W VIIIw. p.n.e. powstała polis grecka. Wyraz polis znaczył początkowo „miasto”. Mieszkańcy miasta wspólnie decydowali o jego sprawach. Polis stała się więc wspólnotą obywatelską. Demokracja to władza ludu. W odniesieniu do polis greckiej oznacza to, że całą władzę skupiało w swych rękach zgromadzenie obywateli. Pierwszą polis demokratyczną były Ateny (od 508r. p.n.e.). Oligarchia to taki ustrój polis, w którym władza należy do nielicznych. Polis o ustroju oligarchicznym była Sparta. Tyrania to władza jednostki. Grecy uważali tyranię za ustrój sprzeczny z naturą polis jako wspólnoty obywatelskiej. Często zdarzało się, że ambitne jednostki zdobywały władzę w polis. Tyranów jednak zawsze zwalczano i ich rządy nigdy nie trwały długo. Kultura grecka wywodzi się z obyczajów warstwy arystokratycznej. Panował w niej duch współzawodnictwa, które wyrażało się przede wszystkim w zawodach sportowych i rywalizacji poetów piszących utwory wykonane podczas świąt na cześć bogów oraz na sympozjach. Kultura arystokratyczna wywarła wpływ na życie polis. Na świętach organizowanych przez polis złożone z obywateli chóry wykonywały utwory poetów, współzawodnicząc między sobą. Wieki V i IV p.n.e. nazywamy epoką klasyczną w dziejach Greków. Był to czas największego rozkwitu greckiej kultury. Sztuka okresu klasycznego przedstawiała przede wszystkim bogów i herosów, których posągi zdobiły świątynie, budynki publiczne, ulice i place. W V i IVw. p.n.e. rozwijała się filozofia stawiająca w centrum swojego zainteresowania zachowanie człowieka i jego miejsce na świecie. Najwybitniejszym filozofem tego okresu był Sokrates.
Epokę od śmierci Aleksandra Wielkiego (323r. p.n.e.) do zdobycia Egiptu przez Rzymian (30r. p.n.e.) nazywamy hellenistyczną lub po prostu hellenizmem. W tym czasie ośrodkami nowej kultury stały się 2 miasta: Aleksandria w Egipcie i Pergamon. Aleksandria była wielkim ośrodkiem nauki, a w Pergamonie rozwijała się rzeźba, w której pojawiły się nowe tematy (postacie i sceny z życia codziennego). W okresie hellenistycznym Grecy spotkali się z ludami Wschodu. Mało od nich przejęli, ale pewien wpływ miały na nich wierzenia wschodnie. Kontakt ze wschodem doprowadził do powstania nowych kultów i wierzeń. Ludność miejska w ośrodkach starożytnego Wschodu ulegała często hellenizacji , przejmując greckie obyczaje, a przede wszystkim język, dzięki któremu poznawała kulturę Greków. Romanizacja prowadziła do ujednolicenia cywilizacyjnego całego Cesarstwa. Oznacza to, że tworzyła się jednolita kultura, upowszechniała się łacina i greka, wszędzie obowiązywało prawo rzymskie. Na Zachodzie dominowała łacina, grekę znali tam ludzie tylko wykształceni. Tak tworzył się świat łaciński. Na Wschodzie językiem powszechnie używanym była greka. Ludność uległa tam hellenizacji, tzn. przyjmowała kulturę grecką. Były to początki odrębnego świata greckiego. Mimo różnic językowych warstwy wykształcone żyły w obu częściach Cesarstwa w dość jednolitej kulturze grecko- rzymskiej. Urzędnicy państwowi posługiwali się oboma językami, podobnie jak intelektualiści, pisarze, uczeni i większość ludzi wykształconych. Poza granicami Cesarstwa pozostawali barbarzyńcy. Do nich jednak też docierały wpływy cywilizacji rzymskiej, zwłaszcza dobra materialne.