TEORIA PROJEKTOWANIA

KOMPOZYCJA - sposób powiazania elementów formalnych dzieła ( linii, brył, płaszczyzn, plam barwnych…) tak, aby tworzyły spójną całość zgodną z intencją twórcy.

STRUKTURA - rozmieszczenie- charakterystyczna dla danego układu forma - wyraz wewnętrznej struktury rzeczy również ukształtowania

SCHEMAT KOMPOZYCJI - stały układ charakterystyczny dla danego nurtu itp. Wynika z programu i celowości oraz rzemiosła artystycznego i tematyki. Składają się na niego:

- ramy zewnętrzne

- ramy wewnętrzne

- osie kompozycyjne

- podziały kompozycji ( ograniczają i porządkują)

- napięcia kierunkowe

Kompozycja w zależności od charakteru schematu kompozycyjnego

1. Zamknięta - otwarta

2. zwarta - luźna

3. dynamiczna - statyczna

4. symetryczna - asymetryczna

5. diagonalna ( po ukosie)

6. horyzontalna - wertykalna

IZOKEFALIZM - głowy na tym samym poziomie ( antyk, renesans)

PLAN - część przestrzeni z zawartymi w niej elementami ( postaci) itp.

PROPORCJA - określone stosunki między częścią całości

KOMPOZYCJA KADRU - reguła trójpodziału - siatka dzieli kadr na 9 części. Środek ciężkości na jednym z punktów przecięcia siatki.

OBRAMOWANIE na pierwszym tle - element okalający podnosi walory głównego obiektu.

Percepcja - uświadomienie sobie postrzeganych zjawisk

3 poziomy percepcji ;

1. zaspokojenie stanu potrzeb gł. Fizjologicznych

2. stymulowany przez zaspokojenie potrzeb emocjonalnych

3. wytwarzanie emocji, tworzenie…(?)

proces percepcyjny

wrażenie racjonalizowanie

analizowanie

organizowanie

integrowanie

5 praw percepcji:

1. kontekstu 2. prawo pregnancji - określa najbardziej podstawową organizacje naszego postrzegania

3. prawo zależności od nastawienia i zapowiedzi 4.prawo zależności od informacji nabytych

5. prawo logicznej interpretacji przestrzeni

ZASADY PERCEPCJI :

1. reguła 7 (+/-2) jako fenomen wyznaczania „jednostki i jednoczesności”

2. wpływ bodźca w szeregu struktury kompozycyjnej

3. granica jednostajnego odbioru

4. granica postrzegania dotyczące odbioru maksymalnej i minimalnej odległości między bodźcem

5. fenomen postrzegania tempa kompozycji

PERCEPCJA FORMY ARCHITEKTONICZNEJ

Fizjologiczny aspekt percepcji - oko - najaktywniejszy organ zmysłu - dostarcza 85- 90 % informacji o świecie.

W pionie widzimy pod kątem - 32, a w poziomie 60.

Percepcja przestrzeni aspekt fizjologiczny:

- ruchy gałki ocznej

- postrzeganie w kolejności

psychologiczny aspekt percepcji : ( żurawski)

- odpowiadać potrzebom człowieka

- obraz formy postrzegany w świadomości - bardziej realny niż na siatkówce oka

-prostota formy - spoistość i pewność

- każda forma ma główną wytyczną formalną

- widzimy formy a nie interwały między nimi

- postrzeganie środowiska jako formy znajdującej się na jakimś tle

- każda forma inaczej oddziałuje w polu na jakieś tło ( i odwrotnie tło - forma) jeżeli forma się nie wyróżnia z tła - nie zapamiętamy

4 główne zasady kreacji architektury ( żurawski)

- tendencje do spoistości form

- -;- geometryzacji

- - ; - liczby ograniczonej ( 2,3,4,5 elementów zauważonych od razu. Jeżeli więcej - nie zarejestrujemy)

- -;- silnych uformowań ( wzrok zawsze podąża do form silnych - skoncentrowanych)

Estetyczny aspekt percepcji architektury ( kolejne stadia percepcji estetycznej ) ;
- wywoływanie emocji wstępnej

