Ogólne wiadomości o prawie gosp.
Scharakteryzuj prawo gospodarcze jako kompleksową gałęzie prawa
Pod pojęciem prawa gospodarczego rozumieć należy ogół norm prawnych, dotyczących funkcjonowania gospodarki narodowej oraz stosunków gospodarczych między osobami fizycznymi i prawnymi jako jej podmiotami.
Obejmuje ono zatem zakresem swego oddziaływania stosunki cywilne między podmiotami gospodarczymi w zakresie prowadzonej przez nie działalności gospodarczej.
Działaniami gospodarczymi, w rozumieniu tej dziedziny prawa, są czynności prawne dotyczące spraw:
- przedsiębiorstw i innych podmiotów gospodarczych,
- przeciwko podmiotom gospodarczym o zaniechanie naruszania środowiska i przywrócenia do stanu poprzedniego lub naprawienia szkody z tym związanej oraz zakazania lub ograniczenia działalności zagrażającej środowisku.
- przeciwdziałania praktykom monopolistycznym.
Przedmiotem prawa gospodarczego są więc sprawy dotyczące istnienia podmiotów gospodarczych, ich organizacji i prowadzonej przez nie działalności gospodarczej. Prawo gospodarcze nie jest skodyfikowane. Dlatego jest ono pozbawione głównego źródła, jakim dla poszczególnych dziedzin prawa są kodeksy.
Działalność gospodarcza różnych podmiotów, regulowana jest także przepisami prawa bankowego, podatkowego, administracyjnego, a także w części dotyczącej przestępstw gospodarczych przepisami prawa karnego.
Zaistniałe spory wynikające z działalności gospodarczej rozpatrywane są w postępowaniu odrębnym od ogólnego postępowania w sprawach cywilnych, a właściwymi do ich rozpatrywania sądami są sądy gospodarcze, działające jako wyodrębnione wydziały w sądach rejonowych i wojewódzkich.
Podmiotami prawa gospodarczego są:
- osoby fizyczne i ich związki (spółki prawa cywilnego),
- osoby prawne (przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie, spółki handlowe i inne),
- jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, prowadzące działalność gospodarczą.
Wymień źródła prawa gospodarczego
Przez źródła prawa gospodarczego rozumiemy formy w jakich przejawia się i w jakich jest podawana podmiotom gospodarczym do przestrzegania wola państwa w zakresie spraw dotyczących gospodarowania. Źródła te są liczne i mało stabilne, co znacznie utrudnia nie tylko poznanie obowiązującego prawa, ale i praktykę gospodarczą. Prawo gospodarcze wprawdzie nie ma swojego kodeksu gospodarczego, ale w ostatnim okresie zrobiono w tym kierunku znacząco wiele.
Do podstawowych dokonań należy zaliczyć:
· znowelizowany i dostosowany do potrzeb gospodarczych Kodeks Cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 roku, rozszerzający zasadę wolności umów, wprowadzający zasadę równego traktowania podmiotów prywatnych i państwowych, wprowadzający nowe treści (np. o papierach wartościowych, leasingu); · Ustawę z dnia 23 grudnia 1988 roku o działalności gospodarczej (w aspekcie historycznym) (Dz.U. z 1988 r. Nr 41, poz. 324 z późniejszymi zmianami);
· Ustawę z dnia 19 listopada 1999 roku - Prawo Działalności Gospodarczej (Dz.U. z 1999 r. Nr 101, poz. 1178 z późniejszymi zmianami);
· Ustawę z dnia 15 września 2000 roku - Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późniejszymi zmianami);
· Ustawę z dnia 20 sierpnia 1997 roku - Przepisy Wprowadzające Ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. z 1999 r. Nr 121, poz. 770 z późniejszymi zmianami);
· Ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 roku o Gospodarce Nieruchomościami (Dz.U. z 1997 r. Nr 115, poz. 741 i z 1998r. Nr 106, poz. 668);
· Ustawę z dnia 15 grudnia 2000 roku o Spółdzielniach Mieszkaniowych (Dz.U. z 2000 r. Nr 4, poz. 27);
· Ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 roku o Usługach Turystycznych (Dz.U. z 1997 r. Nr 133, poz. 884 z późniejszymi zmianami);
· Inne, o znaczeniu gospodarczym przepisy prawa;
· Orzecznictwo sądowe, a zwłaszcza Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Sądów Apelacyjnych, o charakterze gospodarczym;
· Prawo Unii Europejskiej.
3) Co to są zasady przewodnie prawa gospodarczego i jaki można wyróżnić katalog tych zasad?
Nie wiem
4) Co to jest działalność gospodarcza?
