Przedmiot i podmiot rachunkowości

Organizację rachunkowości w Polsce, reguluje ustawa o rachunkowości z 29.09.1994r, dziennik ustaw nr 121 ze zmianą dziennik ustaw nr 113 z 2000 roku.

W Polsce rachunkowość występuje w formie:

1. W FORMIE PEŁNEJ (RACHUNKOWOŚCI) - dla jednostek, których przychody ze sprzedaży i operacji usług finansowych osiągnęły 800 tysięcy euro.

2. RACHUNKOWOŚĆ UPROSZCZONA (PODATKOWA)

Pierwszym rodzajem tej rachunkowości jest karta podatkowa w wydziale aktywności gospodarczej.

Drugim typem jest ryczałt ewidencjonowany od przychodów

Trzecią formą jest podatkowa księga przychodów i rozchodów - podatek ustalany od dochodów

Co to jest rachunkowość?

Rachunkowość jest to system informacji, który umożliwia poznanie sytuacji majątkowej, finansowej, kosztów, przychodów i wyników finansowych opracowanych rzetelnie na podstawie określonych zasad, metod kategorii wyceny i przy użyciu określonych technik.

Podmiotem rachunkowości są przedsiębiorstwa (państwowe), spółki handlowe, spółdzielnie, jednostki budżetowe, banki i instytucje finansowe, firmy ubezpieczeniowe, fundacje i fundusze, partie polityczne, związki i stowarzyszenia, wspólnoty mieszkaniowe itd.

Prowadzenie rachunkowości wymaga utworzenia ksiąg rachunkowych, które obejmują:

1, dziennik - służy do ewidencji wszystkich dokumentów wpływających i wypływających z firmy, które mają wpływ na zmiany w składnikach majątku lub kapitału firmy, dokumentują koszty i przychody.

2, wykaz kont księgi głównej - obejmuje ten wykaz konta syntetyczne (ogólne) do ewidencji w ujęciu systematycznym wyżej wymienionych elementów. Wykaz kont syntetycznych jest opracowany jako zakładowy wykaz kont dostosowany do specyfiki firmy.

Plan kont opracowywany jest systematycznie.

2PK - zakładowy plan kont, obejmuje 9 zespołów kont ponumerowanych od 0 - 8

np. 0 zespół to majątek trwały 001-budowle 002-grunty itd

1 zespół to środki pieniężne

2 zespół to rozrachunki z kontrahentami itd.

Rachunkowość w ramach swoich funkcji realizuje następujące cele:

1, ewidencja stanów i zmian (+ - ) w składnikach majątku

2, ewidencja stanów i zmian w kapitałach

3, ewidencja i rozliczanie kosztów nowych systemów

4, ewidencja przychodów z różnych tytułów

5, ustalanie wyników finansowych

6, sporządzanie sprawozdań finansowych obligatoryjnych (czyli takich na mus) tj. bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych, rachunek zmian w kapitale własnym, informacja dodatkowa, informacja z działalności jednostki oraz sprawozdanie fakultatywne (na żądanie)

7, przygotowywanie analiz szczegółowych dla różnych odbiorców

POJĘCIE I KLASYFIKACJA MAJĄTKU JEDNOSTKI GOSPODARCZEJ

Majątek jednostki gospodarczej obejmuje MAJĄTEK TRWAŁY I OBROTOWY.

Jednostka gospodarcza (j.g.) definiowana jest jako podmiot wydzielony pod względem majątkowym, finansowym, prawnym i organizacyjnym.

Podmiot funkcjonuje w określonych realiach rynkowych uregulowanych przepisami np:

ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych i fizycznych,

prawo podatkowe, prawo spółek handlowe, prawo finansowe,

prawo pracy, prawo o ubezpieczeniach społecznych, prawo o ochronie środowiska.

Majątek firmy ma charakter trwały i obrotowy.

I. MAJĘTK TRWAŁY

Charakteryzuje się okresem użytkowania powyżej 1 roku, wartością początkową składnika powyżej 3,5 tysiąca złotych, stopniowym zużyciem, które nazywa się umorzeniem.

