4.09.2009

Wzorowo urządzone stanowisko pracy z monitorem ekranowym

Pytanie: W jaki sposób przygotować stanowisko pracy biurowej w celu poprawnego przeprowadzenia zajęć z zakresu organizacji pracy biurowej?

Stanowisko komputerowe należy przygotować wykorzystując typowy sprzęt komputerowy, jakim dysponuje zakład. Nie jest wskazane prezentowanie na stanowisku jedynego 19-calowego monitora ciekłokrystalicznego, jakim dysponuje kierownik działu, jeśli pozostali pracownicy wykonują pracę z 15-calowymi monitorami CRT (z lampą kineskopową).

Przygotowując pokaz należy zadbać o szczegóły. Wszystkie omówione wcześniej zagadnienia powinny zostać uwzględnione w toku pokazu. Pokaz należy przeprowadzić z udziałem wcześniej przygotowanego pracownika, który bezbłędnie wykona wszystkie prezentowane czynności. W toku pokazu należy:

1. zaprezentować i omówić wszystkie elementy stanowiska pracy z monitorem ekranowym, ze zwróceniem uwagi na ich rozmieszczenie w strefach optymalnego zasięgu, w tym zwracając uwagę na:

• ustawienie monitora (odległość od oczu pracownika, nachylenie płaszczyzny ekranu),

• ustawienie klawiatury z zachowaniem odległości nie mniejszej niż 100mm od przedniej krawędzi stołu i sposób regulacji kąta pochylenia klawiatury,

• sprawdzenie, czy nie występują zjawiska olśnienia i odbić w monitorze,

• przygotowanie innych urządzeń i materiałów biurowych wykorzystywanych w toku pracy;

2. wyregulować krzesło i podnóżek tak, aby:

• zachować kąt rozwarty między podudziem a udem, ze stopami ustawionymi spoczynkowo na podłodze lub w razie konieczności na podnóżku,

• górna krawędź monitora znajdowała się poniżej poziomej linii poprowadzonej od oczu pracownika,

• nogi mieściły się swobodnie pod biurkiem;

3. pokazać sposób przygotowania zestawu komputerowego do pracy, w tym:

• sposób i kolejność wykonania czynności związanych z podłączeniem zestawu do sieci zasilającej; jeżeli w sieci występuje urządzenie podtrzymujące napięcie (UPS), należy pokazać sposób i kolejność włączania zestawu poprzez UPS;

4. pokazać sposób wykonywania pracy na stanowisku wyposażonym w monitor ekranowy:

• wykonywanie pracy w pozycji niepowodującej nadmiernego zmęczenia układu mięśniowo-szkieletowego,

• sposób regulacji ustawień jaskrawości i kontrastu oraz nasycenia barw obrazu na monitorze,

• sposób wykorzystania bardziej zaawansowanych regulacji dotyczących ustawienia obrazu na monitorze (rozciąganie obrazu, przesuwanie w pionie, przesuwanie w poziomie, poprawianie parametrów rozdzielczości obrazu),

• regulację natężenia oświetlenia na stanowisku pracy;

5. pokazać sposób wykonania czynności związanych z zakończeniem pracy na stanowisku:

• odłączenie jednostki centralnej i pozostałych urządzeń wyposażenia stanowiska pracy od napięcia,

• porządkowanie stanowiska pracy po jej zakończeniu;

6. zaprezentować sposób zachowania się pracownika w przypadku stwierdzenia nieprawidłowego działania lub awarii:

• natychmiastowe wstrzymanie pracy,

• odłączenie urządzenia od zasilania,

• niezwłoczne powiadomienie przełożonego o zaistniałej sytuacji,

• wznowienie pracy maszyny dopiero po usunięcia uszkodzenia.

Należy pamiętać, że podnóżek jest elementem wyposażenia, w który pracodawca ma obowiązek wyposażyć stanowisko pracy na życzenie pracownika a także w sytuacji gdy wysokość krzesła uniemożliwia pracownikowi płaskie, spoczynkowe ustawienie stóp na podłodze. Trzeba jednak podejść do tego zdroworozsądkowo - jeżeli ocenisz, że postawa w jakiej pracownik wykonuje pracę na stanowisku jest zgodna z wymogami ergonomii, należy wyjaśnić pracownikowi, że jego żądanie może być nieuzasadnione.

Po przeprowadzeniu pokazu należy pozwolić szkolonym na zadawanie pytań, co pozwoli na wyjaśnienie im wszelkich ewentualnych wątpliwości. Nie jest wskazane pokazywanie niewłaściwego sposobu wykonywania pracy - może to pozostawić trwały ślad w pamięci pracownika i w przyszłości może on zastosować takie nieprawidłowe działanie w procesie pracy.

W przypadku stwierdzenia, że warunki pracy na określonych stanowiskach wyposażonych w komputery (w tym organizacja pracy i stanowisk pracy, obciążenie pracowników czynnikami środowiska pracy) mogą stanowić zagrożenie zdrowia lub bezpieczeństwa pracowników albo stwarzają nadmierne uciążliwości, należy podjąć niezwłoczne działania w kierunku poprawy tych warunków (np. poprzez usunięcie wszelkich zagrożeń i uciążliwości) oraz poinformować pracowników o wynikach oceny.

Trzeba pamiętać także o tym, że optymalizacja warunków pracy to nie tylko dobre projektowanie, ale także nieustanne korygowanie i uwzględnianie zmian zachodzących w organizacji czy wyposażeniu stanowiska. Powinien być to proces ciągłej analizy i oceny warunków pracy, dokonywanej w oparciu o kryteria obowiązujące dla stanowiska z monitorem ekranowym. W proces ten należy włączyć pracowników, ponieważ ich odczucia mogą być często różne od ocen osób dokonujących oceny.

Autor: Waldemar Krupa
główny specjalista ds. bhp
i specjalista ochrony przeciwpożarowej

---