PROJEKT INTEGROWANEJ TECHNOLOGII PRODUKCJI |
|||||||
Gatunek |
Burak cukrowy |
||||||
Kierunek użytkowania |
nasienny |
||||||
Planowany poziom plonu |
600 |
||||||
Gleba (kompleks przydatności rolniczej |
3 |
||||||
Zawartość przyswajalnych form składników: |
P2O5 |
Średnia |
|||||
|
K2O |
Średnia |
|||||
|
pH |
7 |
|||||
Miejsce w zmianowaniu: |
1.pszenica ozima 2. kukurydza 3. burak cukrowy |
||||||
Uzasadnienie: Burak cukrowy przeznaczony na sadzonki ma podobne wymagania glebowe jak burak przemysłowy. Do jego uprawy nie nadają się gleby o wadliwych stosunkach wodno-powietrznych, kwaśne, podmokłe i bardzo ciężkie, a także zbyt lekkie i okresowo nadmiernie suche. Najlepszym przedplonem dla buraka cukrowego są rośliny wcześnie schodzące z pola i umożliwiające pełny cykl prawidłowej uprawy roli jesienią. Najczęściej stosowane są zboża, w moim zmianowaniu tj. pszenica ozima i kukurydza. Za dobry przedplon uważa się również ziemniaki, po których należałoby stosować dezynfekcję gleby, aby rośliny nie ginęły na skutek żerowania szkodników. Niedopuszczalne jest stanowisko po buraku zarówno z powodu chorób i szkodników, jak i możliwości wprowadzenia zanieczyszczeń innymi odmianami wyrosłymi z nasion, które nie skiełkowały z zasiewów poprzedzających uprawę buraka nasiennego. Burak nasienny nie powinien następować po sobie częściej niż co 4 lata ze względu na choroby i szkodniki. Niedobrymi przedplonami są gatunki należące do rodziny krzyżowych i strączkowych.
|
|||||||
Odmiana: |
Tristan |
||||||
Uzasadnienie: Odmiana Tristan jest to odmiana o zawartości cukru 17.9%. Plon korzeni to 98 dt/ha zaś plon techniczny cukru 99.3 dt/ha natomiast plon liści 95 dt/ha. Wg listy odmian COBORU sww (syntetyczny wskaźnik wartości) wynosi 100. Odmiana Tristan jest często porażana przez chwościka buraka.
|
|||||||
Uprawa roli (przed zimą, wiosną), następstwo zabiegów i ich opis |
Jesienią- podorywka - bronowanie - orka głęboka
Wiosną -bronowanie -kultywatorowanie - wałowanie - bronowanie
|
||||||
Uzasadnienie: Uprawa buraka cukrowego na produkcję nasienną jest podobna do uprawy buraka przemysłowego i na sadzonki. Warstwa orna powinna być głęboka ze względu na dużą głębokość sadzenia i zakorzenienia się roślin. Z powodu długiego okresu wegetacji nasienników uprawa roli zarówno jesienna, jak i wiosenna powinna być szczególnie staranna. Uprawa ta ma umożliwić wczesne sadzenie oraz zwalczanie jak największej liczby chwastów. Gleby kwaśne wapnuje się najlepiej wapnem magnezowym wysianym po zbiorze przedplonu, pod podorywkę. Zaś na glebach silnie zaperzonych należy stosować herbicydy niszczące perz. Cykl jesiennej uprawy roli jest podobny do uprawy buraka przemysłowego i na sadzonki. Uprawach zbożowych (pszenica, kukurydza)stosuję się pełną dawkę obornika. Pod nasienniki wysiewa się jesienią wyższe dawki nawozów fosforowo- potasowych, a mianowicie 140-180 kg/ha P2O5 , 160-200 kg/ha K2O, a następnie przyoruje. To wnieść nawozy na głębokość rozwijających się korzeni sorbujących wysadków. Jeśli nawozy stosuje się wiosną i miesza z gleba to nie są one dostatecznie wykorzystane przez rośliny w okresie wegetacji. Na wiosnę należy wysiać nawozy azotowe, najlepiej przed sadzeniem w dawce ok. 120 kg/ha N. Obfite nawożenie azotem przedłuża okres wegetacji nasienników, opóźnia ich kwitnienie i dojrzewanie kłębków. Wiosenna uprawa roli jest podobna jak buraka cukrowego w pierwszym roku wegetacji. Przed sadzeniem nie stosuje się herbicydów, ponieważ w okresie sadzenia są zbyt niskie temperatury, w których chwasty nie kiełkują. |
|||||||
Siew i sadzenie(masa, termin, sposób technika):
|
Masa: 15 kg Odległość w międzyrzędziach: 50 cm, w rzędzie: 4 cm. Powierzchnia jednej rośliny: 50cm* 4cm= 200 cm2
1 roślina - 0,02m2 x - 10000m2
x= 500000 roślin/ ha
W przeliczeniu na jednostki siewne: 1 jednostka siewna - 100000 nasion x - 500000