Równowartość umorzenia (zużycia) składnika pojedynczego, zaliczana do kosztów działalności nazywa się amortyzacją (U > A umorzenie jest większe od amortyzacji)

Majątek trwały ma charakter mało elastyczny tzn. trudny do wykorzystania w warunkach zmian rynkowych, zmian technologii. Majątek trwały charakteryzuje się ograniczoną płynnością tj. zdolnością do zamiany na środki pieniężne. Ponadto generuje koszty stałe, np. podatki ubezpieczeniowe, koszty remontów, ogrzewania, mediów

1. Majątek trwały obejmuje:

I. - Wartości niematerialne i prawne

Są to prawa autorskie do patentów, utworów, programów komputerowych, licencji komputerowych itp.

Są to koszty prac badawczo - rozwojowych.

Wartość firmy jest to różnica pomiędzy ceną rynkową a ceną nabycia.

II.- Rzeczowy majątek trwały obejmuje:

1. nieruchomości (grunty własne o wieczystym użytkowaniu, budynki i lokale własne, prawa własności spółdzielni mieszkaniowych

2. środki trwałe: maszyny i urządzenia, środki transportu, inwentarz żywy (stada podstawowe, pozostałe środki stałe - sprzęt p.poż, wyposażenia biur

3. środki stałe w budowie (inwestycje rozpoczęte, obejmują nakłady związane z zakupem, budową, rozbudową, modernizacją, adaptacją i rekonstrukcją)

3. Długoterminowe należności

Są to kwoty do otrzymania o odroczonym terminie płatności powyżej 1 roku.

4. Inwestycje długoterminowe

Są to instrumenty finansowe tj. udziały, akcje, i pożyczki udzielone innym firmom

B. Majątek obrotowy

Majątek obrotowy cechuje się ciągłym ruchem i całkowitą zmianą postaci w różnych fazach obrotu

Pieniądz - Materiały, Towary - Produkcja, Produkt gotowy

Majątek obrotowy umożliwia zależności od rodzaju technologii i rodzaju działalności, uzyskiwania przychodów a w konsekwencji wyników finansowych.

Czym szybciej krążą (jest ruch okrężny) tym lepsza jest efektywność wykorzystania składników majątku i rentowności kapitału

1. ZAPASY

1. Materiały (podstawowe, pomocnicze, opakowania, części zamienne, materiały biurowe, budowlane)

2. Towary (pochodzą z zakupu i służą do dalszej odsprzedaży)

3. Produkty gotowe (mąka we młynie jest efektem procesu produkcyjnego)

4. Półprodukty i produkcja w toku

5. Inwentarz żywy

2. NALEŻNOŚCI KRÓTKOTERMINOWE

1. Od odbiorców (są to ze sprzedaży, produktów, usług). Od momentu wydania produktu może być przerwa w zapłacie - 2 mc itd.)

2. Od pracowników (są to kwoty z tytułu pobranych zaliczek, pożyczek, narzędzi, szkód i niedoborów (chwilówka)

3. Publiczno - prawne (krótkoterminowe do 1 roku, z tytułu podatków, ubezpieczeń, od urzędu celnego itp.)

4. Należności dochodzone na drodze sądowej (roszczenia sporne)

3. INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE

1. Są to krótkoterminowe instrumenty finansowe (okres realizacji do 1 roku) akcje, obligacje, udziały, o okresie realizacji do 1 roku

2. Środki pieniężne na rachunkach bankowych (wszystko musi być przeliczone w złotych PL)

3. Gotówka w kasie

4. Inne środki pieniężne, czeki i weksle obce, środki pieniężne w drodze

SKŁADNIKI MAJĄTKU TRWAŁEGO I OBROTOWEGO uczestniczą czynnie,

aktywnie w działalności gospodarczej i nazywają się w rachunkowości aktywami.

ŹRÓDŁA POCHODZENIA MAJĄTKU

Źródłem pochodzenia majątku jednostki gospodarczej są kapitały i fundusze. Określają one - kto i w jakiej wysokości sfinansował majątek firmy.

Ponieważ spełniają bierną, pasywną rolę w działalności gospodarczej nazywają się pasywami.

