NOWOTWORY NABŁONKOWE
PODZIAŁ ZWIĄZANY Z AKTYWNOŚCIĄ BILOGICZNĄ:
ŁAGODNE, POŁZŁOŚLIWE (O OGRANICZONEJ ZŁOSLIWOŚCI), ZŁOŚLIWE
NAZEWNICTWO I PODZIAŁ ŚCIŚLE WIĄŻE SIĘ I HISTOGENEZĄ
TRZY TYPY NABŁONKA JAKO MACIERZY NOWOTWORÓW:
NABŁONEK WIELOWARSTOWY PŁASKI
NABŁONEK GRUCZOŁOWY
NABŁONEK PRZEJŚCIOWY DRÓG MOCZOWYCH
WSZYSTKIE NOWOTWORY ZŁOŚLIWE, WYWODZĄCE SIĘ Z NABŁONKA NOSZĄ NAZWĘ RAKÓW - CARCINOMA
I. NOWOTWORY ŁAGODNE Z NABŁONKA WIELOWARSTOWEGO PŁASKIEGO
NOWOTWORY ŁAGODNE
NAJPOSPOLITSZY Z NOWOTWORÓW Z TEGO NABŁONKA TO
BRODAWCZAK - PAPILLOMA
II. NOWOTWORY ŁAGODNE Z NABŁONKA PRZEJŚCIOWEGO DRÓG MOCZOWYCH (UROTHELIUM)
PAPILLOMA UROTHELIALE
SĄ TO NOWOTWORY, KTÓRE MOGĄ WYSTĘPOWAĆ WIELOOGNISKOWO, MAJĄ ZNACZNĄ SKŁONNOŚĆ DO NAWROTÓW I ULEGAJĄ BARDZO CZĘSTO ZEZŁOŚLIWIENIU. JAKO NOWOTWORY ŁAGODNE TRAKTUJEMY TE BRODAWCZAKI, KTÓRE W SWOJEJ POKRYWIE NABŁONKOWEJ NIE MAJĄ WIĘCEJ NIŻ 4 - 5 WARSTW KOMÓREK, BRAK ATYPII I ZNIKOMĄ LICZBĘ FIGUR PODZIAŁOWYCH
III. NOWOTWORY NABŁONKOWE Z NABŁONKA GRUCZOŁOWEGO
NOWOTWORY ŁAGODNE - GRUCZOLAKI (ADENOMATA)POSPOLITE NOWOTWORY WYWODZĄCE SIĘ Z KOMÓREK GRUCZOŁOWYCH, TWORZACYCH GRUCZOŁY POJEDYNCZE LUBFORMACJE ANATOMICZNE.BARDZO CZĘSTO WYKAZUJĄ STRUKTURĘ ARCHITEKTONIKI ZNAMIENNĄ DLA MACIERZYSTEJ FORMACJI GRUCZOŁOWEJ. MA TO WYRAZ W NAZEWNICTWIE TYCH NOWOTWORÓW
GRUCZOLAK PRZEDNIEGO PŁATA PRZYSADKI - ADENOMA SOLIDUM i.e. EOSINOPHYLICUM
GRUCZOLAK TARCZYCY - ADENOMA FOLLICULARE
GRUCZOLAK BŁONY ŚLUZOWEJ JELITA GRUBEGO - ADENOMA TUBULARE
WAŻNE - SĄ TO NOWOTWORY, KTÓRE MOGĄ WYSTĘPOWAĆ WIELOOGNISKOWO, MAJĄ ZNACZNĄ SKŁONNOŚC DO NAWROTÓW I ULEGAJĄ BARDZO CZĘSTO ZEZŁOŚLIWIENIU. JAKO NOWOTWORY ŁAGODNE TRAKTUJEMY TE BRODAWCZAKI, KTÓRE W SWOJEJ POKRYWIE NABŁONKOWEJ NIE MAJĄ WIĘCEJ NIŻ 4 - 5 WARSTW KOMÓREK, BRAKU ATYPII I ZNIKOMEJ LICZBIE FIGUR PODZIAŁOWYCH
GRUCZOLAKI BRODAWKOWATE LUB WŁOSOWATE - ADENOMATA PAPILLARIA ET VILLOSA
GRUCZOLAKI W KTÓRYCH POKRYTE NABŁONKIEM PODŚCIELISKO FORMUJE RÓŻNE FORMY BRODAWEK
GRUCZOLAK NITKOWATY (WŁOSOWATY) JELITA GRUBEGO
GRUCZOLAKI TORBIELOWATE - CYSTADENOMATA VEL KYSTADENOMATA. CZĘSTY TYP NOWOTWORU NABŁONKOWEGO W JAJNIKACH, RZADSZY W TRZUSTCE I SLINIANKACH
TORBIELAK SUROWICZY BRODAWKOWATY JAJNIKA
TORBIELAK ŚLUZOWY WILOKOMOROWY JAJNIKA
I. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE Z NABŁONKA WIELOWARSTWOWEGO PŁASKIEGO
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE - CARCINOMATA PLANOEPITHELIALIA
RAK PODSTAWNOKOMÓRKOWY -CARCINOMA BASOCELLULARE (BASALIOMA, ULUC RODENS)
KOMÓRKI O WYGLĄDZIE PRZYPOMINAJACYM KOMÓRKI WARSTWY PODSTAWNEJ NABŁONKA WIELOWARSTWOWEGO PŁASKIEGOCENIA
RAK PŁASKONABŁONKOWY NIEROGOWACIEJACY -CARCINOMA PŁANOEPITHELIALE AKERATODES
KOMÓRKI O ZNACZNEJ ATYPII, Z TENDENCJA DO WARSTWOWEGO DOJRZEWANIA BEZ OZNAK ROGOWACIENIA
RAK PŁASKONABŁONKOWY ROGOWACIEJĄCY - CARCINOMA PLANOEPITHELIALE KERATRODES. PERŁY ROGOWE WALDEYERA
II. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE Z NABŁONKA GRUCZOŁOWEGO
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE - CYSTADENOCARCINOMATA
GRUCZOLAKORAKI TORBIELOWATE - CYSTADENOCARCINOMATA VEL KYSTADENOCARCINOMATA.