- kształtowanie przedmiotu estetycznego

stworzenie zespołu cech jakościowych

Oceny emocjonalne powstające w procesie percepcji architektury :

- spoistość

dynamiczność

statyczność

lekkość - przestrzenność

masywność

monumentalność

kameralność

PODSTAWOWE ŚRODKI KOMPOZYCJI ARCHITEKTONICZNEJ;

1. Geometryczna charakterystyka formy

2. Podziały / artykulacja

3. Stosunki wagowe

4. Symetria i oś symetrii

5. Akcent/hierarchia

6. Kolor

7. Faktura

8. Proporcje

Elementy:

Punkt - przemieszczając się tworzy linie - płaszczyzna - kilka płaszczyzn tworzy architekturę

Statyczność słup, podpora

3 typy płaszczyzn :

pozioma górna - strop

pozioma dolna - podłoga - pionowa - ściana

płaszczyzna tworzy bryłę

charakterystyka geometryczna:

kształt ( zamykające przestrzeń otwory itp.) regulowanie i dostrzeganie do najprostszych form

rozmiar - realne wymiary

pozycja - peł. Formy w przestrzeni

orientacja - pozycja względem płaszczyzny - terenu, kierunków świata

faktura i kolor

orientacja wizualna

podziały - artykulacja

różnicowanie powierzchni przyległych

szczególne oświetlenie

usunięcie wizualne naroznika

opracowanie szczegółowe narożnika

stosunki wagowe- przeciwstawienie masy i przestrzeni / porównanie mas w 1 formie , zestawienie mas ( np. góra dół)

rytm -( rythmos - miara) powtarzalność kształtów, form i kolorów - szereg w którym elementy składowe podporządkowują się pewnej prawidłowości

rytm metryczny- powtórki

rytm rytmiczny - zmiany w szeregu - narastanie lub odejmowanei np. muszla , pierwiastek z 2.

Symetria i oś symetrii - może zaistnieć bez symetrii - jednakowe rozmieszczenie ( symetria nie istnieje bez osi)

Akcent

- wyjątkowy rozmiar

- szczególny kształt

odpowiednei rozmieszczenie w organizacji

Kolor i faktura :

Zdolności powierzchni do odbijania światła o konkretnej barwie

Faktura - budowa powierzchni i formy

Proporcje - harmonijne stosunki między rozmiarem elementów składowych

FORMY SWOBODNE I SPOISTE

Swobodna - zbiór różnych, nieuporządkowanych punktów

Spoista - kiedy odejmiemy jakiś element, brakuje czegoś, czujemy niedosyt, niepokój

Piony i poziomy lepiej definiują, dzielą. Skosy, luźno rzucone figury” nie podobają się”, nie przemawiają. Człowiek dąży do geometryzacji - czegoś co możemy konkretnie zdefiniować ( kat 90, kwadrat, nie figury nieregularne) - poszukiwanie najprostszych uporządkowanych form. Sposób postrzegania architektury też uproszczony - poszukujemy charakterystycznych znaków i form.

LICZBA OGRANICZONA ( na pierwszy rzut oka potrafimy dostrzec tylko kilka około max 6-7 elementów)

Podkreślenie punktu centralnego - zwiększa spoistość formy. Spoistość i swoboda są cechami spójni wewnętrznej formy ( pojęcie formy silnej i słabej) spoiste są uformowania, które jednoznacznie dają się zdefiniować.

Zgodnośc wytycznych : formalnej i konstrukcyjnej, funkcjonalnej czyni formę bardziej jednoznaczną i spoistą.

Wytyczna funkcjonalna

→ funkcja formalna

Wytyczna konstrukcyjna

Trwałość, funkcjonalność i piękno - witruwiusz

Punkty podkreślone formalnie - punkty główne

Rytm - powtarzalność

- spoisty

- luźny

TRADYCJA

WIDZIALNA NIEWIDZIALNA

1. religia 1. styl architektoniczny

2. filozofia 2. dzieła sztuki

3. estetyka 3. symbole i formy tradycyjne

4. styl życia

5. zwyczaje

6. uwarunkowania środowiskowe i psychologiczne

7. wrażliwość emocjonalna

8. poczucie ładu

architektura - sztuka tworzenia w 3 wymiarach przestrzeni dla człowieka, uwzględniając jego sferę : psychologiczna oraz fizyczną

treść i forma nie mogą w architekturze istnieć oddzielnie. Treść ma formę, a forma treść.

