prawo medyczne, odpowiedzialność cywilna i karna, Odpowiedzialność lekarza


0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
użnik

wykonywania odpowiedzialności nie ponosi

0x08 graphic
zawodu

umowa lekarza o pracę z z.o.z. indywidualna praktyka lekarska

umowa cywilnoprawna lekarza z z.o.z. (świadczenia niezakontraktowane)

indywidualna praktyka lekarska indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska

(świadczenia zakontraktowane przez NFZ) (świadczenia niezakontraktowane)

indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska grupowa praktyka lekarska

(świadczenia zakontraktowane przez NFZ) (świadczenia niezakontraktowane)

grupowa praktyka lekarska

(świadczenia zakontraktowane przez NFZ)

Przesłanki odpowiedzialności

1. wina

2. szkoda

  1. adekwatny związek przyczynowy między winą a szkodą

ad. 1 wina = element obiektywny + element subiektywny

0x08 graphic
element obiektywny bezprawność zachowania się sprawcy szkody

(za bezprawne uznaje zachowania sprzeczne nie tylko z

nakazami zawartymi w przepisach prawnych, lecz także

działania naruszające zasady współżycia społecznego)

0x08 graphic
element subiektywny możliwość postawienia sprawcy zarzutu podjęcia

niewłaściwej decyzji, a w konsekwencji nagannego

zachowania

0x08 graphic
0x08 graphic
wina

umyślna nieumyślna

(niedbalstwo)

gdy sprawca swoim bezprawnym sprawca nie chce wyrządzić szkody

działaniem lub zaniechaniem chce lecz wyrządza ją na skutek niezachowania

wyrządzić drugiemu szkodę należytej staranności wymaganej w stosunkach

lub co najmniej godzi się świadomie danego rodzaju, innymi słowy sprawca wprawdzie

na taki skutek swojego postępowania wyobraża sobie bezprawność i szkodliwość

swojego zachowania, lecz bezpodstawnie

przypuszcza, że go uniknie, lub gdy sprawca takiego

skutku w ogóle sobie nie wyobraża, choć mógł i

powinien był to wyobrazić

0x08 graphic

Uwaga: postawienie sprawcy zarzutu niedbalstwa wymaga zestawienia i porównania

postępowania konkretnego sprawcy z modelowym, abstrakcyjnie ujętym

zachowaniem się wzorca postępowania. Miernik staranności służący do oceny

zachowania się sprawcy szkody ma charakter abstrakcyjny (niezależny od cech

osobistych i przymiotów sprawcy). W przypadku lekarza miernik staranności

wyznacza działanie zgodne ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej oraz

zastosowanie dostępnych metod i środków. Pamiętać należy, że lekarz

odpowiada za każdą nieuwagę, nieostrożność, niedbalstwo, jeżeli jego

postępowanie było sprzeczne z elementarnymi zasadami sztuki lekarskiej

Błąd w sztuce medycznej - działanie lub zaniechanie lekarza w zakresie diagnozy i terapii

(pojecie pozaustawowe) niezgodne z nauką medyczną w danej chwili w zakresie dla lekarza

dostępnym.

Ważne !!!

Odpowiedzialność lekarza za wynikła dla pacjenta szkodę może powodować jedynie błąd zawiniony

0x08 graphic
Ad. 2 szkoda powstała wbrew woli poszkodowanego różnica między obecnym

(sensu stricto) jego stanem majątkowym, a tym stanem, jaki zaistniałby, gdyby

nie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę

szkoda

(sensu largo)

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
szkoda majątkowa szkoda niemajątkowa

(krzywda)

szkoda na mieniu szkoda na osobie

szkoda = straty, jakie poszkodowany poniósł + korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono

straty np. koszty leczenia, koszty nadzwyczajnego żywienia wywołane wymaganiami terapeutycznymi, koszty pogrzebu

utracone korzyści np. utrata środków utrzymania dostarczanych przez zmarłego, obniżka standardu życia

ad. 3 związek przyczynowy

0x08 graphic

zobowiązany ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa swego działania lub zaniechania

