Przedsiębiorstwo to jednostka gospodarcza, która wytwarza produkty lub wyświadcza usługi dla zaspokojenia potrzeb cudzych. Celem przedsiębiorstwa jest maksymalizacja zysków dla właścicieli. Przedsiębiorstwo funkcjonuje o pewien ustalony kapitał. Zakłada je przedsiębiorca, który podejmuje związane z tym ryzyko. Na początku zarządza nim sam, a następnie zatrudnia do pracy menadżerów, którzy mu w tym pomagają. Przedsiębiorstwo posiada osobowość prawną. Ma trzy odrębności :

• ekonomiczną,

• organizacyjną,

• prawną.

Na przedsiębiorstwo składają się ludzie, środki (maszyny, urządzenia), przedmioty pracy (surowce).

Inaczej mówiąc przedsiębiorstwo składa się z podsystemu technicznego (wyposażenie techniczne i struktura formalna), podsystemu społecznego (ludzie, ich cele i zadania).

Podsystemy przedsiębiorstwa :

• techniczny - zbiór wzajemnie powiązanych środków produkcji, przeznaczonych do realizacji procesów,

• technologiczny - wiedza, kiedy i z jakich maszyn skorzystać,

• organizacyjny - opisuje i określa struktury wszystkich podsystemów przedsiębiorstwa (porządkuje),

• ekonomiczny - opisuje oblicze wartościowo-finansowe przedsiębiorstwa,

• zarządzania - obejmuje działania ludzi związane z realizacją funkcji strategicznych, taktycznych i operacyjnych przedsiębiorstwa.

Sfery działalności :

• podstawowa - główne procesy przedsiębiorstwa,

• pomocnicza - procesy wspomagające procesy główne (np. transport, ochrona, sprzątanie)

• regulacyjna - zarządzanie.

Każde przedsiębiorstwo ma rdzeń działalności, który jest chroniony przez podsystemy graniczne (chronią rdzeń przed zmianami otoczenia, które są dla rdzenia niekorzystne). Podstawowe zadanie podsystemów granicznych to obserwacja, analiza, przewidywanie stanu otoczenia (działy analiz rynkowych).

Przedsiębiorstwo nie może istnieć bez otoczenia.

Otoczenie stanowią elementy nie należące do przedsiębiorstwa, ale mający na nie wyraźny wpływ.

Otoczenie wewnętrzne to zarząd, pracownicy,

Otoczenie zewnętrzne celowe wywiera na przedsiębiorstwo wpływ bezpośredni, dobrze widoczny nawet w krótkim okresie czasu (dostawcy, odbiorcy, związki zawodowe, konkurencja, regulatorzy, właściciele, sojusznicy strategiczni).

Otoczenie zewnętrzne ogólne to wymiary i siły oddziałujące na przedsiębiorstwo pośrednio w sposób dobrze widoczny po dłuższym okresie czasu. Otoczenie zewnętrzne ma następujące wymiary :

• ekonomiczny,

• technologiczny - naciski na stosowanie pewnych rozwiązań technicznych (certyfikaty ISO),

• polityczno-prawny - klimat tworzony dla działalności gospodarczej (np. podatki, koncesje),

• socjo-kulturowy - zwyczaje, nawyki, wartości społeczeństwa,

• międzynarodowy - zakres, w jakim przedsiębiorstwo uczestniczy w działalności m/n,

• geograficzny - sytuacja w danym regionie (np. zagrożenie powodziami).

MOTYWOWANIE

Motywowanie - proces świadomego i celowego oddziaływania na motywy postępowania pracowników poprzez stworzenie im warunków i możliwości dla realizacji ich systemu wartości i oczekiwań dla osiągnięcia celu motywującego.

Katalog potrzeb :

• bezpieczeństwo,

• przyjaźń i kontakty towarzyskie,

• uznanie,

• samopoważanie,

• samorealizacja.

Sposoby motywowania :

• środki przymusu - zakładają podporządkowanie się podwładnego woli przełożonego, opierają się na strachu i możliwości stosowania kar; nie dają pracownikowi możliwości wyboru (rozkazy, nakazy, polecenia służbowe)

• środki zachęty - mają charakter długotrwałego działania, mają wzbudzać aktywność i kreatywność pracowników (nagrody, przywileje, świadczenia); pozostawiają pracownikowi pewien zakres swobody; nagroda musi mieć wartość dla pracownika i być wręczona po wykonaniu zadania; pochwała powinna być udzielona na forum w przeciwieństwie do nagany, która powinna być udzielona na osobności,

• środki perswazji - uzupełniają środki przymusu i zachęty; oddziałują na sferę umysłową i jest pozbawiona formy nakazu; przybiera formy apelu, sugestii, informowania, propagandy.

Na efekty pracy mają wpływ : środowisko, możliwości, poziom motywacji.

