Antyczne systemy filozoficzne

Czym jest Biblia i w jaki sposób powstała; najważniejsze tłumaczenia tego tekstu

Przypowieści biblijne: uniwersalizm, odwołania w sztukach nowożytnych, archetypy

Przesłanie księgi Rodzaju, księgi Hioba

Apokalipsa: główne przesłanie, księga tajemna

Mity: źródła toposów i archetypów; uniwersalizm; prometeizm

Archetypami jakich postaw są Dedal i Ikar

„Antygona”: tragiczna wizja świata i losu ludzkiego, tragizm bohaterów; konflikt tragiczny

Tragedia antyczna - geneza, budowa, cechy

Co kultura europejska zawdzięcza literaturze starożytnej; źródła kultury europejsjkiej

Dlaczego kultura średniowiecza określana jest jako teocentryczna. W jaki sposób cecha ta zaznacza się w literaturze

Wyjaśnij znaczenie pojęć: augustynizm, tomizm, franciszkanizm

Św. Aleksy i św. Franciszek - dwa oblicza ascezy

Problematyka średniowiecznych zabytków literatury o charakterze świeckim

Przedstaw najcenniejsze zabytki piśmiennictwa polskiego o tematyce religijnej i świeckiej

„Bogurodzica”: perła liryki średniowiecznej; arcydzieło liryki średniowiecznej; najstarsza pieśń i świadectwo języka staropolskiego

Literatura średniowieczna: parenetyczny charakter, teocentryczny charakter, śmierć i cierpienie; typy bohaterów (rycerz, święty, władca); zabytki piśmiennictwa polskiego

„Legenda o św. Aleksym”: parenetyczny charakter

Jakie gatunki literackie dominowały w renesansie. Odwołując się do lektury omów dwa z nich

Określ główne prądy umysłowe w okresie renesansu

Na czym polega obywatelski charakter literatury XVI i XVII w? Wykaż znanymi tekstami

Co na temat kondycji państwa polskiego mówili pisarze doby odrodzenia.

Różne ujęcia tematu „wieś” w literaturze polskiego renesansu

Porównaj pogląd na świat i życie człowieka średniowiecza i odrodzenia. Odpowiedź poprzyj przykładami z literatury

Czego chcesz od nas, Panie... - średniowieczna i renesansowa wizja Boga

M. Rej: twórca epoki humanizmu i reformacji; model człowieka i obywatela; obraz społeczeństwa polskiego w „Krótkiej rozprawie…”

Parenetyczny charakter „Żywota człowieka poczciwego” M. Reja.

„Treny” J. Kochanowskiego: zapis kryzysu filozoficznego; udowodnij, że są cyklem; uniwersalizm; dramat ojca i myśliciela; poemat moralno-filozoficzny

J. Kochanowski: podmiot liryczny refleksyjnych pieśni i fraszek; cykle tematyczne pieśni i fraszek; różnorodność tematyczna utworów; od czego zależy kondycja państwa; wartości życia; model człowieka i obywatela; „ojciec poezji polskiej”; nowatorstwo poezji

Udowodnij, że J. Kochanowski miał prawo mieć pewność, że będzie sławny

„Odprawa posłów greckich”: ponadczasowy charakter; wizja upadającego państwa; związki z tragedią antyczną i problemami Polski XVI wieku

Postępowy charakter dzieła A.F. Modrzewskiego pt. „O poprawie Rzeczypospolitej”

„Kazania sejmowe” P. Skargi wyrazem troski autora o losy Rzeczypospolitej

Sonety Sępa Szarzyńskiego: dylematy podmiotu lirycznego; wizja Boga, świata i człowieka; udowodnij, że podmiot liryczny to „trzcina myśląca”

Literatura barokowa: sarmata o sobie, inni o sarmacie; podstawowe nurty polskiego baroku (dworski, ziemiański, metafizyczny); polscy przedstawiciele baroku dworskiego

J.A. Morsztyn: polskim marinistą; styl barokowy; różnorodność i bogactwo poezji barokowej

W. Potocki - przedstawiciel baroku ziemiańskiego; różnorodność i bogactwo poezji barokowej

D. Naborowski: metafizyczny charakter utworów; różnorodność i bogactwo poezji barokowej

Komedie Moliera: uczucia rozbudzane w Tobie przez bohatera; mechanizmy sterujące losami bohaterów

Życie kulturalne w Polsce za czasów panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego

Zasługi Stanisława Augusta Poniatowskiego

Scharakteryzuj filozofię epoki oświecenia

Wymień osiągnięcia reformatorów doby oświecenia w dziedzinie kultury i oświaty

Dążenia działaczy polskiego oświecenia; rola literatury w procesie zmian społecznych i politycznych

Literaturze oświecenia: typy bohaterów; dominujące gatunki literackie

Literackie wizerunki sarmatów i „żon modnych”

