Podstawy resuscytacji kriążeniowo-oddechowej
Pojęcie
resuscytacja (ożywianie) jest zespołem zabiegów lekarskich, których zadaniem
Lub skutkiem jest przywrócenie podstawowych objawów życia, tj., co najmniej
Krążenia krwi lub krążenia krwi i oddychania.
Reanimacja jest zespołem czynności, które doprowadziły nie tylko do przywrócenia krążenia krwi i oddychania, ale także do powrotu czynności ośrodkowego układu nerwowego łącznie z powrotem świadomości.
podjęcie czynności
Zabiegi resuscytacyjne podejmuje się w razie stwierdzenia:
• braku oddechu,
• braku tętna na dużych tętnicach (szyjnej, udowej, ramiennej).
Ocena znamion, takich jak:
- sinica
- szerokość źrenic i ich reakcja na światło
- oziębienie dystalnych części ciała,
- obecność lub brak odruchu rzęsowego lub rogówkowego,
Jest opóźnianiem wdrożenia czynności resuscytacyjnych.
Czynności resuscytacyjnych nie podejmuje się w razie stwierdzenia pewnych znamion śmierci:
plam opadowych,
• stężenia pośmiertnego
resuscytacja krążeniowo-oddechowa
(cardio-pulmonary resuscitation - cpr)
Schemat postępowania resuscytacyjnego wg safara
Został opracowany w 1981r. Przez petera safara i propagowany jako instrukacja ze względu na swą wartość praktyczną, przejrzystość oraz łatwość zapamiętania kolejnych czynności w resuscytacji krążeniowo-oddechowo-mózgowej.
Obejmuje:
I. Podstawowe zabiegi podtrzymywania życia (basic life support — bls)
Obejmują a, b, c
Ii. Zaawansowane czynności podtrzymywania życia (advanced cardiac life support — acls) obejmują d, e, f,
Iii. Rozstrzygające czynności przedłużania życia obejmują g, h, i.
Bls - basic life support - dorosły
A - airway control - kontrola dróg oddechowych
Sprawdzenie przytomności - potrząsa za ramiona
Wezwanie pomocy
- call first - najpierw zawołaj
Ułożenie na plecach
Udrożnienie dróg oddechowych
Skontroluj zawartość jamy ustnej - wymiatanie
na ślepo
Zastosuj rękoczyn - (esmarcha)
Odgięcie głowy ku tyłowi z uniesieniem żuchwy ( częścią
przodującą jest żuchwa)
- wysunięcie żuchwy ku przodowi z równoczesnym
jej uniesieniem
B - breathing support - podtrzymanie oddychania
Sprawdzenie oddechu - trzy zmysły - 10 sek.
Jeśli oddycha - pozycja boczna ustalona;
Gdy nie oddycha
Wykonanie wstępnych wdechów
Czas wdechu - 2 sek. !!!
Pojemność - 10 ml/kg/m.c. - 700-1000 ml. !!!
Metody - usta -usta ,
usta - nos,
usta - stomia.
Dwa wdechy - zaleca się - manewr sellicka
Skuteczne nie skuteczne
próba do 5 jeśli nie to
algorytm do zadławienia
C - circulation support - podtrzymanie krążenia
Sprawdzenie tętna
ratownik laik
duże tętnice - szyjna, udowa oznaki krążenia
Czas - 10 sek.
Uderzenie przedsercowe - tylko ratownik jeśli był świadkiem utraty przytomności i w jego obecności doszło do zatrzymania krążenia !!! - uderzenie z 30-40 cm w środkową część mostka - jednorazowo !!!
Zewnętrzny masaż serca
- poszkodowany na twardym podłożu
- wyznaczenie miejsca ucisku - 2 palce po łuku żebrowym aż do
kąta żebrowego; środkowy nad wyrostkiem mieczykowatym,
wskazujący na rękojeści , druga dłoń za palcem wskazującym
i na nim druga ręka- splecione palce
- prawidłowa pozycja ciała - klęk, ręce proste w łokciach,
pracuje górna część tułowia znajdująca się nad klatką
piersiową poszkodowanego i tworzy kąt prosty
Głębokość uciśnięć - 1/3 klatki ( 4,5-5,5 )
Częstość (szybkość) -15 uciśnięć / 100 /min.
