Choroby gołębi:
3 grupy użytkowe:
Pocztowe = sportowe, posiadają 2-3 obrączki, w PL ok 2 mln tych ptaków, 40 tys hodowców;
Ozdobne -> duże zróżnicowanie w wyglądzie;
Mięsne -> stanowią podgrupę gołębi ozdobnych, np. ryś polski, king;
Gołąb skalny (dziki) - zdziczały gołąb pocztowy;
Okresy hodowli gołębi:
Okres zimowego spoczynku - po przebytym pierzeniu, opieka nad ptakami, przygotowywania do wystawy w styczniu, badania ptaków - selekcja w gołębnikach (które z którymi się łączy), w styczniu szczepienia, aby zdążyć przed rozrodem, od 15 marca należy łączyć w pary. Badania profilaktyczne: parazytologiczne kału, nosicielstwo Salmonella, wymazy z wola (rzęsistkownica) -> jeżeli bz -> szczepienia;
Rozród - łączenie w pary;
Lotowanie gołębi - młodziki 3-5 miesięcy z danego roku, 100/1000 km. Dorosłe ptaki zaczynają latać w maju/czerwcu, odbywają około 10-15 lotów, 70 km/h;
Jesienne pierzenie gołębi;
Znakowanie: na nodze 07 (rok) 047 (nr okręgu) 5-6 (nr kolejny obrączki w danym roku w danym okręgu). Obrączki są kolorowe, na ich podstawie wystawiany jest rodowód (do drugiego pokolenia). Przed zawodami zakładane są gumowe obrączki na lewą łapkę (nr startowy). Najczęściej ptaki wywozi się na zachód, zazwyczaj lecą na wschód, gdy wróci do gołębnika, ściąga się gumkę i odbija ją na specjalnym zegarze lub obrączka zawiera czip, który jest sczytywany, gdy gołąb przekroczy linię gołębnika.
Choroba: |
Etiologia: |
Objawy: |
APy: |
Leczenie: |
Paramyksowiroza (PPMV-1) |
PMV-1 (podobny do ND). Rozprzestrzenia się drogą oddechową, duża koncentracja w kałomoczu. OI 10-12 dni. |
Duża płochliwość ptaków, UN: niezborność ruchowa, drżenia głowy, szyi, niedowłady jednego lub obu skrzydeł, torticollis, kręcz głowy. UW: uszkodzenie nerek -> nephritis, PU/PD, kał w „otoczce”. Cienkie pióra, łamliwe, o kruchej chorągiewce. Zapalenie spojówek. Brak objawów z UO jak w ND. |
Obrzęk wałeczkowaty śledziony (tumor lienis), zapalenie trzustki (biała, z wybroczynami), uszkodzenie nerek. |
Nie wyleczymy Można wspomagać preparatami witaminowymi i stabilizującymi miąższ wątroby.
Diagnostyka: HI, izolacja wirusa, PCR.
Szczepienia! Co roku: Salmovir. |
Ospa gołębi |
Avipoxwirus columbae Wirus w krostach ospowych i wydzielinach -> kontakt bezpośredni, uszkodzona skóra; błony śluzowe, karmienie młodych mleczkiem z wola, rzadziej UO; OI: 7-9 dni; |
1) Postać skórna: najczęściej - krosty b nieopierzonych częściach głowy, nóg; 2) Postać ogólna: krosty na głowie, całym ciele (u piskląt stek i pępek); 3) Postać śluzówkowa (dyfteroidalna): naloty na powiekach, dziobie, języku, mocno przytwierdzone, zaburzenia w trawieniu, często +. Po przechorowaniu trwałe uszkodzenie mięśnia sercowego; 4) Postać mieszana: zmiany AP na skórze i bł śl. |
Jak w objawach + ciałka wtrętowe (barwienie Giemzy) |
Diagnostyka: histopaty + AGP/ PCR;
Szczepienia ochronne!
