Staw (łac. articulatio) - ruchome połączenie między składnikami szkieletu (zewnętrznego lub wewnętrznego). U kręgowców stawy są określane, ze względu na specyficzną budowę, jako połączenia maziowe (juncturae synoviales). W stawach (tak jak w łożyskach wielu maszyn) największym problemem jest tarcie i dlatego powierzchnie stawowe pokryte są bardzo odporną na ścieranie chrząstką szklistą. Niewielka przestrzeń między kośćmi - jama stawowa - wypełniona jest biologicznym środkiem zmniejszającym tarcie, czyli mazią stawową (zawierającą bardzo dużo tłuszczowców). Wydostawaniu się mazi stawowej, wnikaniu zanieczyszczeń oraz nadmiernemu rozsuwaniu kości zapobiega mocna, łącznotkankowa torebka stawowa (jej wewnętrzna błona maziowa wydziela maź stawową).
Staw może również zawierać:
więzadła stawowe,
obrąbek stawowy,
łąkotki,
kaletki maziowe,
trzeszczki,
kosmki maziowe,
fałdy maziowe.
Poszczególne stawy różnią się zadaniami biologicznymi, a więc mają odmienną budowę i ruchomość. Na wykonanie ruchów we wszystkich płaszczyznach pozwalają stawy wieloosiowe, na przykład kuliście uformowane stawy: barkowy oraz biodrowy.
Mniejsza ruchomość jest cechą stawów dwuosiowych, na przykład siodełkowo ukształtowana powierzchnia stawu nadgarstkowo-śródręcznego kciuka pozwala na jego ruchy w dwóch płaszczyznach. Stawy jednoosiowe umożliwiają ruch tylko w jednej płaszczyźnie. Przykładem może być zawiasowy staw ramienno-łokciowy czy też staw obrotowy między najwyższymi kręgami kręgosłupa.
Staw mostkowo obojczykowy (staw nieregularny, ze względu na wykonywane czynności można go zaliczyć do stawów wieloosiowych; łączy obojczyk z klatką piersiową)
Staw tworzy powierzchnia stawowa końca mostkowego obojczyka i powierzchnia stawowa wcięcia obojczykowego rękojeści mostka; w stawie tym obecny jest krążek stawowy ( występuje ze względu na niedostateczne dopasowanie sie powierzchni stawowych; amortyzuje nacisk obojczyka no mostek, zwiększa ruchomość stawu) oraz więzadła:
mostkowo - obojczykowe: przednie i tylne
żebrowo - obojczykowe: między obojczykiem, a pierwszym żebrem
międzyobojczykowe łączące końce obojczyków
Staw ten umożliwia ruchy końca barkowego obojczyka po powierzchni stożka - dzięki niemu można poruszać całą obręczą kończyny górnej.
STAWY BLIŻSZE REKI Kosci reki dzielimy na 3czesci:nadgarstek,śródręcze i palce.Nadgarstek tworzy 8malych kosci nieregularnego kształtu,ułożonych w dwa szeregi-blizszy(lodeczkowata,ksiezycowata,trograniasta,grochowata)i dals zy(czworoboczna wieksza,czworoboczna mniejsza,glowkowata,haczykowata)na kazdej kosci nagar stka wyroznia się 6pow:blizsza,dalsza,dloniowa,grzbietowa,promieniowa,lokciowa.Pow dłoniowe k osci łódeczkowatej i czworobocznej większej maja guzki,które tworza wyniosłość promieniowa nad garstka.Po stronie przysrodkowej wyniosłość lokciowa nadgarstka tworza haczyk kosci haczykowat ej i kosc grochowata.Obie wyniosłości ograniczaja od strony dłoniowej bruzde nadgarstka,którą w k anal nadgarstka zamyka rozpiety miedzy nimi troczek zginaczy.Śródręcze-sklada się z 5kosci śródrę cza należących do typu kosci dlugich.Na każdej kosci odroznia się 3czesci:koniec bliższy-podstawe, czesc srodkowa-trzon,koniec dalszy-glowe.Najgrubsza i najkrotsza jest kosc śródręcza I. Podstawa k osci śródręcza III ma po stronie promieniowej wyrostek rylcowaty.Podstawy kosci śródręcza lacza si ę stawowo z koscmi szeregu dalszego nadgarstka,glowy zas z podstawami paliczkow bliższych palc ow.Kosci śródręcza tworza podobnia jak kosci nadgarstka,sklepienie zwrócone wypukłością w stron e grzbietowa. Palce-od II do V składają sie z 3paliczkow:bliższego,środkowego i dalszego,natomiast palec I ma 2czlony:bliższy i dalszy.Paliczki po stronie grzbietowej sa gładkie,stanowiąc twarde podl oze do opuszki palcow tzw guzowatość paznokciowa.Po obu stronach glow paliczkow znajduja się g uzki i dolki dla przyczepu więzadeł. STAWY BLIŻSZE REKI--Promieniowo-nadgarstkowy-lacz y przedramię z reka.Jest stawem kłykciowym o eliptycznie ukształtowanych pow stawowych.Główk ę stawowa tworza kosci szeregu bliższego nadgarstka z wyjątkiem kosci grochowatej,panewka w ¾ utworzona jest przez pow stawowa nadgarstkowa kosci promieniowej ¼ przez dalsza pow krazka sta wowego,który oddziela glowe kosci łokciowej od nadgarstka.Torebka stawowa,obszerna i luzna,prz yczepiona jest do brzegow pow stawowych kosci promieniowej,krazka stawowego i kosci nadgarstk
Srodnadgarstkowy-laczy oba szergi kosci nadgarstka.Szczelina stawowa nie przebiega regularnie,l ecz w kształcie poziomo ułożonej litery S,wskutek czego pow stawowe sąsiadujących ze soba kosci nadgarstka tworza jednoczesnie główkę i panewke stawowa Więzadło promieniowo-nadgarstkowe grzbietowe-biegnace od wyrostka rylcowatego kosci promieniowej oraz brzegu grzbietowego pow s tawowej nadgarstkowej kosci promieniowej do kosci szeregu bliższego nadgarstka Więzadło promi eniowo-nadgarstkowe dłoniowe-szeroki i znacznie mocniejsze od poprzedniego,biegnie od wyrost ka rylcowatego i brzegu dłoniowego pow stawowej kosci promieniowej do kosci szeregu bliższego n adgarstka i kosci główkowatej Więzadło łokciowo-nadgarstkowe dłoniowe-slabsze od poprzednie go,biegnie do wyrostka rylcowatego kosci łokciowej do kosci szeregu bliższego nadgarstka Więzadł o poboczne promieniowe nadgarstka-laczy wyrostek rylcowaty z koscia lodeczkowata Więzadło poboczne łokciowe nadgarstka-biegnie od wyrostka rylcowatego do kosci trójgraniastej i grochow atej Więzadło lukowete dłoniowe nadgarstka-powstaje przez polaczenie czesci włókien więzadła promieniowo-nadgarstkowego dłoniowego z włóknami więzadła łokciowo-nadgarstkowego dłoniow ego.Lezy ono po stronie dłoniowej nadgarstka dokola kosci główkowatej i ksiazycowatej Więzadło lukowate grzbietowe nadgarstka-rozpiete jest na pow grzbietowej nadgarstka miedzy koscia lodec zkowata a trojgraniasta