1. Przestrzeń pozytywna ( pozytywowa) 2. przestrzeń negatywna ( negatywowa) 3. gradacja barw - lepsza ekspozycja

Rama, paspartu - buduje przestrzeń przez negatyw ( np. sztuka egipska - wiele bram, cień na końcu światło)

RYTM ( szeregowanie form na zasadzie jednej wytycznej) - odbieramy głównie w poziomach

Kiedy rytmy są tylko podobne, to forma ta jest swobodna

Powtarzalne rytmy do 7 - układy symetryczne, a powyżej 7 - układy rytmiczne

Forma jest tym bardziej spoista im wyraźniej wyrazone są jej piony lub poziomy.

Pałac dożów ( Wenecja ) rytm poziomy

Rytmy i symetrie objawiaja się prawie wyąłćznei w poziomach. Bardziej spoiste El. Symetryczne.

Zmieniejszenie skrajnych rozstawów - forma swobodniejsza rutmy.

Każda bryła architektoniczna ma 2 szczególne miejsca formalne - górę i dół, Ta, które nie ma podkreślonej góry lub dołu, jest swobodniejsza, od tej ktor ma…

TŁO A FORMA

Każda forma dzieje się w tle

Tło zachowuje się jakby było częścią formy, która na nim leży ( kontekst miejsca) tlo musi być słabsze od formy ( układy leżące na tle muszą być słabsze od układow na formie)

Punkty podkreślone formalnie - tam, gdzie przecinają się linie

W układach bardzo spoistych - punkt główny leży w zasiegu kulminacji układu

Kulminacja może być pkt głównym albo układem z wielu części albo obramowaną przestrzenia

ŚRODOWISKO : naturalne i sztuczne ( postrzegane w kategoriach zobiektywizowanych0

Kształtowanie środowiska człowieka a ludzkei zachowania - psychologia środowiska w tym: estetyka środowiska ( zmysły : powonienie, dotyk, słuch - wizualne aspekty środowiska)

ROZWÓJ ŚRODOWISKA JAKOP PROCES ZMIAN:

- dodawanie elementow nowych do istniejących całości

zastępowanie elementów składowych nowymi

usunięcie istniejących

przekształcenie istniejących elementow

przemieszczenie istniejących elementow

visual impact assesment ( met wizualnego oddz. Na srodowisko)

oddziaływanie przedmiotu na otoczenie - zmiana cech fizycznych obszaru problemowego - otoczenie obiektu - podlegające wizualnemu oddziaływaniu wielkości pola widzenia - odległość pomiędzy obserwatorem a obiektem budowlanym

STREFY WIZUALNE ŚRODOWISKA :

- bliska ( dziesiątki metrów0

średnia ( setki metrów)

daleka ( tysiące metrow

zmiennośc zakresu wizualnego przestrzennego otoczenia - podział fizyczny

wrażliwość wizualna na środowisko ( visual fraquility - zdolność do reagowania na zmiany specyficznych cech środowiska czyli charakteru wizualnego

oddziaływanie wizualne - absorpcja wizualna, i wrażliwość wizualna

wrażliwosc wizualna środowiska zbudowanego:

czynniki biofizyczne

czynniki percepcyjne

czynniki historyczne i kulturowe

społeczno percepcyjne

czynniki biofizyczne :

zagęszczenie pokrycie

kontrast barwny między terenem a pokryciem

wysokośc pokrycia

zróznicowanei strukturalne pokrycia

zróżnicowanie barwne pokrycia

sezonowe zmiany roślinności

nachylenie terenu

orientacja terenu

czynniki percepcyjne:

wielkość

procent „pustek” czyli sfer cienia wizualnego

kształt

pozycja wysokościowa

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ

---