Uwaga: 1. Dla uznania typowości skutku badanego zdarzenia nie ma wpływu okoliczność

przewidywalności następstwa przez sprawcę szkody, czy też przewidywalności

możliwej dla przeciętnego uczestnika zdarzenia

2. normalny związek przyczynowy zachodzi nie tylko pomiędzy bezpośrednią

przyczyną a szkodą ale także pomiędzy przyczynami pośrednimi a badanym skutkiem

Roszczenia poszkodowanego pacjenta wobec lekarza - sprawcy szkody

  1. odszkodowanie

W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia istnieje konieczność zwrotu wszelkich wynikłych z tego powodu kosztów. Na żądanie poszkodowanego pacjenta zobowiązany do naprawienia szkody lekarz powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na leczenie, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu

Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

0x08 graphic
renta pełna w razie całkowitej utraty zdolności zarobkowania

0x08 graphic
renta wyrównawcza w razie zmniejszenia się możliwości zarobkowych

0x08 graphic
renta tymczasowa jeżeli w chwili wydania wyroku szkody nie da się

dokładnie ustalić

0x08 graphic

Uwaga: Z ważnych powodów sąd może na żądanie poszkodowanego przyznać mu zamiast

renty lub jej części odszkodowanie jednorazowe. Dotyczy to w szczególności

wypadku, gdy poszkodowany stał się inwalidą, a przyznanie jednorazowego

odszkodowania ułatwi mu wykonywanie nowego zawodu.

0x08 graphic

Zasądzając jednorazowe odszkodowanie, sąd powinien uwzględnić korzyść, jaką odnosi pokrzywdzony z tytułu jednorazowego otrzymania całej kwoty oraz obciążenie dla sprawcy szkody. Odszkodowanie to nie może stanowić sumy rat renty, lecz musi być odpowiednio niższe

- jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł.

- osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może

żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do

potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego

przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej renty

mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków

utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia

społecznego.

odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich

sytuacji życiowej.

  1. zadośćuczynienie

W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia pacjenta z winy lekarza, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznana krzywdę

W razie naruszenia dobra osobistego (np zdrowie, wolność cześć, tajemnica

korespondencji)sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone,

odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na

jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel

społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków

naruszenia.

Jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł.

Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę

Ważne !!!

Wyłącznym celem zadośćuczynienia jest złagodzenie doznanej krzywdy. Krzywda obejmuje zarówno cierpienia fizyczne jak i moralne, które mogą być trwałe bądź przemijające

  1. odpowiedzialność karna

typowe sytuacje (w uproszczeniu):

Przestępstwo umyślne - jeżeli sprawca chce go popełnić lub przewidując możliwość jego

popełnienia, na to się godzi.

Przestępstwo nieumyślne - nieumyślnie, jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia,

popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności

wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość

popełnienia tego czynu przewidywał albo mógł przewidzieć.

Uwaga: Odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe (spowodowanie śmierci,

uszczerbku na zdrowiu) popełnione przez zaniechanie podlega ten tylko, na kim

ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi.

0x08 graphic

gwarant nienastąpienia skutku

Podstawy odpowiedzialności lekarza za przestępstwa nieumyślne

    1. powstanie w świecie zewnętrznym określonej zmiany opisanej jako znamię skutku w normie prawa karnego; śmierć pacjenta (art. 155 k.k.), wystąpienie u niego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 156 k.k.) naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia inny niż ten, o którym mowa w art. 156 k.k. (art. 157 k.k.), wystąpienie stanu bezpośredniego niebezpieczeństwa utraty przez niego życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 160 k.k.)

    2. stwierdzenie związku przyczynowego między taką zmianą (skutkiem) a zachowaniem (działaniem lub zaniechaniem) sprawcy

    3. stwierdzenie przypisywalności określonemu lekarzowi takiego skutku; o przypisywalności tej decydują:

związek przyczynowy

0x08 graphic

Lekarzowi mogą być przypisane tylko takie następstwa, które nie wykraczają jednoznacznie poza granice wynikające z codziennego doświadczenia w analogicznych sprawach (są obiektywnie przewidzialne)

Stwierdzenie ewentualnego istnienia związku przyczynowego w sprawach lekarskich musi nastąpić zarówno w aspekcie pozytywnym, jak i negatywnym. Oznacza to, że należy zbadać i ustalić to, czy gdyby lekarz nie podjął określonych działań w trakcie wykonywanej przez niego czynności leczniczej, które okazały się profesjonalnie niewłaściwe, to nie byłoby także skutku (w postaci uszczerbku na zdrowiu i życiu pacjenta) oraz to, czy gdyby zamiast takich niewłaściwych działań podjął on działania właściwe, skutek ten wystąpiłby także, czy też nie

