1. Zasada pomiaru
Z prawa Kirchoffa wiadomo, że zdolność emisyjna ciał rzeczywistych jest mniejsza niż zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego:
R - zdolność emisyjna ciała rzeczywistego...
R - ...i doskonale czarnego
a - współczynnik pochłaniania ciała
Z prawa Stefana-Boltzmana wiemy, że zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego jest proporcjonalna do czwartej potęgi temperatury:
- stała Stefana-Boltzmana = 5,75 10-8 Wm-2K-4
Emisja energetyczna ciała jest równa mocy wypromieniowywanej przez jednostkę powierzchni ciała R = P/S i po uwzględnieniu powyższych wzorów może być zapisana:
P = a S T4
Jeżeli temperatura otoczenia T0 jest niższa od temperaturyy ciała T, to wypromieniowywuje ono moc: P = a S ( T4 - T04). W doświadczeniu wypromieniowywana moc jest absorbowana przez termoparę i wytwarza w jej obwodzie prąd elektryczny o mocy PI proporcjonalnej do mocy P. Ponieważ PI=U2/R, to P = f U2.
Jeśli porównujemy dwa ciała: ciało badane i sadzę (w zakresie promieniowania widzialnego bardzo dobrze symulującą ciało czarne) znajdujące się w tej samej temperaturze zewnętrznej T0, to:
dla ciała badanego:
dla ciała doskonale czarnego:
Pnieważ zarówno powierzchnia obu ciał, jak i temperatury są sobie równe,to po podzieleniu równań stronami otrzymujemy:
i przystępujemy do wyznaczenia współczynnika pochłaniania ciała badanego.
2. Ocena dokładności pojedynczych pomiarów
pomiar napięcia -
U=± 10
3. Tabela wyników
t |
U |
Uc |
a |
abs(aśr - ai) |
°C |
|
|
|
|
60 70 80 90 |
70 116 153 207 |
134 220 286 345 |
0,27 0,28 0,28 0,36 |
0,02 0,01 0,01 0,07 |
|
aśr=0,29 |
|
4. Przykładowe obliczenia
pomiar 1:
T = 60C
U = 70
V
Uc= 134
V
a = 0,27
= 2
a1= 0,27 0,12
wartość średnią współczynnika pochłaniania obliczono ze wzoru
=
5. Rachunek błędów
błąd przeciętny współczynnika pochłaniania obliczono ze wzoru:
6. Dyskusja błędów
Duży błąd pomiaru napięcia
U=
Uc=±10
V nie wynikał z dokładności woltomierza, a raczej z warunków pracy termopary która była niezbyt dokładnie izolowana w związku z czym pomiary te mogą w znaczny sposób odbiegać od rzeczywistych.
7. Zestawienie wyników
Jak widać z wyników otrzymanych w tabeli błąd przeciętny pomiaru nie jest duży i wynosi 0,03, jednak nie ma sensu podawanie takiego błędu w zestawieniu wyników, gdyż nie jest to błąd rzeczywisty. Dopiero uwzględnienie błędu aparaturowego (liczonego metodą pochodnej logarytmicznej), który jest znacznie większy niż błąd przeciętny pozwoli nam poznać rzeczywisty wynik doświadczenia.
a = 0,29± 0,12