x= 5 jednostek siewnych
Masa 1000 nasion otoczkowanych - 30 g 500000 nasion - x g
x= 15kg
Termin siewu: II dekada kwietnia, I dekada maja. Sposób: mechaniczny Technika: siewnik precyzyjny
|
||||||
Uzasadnienie: Cykl produkcji materiału siewnego buraka cukrowego trwa dwa lata. W pierwszym roku uzyskuje się korzenie sadzonek, a w drugim - nasiona. Materiał siewny przeznaczony na sadzonki powinien być w stopniu elity. Wysiew na sadzonki może być nieco późniejszy niż na cel przemysłowy. Jednak na glebach lżejszych nie można go zbytnio opóźniać ze względu na możliwość słabych wschodów. Zasiewy wschodzące po 15 maja są bardzo często rzadkie, gdyż jest to czas występowania okresowych susz. Najwyższą liczbę roślin uzyskuje się z zasiewów wcześniejszych, wykonanych w II dekadzie kwietnia i I dekadzie maja. Rozstawa rzędów zależy od wielkości plantacji, przy uprawie narzędziami konnymi można wysiewać kłębki w rzędy o rozstawie 30-40 cm i stosować pielęgnację narzędziami konnymi. Na plantacjach dużych, gdzie prowadzi się za pomocą ciągników stosuje się szerokość międzyrzędzi 42-50 cm. Głębokość siewu wynosi 2-3 cm dla kłębków. Na glebach cięższych sieje się płycej o około 2 cm, na lżejszych około 3-4 cm. Kłębków jednonasiennych wysiewa się 10-12 kg/ha. Mogą być wysiewane siewnikami do precyzyjnego siewu, a odległość między nasionami powinna wynosić 4 cm. Uzyskuje się wtedy znacznie większą liczbę korzeni, o najkorzystniejszej masie 150-450g. Korzenie sadzonek wyprodukowane w pierwszym roku wegetacji wykopuje się jesienią i przechowuje w kopcach. Wiosna sadzi się wysadki możliwie jak najwcześniej. Należy je wysadzać, gdy gleba będzie wystarczająco obeschnięta, aby móc ja uprawiać. Wysadki ze względu na wysoka koncentrację cukru w korzeniach dobrze znoszą niskie temperatury i dopiero w temperaturze od -6 do -8 C może nastąpić uszkodzenie górnej części korzenia. Aby korzenie chronić przed przymrozkami, przykrywa się je warstwą ziemi. Na małych plantacjach korzenie sadzi się je w klinową szparę utworzoną w ziemi za pomocą łopaty. Zaś na plantacjach większych stosuję się różne sadzarki. Podstawową zasadą dobrego sadzenia jest bardzo mocne uciśnięcie korzeni wysadków w glebie. Przed sadzeniem sadzarkami korzenie powinny być posortowane i dobrane pod względem wielkości. Najwłaściwsze są sadzonki o masie 150-250 g . Korzenie duże wysadza się oddzielnie, natomiast drobne sadzi się gęsto. W uprawach nasiennych między rzędami stosuje się rozstawę 60 cm, a odstępy w rzędzie 35-40 cm. Gęste sadzenie korzeni dużych powoduje słabsze rozgałęzienie a w tym samym równomierne kwitnienie i dojrzewanie nasion. Duża rozstawa rzędów i sadzonek umożliwia stosowanie pielęgnacji mechanicznej na krzyż, lecz większe zagęszczenie roślin w rzędzie pozwala uzyskać wyższe plony nasion. Obsada nasienników waha się od 45 tys. do 60 tys. sztuk /ha. Z sadzonek o różnej masie wyrastają rośliny różniące się pokrojem i wielkością części nadziemnej oraz fazami i rytmem rozwojowym. Materiał siewny pochodzący z sadzonek dużych i małych różni się wielkością oraz zdolnością i energią kiełkowania. Z sadzonek małych wykształcają się nasienniki o pędach pojedynczych, słabo rozgałęzionych. Powstałe z nich kłębki są duże i odznaczają się dobra zdolnością kiełkowania. Wielkość sadzonek jest ważna cechą w produkcji nasiennej, decyduje także o tzw. Współczynniku obsadzenia. Współczynnik ten informuje o tym, jaka powierzchnie można obsadzić sadzonkami uzyskanymi z 1 ha.
|
|||||||
Nawożenie (dawki, sposób, technika): |
N: 80 kg/ha |
|
|
K2O: 130 kg/ha |
|
|
|
|
P2O5: 100 kg/ha |
|
|
inne: |
|
|
|
Uzasadnienie: Burak cukrowy przeznaczony do produkcji nasiennej na sadzonki nawozi się niższymi dawkami nawozów mineralnych niż przemysłowych. Zaleca się 80 - 100 kg/ha N, 100 - 120 kg /ha P2O5, 130 -150 kg/ha K2O.