Profilaktycznie chemioterapeutyki, leczenie miejscowe: jodgliceryna + wit A w proporcji 1:5; |
Herpeswiroza |
PHV-1. Zakażenie przez UO lub kontakt bezpośredni. Gołębie o obniżonej odporności |
Chorują gołębie młode, bez przeciwciał matczynych, częste zakażenie latentne, pisklęta - bezobjawowa postać ostra. Dorosłe: CORYZA - zgrubienie III powieki, zapalenie spojówek, rzekomobłoniaste zapalenie nosa, martwica bł śl, trudności w oddychaniu, wymioty |
Brak powiększenia śledziony! Ciałka wtrętowe w wątrobie, hepatitis; |
Szczepienia ochronne (w PL brak); |
Adenowiroza (IBH wtrętowe zapalenie wątroby) |
PAV-1. Ptaki młode, najczęściej do 6 mca, występuje sezonowe (marzec/lipiec), zakażenie p.o. |
Silnie immunosupresyjnie! Nieżytowe zapalenie jelit = wodnista biegunka, wymioty = zwracanie z wola, hepatitis; |
Zmiany zapalne w jelitach, wątroba: blada, zażółcona, powiększona + ciałka wtrętowe; |
Histopaty wątroby - ciałka wtrętowe. AIG (precypitacja w żelu) surowica + standard Ag = był kontakt. Brak szczepień |
|
Chorują gołębie w każdym wieku; |
Nagłe upadki, biegunka (żółta), zwracanie z wola; |
|
|
Cirkowiroza |
PiCV, atakuje głównie młode, silne immunosupresja; kontakt bezpośredni; |
Uszkodzenie torby Fabrycjusza, immunosupresja, PU/PD, niespecyficzne; |
Uszkodzenie grudek chłonnych |
|
Salmonelloza |
S. typhimurium (var. copenhagen), transmisja pozioma i pionowa, bezobjawowe nosicielstwo; |
Biegunka, wychudzenie, ospałość, problemy z lotem, arthritis, objawy nerwowe (postać nadostra), obrzmiały staw łokciowy (postać stawowa), postać jelitowa, zamieranie zarodków w II okresie inkubacji, trudności w opierzaniu; |
Obrzęk śledziony i wątroby, ogniska martwicowe w wątrobie, nieżyt bł śl jelit, owrzodzenia w pp, czasem ropnie w wątrobie, nerkach, trzustce, śluzowo-ropne zapalenie stawu łokciowego |
Badanie kału, serologia tylko w ostrych przypadkach, PULOHNOST, TYPHIGNOST, precypitacja w żelu.
SZCZEPIENIA!!!! |
Streptokokoza |
Str. Gallolyticus, bezobjawowi nosiciele, |
Tylko przy zjadliwych szczepach: septicemia, opuszczone skrzydła, niemożność lotu, porażenia, zielony kał, PU, objawy nerwowe; |
Septicemia, guzki martwicowe w narządach i mm. piersiowych. |
Izolacja bakterii. Leczenie wg antybiogramu; |
Kolibakterioza |
E.coli, w każdym wieku; |
Septicemia, spadek łaknienia, nastroszenie piór, biegunka, duszność. |
Obrzęk i powiększenie śledziony, zapalenie płuc, włóknikowe zapalenie bł śl i osierdzia; |
Wg antybiogramu. |
Chlamydiofiloza |
Ch. Psittaci, kałomocz, łzy, ślina, mleczko; zakażenie aerogenne; |
Brak apetytu, nastroszenie piór, biegunka, zapalenie spojówek, mokre oko, obrzęk powiek, szara obwódka na powiekach, światłowstręt, katar. |
Czarna, powiększona śledziona!! Obrzęk wątroby, zapalenie worków powietrznych, włóknik w worku osierdziowym, biała trzustka. |
B. długie - tetracykliny. W PL zgłaszana z urzędu. Test immunofluorescencji lub ELISA. |
Trichomonadoza (żółty guzek) |
T. gallinae, zakażenie przez mleczko, woda, karma; |
Lepki, serowaty lub nieżytowy wysięk bł śl dzioba, dyfteroidalne guzki różnej wielkości, u piskląt często duży, żółty guzek w okolicy pępka, wysięk z nosa; |
Żółte guzy i naloty w wątrobie, płucach, workach powietrznych, zapalenie pępka, ropnie wątroby, uszkodzenia wola i przełyku; |
Wymazy głęboko z wola - mikroskop lub histopaty.
Ronidazol. |
Kokcydioza |
E. labbeana, E. columbarum; kał zawierający oocysty, młode gołębie; |
Rzadko - słaba kondycja ptaków po lotach, chudnięcie, wodnista żółtobrązowa biegunka lub ze smużkami krwi; |
Rozdęcie jelit cienkich, przekrwienie, rozpulchnienie bł śl jelit (różowo-fioletowa); |
Toltrazuril, clazuril? Przed lotami; |
Heksamitoza |
H. columbae |
Wymioty, biegunka, PD, chudnięcie, odwodnienie, słaba kondycja; |
|
Rozmaz kału (gruszkowaty kształt). Ronidazol/ Metronidazol przez 7 dni; |
Pasożyty jelitowe |
Nicienie: Ascaridia columbae, Capillaria obsignata, Capillaria caudinflata |
Jelito cienkie, wole, żołądek, objawy u młodych - wycieńczenie brak apetytu, obrzęk brzucha; |
|
Fenbendazol, Piperazyna, Levamizol, Thiabendazol; |
|
Tasiemce: Raillietina spp, Hymenolepidus spp; |
Biegunka, spadek mc, apetytu; |
|
Niklozamid, Prazikwantel; |
|
Przywry: Echinoparaphium paravlum, E. rerezervatum, E. revolutum; |
Osłabienie, apatia, wychudzenie, krwawa biegunka, uszkodzenie jelita, skaza moczanowa; |
|
Prazikwantel. |