Kolokwium z PLANOWANIA HODOWLANEGO

Czy to prawda, że w uprawach starszych stosuje się redukcję liczby drzew. Jeśli tak to w jakich.

-w drzewostanach odnawianych siewem So - III rok od założenia uprawy i w samosiewach

Sposoby określania intensywności trzebieży.

- w Tw należy raczej ograniczać intensywność cięć

- w TP cięcia silniejsze

- zasada Hayera: wcześnie, umiarkowanie, często

Jak zwalczyć jeżyny w uprawach.

- wykaszanie kosą leśną lub pilarką na wysięgniku w końcu maja, gdy ich podziemna część pozbawiona jest substancji zapasowych

- zabieg powtarzamy w połowie sierpnia

Próbna powierzchnia trzebieżowa.

- każda T jako zadanie pielęgnacyjne wymaga empirycznego jej przeprowadzenia na PPT, na której wykonuje się wzorcowo zadanie hodowlane, a wycięte w pielęgnacji drzewa sortymentuje się i kubikuje jako miąższość do pozyskania z całego drzewostanu

Poprawki

- mają na celu poprawę jakości hodowlanej oraz wzmożenie potencjału produkcyjnego upraw

- są to czynności związane z dodatkowym wprowadzeniem sadzonek w uprawach zakładanych na powierzchniach otwartych w wieku do 5 lat

- powierzchnię zredukowaną poprawek ustala się na podstawie % wypadu

- powinny być wykonane w następnym roku po założeniu uprawy pierwszej klasy jakości

- przygotowanie gleby na jesieni

Procesy zachodzące w młodniku.

- od osiągnięcia zwarcia do rozpoczęcia się procesu wydzielania się

- zwarcie reguluje wzrost i rozwój

- osobniki słabsze i występujące pojedynczo schodzą do roli podrzędnej

- w drzewostanach mieszanych różnorodna struktura pionowa

- tworzą się warstwy górne, pośrednie, dolne

Kryteria wyznaczania terminów początku T

- z pierwszą trzebieżą wchodzimy do drzewostanu na przełomie młodnika i tyczkowiny (25 - 30lat), moment rozpoczęcia się procesu wydzielania drzew

- TP - II połowa kolei rębu 50-60 lat

- moment wkroczenia pierwszej TW zależy od klasy bonitacji, siedliska i średniej wysokości drzewostanu

- w drzewostanach II i II klasy bonitacji średnia wysokość 8m

- w drzewostanach IV i V klasy bonitacji średnia wysokość to 6-7m

Czyszczenia wczesne - czynności

- usuwanie zbędnych domieszek

- łagodzenie różnic między kępami

- usuwanie przerostów i przedrostów

- przerzedzanie samosiewów

- usuwanie chorych drzewek

Czyszczenia późne - zadania

- usuwanie lub hamowanie wzrostu drzew wadliwych

- usuwanie, ogławianie lub obrączkowanie zbędnych domieszek

- przerzedzanie nadmiernie zagęszczonych partii młodnika

- ugruntowanie składu gatunkowego

Uzupełnienie

• dodatkowe wprowadzenie sadzonek w starszych uprawach i młodnikach w wieku do 20 lat

• powierzchnię zredukowaną ustala się na podstawie szacunkowej powierzchni luk

• wprowadzamy gatunek właściwy dla danego siedliska.

• przygotowanie gleby na jesieni w roku poprzedzającym wykonanie zabiegu

• wielolatki szkółkowane

Pielęgnowanie młodników Jd

• Jd jest gatunkiem wybitnie cienioznośnym i mogłoby się wydawać, że nie wymaga intensywnego pielęgnowania w młodnikach Jd. Tymczasem tak nie jest. Pierwsze zabiegi pielęgnacyjne w odniesieniu do Jd powinny rozpocząć się jeszcze pod okiem macierzystego drzewostanu, aby nie dopuścić do zatarcia budowy wielopiętrowej i zwarcia pionowego.

Tyczkowina ( wyrośnięty młodnik ) jest to faza rozwoju drzewostanu kończąca okres młodociany w którym drzewa osiągają wymiary tyczki. Tj. 2 - 6cm i ok. 5m wys. oraz wiek 10 - 30 lat, cechuje je wtedy wzmożony wzrost na wysokość, oczyszczanie strzał, intensywne wydzielanie słabszych drzewek i biologiczne różnicowanie składników.

Drągowina ( żerdziowina gruba ) jest to faza rozwoju drzewostanu w okresie dojrzewania w której słabnie proces oczyszczania i wydzielania się drzew, a którą cechują wzmożony przyrost grubości. Drzewa osmagają wymiary pierśnicy pozwalające na pozyskanie użytków w postaci drewna kopalniakowego i słupów teletechnicznych.