I. Model Taylora - tradycyjny (z czasów, gdy powstawał przemysł) :

1. Praca jest dla ludzi nieprzyjemna

2. Dla ludzi nie jest ważne co robią, ale za ile to robią

3. Pracowników, od których można wymagać kreatywności, jest niewielu

Wg Taylora pracowników należy :

• ściśle kontrolować,

• nauczyć prostej czynności,

• wyposażyć w szczegółowe instrukcje dotyczące sposobu wykonania danej pracy.

II. Model Mayo - podejście stosunków współdziałania (gdy przemysł był już rozwinięty) :

1. Ludzie chcą czuć się ważni i użyteczni,

2. Ludzie pragną być częścią grupy i być w niej doceniani,

3. Te potrzeby są ważniejsze jak pieniądze.

Przełożony powinien zapewnić pracowników o ich użyteczności przez :

• informowanie ich o celach firmy,

• umożliwienie im wyrażania opinii,

• pozwolić pracownikowi na pewien zakres samokontroli.

III. Model zasobów ludzkich - model współczesny :

1. Praca niekoniecznie musi być nieprzyjemna - ludzie chcą mieć udział w wyznaczaniu i osiąganiu ważnych dla firmy celów,

2. Większość ludzi stać na wiele więcej niż wymaga od nich praca (kierownik powinien maksymalnie to wykorzystać naprowadzając ludzi na odpowiednie cele).

Podejścia do motywowania :

I. Od strony treści (czynniki, jakie motywują ludzi do pracy) - dwuczynnikowa teoria Herzberga :

1. Czynniki higieny (zewnętrzne) oddziałują na niezadowolenie i brak niezadowolenia :

• odpowiedni przełożeni,

• warunki pracy,

• stosunki interpersonalne,

• płaca i bezpieczeństwo,

• polityka i administracja firmy.

2. Czynniki motywacji (wewnętrzne) oddziałują na zadowolenie i brak zadowolenia :

• osiągnięcia,

• uznanie,

• praca sama w sobie,

• odpowiedzialność,

• awanse i rozwój.

II. Od strony procesów (ludzie wybierają określone zachowania dla zaspokojenia swoich potrzeb i oceniają swe zadowolenie po osiągnięciu celu) :

1. Teoria oczekiwań Vrooma :

• siła naszego pragnienia,

• oczekiwane prawdopodobieństwo zaspokojenia tego pragnienia,

Człowiek jest gotowy podejmować wysiłek jeśli te dwa czynniki się równoważą.

2. Teoria sprawiedliwości - ludzie postrzegają swe wyniki w powiązaniu z nakładami, jakie musieli ponieść na ich uzyskanie; zastanawiają się, czy inni nie osiągają tych samych wyników mniejszym nakładem pracy.

Wyniki nasze Wyniki innych

Nakłady nasze Nakłady innych

III. Oparte na koncepcji wzmocnień - model behawioralny (uczenia się) - zachowanie, za które była nagroda będzie powtarzane w przeciwieństwie do zachowania karanego, które ulega zanikowi :

• wzmocnienie pozytywne (nagroda),

• unikanie - pracownik unika niemiłych konsekwencji związanych z zachowaniem niepożądanym,

• karanie - osłabianie pewnych zachowań, przez obwarowanie ich negatywnymi konsekwencjami,

• eliminacja - osłabienie niepożądanych zachowań, przez ich niedostrzeganie.

Praca o bogatej treści jest trudna, nietypowa, urozmaicona, odpowiedzialna. Zaś praca o treści ubogiej jest schematyczna, bez odpowiedzialności, nudna, monotonna.

Sposoby podniesienia motywacji na stanowiskach o ubogiej treści :

• wydłużenie cyklu operacyjnego działań,

• dodanie pracownikowi zajęć pomocniczych,

• dodanie czynności o charakterze kontrolnym,

• rotacja na stanowiskach o ubogiej treści,

• przekazanie pracownikowi uprawnień decyzyjnych.

Czynniki osobowe motywujące pracownika :

• wiek,

• płeć,

• poziom wykształcenia,

• środowisko, z którego pochodzimy,

• doświadczenie zawodowe,

• pozycja w firmie,

• wzorce kulturowe.

CELE

Cele są to świadomie lub podświadomie przewidywane stany rzeczy uważane za pożądane, do których się zmierza swoim działaniem.

Podział celów ze względu na :

1. wymiar czasu i następstwa przyczynowo-skutkowe :

• cele końcowe - ostateczne pożądane wyniki działania w pewnym obszarze czasu,

• cele pośrednie (etapowe) - przez ich realizację przybliżamy się do celu głównego,

2. przedziały osobowe działania :

• cele indywidualne,

• grupowe,

• całego przedsiębiorstwa

3. ważność dla podmiotu działania :

• cele główne - na tyle ważne dla podmiotu, że dla ich realizacji jest gotowy podjąć działania,

• cele uboczne - są realizowane przy okazji realizowania celów głównych,

4. długotrwałość skutków działania :

• cele strategiczne - formułowane są przez najwyższe kierownictwo firmy na długi okres czasu; wyznaczają pewne kierunki,

• cele taktyczne - średniookresowe, ustalane przez średni szczebel zarządzania w porozumieniu ze szczeblem najwyższym,

• cele operacyjne - krótkookresowe (maksymalnie do 1 roku), ustalane przez najniższy szczebel zarządzania w porozumieniu ze szczeblem średnim; cele te stanowią bezpośrednią podstawę do działania.