Dawka obornika wynosi 30 t/ ha, który zawiera 0,5 % N, 0,13% P, 0,57% K więc,
100kg - 0,5 kg N
30000 kg - x kg N
x= 150 kg N
100kg - 0,13 kg P
30000 kg - x kg P
x= 39 kg
100kg - 0,57 kg K
30000 kg - x kg K
x= 171 kg K
Wykorzystanie obornika w pierwszym roku wynosi odpowiednio: 30% N, 20% P, 50 % K, więc,
150 kg N - 100%
x kg N - 30%
x= 45 kg N( wykorzystanego w I roku)
39 kg P - 100%
x kg P - 20%
x= 7,2 kg P ( wykorzystanego w I roku)
171 kg K - 100%
x kg K - 50%
x= 85,5kg K( wykorzystanego w I roku)
Ilość azotu pochodząca z innych źródeł :
- azot uruchomiony z próchnicy glebowej-20kg N/ ha - azot z nawozów azotowych nie wykorzystanych przez przedplon-10kgN/ha - azot z nawozów organicznych-45kgN/ kg
20kg N/ ha+ 10kgN/ha+ 45kgN/ kg = 75 kg N/ ha
Ilość fosforu pochodząca z innych źródeł: - resztki pożniwne-20kgP/ ha - fosfor z nawozów organicznych-7,2kgP/ ha
20kgP/ ha+7,2kgP/ ha =27,2 kg P/ ha
Ilość potasu pochodząca z innych źródeł: - resztki pożniwne-22kgK/ ha - potas z nawozów organicznych-85,5kgK/ ha
22kgK/ ha+85,5kg K/ ha=107,5 kg K/ ha
Ponieważ dawka P i K wprowadzona z obornikiem jest nie wystarczająca (brakuje 72,8 kg P/ ha i 22,5 kg K/ ha) należy jej brak uzupełnić nawozami mineralnymi. Nawozy fosforowe i potasowe wysiewa się jesienią przed wykonaniem orki. Przy zastosowaniu superfosfatu potrójnego granulowanego potrzebne jest:
100 kg nawozu - 46 kg P2O5
x kg nawozu - 72,8 kg P2O5
x= 158,3 kg superfosfatu potrójnego
100 kg nawozu - 40 kg K2O
x kg nawozu - 22,5 kg K2O
x= 56,25 kg soli potasowej
|
|||||||
Regulacja zachwaszczenia (metoda, sposób, technika): |
Metoda integrowana Sposób: chemiczny i mechaniczny Zabieg : opryski |
||||||
Uzasadnienie: Pielęgnowanie plantacji nasiennych może być mechanicznie lub mechaniczno- chemicznie. Po ukazaniu się na powierzchni roli rozety liści międzyrzędzia spulchnienia mechanicznie. Później gdy rośliny posadzono gęsto, co uniemożliwia pielęgnację w poprzek rzędów, stosuje się herbicydy podobnie jak na plantacjach przemysłowych. Do zabiegów pielęgnacyjnych zalicza się także przycinanie pędu głównego rośliny, wykonywanie rzadko i jedynie na małych plantacjach. W wyniku tego zabiegu z główki korzenia wyrasta kilka pędów, dzięki czemu uzyskuje się większy plon nasion. Z powodu braku siły roboczej zabieg ten jest obecnie wykonywany coraz rzadziej, zwłaszcza że przedłuża okres wegetacji, opóźnia kwitnienie i dojrzewanie kłębków. Główny pęd można przycinać tylko wtedy, gdy ma on wysokość około 15 cm. Nie należy tego robić w przypadku roślin, które wykształciły kilka pędów lub u których tworzenie się pędów trwa długo, a rozrasta się on późno.
|
|||||||
Ochrona przed chorobami (metoda, sposób, technika): |
Metoda integrowana Sposób: chemiczny Zabieg : opryski i zaprawianie
|
||||||
Uzasadnienie: Najgroźniejszymi chorobami nasienników są mączniak rzekomy oraz takie choroby wirusowe jak żółtaczka i kędzierzawka. Mączniak poraża liście i pędy, powoduje znaczne obniżenie plonu nasion. Zwalcza się go podobnie jak na plantacjach przemysłowych. Zapobieganie chorobom wirusowym polega na zwalczaniu nosicieli tych chorób, takich jak mszyce. Walka z mszycami jest absolutną koniecznością, gdy pojawiają się one na nasiennikach lub gatunkach dziko rosnących. Zabiegi ochronne stosuje się kilkakrotnie aż do osiągnięcia przez rośliny około 60 cm wysokości. W późniejszym okresie ochrona przed mszycami jest nadal konieczna, lecz duże wymiary roślin nie pozwalają na wjazd maszyn na pole.