Ustawę o działalności gospodarczej można zdefiniować jako:
Przedmiotowość - działonośc o charakterze ekonomicznym
Celowość - zarobek zamiar finansowy przedsiębiorcy
Podmiotowość - zorganizowany i ciągły charakter sposób w jaki przedsiębiorca wykonuje działalność
Podmiot dział. Gosp.:
Wytwórcza - obow. Wszystkie czynności, które prowadzą do wytworzenia produktów lub towarów
Handlowa - polega na sprzedaży lub kupnie towaru/usługi
Budowlana - [rawp budowa; składa się na nie 4 rodzaje działoanosci projektowanie, budowa, utrzymanie, rozbiórka budynku
Usługowa - usługi na rzecz konsumpcji
Poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych
Wytwórcza i agroturystyczna
5)Wymień prawne warunki podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej
PDG porządkuje sferę działalności gospodarczej przez rozdzielenie podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej. Podjecie działalności gospodarczej wiąże się z powstaniem przedsiębiorcy jako podmiotu prawa i obowiązkiem rejestracji w odpowiednim rejestrze. Zgodnie z art. 7 PDG, przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców na zasadach określonych w przepisach ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.
Obowiązek wpisu do tego rejestru dotyczy także osób fizycznych, które na podstawie dotychczasowych przepisów zobowiązane są jedynie do zgłoszenia prowadzonej działalności do ewidencji działalności gospodarczej. Zasady wpisu do tego rejestru określa ustawa z 20 sierpnia 1997 roku o KRS (Dz.U. nr 121, poz. 769 z późn. zm.). Zgodnie z tą ustawą rejestr przedsiębiorców obejmuje: osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, spółki jawne, spółki komandytowe, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, jednostki badawczo-rozwojowe, przedsiębiorców zagranicznych, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, inne osoby prawne, jeżeli prowadzą działalność gospodarczą i podlegają wpisowi do rejestru, oddziały zagranicznych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych.
Warto przypomnieć, że do tej pory organami rejestracyjnymi dla osób fizycznych i spółek cywilnych były Urzędy gminy, a dla pozostałych Sądy gospodarcze. Zgodnie z ustawą o KRS organy rejestrowe to sądy rejonowe mające siedzibę w miastach wojewódzkich. Wpis do rejestru przedsiębiorców dokonywany będzie na wniosek i wprowadzany do systemu informatycznego danych zawartych w postanowieniu sądu rejestrowego.
Zgodnie z art. 7 PDG, sądy rejonowe jako organy rejestracyjne, w terminie siedmiu dni od dnia wpisu do rejestru będą musiały przesyłać organowi podatkowemu i organom samorządu gminnego, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) przedsiębiorcy wypis z rejestru dotyczący podjęcia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Każdy przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców otrzyma numer.
W chwili obecnej (2001 rok) bardzo istotne są obowiązujące w w/w sprawach przepisy przejściowe, które zostały zawarte w ustawie z 20 sierpnia 1997 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o KRS (Dz.U. nr 121,poz. 769 z późn. zm.). Podmioty podlegające obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, a wpisane do ewidencji działalności gospodarczej lub do rejestru sądowego na podstawie przepisów obowiązujących przed 1 stycznia 2001 r. będą obowiązane do złożenia wniosku o wpis do KRS. I tak np. jeżeli osoba fizyczna lub spółka cywilna były dotychczas wpisane jedynie do ewidencji działalności gospodarczej, to od początku 2002 roku będą zobowiązane do ubiegania się o wpis do rejestru przedsiębiorców poprzez złożenie wniosku we właściwym urzędzie gminy. Wniosek będzie następnie przekazany wraz z aktami dotyczącymi przedsiębiorcy do rejestru przedsiębiorców KRS. Należy się spodziewać, że wobec faktu iż ustawowy termin „przerejestrowania” upływa 31 grudnia 2003 r. i dużego napływu tych wniosków - wnioski przedsiębiorców przeterminowane - będą podlegały wszelkim opłatom przewidzianym dla postępowania rejestrowego, tak jakby przedsiębiorca dopiero zaczynał działalność gospodarczą.
Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów. Jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska.
Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić aby działalność gospodarcza była wykonywana bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień zawodowych.
Zakład główny, oddział oraz inne stałe miejsce wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej powinny być oznaczone na zewnątrz. Zewnętrzne oznaczenie powinno zawierać oznaczenie przedsiębiorcy i zwięzłe określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej. Jeżeli przedsiębiorca oferuje towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub wysyłkowej za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci informatycznych lub druków bezadresowych, jest obowiązany do podania w ofercie co najmniej: oznaczenia przedsiębiorcy, numeru pod który przedsiębiorca wpisany jest do rejestru przedsiębiorców wraz z oznaczeniem sądu rejestrowego, siedziby i adresu przedsiębiorcy.
Przedsiębiorca jest zobowiązany do zamieszczenia na towarach lub na ich opakowaniach wprowadzonych do obrotu informacji w języku polskim zawierających: oznaczenie przedsiębiorcy - producenta towaru i jego adres, nazwę towaru oraz inne oznaczenia i informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów.