KLASYFIKACJA ŹRÓDEŁ POCHODZENIA MAJĄTKU

WG WYMOGÓW FINANSOWYCH

1. KAPITAŁ WŁASNY - stanowi równowartość sfinansowania (pokrycia) majątku trwałego i obrotowego firmy przez właścicieli

1. Kapitał podstawowy określony w statucie założycielskim przez właścicieli jednostki gospodarczej

- kapitał określony w statucie założycielskim

- kapitał właściciela

- fundusz założycielski (w przedsiębiorstwie państwowym)

- kapitał zasobowy w spółdzielniach

2. Kapitał zapasowy tworzony z zysku i z innych źródeł przeznaczeniem na pokrycie strat.

W przedsiębiorstwie państwowym będzie to fundusz przedsiębiorstwa, wygospodarowany fundusz w trakcie

3. Kapitał rezerwowy - tworzony jest z odpisów zysku z aktualizacji i przeszacowań (na +)

środków trwałych, inwestycji i aktywów trwałych. Przeznaczony jest na pokrycie strat.

4. Zysk (strata ze znakiem - ) z lat ubiegłych

5. Zysk (strata roku bieżącego)

2. ZOBOWIĄZANIA I REZERWY

(kapitały obce dotychczas mówiliśmy o tym)

1. Rezerwy - utworzone w ciężar kosztów firmy, odpisy zabezpieczające utratę wartości majątku, na podatek dochodowy do zapłacenia w przyszłym roku

2. Zobowiązania (długo i krótko terminowe) długo - pow. 12mc, krótko do 12 mc

Zobowiązania są to:

1. kredyty bankowe

2. pożyczki

3. zobowiązania z tytułu dostaw i usług wobec kontrahentów (kredyt kupiecki) - jest to odroczone w czasie zobowiązanie do zapłaty za zakupy materiałów, usług..

4. zobowiązania publiczno - prawne z tytułu podatków, cła, ubezpieczeń społecznych

5. zobowiązania wobec pracowników

6. z tytułu wynagrodzeń i z innych tytułów

7. pozostałe zobowiązania (wobec np. udziałowców z tytułu dywidendy, odszkodowania komornicze, wobec urzędu miasta i gminy

8. zobowiązania wekslowe

TREŚĆ I UKŁAD BILANSÓW

BILANS jest to dwustronne zestawienie aktywów i ich sum (składników majątków) oraz pasywów i sum (źródeł pochodzenia) na określony dzień zwany momentem bilansowym.

MOMENTEM BILANSOWYM jest koniec okresu sprawozdawczego, dzień rozpoczęcia lub zakończenia działalności (bilans otwarcia, bilans zamknięcia) dzień poprzedzający rozpoczęcie likwidacji upadłości firmy, dzień zmiany formy prawnej

Bilans sporządzony jest zgodnie z zasadą równowagi bilansowej, która oznacza:

Suma aktywów = sumie pasywów

EA=ZP

Bilans sporządzony jest na podstawie sald końcowych, kont księgowych, aktywów, pasywów, uzgodnionych wcześniej drogą inwentaryzacji

Celem inwentaryzacji jest doprowadzenie do porównywalności zapisów księgowych ze stanem rzeczywistym składników majątku i kapitału.

Inwentaryzacja dokonywana jest poprzez:

1. spis z natury (dotyczący środków stałych i środków pieniężnych)

2. uzgodnienie sald, dotyczy rozrachunków należności i zobowiązań z kontrahentami, bankiem i innymi instytucjami

3. trzeci sposób inwentaryzacji to weryfikacja stanów, dotyczy składników majątków trudno dostępnych, trudnych do pomiaru rozliczeń z osobami fizycznymi rozrachunków na drodze sądowej

Inwentaryzacja polega na porównaniu zapisów w księgach z odpowiednimi dokumentami (wykazy gruntów, itp)

Efektem inwentaryzacji jest protokół inwentaryzacyjny - to protokół stwierdzający nadwyżki lub niedobory

Rozliczenie różnic dokonywane jest jako poprzez

1. kompensatę nadwyżek z niedoborami w składnikach majątku o zbliżonym asortymencie, cenie lub przeznaczeniu

2. drugi sposób - niedobory obciążają pracowników materialnie odpowiedzialnych

3. trzeci sposób - uznawanie niedoborów niezawinionych lub w granicach norm jako pozostałe koszty operacyjne

Ujawnienie nadwyżki traktowane są jako pozostałe przychody operacyjne, Straty losowe odpisywane są jako tzw. straty nadzwyczajne

II. Bilans sporządzony jest na podstawie zestawienia obrotów i sald (bilansów próbnych) ma na celu wykrycie błędów księgowych porównania obrotów i sald końcowych na wszystkich kontach.