I. Krasicki: wychowawca swego pokolenia i twórca uniwersalny; realizacja założeń oświecenia; pesymistyczna wymowa bajek; utwory wyrazem troski poety o przeobrażenia obyczajowe; dydaktyczny charakter twórczości; kogo krytykuje w „Monachomachii”

„Powrót posła” J.U. Niemcewicza: patrioci i sarmaci w utworze; pierwsza polska komedia polityczna i obyczajowa

Postępowy charakter publicystyki oświeceniowej

Publicystyka Sejmu Czteroletniego. Do czego dążyli Staszic i Kołłątaj

Na podstawie wybranych utworów doby staropolskiej wskaż funkcje dramatu w kształtowaniu obywatelskich postaw

Literatura romantyczna: filozoficzne podłoże; różne koncepcje walki narodowowyzwoleńczej i sposób ich ukazania; przyszłość Polski wg poetów; dominujące gatunki literackie; modele patriotyzmu

Wyjaśnij pojęcia: winkelriedyzm; mistycyzm, prometeizm. W jakim utworze się one pojawiają

Rola poezji i poetów w twórczości polskich romantyków

Motyw poety i poezji w polskich utworach romantycznych

Antyczne korzenie romantycznego prometeizmu

Twórczość A. Mickiewicza: ewolucja bohatera romantycznego; problem winy i kary; sylwetka psychiczna i konflikty moralno - polityczne bohatera romantycznego; koncepcje narodowowyzwoleńcze

„Pan Tadeusz”: charakterystyka społeczeństwa szlacheckiego; jakim typem bohatera był Jacek Soplica

III cz. „Dziadów”: patrioci i konformiści; sceny realistyczne i mistyczne oraz ich funkcja; obraz społeczeństwa polskiego;

„Wielka Improwizacja” - przegrany pojedynek z Bogiem

„Kordian”: przyczyny upadku powstania listopadowego, ocena; romantyczna biografia bohatera

Jak Słowacki ocenia Polaków w „Grobie Agamemnona”?

„Nie-Boska komedia” Z. Krasińskiego: rewolucja w oparciu o dramat; ocena rewolucji

Dlaczego Norwid uważany jest powszechnie za poetę - filozofa; jakim osobom składa hołd w swojej poezji

Tragizm antyczny i szekspirowski - wyjaśnij w oparciu o wybrane przykłady

Nowatorstwo i problematyka wybranego dramatu Shakespeare'a

Dramat antyczny a romantyczny

Kto w literaturze polskiej zasługuje na miano wieszcza i dlaczego?

Program pozytywistów polskich; założenia ideowe i artystyczne; filozoficzne podłoże literatury pozytywistycznej; modele patriotyzmu; obraz społeczeństwa w nowelach

Tradycje romantyczne w powieściach pozytywistycznych

Odzwierciedlenie haseł pozytywistycznych w powieściach E. Orzeszkowej i B. Prusa

„Nad Niemnem”: powieść pozytywistyczna; dwór i zaścianek; dwie mogiły - dwa symbole; kryteria oceny wartości człowieka; obraz społeczeństwa

„Lalka” B. Prusa: powieść o „straconych złudzeniach” i „straconym pokoleniu”; powieść o trzech pokoleniach idealistów; jakim typem bohatera jest Wokulski; walory artystyczne; obraz społeczeństwa

Jakie problemy porusza w swoich utworach M. Konopnicka

Najważniejsze motywy w poezji A. Asnyka

Wyjaśnij pojęcia: Młoda Polska, modernizm, neoromantyzm, dekadentyzm, schopenhaueryzm, bergsonizm, nietzscheanizm, impresjonizm, symbolizm, katastrofizm, franciszkanizm, dulszczyzna

Liryka młodopolska: postawy światopoglądowe, wyraz duchowych rozterek człowieka „końca wieku”; dekadencka wymowa; wyraz niepokojów i nastrojów pokolenia z przełomu wieków; wpływ impresjonizmu

Literatura młodopolska: wpływ kierunków filozoficznych; różnorodność tematyczna; nurty tematyczne; obraz chłopa

„Chłopi” W. Reymonta: uniwersalny obraz wsi; pojęcie naturalizmu; konwencje literackie

„Wesele” S. Wyspiańskiego: nowatorstwo dramatu; narodowy charakter; dramat o Polsce i Polakach; aspiracje niepodległościowe Polaków; dramat symboliczny; rodzaje symboli i ich funkcja; wątek symboliczno-fantastyczny; związek osób dramatu z postaciami realnymi

Twórczość S. Żeromskiego: chłopi bohaterami utworów; pojęcie naturalizmu; ocena powstania styczniowego

„Rozdziobią nas kruki, wrony…” S. Żeromskiego: tematyka społeczna i narodowa; przyczyny upadku powstania styczniowego

„Ludzie bezdomni”: literacka wypowiedź na temat odpowiedzialności jednostki za kształt rzeczywistości, w jakiej przyszło jej żyć; symboliczna wymowa tytułu; powieść modernistyczna; powiązania problematyki społecznej i moralnej; Tomasz Judym - nowa wersja Prometeusza czy Syzyfa?