Cel cięć pielęgnacyjnych

• osiągnięcie lepszej jakości drewna

• zwiększenie odporności drzewostanu

• regulowanie składu gatunkowego

• zachowanie lub ulepszenie siedlisk

Dolesienie

Czynność zalesieniowa dokonywana w drzewostanach silnie przerzedzonych : w drzewostanach bliskorębnych. Dolesienia mogą być składnikiem następnego pokolenia, natomiast wprowadzone do młodników i tyczkowin dostarczają wartościowych sortymentów drzewnych podobnie jak drzewostan otaczający.

Pielęgnowanie na uprawie

• spulchnianie gleby

• niszczenie chwastów

• poprawianie form drzew

• czyszczenie wczesne

Trzebieże wczesne

• zabezpieczenie negatywnych składników drzewostanu

• zwiększenie biologicznej i statycznej odporności

• wzmożenie przyrostu drzew najwartościowszych

• polepszenie jakości surowca

• przyspieszenie rozkładu materii organicznej

• dostarczenie drewna drobnowymiarowego

Trzebieże późne

• zwiększenie produkcyjności siedliska

• skrócenie okresu produkcji drewna grubowymiarowego

• przygotowanie drzewostanu do odnowienia

• dostarczenie grubych użytków drzewnych

Pielęgnacja Md

• walka o długą koronę która jest warunkiem dobrego wzrostu Md, można to osiągnąć tylko poprzez silne cięcia już w młodości. TW silne tak aby na 1ha było 300 drzew w wieku 30lat.

Zasady postępowania w młodnikach Db

Młodnik - od nastąpienia zwarcia (7 -10 lat) do rozpoczęcia wydzielania się (20 - 25 lat)

• Formowanie strzał i korony poszczególnych drzew

• Prowadzenie czyszczeń późnych

• Ostateczne rozstrzygnięcie problemu rozpieraczy, wyeliminowanie w selekcji negatywnej drzew wadliwych i zdeformowanych

• W czyszczeniach późnych dla wszystkich gatunków zasadniczy zabieg przeprowadza się w górnej warstwie młodnika

• Dla Db zabieg wykonuje się tylko w górnej warstwie młodnika

• Nie można dopuścić do zbyt dużego ani zbyt luźnego zwarcia (wilki)

• Przy usuwaniu rozpieraczy nie dopuścić do przerwania zwarcia

• Przecinanie nadmiernego zagęszczenia drzewek

• Usuwanie przedstawicieli innych gatunków konkurencyjnych w obrębie biogrup Db

• Tworzenie właściwych powiązań między poszczególnymi biogrupami

• Indywidualne zabiegi pielęgnacyjne względem wadliwie rosnących Db

• Wprowadzenie brakujących domieszek pielęgnacyjnych

• Cięcia w okresie młodnika należy powtarzać często w okresach 3 - 5 lat.

Metody polepszenia formy drzew w uprawach

• Db, Lp, Bk - mają tendencję do rozwijania się i wielopiętrowości

• Formowanie drzewka sierpakiem przez pozostawienie jednego najsilniejszego przewodnika

• Nadanie koronie formy stożka lub walca

• Przycięcie na bezpieńki: silny system korzeniowy - intensywny przyrost pojedynczego pędu.

W jakich drzewostanach można przeprowadzać cięcia schematyczne?

Schematyzacja - wycinanie pasów lub rzędów drzew.

• W młodnikach Św, So i Jd - w szczególności TW niska wartość surowca

• Na plantacjach zakładamy w więźbie prostokątonej możliwa całkowita schematyzacja zabiegów pielęgnacyjnych

• Gdy celem produkcji jest masa drzewna bez względu na jakość

• W drzewostanach mają zastosowanie przede wszystkim jako zabieg poprzedzający i ułatwiający trzebież indywidualną.

Co to są przedrosty, przerosty?

Przerosty - rozpieracze, przerastają sąsiedztwo, silnie ugałęzione, tłumią sąsiedztwo.

Rozpieracz - nisko ugałęziona i zbieżysta strzała, szeroko rozpostarta korona: So, Db, Bk lub Jd

Przedrosty - pojedynczo występujące drzewka tego samego gatunku co uprawa, które pojawiły się przed jej założeniem.

Pielęgnowanie młodników świerkowych.

