GP-dziedzina wiedzy o zasadach gospodarowania prz-nią i w prz-ni. dotyczy bardzo czesto abstrakcyjnych lub teoretycznych rozwiazan i rozważań G. przestrzenią- użytkowanie ziemi, wykorzystywanie zasobów G. w prz-ni - to prz-ne organizowanie systemu spółeczno-ekonomicznego w wymiarze terytorialnym. dotyczy konkretnych sytuacji i problemów G.p. w 2 ujęciach:
-działalność gospodarcza rozpatrywana w ujęciu przestrzennym. -działalność praktyczna zmierzająca do zagospodarowania, kształtowania i przekształcenia przestrzeni antropogenicznej -proces podejmowania i realizowania decyzji dotyczących określonego stanu prz-ni geograficznej -działalność organizująca prz-ny system gospodarczy Znaczenie GP wynika z:
Podmioty G.P. Gmina G. - podstawowe ogniwo polskiego systemu gospodarki prz-ej- Władze g. (gospodarz terenu) decyduje o przeznaczeniu terenu na różne formy użytkowania i ustala zasady jego zagospodarowania. Wpływ na GP wywiera się poprzez zatwierdzenie „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prz-go” oraz „Miejscowego planu zagospodarowania prz-go”. „Miejscowy plan zagospodarowania prz-go” - dokument stanowiący podstawe prawną GP. Województwo Siła władztwa planistycznego jest znacznie mniejsza niż gminy. Podstawowym dokumentem samorządu województwa w sprawach GP jest Plan zagospodarowania prz-go województwa. PZPW - nie jest prawem powszechnie obowiązującym. Ustalenia PZPW wiążą jedynie administrację publiczną. Kraj (państwo) Za kierunki zagospodarowania prz-go kraju, politykę prz-nną odpowiada rząd. Dokumentem nakreślającym koncepcję polityki prz-go zagospodarowania kraju jest dokument rządowy KPPZK. KPPZK - nie jest aktem prawnym a jedynie pewną wizją stanu zagospodarowania. KPPZK jest zatwierdzana przez Sejm Przestrzeń- podstawowa kategoria w geografii; rodzaje przestrzeni: -matematyczna (abstrakcyjna idea) -fizyczna (własność materii) -przyrodnicza(geograficzna, środ. naturalne) -społeczna (kulturowa-twór antropogeniczny) Przestrzeń społ.-ekonom.- przestrzeń geogr wraz z wszelkimi formami przejawiania się aktywności społ i ekon człowieka. Rodzaje: ciągła, nieciągła, otwarta ,zamknięta, stabilna, niestabilna pierwotna, wtórna Polityka przestrzenna-sfera działania mająca za zadanie ustalenie celów i środków kształtowania,zagospodarowania i użytkowania przestrzeni. Zalożenia p.p:1)racjonalne rozmieszczenie majatku trwałego,właściwa alokacja zasobów pracy, wykorzystanie bogactw naturalnych,kształtowanie sieci osadniczej i infrastr, obronność kraju,ochrona i kształtowanie środowiska, współpraca międzynarodowa. Percepcja przestrzeni- każdy człowiek odbiera inaczej świat, każdy postrzega inaczej dany obszar. Różne pojmowanie przestrzeni wpływa na decyzje i zachowania przestrzenne ludzi, ma to swoje konsekwencje np.: migracje ludności do miast, decyzje rolników co do sposobu użyźniania ziemi, decyzje co do miejsca spędzania urlopu Czynniki wpływające na selektywność odbioru, proces filtrowania: -geograficzna lokalizacja -przynależność kulturowa -status społeczno-gospodarczy -osobowość -wiek i doświadczenie -wykształcenie -aspiracje |
