Cel Ćwiczenia :
Zapoznanie się z rodzajami , działaniem i właściwościami wzmacniaczy operacyjnych w ukł. filtrów aktywnych . Wykreślenie charakterystyk i porównanie ich z teoretycznymi.
Wiadomości Teoretyczne:
Rodzaje filtrów :
podział ze względu na zastosowane elementy :
filtry reaktancyjne - RLC
bezindukcyjne - RC
aktywne - z zastosowaniem tranzystora lub wzmacniacza operacyjnego jako elementu aktywnego
podział ze względu na przenoszony zakres sygnału :
filtry dolnoprzepustowe
f. górnoprzepustowe
f. środkowo zaporowy tzw. zaporowy
f. środkowo przepustowy tzw. pasmowy
Przykłady filtrów :
Filtry reaktancyjne
dolnoprzepustowy
Dla małej częstotliwości reaktancja XL jest stosunkowo mała i dlatego sygnał ten z niewielkim tłumieniem przechodzi przez obie cewki z wejścia na wyjście. Kondensator dla małej częstotliwości ma dużą reaktancję i dlatego nie zwiera sygnału do masy. Zwiera jednak sygnał wielkiej częstotliwości , gdyż im większa częstotliwość tym mniejsza jest jego reaktancja.
II) Górnoprzepustowy
III) Filtr środkowo zaporowy - tzw. zaporowy
Sygnał o małej częstotliwości przejdzie swobodnie przez cewki do wyjścia układu. Sygnał wielkiej częstotliwości swobodnie przejdzie przez C1 do wyjścia układu. Natomiast równoległe układy C1L1 są tak dobrane , że stanowią dużą impedancję dla środkowej częstotliwości . Natomiast L2C2 jest tak dobrany , że środkowa częstotliwość stanowi małą impedancję - zwiera ją do masy.
IV ) Filtr środkowoprzepustowy
Filtry bezindukcyjne
czyli filtry RC , cewka zastąpiona jest rezystorem
Filtry aktywne
Powstają poprzez umieszczenie w pętli ujemnego sprzężenia zwrotnego filtru bezindukcyjnego . Filtry aktywne stosowane są dla sygnałów o niezbyt dużych częstotliwościach - do kilkudziesięciu kHz .
I ) filtr górno przepustowy z zastosowaniem wzmacniacza operacyjnego
Sygnał małej częstotliwości przechodzi przez filtr RC i podawany jest przeciwfazie przez pętlę ujemnego sprzężenia zwrotnego dzięki czemu tłumi na wejściu sygnał małej częstotliwości . Na wyjściu przenosi się więc jedynie wysoką częstotliwość.
filtr dolnoprzepustowy z zastosowaniem wzmacniacza operacyjnego
Prace filtrów obrazują charakterystyki przejściowe w postaci:
I) charakt. Amplitudowa U= f(F)
jest to napięcie w funkcji częstotliwości dla filtru dolnoprzepustowego.
II) charakt. Tłumienia a= f(F)
Zależność współczynnika tłumienia w funkcji częstotliwości . Współczynnik ten podawany jest bardzo często w skali log i wtedy jednośtką
tłumienia jest dB a= 20 log U1/U2
np. dolnoprzepustowy.
Przebieg ćwiczenia :
W ćwiczeniu będą do dyspozycji 2 filtry. Mierzyć będziemy Uwe i Uwy i na podstawie pomiarów wykonać należy charakterystyki z , których wyznaczyć należy częstotliwość graniczną . Mając do dyspozycji 2 filtry można utworzyć filtr środkowo-przepustowy lub zaporowy.
Schemat Pomiarowy
Tabela pomiarowa:
Filtr dolno przepustowy |
Filtr górno przepustowy |
|||
Lp |
f |
U |
f |
U |
|
kHz |
V |
Hz |
V |
1 |
6,475 |
0 |
4,51 |
2,52 |
2 |
7,023 |
0,6 |
6,145 |
2,4 |
3 |
7,341 |
1,5 |
7,033 |
2,1 |
4 |
7,481 |
3 |
11,703 |
1,95 |
5 |
7,487 |
3,6 |
18,437 |
1,8 |
6 |
7,497 |
7,05 |
26,539 |
1,65 |
7 |
7,551 |
6,9 |
30,815 |
1,5 |
8 |
7,662 |
5,7 |
36,442 |
1,35 |
9 |
7,75 |
4,5 |
43,601 |
1,2 |
10 |
7,835 |
3,6 |
51,2 |
1,05 |
11 |
7,927 |
2,7 |
57,779 |
0,9 |
12 |
8,099 |
1,5 |
64,151 |
0,75 |
13 |
8,205 |
1,2 |
70,821 |
0,6 |
14 |
8,318 |
0,9 |
78,987 |
0,45 |
15 |
8,401 |
0,7 |
80,001 |
0,3 |
16 |
8,507 |
0,6 |
|
|
17 |
8,603 |
0,45 |
|
|
18 |
8,802 |
0,15 |
|
|
19 |
9 |
0 |
|
|
Spis przyrządów :
Ganerator laboratoryjny 1-80 kHz
Filtr dolno i górno przepustowy
Oscyloskop
Miernik uniwerslany 15-20 kHz
Wnioski :
Pracownia Elektryczna i Elektroniczna.
Badanie wzmacniaczy operacyjnych w układach filtrów aktywnych
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
- 8 -
Zespół Szkół Elektrycznych nr 1 w Poznaniu |
PRACOWNIA ELEKTRYCZNA I ELEKTRONICZNA
|
||||||
Imię i nazwisko: |
Temat: Badanie wzmacniaczy operacyjnych w układach filtrów aktywnych |
Numer Ćwiczenia: 16 |
|||||
Rok szkolny: 2001/2002 |
kl. III5 |
Grupa: 3 |
Data wykonania ćwiczenia: 14.02.2002 |
Data oddania ćwiczenia: 14.03.2002 |
Ocena: |
Podpis: |
Numer w dzienniku: 4 |