGOCJACJE INTEGRACYJNE
1. Na czym polega rozwiązanie integracyjne w negocjacjach?
Rozwiązanie integracyjne definiowane jako proces identyfikowania wspólnego dla obu stron celu i próba znalezienia najlepszej alternatywy rozwiązania konfliktu, czyli osiągnięcie obopólnych korzyści stron.
Prowadzenie negocjacji integracyjnych wymaga od ich uczestników odpowiedniego nastawienia do rozmów i właściwej organizacji. Konieczne jest stworzenie warunków wyjściowych gwarantujący skuteczny dialog, zmiana sposobu myślenia o konflikcie i zaproponowanie takiego ukształtowania procesu negocjacji, który sprzyjałby współpracy stron.
2. Dlaczego tak trudno jest je osiągnąć?
Trudno jest osiągnąć rozwiązanie integracyjne ponieważ istnieją czynniki utrudniające jego osiągnięcie. Są to:
orientacja jednostki w stosunku do konfliktu
historia związków pomiędzy stronami (rzeczywista i „usprawiedliwiająca”)
przekonanie, że problem może zostać rozwiązany jedynie na zasadzie podziału
natura „mieszanych motywów”
niekorzystna struktura sytuacji konfliktowej
liczba uczestników konfliktu
zachowanie drugiej strony
zapowiedź możliwości zawarcia porozumienia lub wcześniejsze pozytywne doświadczenia w rozwiązywaniu konfliktu
czynniki subiektywne, takie jak wpływ sympatii partnera czy elementy tożsamości grupowej
orientacja jednostki w stosunku do konfliktu (rywalizacja, uleganie, kompromis, współpraca i unikanie)
3. Jakie są główne etapy procesu negocjacji integracyjnych? Scharakteryzuj je.
Najbardziej racjonalny proces decyzyjny składa się z kilku etapów. Są to
zdefiniowanie problemu - etap ten ma szczególne znaczenie, występuje tu konieczność rozwiązania jakiegoś problemu
opracowanie alternatywnych rozwiązań - celem jest opracowanie listy możliwych rozwiązań analizowanego konfliktu
wybór najlepszego rozwiązania - celem jest dokonanie wyboru rozwiązania, które następnie zostanie dopracowane w formie końcowego porozumienia. Aby był to wybór najlepszy, negocjatorzy powinni dokonać uch oceny pod względem jakości i akceptowalności.
4. Jakie zasady strony negocjacji powinny stosować, podejmując próbę zdefiniowania
problemu?
Podczas definiowania problemu należy przestrzegać kilku podstawowych reguł/zasad:
problem należy tak zdefiniować, aby sposób jego definiowania został zaakceptowany przez obie strony
zdefiniowany problem powinien odzwierciedlać priorytety obu stron
ważne jest, aby problem zdefiniowany został w kategoriach neutralnych, oznacza to, że powinien dotyczyć konkretnych spraw, a nie osób, co stanowi praktyczne zastosowanie zasady oddzielenia ludzi od problemu
istotne jest, aby stronom udało się zagwarantować jasne i proste skonkretyzowanie problemu
dobrze jeśli negocjatorom uda się tak określić problem, aby został on opisany jako cel, który powinny wspólnie zrealizować w negocjacjach
należy pamiętać, że zasadniczym powodem prowadzonych rozmów jest rozwiązanie głównego problemu. Jeśli pojawią się kwestie szczegółowe, należy zadbać o bardzo precyzyjne określenie relacji pomiędzy nimi a głównym problemem