Bilans jest podstawowym sprawozdaniem finansowym sporządzonym obligatoryjnie przez firmę w ujęciu statycznym na dany dzień (fotografia firmy)

Celem sporządzenia bilansu jest odzwierciedlenie okresowej sytuacji majątkowej i kapitałowej firmy.

Bilans jest źródłem informacji do analizy

1. struktury i dynamiki majątku

2. służy do analizy struktury i dynamiki sytuacji finansowej firmy (kapitałów i funduszy)

Jest źródłem analizy pokrycia (sfinansowania) majątku trwałego - źródłem informacji do analizy płynności finansowej tj. zdolności firmy do pokrycia zobowiązań aktywami obrotowymi.

Bilans umożliwia nam ustalenie tzw. kapitału pracującego to się równa majątek obrotowy minus zobowiązania krótkoterminowe.

FUNKCJONOWANIE KONT KSIĘGOWYCH

Zmiany w składnikach majątku, kapitałach, kosztach, przychodach + - odzwierciedlane są na kontach księgowych Konto księgowe jest to podstawowe urządzenie techniczne o budowie dwustronnej, która umożliwia pokonanie zmian o różnym charakterze

Elementami konta są:

Symbol - który wynika z tzw. zakładowego planu kont

Nazwa konta - która identyfikuje treść ekonomiczną

Nazwy stron konta - winien Wn, Ma

Obroty stron konta

Saldo konta, które oznacza stan danego składnika na początek lub na koniec okresu sprawozdawczego Sk - oznacza stan na koniec okresu sprawozdawczego

Zapis na koncie dokonywany jest na podstawie dokumentu źródłowego (faktura, polecenie księgowania, nota memoriałowego, asygnaty magazynowej

Konta księgowe dzielą się na: to na pewno będzie

1. KONTA BILANSOWE, które ujmują zmiany w składnikach bilansu:

1. Bilansowe aktywne. Są to:

1. środki trwałe b) wartości niematerialne i prawne c) materiały

1. kasa e) rachunek bankowy f) towary

1. inwestycje długoterminowe

2. Bilansowe pasywne, służą do odzwierciedlenia pasywów

1. kapitał podstawowy (udziałowy, akcyjny, właściciela) b) kapitał zapasowy

1. kapitał rezerwowy d) kredyty bankowe e) rezerwy

3. Aktywno - pasywne, służą do odzwierciedlania, rozliczania należności i zobowiązań z różnych tytułów np.

1. rozrachunki z odbiorcami i dostawcami, służy do rozliczania należności od odbiorców i zobowiązań wobec dostawców

2. konto rozrachunkowe, rozrachunki publiczno - prawne, służy do rozliczania podatku dochodowego od osób prawnych i fizycznych z urzędem prawnym

3. inne rozrachunki publiczno - prawne służą do rozliczania składek, ubezpieczeń społecznych ZUS

4. rozrachunki z tytułu VAT, służy do rozliczania podatku VAT należnego od sprzedaży oraz podatku VAT naliczonego przy zakupie

5. rozrachunki z tytułu wynagrodzeń, służy to konto do rozliczania wynagrodzeń brutto oraz potrąceń z różnych tytułów i kwot wypłaty

6. rozrachunki z pracownikami, służy do rozliczenia pobranych zaliczek na delegacje, pożyczek narzędzi pobranych i innych świadczeń na rzecz pracowników

7. pozostałe rozrachunki, służy do rozliczenia się z udziałowcami, firmami ubezpieczeniowymi z urzędem celnym, komornikiem itp.

1. KONTA WYNIKOWE

1. Służą do księgowania kosztów i przychodów, które kształtują wynik finansowy. Są to: a) konta kosztów, b) konta przychodów

FUNKCJONOWANIE KONT BILANSOWO - AKTYWNYCH

1. Otwarcie kont następuje saldem początkowym po stronie winien

2. Zwiększenie z różnych tytułów księgujemy po stronie winien

3. Zmniejszenie z różnych tytułów księgujemy po stronie M...

4. Zamknięcie konta polega na obliczeniu salda końcowego, które ma zawsze charakter debetowy (strony winien), lecz dla równowagi stron zapisywany jest na koncie po przeciwnej stronie

1

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---