„Doktor Piotr”: powiązania problematyki społecznej i moralnej

„Moralność pani Dulskiej”: zdeformowany obraz środowiska mieszczańskiego, uniwersalizm

J. Kasprowicz: twórczość na tle Młodej Polski

L. Staff: humanistą, klasykiem, „poetą trzech pokoleń”; związki i odrębności z liryką młodopolską; nietzscheanizm sonetu pt. „Kowal”; klasycyzm poezji międzywojennej; „Przedśpiew” próbą powrotu do klasycyzmu

Porównaj postawę podmiotu lirycznego „Końca wieku” K. Przerwy-Tetmajera i „Kowala” L. Staffa. Która z nich bardziej Ci odpowiada i dlaczego?

Grupy poetyckie XX-lecia międzywojennego

Wymień najważniejsze kierunki artystyczne w sztuce europejskiej XX-lecia

Tendencje awangardowe i powroty do tradycji w poezji XX-lecia

Lieratura XX-lecia: futuryzm jako kierunek artystyczny; wpływ teorii naukowych

J. Tuwim - największa indywidualność „Skamandra”

Proza międzywojenna: różnorodność tematyczna; nurt awangardowy

„Szewcy” Witkacego - groteskowa wizja świata; problematyka i forma

„Granica” Z. Nałkowskiej: filozoficzna wymowa tytułu; powieść filozoficzna

„Przedwiośnie” Żeromskiego: główny problem; powieść polityczna; próba naprawy Rzeczypospolitej; problem rewolucji

U progu niepodległości… Dylematy moralne i poszukiwania bohaterów „Przedwiośnia” lub „Popiołu i diamentu”

„Ferdydurke” W. Gombrowicza: temat utworu; nurt awangardowy

B. Leśmian: indywidualność epoki międzywojennej; świat poetycki, tematyka wierszy, sposób obrazowania, język

K.K. Baczyński: poeta „Apokalipsy spełnionej”; przeżycia wojenne i ich odbicie w twórczości; obraz świata w utworach

Literatura współczesna: rzeczywistość obozów koncentracyjnych; kat i ofiara w znanych ci utworach; spojrzenie kata i ofiary na martyrologię Żydów; człowiek wobec historii, w której przyszło mu żyć; heroizacja i deheroizacja; „człowiek zlagrowany”, „człowiek wyprostowany”; „światy nieludzkie” i człowiek uwikłany w ich koszmar; zmiany w psychice ludzkiej pod wpływem ciągłego obcowania ze złem i śmiercią

„Rozmowy z katem” K. Moczarskiego: literacki portret Jurgena Sroopa, źródła pogardy wobec słabych i uwielbienia siły

„Medaliony” Z. Nałkowskiej: dokumentaryzm; rola narratora; walory literackie

Opowiadania T. Borowskiego: rola narratora

„Inny świat”: problemy etyczne

Człowiek wobec rzeczywistości, w której przyszło mu żyć - postawy bohaterów utworów o tematyce lagrowej

„Dżuma” A. Camusa: parabola ludzkiego losu; trudna etyka A. Camusa; filozoficzna wymowa powieści; wyraz przekonania autora, że w ludziach więcej rzeczy zasługuje na podziw, niż na pogardę

T. Różewicz: charakterystyczne cechy utworów; przeżycia wojenne i ich odbicie w twórczości

M. Białoszewski: poeta lingwistyczny; niezwykłe miejsce we współczesnej literaturze

Z. Herbert - w poszukiwaniu trwałych wartości

Inteligencja polska odbita w „krzywym zwierciadle” S. Mrożka

„Tango” S. Mrożka: polityczna wymowa dramatu, zarzuty do polskiej inteligencji; problematyka i forma

Uniwersalne przesłania utworów Cz. Miłosza

Elementy turpistyczne w poezji S. Grochowiaka

Uniwersalna wymowa poezji W. Szymborskiej

Które z poznanych dzieł literatury współczesnej mogą pomóc Tobie i Twojemu pokoleniu w zbudowaniu kanonu wartości, które wskazują jak żyć.

Omów problematykę i formę wybranego dramatu współczesnego („Kartoteka”, „Tango”, „Operetka”, „Szewcy”).

Omów zjawisko groteski na dowolnym przykładzie z literatury polskiej.

Bohaterowie, których podziwiam.

Odwołując się do dwóch wybranych utworów, uzasadnij, że są one zwierciadłem czasu, w którym powstały

Omów rolę teatru w przeszłości i Polski i dzisiaj. Przedstaw w formie recenzji swoje uwagi na temat ostatnio obejrzanego spektaklu teatralnego.

Książka o ludzkim bohaterstwie w czasie nieludzkim na podstawie dowolnego utworu.

---