B.Czyżewski, KMiGZ - Materiały do ćwiczeń z makroekonomii
Pomiar produktu i dochodu narodowego według MPS i SNA
MPS
Geneza
Założenia
Dochód narodowy (brutto, netto), dochód wytworzony, dochód podzielony
SNA
Geneza
PKB nominalny i realny jako agregaty wyjściowe
Pomiar produktu według nakładu i efektu
Produkt jako suma wartości netto, dochodów lub wydatków
Produkt a dochód narodowy - różne kategorie dochodu
MPS i SNA jako mierniki dobrobytu
Pytania do samodzielnego opracowania
Material Product System - MPS (bilans gospodarki narodowej)
Geneza
Prototyp tablicy ekonomicznej Quesnaya
„Kapitał” Marksa
II. Założenia (aksjomaty)
Nowowytworzone a nie zużyte w produkcji dobra materialne:
Przemysł wydobywczy
Przemysł przetwórczy
Przemysł dóbr finalnych
Rolnictwo
Transport i łączność
Budownictwo
Rzemiosło i usługi
Handel zagraniczny
Wartość nowowytworzona jest rezultatem pracy ludności produkcyjnej
Płaca + zysk przedsiębiorstwa miarą wysokości pracy ludności produkcyjnej
Nakłady materialne gałęzi produkcyjnej dzielą się na nakłady bieżące i inwestycje
Wąskie ujęcie inwestycji
III. Dochód narodowy netto i brutto według MPS
DNN = wartość pracy ludności produkcyjnej (G1) w gałęziach produkcyjnych = dochód narodowy wytworzony
DNB = DNN + amortyzacja
Dochód narodowy podzielony = DNW +/- saldo HZ
DNP > DnW
DNP< DNW
System of National Accounts- SNA (rachunkowosć społeczna, system rachunków narodowych)
Geneza
Simon Kuznets - Nagroda Nobla 1971
NIPA - national income and products account
Burżuazyjne teorie ekonomiczne
Księgowe zasady zapisu rozchodu i przychodu
II. PKB, PKN, produkt społeczny - GDP (w cenach rynkowych)
PKB wytworzony w okresie t w kraju k to suma wytworzonych w tym kraju i w tym okresie produktów, wyświadczonych usług, które w okresie t nie zostały poddane dalszemu przetworzeniu”
PKB realny = PKB w cenach stałych
III. Pomiar PKB według nakładu i efektu
PNB według nakładu (dochodowe, kosztowe)=> dochody ludności produktywnej, niepodzielone zyski, podatki od ludności i od gałęzi, usługi świadczone przez domy na rzecz właścicieli, amortyzacja, saldo bilansu handlowego
PNB według efektu (produktu) => suma efektów finalnych, amortyzacja
IV. Produkt jako suma wartości netto, dochodów, lub wydatków
Pomiar PKB przez produkcję - wartość dodana
Wartość dodana (nowowytworzona)- różnica miedzy przychodem przedsiębiorstwa ze sprzedaży produktów a suma jaka musi ono zapłacić za zużyte dobra pośrednie
Wartość produktu finalnego
Pomiar PKB przez sumowanie dochodów
Płace i uposażenia
Dochody z pracy na własny rachunek
Zyski brutto przedsiębiorstw prywatnych
Czynsze
Inne dochody
Suma dochodów = Wartość dodana (nowowytworzona)
Pomiar PKB przez sumowanie wydatków
PKB = konsumpcja + inwestycje + zakupy rządowe + eksport netto
(zakupy produkcji finalnej)
KONSUMPCJA => dobra trwałego użytku, nietrwałego użytku, usługi
Inwestycje => w kapitał trwały (inwestycje mieszkaniowe oraz niemieszkaniowe) i zapasy [pojęcie sprzedaży końcowej]
V. Produkt a dochód narodowy - różne kategorie dochodu
PKB (GDP) => w cenach rynkowych
PNB (GNP ) => w cenach rynkowych
PNN (NNP) => w cenach rynkowych
DN (NI) => PNN w cenach czynników wytwórczych
Dochód osobisty (PI)
Dochód rozporządzalny (DI