Utrzymano obowiązek stosowania tzw. obrotu bezgotówkowego. Wobec powyższego przedsiębiorca jest zobowiązany do:
· dokonywania lub przyjmowania płatności za pośrednictwem swojego rachunku bankowego w każdym przypadku, gdy stroną transakcji jest inny przedsiębiorca, a jednorazowa wartość należności lub zobowiązań przekracza równowartość 3000 EURO,
· zawiadomienia urzędu skarbowego, właściwego ze względu na podatek dochodowy, o posiadaniu rachunku bankowego, a w razie posiadania więcej niż jednego rachunku - do wskazania jednego z nich jako rachunku podstawowego i zawiadomienia o tym banku, w którym rachunek jest otwarty oraz właściwego urzędu skarbowego
6) Czym charakteryzują się koncesje i zezwolenia jako formy reglamentacji dz.g.
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
· poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych,
· wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
· wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią,
· ochrony osób i mienia,
· transportu lotniczego oraz wykonywania innych usług lotniczych,
· budowy i eksploatacji autostrad płatnych,
· zarządzania liniami kolejowymi oraz wykonywania przewozów kolejowych,
· rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych.
Nastąpiła znaczna redukcja zakresu koncesjonowania. Ustawa z 23 grudnia 1988 r. przewidywała takich dziedzin aż 21. Natomiast Prawo przemysłowe nakazywało uzyskiwanie koncesji przedsiębiorstwom działającym w 11 dziedzinach. Niewątpliwie mamy więc do czynienia z poważnym ograniczeniem dziedzin, poddanych szczególnej reglamentacji. Zgodnie z intencją rządu koncesjonowaniem w PDG powinny być objęte tylko dziedziny gospodarki należące do monopolu państwa oraz mające szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo obywateli lub inny ważny interes publiczny.
Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu zezwolenia. Wprowadzenie innych koncesji wymaga zmiany ustawy - PDG.
Zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy innych ustaw, takich jak np. Prawo lotnicze, ustawa o transporcie kolejowym, prawo górnicze, ustawa o autostradach płatnych, o radiofonii i telewizji.
Najczęściej udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu i następuje w drodze decyzji administracyjnej.
Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat. Organ koncesyjny może określić w koncesji szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją. Organ ten jest obowiązany przekazać każdemu zainteresowanemu przedsiębiorcy szczegółową informację o takich szczególnych warunkach niezwłocznie po wszczęciu postępowania w sprawie udzielenia koncesji.
Wniosek o udzielenie koncesji powinien zawierać:
· oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres,
· numer w rejestrze przedsiębiorców,
· określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja,
· inne informacje, określone w przepisach odrębnych ustaw.
Powinny to być m.in. dokumenty wskazujące na możliwość spełnienia warunków technicznych i organizacyjnych zapewniających prawidłowe wykonywanie działalności objętej koncesją oraz wskazujące na posiadanie możliwości jej finansowania.
7) Jak rozumiesz pojęcie przedsiębiorcy i jakie są kategorie przedsiębiorców?
Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz nie mająca osobowości prawnej spółka prawa handlowego, która zawodowo, we własnym imieniu podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Ustawodawca przesądził tym razem jednoznacznie, że od 1 stycznia 2001 r., tj. od daty wejścia w życie Prawa działalności gospodarczej, przedsiębiorcą nie będzie spółka cywilna, lecz wspólnik takiej spółki.
Przy okazji zmianie uległa także sytuacja prawna państwowych oraz samorządowych zakładów i jednostek budżetowych, dotąd uprawnionych do udziału w obrocie gospodarczym. Jako jednostki organizacyjne, nie mające osobowości prawnej ale nie będące jednocześnie spółkami handlowymi, jednostki i zakłady budżetowe nie będą też przedsiębiorcami. Ta zmiana wymaga w perspektywie znowelizowania m.in. art. 2 ustawy z 2 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z d 1997 r nr 9, poz . 43 ze zm.) i kilku innych ustaw.
Przepisów PDG nie stosuje się do:
· działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt,
· ogrodnictwa,
· warzywnictwa,
· leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
· wynajmowania przez rolników pokoi i miejsc na ustawienie namiotów, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Organ administracji rządowej lub organ jednostki samorządu terytorialnego upoważniony do udzielania (wydawania), odmowy udzielenia, zmiany i cofania koncesji lub zezwolenia jest - odpowiednio - organem koncesyjnym lub zezwalającym.
Na nowo zdefiniowano, dla potrzeb tej ustawy, osobę zagraniczną; pojęcie to oznacza obecnie:
· osobę fizyczną mającą stałe miejsce zamieszkania za granicą,
· osobę prawną z siedziba za granicą,
· nie mającą osobowości prawnej spółkę osób wymienionych wyżej, z siedzibą za granicą.
Przedsiębiorcą zagranicznym jest osoba zagraniczna wykonująca działalność gospodarczą za granicą. Oddział natomiast oznacza wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej wykonywaną przez przedsiębiorcę poza głównym miejscem wykonywania działalności (zakładem głównym).
Ugruntowała się zasada, iż podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.
TU JESZCZE KATEGORIE PRZEDSIEB.
8)Co wiesz na temat rejestru przedsiębiorców i ewidencji działalności gospodarczej?
Niestety mało