• Przede wszystkim uodpornienie przeciw wiatrom

• Pielęgnowanie koron drzew: rozluźnienie celem przeciwdziałania zamierania dolnych gałęzi (2/3 całkowitej wysokości drzewa powinno być ugałęzione żywymi gałęziami)

• Młodniki użytkujemy metodą silnych zabiegów

• Cięcia prowadzimy w warstwie górnej i dolnej

• Można prowadzić cięcia schematyczne.

Co to jest trzebież prześwietlająca ?

Trzebież ta polega na wyborze w 20 - 30 letnim drzewostanie drzew o najsilniejszym wzroście, odległych od siebie o 4,5 - 5 m. Otoczenie wybranych drzew przerębuje się tak, aby wokół ich koron był stale utrzymany pas wolnej przestrzeni szerokości 50 - 70 cm. Sprzyja to silniejszemu rozwojowi koron i wzmożonemu przyrostowi grubości, jednak powoduje kształtowanie się krótkich i sękatych strzał. Stosowana w zagęszczonych drzewostanach Św.

Cele pielęgnacji w starszych uprawach

Celem jest doprowadzenie uprawy do etapu jakim jest początek okresu młodnika poprzez zabiegi:

• usuwanie lub hamowanie wzrostu zbędnych domieszek;

• łagodzenie różnic wysokości na granicy grup lub kęp odnowienia o różnym składzie gatunkowym lub wysokościach;

• usuwanie wadliwych przerostów i przedrostów;

• usuwanie drzewek negatywnych;

Jakie gatunki tworzą formy rozpieraczy?

So, Db,Bk lub Jd,

Cechy rozpieracza So:

• silnie ugałęziona korona ;

• nisko ugałęziona;

• zbieżysta strzała;

• szeroko rozpostarta korona;

• większa grubość i wysokość

Metody usuwania rozpieraczy to:

• silne podkrzesanie

• ogłowienie (obcięcie wierzchołka z dwoma najwyższymi okółkami)

• wycięcie rozpieraczy.

Aktualny pogląd na rozmieszczenie drzew dorodnych w drzewostanie.

• w drzewostanach o równomiernym zwarciu rozmieszczenie d.d. jest równomierne. Popieranie biogrup to rozmieszczenie nierównomierne.

• Wybór przynajmniej jednego drzewa dorodnego z biogrupy.

• Liczba d.d. zależy od gatunku drzewa, wieku drzewostanu, rodzaju siedliska, jakości hodowlanej drzew.

Drzewa dorodne to:

• górujące i panujące wg. Krafta

• 20-30% grubsze od przeciętnej pierśnicy drzewostanu

• grubość i wysokość większa od pozostałych

• 1 wierzchołek

• dynamika przyrostu ( igły)

Pielęgnacja upraw sztucznych:

• spulchnianie gleby

• niszczenie chwastów

• poprawianie formy drzew

• łagodzenie różnic wysokości

• niszczenie szkodliwych przedrostów i przerostów

• niszczenie drzewek negatywnych

• niszczenie zbędnych domieszek

Odrośla i naloty międzyrzędowo w jakich uprawach są korzystne?

• lite uprawy So

• nalot Md będzie zawsze pożądany

• Bk, Jd, Db - dają ochronę glebie, łagodzą mikroklimat, zapewniają ocienienie boczne gatunkom drzew, stanowią dodatkową bazę żerową dla zwierzyny (Js przez 8 lat znosi ocienienie i jest chętnie zgryzany).

Pielęgnacja młodnika Bk-CP:

• w przegęszczonych młodnikach Bk do głosu dochodzą rozpieracze oraz drzewa wadliwe ze skłonnościami do rozwidleń i krzywego wzrostu.

• Selekcja negatywna w górnej warstwie polegająca na eliminowaniu drzewek wybujałych i źle ukształtowanych.

• Cięcia muszą być prowadzone ostrożnie, gdyż Bk wypełnia wszelkie luki poprzez rozrost korony często kosztem jakości pnia.

• Cięcia częste co 5 lat.

Kryteria przy wyborze drzew do podkrzesywania:

• iglaste bez problemu

• liściaste tylec usuwamy po 2 latach.

• Ograniczyć do drzew które stanowić będą elitę drzewostanu.

• Na plantacjach Tp wszystkie drzewa i szeroka więźba

• Zbieg ten łączymy z pierwszą trzebieżą selekcyjną (25-30), przeciętna pierśnica drzewostanu 12 -15 cm. Podkrzesuje się wyłącznie drzewa dorodne do wysokości około 8 m.

• Przedplon: podkrzesujemy korony aby dopuścić światło do gatunków zacienionych

• Zabezpieczenie lasu wzdłuż dróg przed pożarem przyziemnym

2001

Strona 3 z 6