Obiektywna nieostrożność = błąd w sztuce lekarskiej

(zachowanie obiektywnie sprzeczne z obowiązującymi regułami postępowania medycznego)

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
błąd w sztuce lekarskiej

błąd diagnostyczny błąd terapeutyczny błąd techniczny

(wadliwe rozpoznanie stanu (zastosowanie niewłaściwej (niewłaściwe w sensie

zdrowia u pacjenta) z punktu widzenia zasad technicznym wykonanie

postępowania lege artis metody określonej czynności

leczenia lub - choć wybór samej leczniczej

metody jest prawidłowy - niewłaściwe

jej przeprowadzenie

zawinienie

Istotą winy jest wadliwość procesu decyzyjnego sprawcy w odniesieniu do konkretnego czynu zachodzącego w warunkach, w których sprawca ten miał możliwość podjęcia decyzji zgodnej z wymaganiami prawa

Zachowanie konkretnego lekarza w konkretnym przypadku będzie oceniane z punktu widzenia abstrakcyjnego wzorca rozsądnego, rozważnego i kompetentnego lekarza danej specjalności, znajdującego się w analogicznej sytuacji co konkretny lekarz - sprawca, znającego wszelkie elementy stanu faktycznego, które znał tenże, oraz mającego podobne możliwości zarówno techniczne, jak i organizacyjne.

Przepisy kodeksu karnego, które najczęściej mają zastosowanie w związku z wykonywaniem zawodu lekarza:

Art. 148 § 1. Kto zabija człowieka,

podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat

pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.

Art. 150. 

Art. 150. 

§ 1. 

§ 1. Kto zabija człowieka na jego żądanie i pod wpływem współczucia dla niego,

podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. W wyjątkowych wypadkach sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.

Art. 152. § 1. Kto za zgodą kobiety przerywa jej ciążę z naruszeniem przepisów ustawy,

podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto udziela kobiecie ciężarnej pomocy w przerwaniu ciąży z naruszeniem przepisów ustawy lub ją do tego nakłania.

§ 3. Kto dopuszcza się czynu określonego w § 1 lub 2, gdy dziecko poczęte osiągnęło zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej,

podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Art. 153.  § 1. Kto stosując przemoc wobec kobiety ciężarnej lub w inny sposób bez jej zgody przerywa ciążę albo przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza kobietę ciężarną do przerwania ciąży,

podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

§ 2. Kto dopuszcza się czynu określonego w § 1, gdy dziecko poczęte osiągnęło zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej,

podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Art. 155 Kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka,

podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Art. 156. 

Art. 156. 

§ 1. 

§ 1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci:

1) pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia,

2) innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała,

podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§ 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,

podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka, sprawca

podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Art. 157. 

Art. 157. 

§ 1. 

§ 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1,

podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego.

§ 5. Jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwał dłużej niż 7 dni, a pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na jej wniosek.

Art. 157a.  § 1. Kto powoduje uszkodzenie ciała dziecka poczętego lub rozstrój zdrowia zagrażający jego życiu,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 2. Nie popełnia przestępstwa lekarz, jeżeli uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia dziecka poczętego są następstwem działań leczniczych, koniecznych dla uchylenia niebezpieczeństwa grożącego zdrowiu lub życiu kobiety ciężarnej albo dziecka poczętego.

§ 3. Nie podlega karze matka dziecka poczętego, która dopuszcza się czynu określonego w § 1.

Art. 160 § 1. Kto naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,

podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Jeżeli na sprawcy ciąży obowiązek opieki nad osobą narażoną na niebezpieczeństwo,

podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do

roku.

§ 4. Nie podlega karze za przestępstwo określone w § 1-3 sprawca, który dobrowolnie uchylił grożące niebezpieczeństwo.

§ 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Art. 162 § 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,

podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Art. 192. § 1. Kto wykonuje zabieg leczniczy bez zgody pacjenta,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (OC) w służbie zdrowia

Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia.

