Ekonomiczny , a rzeczywisty wiek rębności
Rzeczywisty wiek rębności - wiek, w którym drzewostan danego gatunku powinien być przeznaczony do wyrębu (do użytkowania rębnego). W drzewostanach mieszanych wiek rębności dostosowuje się do gatunku panującego.
Ekonomiczny wiek rębności - stan drzewostanu najbardziej pożądany z punktu widzenia założonego celu gospodarczego. Oznacza to, że wiek rębności powinien być traktowany jako jeden z czynników zapewniających maksymalną realizację celu prowadzonej działalności gospodarczej.
Ekonomiczny wiek rębności ma związek z maksymalizacją dochodu netto uzyskiwanego w ramach produkcji drewna, tj. właściwy moment wycięcia drzewostanu umożliwia uzyskanie maksymalnego czystego dochodu z tytułu upłynnienia kapitału zgromadzonego w zapasie rosnącym.
Do wyznaczenia ekonomicznego wieku rębności potrzebna jest wartość drzewostanu według klas bonitacji obliczono z podziałem na dwie grupy wiekowe:
1. Wartość drzewostanów młodszych klas wieku.
2. Wartość drzewostanów starszych klas wieku
oraz
3. Wartość drzewostanu podrzędnego, do obliczenia którego potrzebne jest wykorzystanie danych zawartych w SILP, który rejestruje zdarzenia gospodarcze zarówno dotyczące przychodów, jak i kosztów związanych z pozyskaniem, sprzedażą i zrywką drewna
Na podstawie tych informacji, w połączeniu z opisem taksacyjnym (lokalizacja, powierzchnia, wiek, skład gatunkowy, klasa bonitacji).
Wartość drzewostanów głównego i podrzędnego stanowi podstawę do określenia wartości produkcji sumarycznej drzewostanu w wieku .
Wartość produkcji sumarycznej drzewostanu w danym wieku umożliwia z kolei określenie bieżącego przyrostu wartości drzewostanu. Jest to przyrost wartości produkcji sumarycznej obserwowany w kolejnych latach życia drzewostanu.
Przyrost ten inaczej określany jest mianem przychodu krańcowego lub marginalnego i oznacza, o ile wzrośnie wartość drzewostanu, jeśli jego użytkowanie zostanie odłożone do roku następnego, przy czym wartość tego przyrostu jest też zmienna w czasie życia
drzewostanu.
Aby ustalić najkorzystniejszy wiek wyrębu w gospodarstwie leśnym, należy wziąć pod uwagę kształtowanie się krańcowych wartości przychodów oraz krańcowych wartości kosztów w przypadku przetrzymywania drzewostanu z roku na rok. Uściślając to, dla każdego roku oddzielnie trzeba porównać wzrost wartości kapitału leśnego uzyskany dzięki wstrzymaniu się od wyrębu przez okres jednego roku z kosztami wynikającymi z tej decyzji. Kosztem ponoszonym przez gospodarstwo leśne w związku z przetrzymywaniem drzewostanu jest procent, jaki mogłoby ono uzyskać od kapitału zmaterializowanego w wartości drzewostanu, jeśliby został on spieniężony, a następnie zainwestowany przy aktualnej stopie procentowej.
Punktem wyjścia do wyznaczenia ekonomicznego wieku rębności są zachodzące z biegiem czasu zmiany wartości drzewostanu głównego i podrzędnego oraz kosztów alternatywnych będących odzwierciedleniem wartości możliwych do uzyskania odsetek w rezultacie upłynnienia tegoż drzewostanu. W celu określenia najkorzystniejszego wieku rębności należy przeanalizować krańcowe wartości przychodów oraz krańcowe wartości kosztów związanych z przetrzymywaniem drzewostanu z roku na rok. Drzewostan powinien być wycięty w momencie, kiedy przyrost wartości produkcji zrówna się z odsetkami od wartości produkcji, czy też inaczej: w momencie, w którym stopa zwrotu uzyskiwana w rezultacie wzrostu hodowanego drzewostanu pokryje się z wysokością stopy procentowej przedsięwzięcia alternatywnego
Inny ważnym elementem uwzględnianym przy wyznaczaniu ekonomicznego wieku rębności są koszty zabiegów pielęgnacyjnych. Im dłużej las pozostaje na pniu, tym bardziej obciążają go tego rodzaju nakłady. Jeszcze inne czynniki zniechęcające do wydłużenia wieku rębności związane są z ryzykiem zniszczenia drzewostanu przez pożar albo masowy rozwój szkodników (gradacje). Wymienione okoliczności sugerują, że las należy wyciąć i sprzedać w momencie, gdy tempo wzrostu jego wartości zmaleje do poziomu stopy dyskontowej. Wycinając las wcześniej, zarządca (właściciel) pozbawia się przyrostu wartości korzystniejszego niż zwrot z inwestycji alternatywnej, mierzony stopą dyskontową. Z kolei wstrzymanie się z wyrębem do okresu późniejszego będzie skutkowało mniejszym zwrotem w porównaniu z inwestycją alternatywną.
Na wysokość ekonomicznego wieku rębności wpływ ma klasa bonitacji drzewostanu - im drzewostany mają lepsze warunki wzrostu i rozwoju, tym ekonomiczny wiek rębności jest krótszy i odwrotnie.
Oprócz drzewostanu w gospodarstwie leśnym podstawowym czynnikiem produkcji jest również grunt leśny.
Bibliografia:
Piekutin J., Skręta M. Ekonomiczny wiek rębności drzewostanów sosnowych, Sylwan, 2012
www.encyklopedialeśna.pl
Piotr Popielarz, grupa 4, Leśnictwo III rok