PLANOWANIE

Planowanie to poszukiwanie sposobu na realizację celu. Polega na przewidywaniu przebiegu współzależnych zjawisk w przyszłości - ze sprecyzowaniem pożądanego, świadomie optymalnego efektu działania - oraz niezbędnych do tego zasobów, warunków i sposobów działania.

Procedura planowania

1. Przewidywanie kształtowania się sytuacji, w jakiej przedsiębiorstwo będzie działało w przyszłości :

• elementy mierzalne - o charakterze ilościowym (np. kursy walut, PKB, inflacja),

• elementy niemierzalne - można je opisać w sposób jakościowy (np. moda, gusta),

• warunki sterowalne - na które przedsiębiorstwo ma pewien wpływ (np. wielkość podaży),

• warunki niesterowalne - nie ma na nie wpływu (np. przepisy, pogoda).

Jakość planowania zależy od ilości i jakości zgromadzonych informacji, a następnie od jakości analizy tych informacji. Podczas planowania należy unikać przenoszenia przeszłości do przyszłości.

2. Określenie właściwych celów pośrednich i zasobów potrzebnych do ich osiągnięcia.

3. Podział całego procesu działania na mniejsze wycinki wg obranego sposobu realizacji celu, a te na jeszcze mniejsze schodząc aż do pojedynczych czynności.

4. Połączenie wycinków w całość - stworzyć sieć powiązań.

5. Przygotowane projekty należy ocenić, wybrać te najlepsze i przekazać je do realizacji.

Dopiero projekt przygotowany do realizacji jest planem.

Aby plan był dobry, musi być :

1. wykonalny - zgodny wewnętrznie,

2. operatywny - łatwy do posługiwania się nim,

3. elastyczny - łatwo go dostosować do zaistniałych zmian,

4. należycie szczegółowy - jeśli będzie zbyt szczegółowy, trzeba go będzie modyfikować co jest kosztowne i niekorzystne; nie może być zbyt ogólny,

5. należycie długodystansowy,

6. terminowy - zapisane terminy poszczególnych celów i zadań,

7. kompletny - musi zawierać wszystko to, co niezbędne do realizacji planu,

8. racjonalny - oparty na wiedzy praktycznej i naukowej.

Rodzaje planów :

I. Plany wg okresu (horyzontu czasowego)

1. wieloletnie,

2. bieżące :

• roczne,

• półroczne,

• kwartalne,

• miesięczne,

• dekadowe,

• dzienne,

• zmianowe,

Plany bieżące można jeszcze podzielić wg :

1. zakresu

• ogólne - plany roczne rozbite na kwartały i miesiące,

• operatywne - od kwartału do zmiany (stanowią narzędzie do realizacji planu ogólnego)

2. przedmiotu

• produkcji - co, ile, kiedy, gdzie, jak produkować,

• zaopatrzenia - rodzaj, ilości, terminy dostaw,

• sprzedaży - ilość, wartość, kierunki sprzedaży,

• zatrudnienia - ilu i jakich pracowników zatrudnić,

• płac - powiązany z zatrudnieniem,

• kosztów - ustalenie wielkości nakładów do wykonania planów,

• finansów - wielkość wyniku finansowego przedsiębiorstwa,

II. Plany wg szczebla zarządzania

1. strategiczne,

2. taktyczne,

3. operacyjne :

• jednorazowe - opracowywane są dla działań jednorazowych, nie powtarzanych :

• programy - działania skomplikowane o szerokim zakresie,

• projekty - podobne do programów, ale o węższym zakresie,

• preliminarze finansowe - zestawienia zasobów finansowych zarezerwowanych na określone przedsięwzięcia w pewnym czasie,

• ciągłe - opracowywane dla działań, które się będą powtarzać,

• wytyczne polityki - polityka firmy,

• standardowe procedury działania - konkretne kroki, jakie należy podjąć w określonych warunkach,

• przepisy i reguły postępowania - najbardziej szczegółowa forma planu ciągłego, która opisuje dokładnie sposób wykonania określonej czynności; podstawy do podjęcia określonej decyzji,

Fazy planowania w kolejnych etapach rozwoju przedsiębiorstwa :

1. etap rozwoju,

2. etap luki administracyjnej (problem z zapanowaniem nad rozwijającym się przedsiębiorstwem),

3. etap luki oczekiwań - planowanie, aby podtrzymać rozwój (zbieranie i analiza informacji),

4. etap strategicznego rozwoju - niezbędne jest przewidywanie zmian otoczenia,

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

?

=

---