5. Omów strategie prowadzące do osiągnięcia integracyjnego porozumienia.
Znanych jest co najmniej 5 strategii prowadzących do osiągnięcia integracyjnego porozumienia:
uzyskanie dodatkowych środków (expanding the pie) - problem krótkiej kołdry
wymiana kwestii (logrolling) - każda ze stron ustępuje w kwestiach o mniejszym znaczeniu w zamian za korzyści w kwestiach wysokiej ważności
niespecyficzna kompensacja (substytucyjna) - polega na tym, że jedna ze stron realizuje swoje cele „spłacając” koszty drugiej stronie
redukcja kosztów (cost cutting) - metoda polegająca na zminimalizowaniu ewentualnych kosztów mogących wynikać dla jednej ze stron, w sytuacji, gdy przyjęte zostanie rozwiązanie zaproponowane prze stronę przeciwną
łączenie (briding) - obejmuje opracowanie twórczego rozwiązania pozwalającego na pełną realizację interesów obu stron, przy czym żadna z nich nie osiąga wstępnie określonego celu; poszukują kreatywnego rozwiązania ukrytego przez oryginalne zdefiniowanie problemu
6. Omów taktyki negocjacji integracyjnych.
Proces negocjacji integracyjnych może być skutecznie wspierany także przez stosowanie odpowiednich taktyk werbalnych.
Zwroty |
Zasady |
Popraw mnie proszę, jeśli się mylę |
Zweryfikuj fakty tak, aby zgadzały się co do nich obie strony |
Doceniamy, co dla nas zrobiłeś |
Oddziel ludzi od problemu. Udziel wsparcia drugiej stronie, nawet gdy przyjmujesz krytyczne stanowisko w stosunku do zgłaszanych przez nią propozycji |
Dla nas ważna jest uczciwość |
Oprzyj negocjacje na zasadach |
Chcielibyśmy rozwiązać ten spór na podstawie zasad, a nie samolubnych interesów i siły |
Broń swego stanowiska, odwołując się do zasad, nawet jeśli druga strona stara się przenosić je na grunt osobisty |
Czy mogę zadać kilka pytań, aby sprawdzić, czy posiadane informacje są prawdziwe? |
Nie rób zastrzeżeń, lecz zadawaj pytania |
Jaka zasada leży u podstaw twoich działań? |
Odkryj zasady kierujące działaniami drugiej strony |
Pozwól mi sprawdzić, czy rozumiem, co powiedziałeś |
Aktywnie słuchaj |
Pozwól mi wrócić do rozmowy później |
Oceniaj własne stanowisko poza sferą negocjacji. Weryfikuj fakty, przedstawiaj przemyślane opinie, uzgadniaj swoje propozycje z osobami, które reprezentujesz |
Pozwól mi wyjaśnić wątpliwości w zrozumieniu niektórych twoich argumentów |
Przedstawiaj uzasadnienie przed zaprezentowaniem swoich propozycji |
7. Porównaj negocjacje integracyjne i negocjacje w formie przetargu pozycyjnego.
Negocjacje pozycyjne
ograniczona (określona) wielkość dóbr do podziału
zyski stron uzyskiwane są kosztem strony przeciwnej
dążenie do najpełniejszej realizacji własnych interesów, przewaga interesów diametralnie sprzecznych
związek/relacje pomiędzy stronami jest krótkoterminowy, strony nie liczą na współpracę w przyszłości
strony zainteresowane są głównie na wynik
proces negocjacji oparty jest na ofertach - kontrofertach, ustępstwach
proste porozumienie (wygrana - przegrana lub kompromis)
możliwe trudności we wprowadzeniu w życie porozumienia, duże niebezpieczeństwo, że porozumienie okaże się niezbyt trwałe
Negocjacje integracyjne
zmienna wielkość dóbr do podziału
strony zainteresowane są wypracowaniem rezultatu korzystnego dla obu stron
praca nad porozumieniem wychodzącym naprzeciw interesów obu stron, dominacja interesów wspólnych lub podobnych
związek/relacje pomiędzy stronami jest długoterminowy, strony spodziewają się pracować wspólnie w przyszłości
strony zainteresowane są głównie na proces
kilkuetapowy proces decyzyjny oparty na analizie interesów i wspólne zdefiniowanie problemu oraz wybór opracowanych wcześniej alternatywnych sposobów rozwiązania problemu
porozumienie/rozwiązanie bardziej skomplikowane (osiągane przez stosowanie wymian lub metodę kompensacji)
łatwe do wprowadzenia w życie, wysoka trwałość porozumienia
3