Zestaw 9
cechy ludzkie
ontogeneza młodszy wiek szkolny 7-10-12 lat
typologia Lindegarda
Ad.1. Człowiek jako jedyny naczelny dostosowany do chodu, biegu; - wykształciły się 4 krzywizny kręgosłupa; - nastąpiło poszerzenie trzonów kręgowych, zmniejszenie wyrostków kolczystych oraz zmiana kierunku ich ułożenia (bardziej dachówkowe); - kość krzyżowa skrócona i poszerzona; - klatka piersiowa spłaszczona; redukcja żeber do 12 par; - kończyna górna skrócona, w obrębie łopatki (powiększenie części podgrzebieniowej); - kości przedramienia wysmukłe, mniej wygięte, ręka uległa poszerzeniu; - miednica skrócona i poszerzona; - zmniejszenie masywności spojenia łonowego a zwiększenie masywności guzów kulszowych; - kości kończyn dolnych wydłużone; - kąt szyjkowo-trzonowy kości udowej powiększony spowodował bardziej zbieżne ustawienie kolan, skrócenie rzepki, kości podudzia ułożone bliżej siebie (niniejsze tyłozgięcie); - wydłużenie kości stepu, ruch podłużny i poprzeczny; -powiększenie mózgu powoduje przebudowę czaszki; - zmniejszenie masywności szczęki, zębów, przesunięcie podpory czaszki ku przodowi, wzrost puszki mózgowej i redukcja części twarzowej; - ośrodek mowy Groka; - pełny rozwój mięśni mimicznych; - rozwój mięśni związany z powiększeniem zdolności manipulacyjnej; -wzrost masy mięśni przywodzących i prostujących udo, rozwój mięśni goleni, wydłużenie ścięgna Achillesa; - układ oddechowy (obniżenie położenia krtani, pojawiają się mięśnie napinające struny głosowe, redukcja płata podsercowego, serce poszerzone i przemieszczone ku dołowi i w lewo; -powiększenie unaczynienia komory górnej a zmniejszenie komory dolnej; - nerki obniżone, pęcherz spłaszczony, macica przesunięta w głąb miednicy; - dobrze rozwinięte wargi sromowe większe i gruczoły piersiowe; - redukcja lewego płata wątroby, wyodrębniony wyrostek robaczkowy; -zmiana kształtu małżowiny usznej i nosa; - zmienność cech fizycznych; - zwolnienie tempa rozwoju osobniczego, dłuższe dzieciństwo i młodość.
Ad.2. .WIEK 7-12 LAT-okres starszego dzieciństwa, rozpoczyna się od wymiany zębów mlecznych na stałe, kończy uzyskaniem dojrzałości płciowej. U dziewcząt 12-15 lat u chłop.16-18 m-cy później. Wzrasta sprawn. ruchowa, siła mięsni oraz odporność ustroju. Pod koniec tego okresu zaznaczają się różnice dymorficzne, w postaci większej szer. barkow u chłopców i szerszych bioder u dziewcząt, w tym okresie kształtuje się budowa męska i żeńska, wzrasta kl.piersiowa, szybszy rozwój mięsni u chłopców a otłuszczenia u dziewczyn, rozrost krtani- mutacje głosu u chłopców, pojawia się męskie owłosienie w okolicy łonowej, tułowia, twarzy, wzrastają jadra i prącie. U dziewcząt następuje pełny rozwój warg sromowych rozrasta się tk. tłuszcz. na wzgórku łon., rozrasta się pierś. Pod koniec tego okresu zwiększa się poj. życiowa płuc i wymiary serca.
Ad.3. B. Lindegard uwzględnił w swej typologii pojęcie czynników budowy ciała ( komponenetów ). Główną uwagę zwrócił on na proporcje tkankowe. W ocenie budowy ciała oparł się na trzech składnikach: tkance kostnej, mięśniowej, tłuszczowej. Rozkład ilościowy składników zależny jest od czterech czynników.
I. Czynnik długości ( kości ) wyraża rozwój kości długich smukłych dzięki śródchrzęstnemu rozwojowi nasad. II.Czynnik tęgości ( kości ) wyraża rozwój masywności kości grubych i krótkich przez nawarstwienie tkanki kostnej.
III.Czynnik umięśnienia określa rozwój mięśni, a czynnik otłuszczenia określa ilośc tkanki tłuszczowej. Działanie tych czynników ocenia przeprowadzając pomiary antropometryczne ( długości piszczeli, szerokości międzykłykciowej kości udowej i siły rąk mierzonej dynamometrem ). Otłuszczenie określa ilością tłuszczu wyliczonego z równania regresji, po wytrąceniu z ogólnego ciężaru ciała ciężaru tkanki kostnej i mięśniowej.