0x08 graphic
0x08 graphic
Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej

obowiązkowe dobrowolne

Ubezpieczenie obowiązkowe

- ubezpieczenie OC nie obejmuje szkód:

1) polegających na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia;

2) powstałych w wyniku nałożenia kar umownych;

3) powstałych wskutek działań wojennych, stanu wojennego, rozruchów i zamieszek,

a także aktów terroru.

którego skutki objęte są umową ubezpieczenia OC, wynosi równowartość w złotych:

1) 46 500 euro w odniesieniu do:

a) niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej,

b) osób wykonujących zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub

indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej

c) grupowej praktyki lekarskiej

2) 25 000 euro w odniesieniu do:

  1. osób wykonujących zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub

indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarek, położnych

b) grupowej praktyki pielęgniarek, położnych

3) 12 000 euro w odniesieniu do osób legitymujących się nabyciem fachowych

kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w

określonej dziedzinie medycyny, które dysponują lokalem oraz aparaturą i sprzętem

medycznym, odpowiadającym wymaganiom przewidzianym dla zakładów opieki

zdrowotnej, oraz spełniają warunki określone w przepisach o działalności

gospodarczej.

Ubezpieczenie dobrowolne

- dotyczy wszystkich pozostałych podmiotów, które udzielają świadczeń zdrowotnych

Ważne !!!

dotyczy podmiotów mających zawarte lub ubiegających się o zawarcie z NFZ umowy (kontraktu) o udzielanie świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych

- zakres świadczeń zdrowotnych, których ubezpieczenie dotyczy:

1) podstawowa opieka zdrowotna;

2) ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne;

3) leczenie szpitalne;

4) programy zdrowotne;

5) opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień;

6) rehabilitacja lecznicza;

7) opieka długoterminowa;

8) leczenie stomatologiczne;

9) leczenie uzdrowiskowe;

10) pomoc doraźna i transport sanitarny;

11) profilaktyczne programy zdrowotne;

12) świadczenia odrębnie kontraktowane;

13) zaopatrzenie w sprzęt ortopedyczny, środki pomocnicze i lecznicze środki

techniczne

  1. szkody, które mogą powstać przy udzielaniu lub zaniechaniu udzielania

świadczeń zdrowotnych (szkody, jakie mogą powstać po stronie NFZ oraz osób

trzecich) w szczególności szkody powstałe wskutek przeniesienia chorób

zakaźnych i zakażeń, w tym zakażenia wirusem HIV i wirusami

hepatotropowymi powodującymi WZW.

  1. odpowiedzialność świadczeniodawcy za działania i zaniechania pracowników

oraz wszystkich, którzy w imieniu tego świadczeniodawcy udzielają świadczeń

zdrowotnych

odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki objęte są umową ubezpieczenia,

wynosi równowartość w złotych:

1) 46 500 euro w odniesieniu do:

  1. zakładów opieki zdrowotnej,

  2. osób wykonujących zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub

indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej

  1. grupowej praktyki lekarskiej

2) 25 000 euro w odniesieniu do:

  1. osób wykonujących zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarek, położnych

  2. grupowej praktyki pielęgniarek, położnych

3) 12 000 euro w odniesieniu do:

  1. osób legitymujących się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania

świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie

medycyny, które dysponują lokalem oraz aparaturą i sprzętem medycznym,

odpowiadającym wymaganiom przewidzianym dla zakładów opieki

zdrowotnej, oraz spełniają warunki określone w przepisach o swobodzie

działalności gospodarczej,

  1. podmiotów realizujących w ramach umów wyłącznie czynności z zakresu

zaopatrzenia w środki pomocnicze i wyroby medyczne będące

przedmiotami ortopedycznymi.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
prawo medyczne Odpowiedzialnośc cywilna lekarza
prawo medyczne, Umiejętności z węższych dziedzin medycyny, Lekarz może uzyskać świadectwo potwierdza
Prawo medyczne Błąd, odpowiedzialność karna za czyny nie związane
Prawo medyczne wykład IX pełny Błąd, odpowiedzialność karna, dokumentacja, współpraca z wymia
Prawo medyczne Błąd, odpowiedzialność karna za czyny nie związane
odpowiedzi prawo, Prawo medyczne
odpowiedzialność cywilna i karna nieletnich, Temat: Odpowiedzialność cywilna i karna nieletnich
Bledy

więcej podobnych podstron