Kompresja = dekompresja
cykl obejmuje - 2 ( wdmuchnięcia ) : 15 ( uciśnięć ) -
niezależnie od ilości ratowników
W czsie 1 min resuscytacji należy wykonać 4 cykle
Po pierwszej minucie resuscytacji wracamy do pkt. B
I kontynułujemy resuscytację przez kolejne 5 min. !!!
w postępowaniu resuscytacyjnym zastosowano
podział ze względu na wiek poszkodowanych:
- dorosły - to osoba powyżej 8 roku życia
- dziecko - osoba między 1- wszym a 8 rokiem życia
- niemowlę - do 1- wszego roku życia
Resuscytacja kobiety ciężarnej
Nie ma odmienności co do prowadzenia resuscytacji u kobiety ciężarnej - różnica jest w ułożeniu do resuscytacji
U kobiety ułożonej na wznak macica wraz z płodem opada siłą ciężkości i powoduje uciśnięcie poniżej leżących dużych naczyń - żyły głównej dolnej i aorty (tzw. Zespół aortalno-żylny), powoduje to zaburzenie w ukrwieniu płodu i zmniejsza napływ krwi do serca ciężarnej.
Należy:
Zrotować macicę na lewą stronę poprzez;
- uniesienie prawego boku ciężarnej o kąt 30 stopni
( poduszka pod bok )
- układając ciężarną na lewym boku ( nie wymaga resuscytacji i nie ma urazów
Pamiętaj !!!
Ratując kobietę ciężarną , ratujesz dwa życia : matkę i dziecko
Skuteczność prowadzenia czynności resuscytacyjnych
Zaróżowienie skóry
Zwężenie źrenic
Powrót czynności serca
Powrót spontanicznego oddechu
Zaprzestać prowadzenia czynności resuscytacyjnych
można jedynie w trzech przypadkach:
Gdy powróci oddech i tętno
Dgy przyjadą służby fachowe
Gdy ratownik opadnie z sił
Zapamiętaj !!!
Po ok. 4,5 min dochodzi do powstania nieodwracalnych zmian
W centralnym układzie nerwowym .
Sprawne rozpoczęcie czynności resuscytacyjnych przed upływem tego czasu daje szansę pełnej reanimacji chorego.
Każde opóźnienie rozpoczecia resuscytacji, niewłaściwe skoordynowanie masażu serca z oddechem zastępczym bądź dłuższe niż kilkusekundowe przerwy w trakcie jej prowadzenia, zmniejszają drastycznie szansę na powodzenie zabiegów ratowniczych.
Wyjątki
Ochronnie na organizm działają
Hipotermia ( utonięcie, zamarznięcie )
Leki ( barbiturany )
Alkohol etylowy
Algorytmy resuscytacji krążeniowo - oddechowej
Do 2000 roku stosowane były różne algorytmy
W stanach zjednoczonych i europie zachodniej.
Od 2000 roku zostały ujednolicone przez:
Ilcor - international liaison commite on resuscitation
Międzynarodowy zespół skupiający przedstawicieli komiterów do spraw resuscytacji z europy, stanów zjednoczonych, kanady, australi, ameryki łacińskiej, afryki południowej i nowej zelandii.
bls - basic life support - dziecko
A - airway control - kontrola dróg oddechowych
Sprawdzenie przytomności - potrząsa za ramiona
Wezwanie pomocy
- call fast - zawołaj szybko tzn. Po 1 min. Resuscytacji możesz zadzwonić po pogotowie, chyba, że wiadomo iż dziecko jest chore na serce to call first
Ułożenie na plecach
Udrożnienie dróg oddechowych
Skontroluj zawartość jamy ustnej - nie wymiataj
na ślepo
Zastosuj rękoczyn - (esmarcha)
Odgięcie głowy ku tyłowi z uniesieniem żuchwy (pozycja
wenszenia - częścią przodującą są usta)
- wysunięcie żuchwy ku przodowi z równoczesnym
jej uniesieniem
b - breathing support - podtrzymanie oddychania
Sprawdzenie oddechu - trzy zmysły - 10 sek.
Jeśli oddycha - pozycja boczna ustalona;
Gdy nie oddycha
Wykonanie wstępnych wdechów
Czas wdechu - 1,5 sek. !!!