CZĘSTY TYP ZŁOSLIWEGO NOWOTWORU NABŁONKOWEGO W JAJNIKACH, RZADSZY W TRZUSTCE I ŚLINIANKACH
CYSTADENOCARCINOMA MUCINOSUM OVARII
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE - ADENOCARCINOMATA
GRUCZOLAKORAKI - ADENOCARCINOMATA
WYSOKO ZRÓZNICOWANE GRUCZOLAKORAKI W BUDOWIE MIKROSKOPOWEJ POZA WSZYSTKIMI CECHAMI ANAPLAZJI KOMÓRKOWEJ, DEMONSTRUJĄ NA OGÓŁ TENDENCJE DO ODTWARZANIA ARCHITEKTONIKI STRUKTUR NABŁONKOWYCH TKANKI Z KTÓREJ SIĘ WYWODZĄ
GRUCZOLAKORAKI PRODUKUJĄCE ŚLUZ
RAK GALARETOWATY - CARCINOMA GELATINOSUM DUŻE JEZIORA ŚLUZU Z PŁYWAJĄCYMI STRUKTURAMI NABŁONKOWYMI
RAK ŚLUZOWOKOMÓRKOWY - CARCINOMA MUCOCELLULARE (SIGILLOCELLULARE)
KOMÓRKI NOWOTWORU SPICHRZAJĄ ŚLUZ
- BARWIENIE - ALCIAN BLUE
III. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE Z NABŁONKA PRZEJŚCIOWEGO DRÓG MOCZOWYCH
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE - CARCINOMATA UROTHELIALIA
CARCINOMA UROTHELIALE VESICAE URINARIAE
UMIARKOWANIE ZRÓŻNICOWANY RAK ZACHWUJĄCY RESZTKI BRODAWKOWATYCH STRUKTUR
IV. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE WYWODZĄCE SIĘ Z NABŁONKA NIEZRÓŻNICOWANE
CARCINOMA INDIFFERENTIATUM, ANAPLASTICUM
GRUPA NOWOTWORÓW O PEWNEJ HISTOGENEZIE NABŁONKOWEJ, JEDNAK OBRAZ MIKROSKOPOWY NIE UPOWAŻNIA DO ZDEFINIOWANIA NABŁONKA WYJŚCIOWEGO. STWARZAJĄ TRUDNOŚCI ROZPOZNAWCZE ZWŁASZCZA W RÓŻNICOWANIU Z NOWOTWORAMI DROBNOOKRĄGŁOKOMÓRKOWYMI np.. CHŁONIAKAMI, NOWOTWORAMI NEUROGENNYMI, MIĘSAKAMI.
RAK ANAPLASTYCZNY PRZYPOMINAJĄCY UTKANIE MIĘSAKA
RAK ANAPLASTYCZNY PRZYPOMINAJĄCY UTKANIE CHŁONIAKA
V. NOWOTWORY NABŁONKOWE ZRÓŻNICOWANE RODZAJOWO
SĄ TO NOWOTORY CHARAKTERYSTYCZNE DLA DANEJ TKANKI LUB NARZĄDU
RAKOWIAK CARCINOID
SZKLIWIAK AMELOBLASTOMA
RAK JASNOKOMÓRKOWY NERKI ADENOCARCINOMA CLAROCELLULARE RENIS
NASIENIAK I ROZRODCZAK SEMINOMAA
GUZ Z KOMÓREK LEYDIGA
ZIARNISZCZAK
OTOCZKOWIAK
JĄDRZAK
RRHENOBLASTOMA
FOLLICULOMA
NABŁONIAK KOSMÓWKOWY
WYSPIAK
RAK TARCZYCY
OBLAK
WĄTROBIAK PŁODOWY
NERCZAK PŁODOWY
VI. NOWOTWORY NABŁONKOWE MIESZANE
SĄ TO NOWOTORY ZBUDOWANE ZWYKLE Z DWÓCH RODZAJÓW NABŁONKA
CARCINOMA ADENOSQUAMOSUM, ADENOCANCROID, ADENOACANTHOMA
a) NABŁONKOWO-ŁĄCZNOTKANKOWE
FIBROADENOMA
TUMOR PHYLODES
TUMOR MIXTUS MESODERMALIS (TUMOR MÜLLER)
CARCINOSARCOMA GLANDULAE PAROTIDIS
b) POTWORNIAKI
TERATOMA ADULTUM
TERATOMA EMBRYONALE