HAMARTOMATA - OGNISKOWE, ZWYKLE OGRANICZONE ROZROSTY TKANKOWE, NIEPROPORCJONALNE TKANKI OBECNEJ W NARZĄDZIE
CHORISTOMATA - ZMIANY PODOBNE DO HAMARTOMA, Z TYM, ŻE TKANKA BUDUJĄCA NIE JEST NORMALNIE PREZENTOWANA W TEJ CZĘŚCI CIAŁA
ECTOPIA - TKANKA O PRAWIDŁOWYM WYGLĄDZIE O NIEPRAWIDŁOWEJ LOKALIZACJI
PRZEROST -
HYPERTROPHIA - WZROST OBJĘTOŚCI KOMÓREK A CO ZA TYM IDZIE TKANKI LUB NARZĄDU. NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY: OBCIĄŻENIE PRACĄ, STYMULACJA HORMONALNA.
PRZYKŁAD: PRZEROST MIĘŚNIA SERCOWEGO
ROZROST - HYPERLASIA - JEST TO ABSOLUTNY WZROST LICZBY KOMÓREK W JEDNOSTCE OBJĘTOŚCI TKANKI LUB NARZĄDU.
PRZYKŁAD : HYPERPLASIA ENDOMETRII SIMPLEX
METAPLAZJA (METAPLASIA)- JEST PRZEMIANĄ JEDNEGO TYPU DOJRZAŁYCH KOMÓREK LUB TKANKI W INNE DOJRZAŁE KOMÓRKI LUB TKANKI. PROCES TEN OBSERWUJEMY JEDYNIE W OBRĘBIE TEJ SAMEJ GRUPY TKANEK np. NABŁONKOWEJ, ŁĄCZNEJ.
DYSPLAZJA (DYSPLASIA) - JEST ZABURZENIEM DOTYCZĄCYM NAJCZĘŚCIEJ TKANKI NABŁONKOWEJ, POLEGAJĄCYM NA ZMIANIE WIELKOŚCI, KSZTAŁTU KOMÓREK, WIELKOŚCI JĄDRA, STOSUNKU OBJĘTOŚCI JĄDRA DO CYTOPLAZMY NA KORZYŚĆ JĄDRA, ZABURZENIU WARSTWOWEJ STRUKTURY NABŁONKA, ZWIĘKSZENIU LICZBY PRAWIDŁOWYCH FIGUR PODZIAŁOWYCH
ODRÓŻNICOWANIE - ANAPLASIA, DEDIFFERENTIATIO
NEOPLASMATA
„NOWOTWORY SĄ UTRWALONĄ, NIENORMALNĄ I WZGLĘDNIE AUTONOMICZNĄ PROLIFERACJĄ KOMÓREK BEDĄCĄ REZULTATEM TRWAŁEGO DEFEKTU KOMÓRKOWEGO, PRZENOSZONEGO NA KOMÓRKI POTOMNE. DEFEKT TEN SPOWODOWANY PRZEZ JEDEN CZYNNIK LUB KOMBINACJE CZYNNIKÓW, RAZ WYWOŁANY POZOSTAJE ZWYKLE NIEZALEŻNY OD TYCH CZYNNIKÓW”
POSŁUGUJĄC SIĘ TĄ DEFINICJĄ MUSIMY ZAAKCEPTOWAĆ PEWNE ZASTRZEŻENIA:
1. ATYPOWA PROLIFERACJA KOMÓREK CZASAMI WYTWARZA TKANKĘ BARDZO PODOBNĄ DO PRAWIDŁOWEJ
2. AUTONOMIA ZROSTU I ROZMNAŻANIA KOMÓREK NOWOTWOROWYCH MA SZEREG RELATYWNYCH UWARUNKOWAŃ
3. W BARDZO RZADKICH PRZYPADKACH DEFEKT KOMÓRKI NIE JEST STAŁY, ZDARZAJĄ SIĘ SAMOISTNE REGRESJE NOWOTWORÓW
4. CHOCIAŻ ZASADNICZO NOWOTWORY SĄ NIEZALĘŻNE OD CZYNNIKA WYWOŁUJĄCEGO TO W CZĘŚCI NOWOTWORÓW EKSPERYMENTALNYCH GENOM WIRUSA POWODUJĄCEGO NOWOTWÓR REZYDUJE W APARACIE GENETYCZNYM KOMÓRKI
TYP NOWOTWORU |
ŁAGODNY |
ZŁOŚLIWY |
SZYBKOŚĆ WZROSTU |
WOLNO |
SZYBKO |
MITOZY |
NIELICZNE |
LICZNE |
CHROMATYNA JĄDROWA |
NORMALNA |
ZWIĘKSZONA |
ZRÓŻNICOWANIE |
DOBRE |
ZŁE |
WZROST LOKALNY |
EKSPANSYWNY |
INWAZYJNY |
TOREBKA |
OBECNA |
BRAK |
DESTRUKCJA TKANKI |
NIEWIELKA |
ZNACZNA |
NACIEKANIE NACZYŃ |
NIEOBECNE |
CZĘSTE |
PRZERZUTY |
BRAK |
CZĘSTE |
NASTĘPSTWA |
ZWYKLE NIEWIELKIE |
ZNACZĄCE |
STANY PRZEDRAKOWE
SĄ TO STANY PATOLOGICZNE, NIENOWOTWOROWE SZCZEGÓLNIE PREDYSPONOWANE DO ROZWOJU W ICH OBSZARZE NOWOTWORÓW, ZWŁASZCZA RAKÓW
KERATOSIS ACTINICA
CORNU CUTANEUM
XERODERMA PIGMENTOSUM
LICHEN SCLEROSUS ET ATROPHICUS VULVAE