4 sytuacje konfliktowe (J. Kołodziejski):Popyt na określone walory i zasoby prz-ni jest większy od podaży. Popyt na określone walory prz-ni z powodu ich braku nie może być zaspokojony bezkolizyjnie.Różna przydatność prz-ni dla lokalizacji wielu funkcji.Potencjalna. Działania podmiotów GP: Wybierają najistotnieszą funkcję z punktu widzenia racjonalności ogólnospółecznej. Zwiększają podaż prz-ni przez intensyfikację jej zagospodarowania. Dokonują konwersji funkcji, uwalniając prz-ń dla tych, na które był największy popyt..Dokonują zmian jakościowych struktury prz-ej, wyzwalając nową podaż prz-ni najbardziej przydatnej dla zaspokojenia popytu. Podejmują decyzje o niezaspokojeniu popytu licząc, że nastąpi to w innym miejscu, inny sposób. Przykłady konfliktów lokalizacja osiedli mieszkaniowych w strefie uciążliwego oddziaływania przemysłu, zagospodarowanie rekreacyjne w strefie uciążliwego oddziaływania przemysłu, rolnicza i leśna prz-ń produkcyjna w zasięgu szkodliwego oddziaływania przemysłu, system transportowy a środowisko mieszkalne, system transportowy a środowisko rekreacyjne. Zadania dla GP i planowania prz-go: nie tylko pokonywanie i omijanie barier, ale również niedopuszczenie do ich powstania. Co należy zrobić? dostosować koncepcję rozwoju regionu do jego stanu gospodarki. umiejętnie sterować procesami rozwoju regionu (lokalizacja, koncentracja, specjalizacja). opracować wiele różnych prognoz pozwalających przewidzieć zmienność zjawisk społeczno-ekonomicznych. Pryncypia zagospodarowania przestrzennego: 1. ład przestrzenny 2. rozwój zrównoważony: (ekorozwój) traktowany jest jako koncepcja; dynamiczny; to nie jest koncepcja ochrony przyrody, jest to model rozwoju sp.-ek.; są trzy przestrzenie: przyrodnicza, społeczna i gospodarcza 3. walory architektoniczne 4. walory krajobrazowe 5. ochrona dziedzictwa kulturowego [3,4,5 łączą się ] 6. wymagania ochrony przyrody - musi uwzględniać ochronę przyrody 7. walory ekonomiczne przestrzeni - określony obszar ma określoną wartość, cenę 8. obronność i bezpieczeństwo państwa 9. prawo własności: zostaje zawieszone w trakcie budowy autostrad, lini kolejowych Ład przestrzenny jest docelowym modelem organizacji przestrzennej sytemu sp-ek. Konstrukcja takiego modelu musi uwzględniać wszystkie przedstawione prawa jakie dotyczą przedmiotu, którego odpowiedni ład przestrzenny chcemy ukształtować, tj: - prawa przyrody, które kształtują porządek organizacyjny i funkcjonalny środ przyrodniczego - prawa rozwoju społecznego określające różnego rodzaju zachowania ludzi - prawa ekonomii uwzględniające zależności pomiędzy poszczególnymi nakładami a uzyskiwanymi efektami - prawa nauki i techniki określające możliwe do przyjęcia rozwiązania techniczne NIMBA - nie na moim podwórku Jest to podstawa osób, które wyrażają sprzeciw wobec lokalizacji w ich najbliższym otoczeniu obiektów niebezpiecznych, zagrażających, przynoszących straty Mapa zasadnicza- wieloskalowe opracowanie kartograficzne, zawierające aktualne inf o przestrzennym rozmieszczeniu obiektów ogólnogeogr oraz elementach ewidencji gruntów i budynków a także sieci uzbrojeń terenu. Treść MZ obejmuje dane o: ewidencji gruntów i budynków, zagosp. Terenu, ukszt terenu. SKALE MZ:1:500 teren o dużym stopniu zainwestowania, 1,1000małe aglomeracje miejskie i wsie 1:2000 zwarte tereny osiedlowe 1.5000 rozproszona budowa wiejska grunty lesne i rolne w gminach.KATASTER NIERUCHOMOŚCI: ewidencja gruntów i budynków, jednolity dla kraju, syst aktualizowany zbiór inf o gruntach budynkach lokalach itp. RENTA GRUNTOWA: podst czynnik wpływający na intensywność wykorzystania i strukturę użytkowania ziemi, jest formą renty ekon użytkowanej przez właściciela ziemi zależy od popytu na ziemię, RG1- uzyskujemy dodatkowy zysk w wyniku np. dobrego położenia lub z cechami użytkowania terenu. RG2uzyskujemy wtedy, gdy jest silnie zainwestowana działka Budowlana-RG na terenach miejskich jest wyższa niż renta rolna |