|
|||||||
Ochrona przed szkodnikami (metoda, sposób, technika): |
Metoda: integrowana Sposób: chemiczny Zabieg: zaprawianie i opryski
|
||||||
Uzasadnienie: Zwalczanie chemiczne szkodników buraka takich jak :mszyca burakowa, niszczyk zjadliwy oraz mątwik burakowy dokonuje się następującymi środkami.
|
|||||||
Inne zabiegi |
|
||||||
Uzasadnienie:
|
|||||||
Zbiór (sposób, technika): |
Sposób: mechaniczny Technika:
2. omłot |
||||||
Uzasadnienie: W pierwszym roku zbioru sadzonek dokonuje się przeważnie później niż korzeni przemysłowych, ale przed przymrozkami. Ważne jest bowiem, aby korzenie sadzonek zakopcować w glebę dobrze schłodzoną. Powinny one być nie przemarznięte i zdrowe, gdyż chore i przemarznięte źle się przechowują. W przypadku wystąpienia przymrozków należy pozostawić rośliny w glebie, aby odzyskały normalny stan. Metody zbioru zależą od wielkości plantacji, przy czym korzeni nie ogławia się, lecz obcina tylko blaszki liściowe na wysokości około 3cm ponad główką. Na plantacjach większych liście można kosić silosokombajnem lub kosiarką, korzenie zaś wykopać wyorywaczem lub kombajnem Neptun po wymontowaniu urządzenia ogławiającego. Sadzonki można także zbierać za pomocą maszyn firmy Matrot. Ważne jest, aby w ogławiaczu wymontować noże, a pozostawić tylko urządzenie obcinające liście. Wykopane korzenie, z których nie należy otrząsać ziemi, powinny być natychmiast kopcowane, aby nie obsychały. Kopce najlepiej usytuować niedaleko pola, na którym wiosną zostaną posadzone wysadki, co ułatwi ich transport i umożliwi wysadzanie nie obeschniętych korzeni. Kopce mogą być powierzchniowe (zwłaszcza na glebach ciężkich, nieprzepuszczalnych) lub zagłębione na około 20 cm, szerokości 80- 100 cm, a wysokości (ponad powierzchnię gleby) 60- 80 cm. Kopcowane korzenie należy przysypać wilgotną ziemią. Następnie po uformowaniu pryzmy korzenie sadzonek przysypuje się warstwą ziemi około 10 cm, z nastaniem przymrozków warstwę należy zwiększyć do 20 cm, a ziemię o dalsze 20cm. Kalenicę kopca okrywa się słomą lub innym materiałem organicznym. Kopce powinny być okryte tak, aby sadzonki się nie przegrzały. Najkorzystniejsza temperatura w kopcu wynosi 2-4 stopnie C. Obniżenie temperatury grozi przemarznięciem sadzonek, jej podwyższenie zaś powoduje przyspieszenie procesów jarowizacji, nie strzelają więc w pęd nasienny. Dobre okrycie kopców chroni sadzonki przed chłodami w zimie, a także przed zbyt szybkim ogrzaniem wiosną. Kopce odkrywa się bezpośrednio przed sadzeniem. Przesuszone korzenie źle się przyjmują i bardzo wolno rosną, co jest przyczyną uzyskania niskiego plonu. Zbiór nasion. Ustalenie właściwego momentu zbioru kłębków jest trudne, ponieważ rośliny nasienników silnie się rozgałęziają, a kwitnienie i dojrzewanie kłębków jest bardzo długotrwałe. Nasiona osiągają dojrzałość wcześniej od owoców, toteż nie czeka się na całkowite zbrunatnienie kłębków, lecz przystępuje się do zbioru, gdy połowa kłębków zaczyna brunatnieć. Do ścięcia łodyg stosuje się kosiarki ciągnikowe. Po ścięciu ustawia się pędy w luźne sztygi lub rzędy i po dosuszeniu, zwykle po 2-3 tygodniach, następuje omłot. Do młócenia doskonale nadaje się kombajny zbożowe z wymontowanym aparatem tnącym. Omłot najlepiej przeprowadzać bezpośrednio na plantacji, ponieważ w czasie transportu następują duże straty kłębków. Po omłocie nasiona czyści się na wialni, aby usunąć resztki łodyg i okruchów liści.
|