Pojemność - 10 ml/kg/m.c. - prawidłowa objętość to taka
która powoduje wychylenia klatki piersiowej
Metody - usta -usta ,
usta - nos,
usta - stomia.
Dwa skuteczne wdechy - zaleca się - manewr sellicka
Skuteczne nie skuteczne
przechodzimy do pkt. C próba do 5 jeśli nie to
algorytm do zadławienia
C - circulation support - podtrzymanie krążenia
Sprawdzenie tętna
ratownik laik
duże tętnice - szyjna, udowa oznaki krążenia
Czas - 10 sek.
Zewnętrzny masaż serca
- dziecko na twardym podłożu
- wyznaczenie miejsca ucisku - 2 palce po łuku żebrowym aż do
kąta żebrowego; środkowy nad wyrostkiem mieczykowatym,
wskazujący na rękojeści , druga dłoń za palcem wskazującym
Pamiiętj masaż zewnętrzny serca wykonyjemy jedną ręką !!!!
- prawidłowa pozycja ciała - klęk, ręka prost w łokciu,
pracuje górna część tułowia znajdująca się nad klatką
piersiową poszkodowanego i tworzy kąt prosty
Głębokość uciśnięć - 1/3 klatki ( 2,5 - 3,8 )
Częstość (szybkość) - 5 uciśnięć / 100 / min.
Kompresja = dekompresja
cykl obejmuje - 1 ( wdmuchnięcie ) : 5 ( uciśnięć ) -
niezależnie od ilości ratowników
W czsie 1 min resuscytacji należy wykonać 20 cykli
Po pierwszej minucie resuscytacji wracamy do pkt. B
Należy pamiętać o wezwaniu pogotowia ratunkowego
I kontynułujemy resuscytację przez kolejne 5 min. !!!
bls - basic life support - noworodek
A - airway control - kontrola dróg oddechowych
Sprawdzenie przytomności - uderza w stópkę
Wezwanie pomocy
- call fast - zawołaj szybko
Ułożenie na plecach
Udrożnienie dróg oddechowych
Skontroluj zawartość jamy ustnej - nie wymiataj
na ślepo
Zastosuj rękoczyn - (esmarcha)
Odgięcie głowy ku tyłowi z uniesieniem żuchwy ( częścią przodującą są usta - pozycja węszenia )
Wysunięcie żuchwy ku przodowi z równoczesnym
jej uniesieniem
B - breathing support - podtrzymanie oddychania
Sprawdzenie oddechu - trzy zmysły - 10 sek.
Jeśli oddycha - pozycja boczna ustalona;
Gdy nie oddycha
Wykonanie wstępnych wdechów
Czas wdechu - 1,5 sek. !!!
Pojemność - 10 ml/kg/m.c. - prawidłowa objętość to taka
która powoduje wychylenia klatki piersiowej ( pufnięcia tzn.
objętość znajdująca się w jamie ustnej ratownika )
Metody - usta -usta- nos,
usta - nos
Dwa wdechy - zaleca się - manewr sellicka
Skuteczne nie skuteczne
przechodzimy do pkt. C próba do 5 jeśli nie to
algorytm do zadławienia
C - circulation support - podtrzymanie krążenia
Sprawdzenie tętna
ratownik laik
duże tętnice - ramiennej, udowej oznaki krążenia
Czas - 10 sek.
Zewnętrzny masaż serca
- dziecko na twardym podłożu
- wyznaczenie miejsca ucisku - 2 palce ułożone 1 cm. Poniżej linii
międzysutkowej, palce skierowane prostopadle w stosunku do
mostka; 2 kciuki ułożone na sobie ułożone 1cm. Poniżej lini
międzysutkowej - gdy wykonuja dwaj fachowi ratownicy,
Głębokość uciśnięć - 1/3 klatki ( 1,5 - 2 cm )
Częstość (szybkość) - 5 uciśnięć / powyżej 100 / min.
Kompresja = dekompresja
cykl obejmuje - 1 ( wdmuchnięcia ) : 5 ( uciśnięć ) -
niezależnie od ilości ratowników
W czsie 1 min resuscytacji należy wykonać 20 cykle
Po pierwszej minucie resuscytacji wracamy do pkt. B
Należy pamiętać o wezwaniu pogotowia ratunkowego
I kontynułujemy resuscytację przez kolejne 5 min. !!!