Pytania do egzaminu dyplomowego z zakresu POZ wersja dla studentów

1. Podstawowa opieka zdrowotna jest częścią systemu opieki zdrowotnej zapewniającą:

A. ludziom chorym pomoc medyczną na wezwanie,

2. zdrowym i chorym świadczenia zdrowotne w miejscu zamieszkania w warunkach ambulatoryjnych bądź domowych,

3. leczenie i rehabilitację dla populacji objętej opieką,

4. zdrowym i chorym osobom pomoc w zakresie podstawowym i specjalistycznym, stałą oraz doraźną w sytuacji pogorszenia stanu zdrowia.

2. Skierowanie od lekarza rodzinnego nie jest niezbędne przed wizytą u lekarza specjalisty:

A. okulisty, chirurga, ginekologa, stomatologa, diabetologa,

B. psychiatry, stomatologa, dermatologa-wenerologa, onkologa, diabetologa,

C. onkologa, dermatologa-wenerologa, psychiatry, okulisty, stomatolog,

D zawsze do specjalisty jest niezbędne skierowanie.

3. Zasadniczym aktem prawnym regulującym praktykę pielęgniarki jest:

A. ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej z 1996 roku (z późn. zmianami),

B. rozporządzenie w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych,

diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę lub

położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego z listopada 2007 roku,

C. ustawa o zakładach opieki zdrowotnej z 1991 roku,

D. ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z

2004 roku.

4. W związku z wyeksponowaniem rodziny jako głównego podmiotu opieki pielęgniarskiej

za formalny początek pielęgniarstwa rodzinnego w Polsce należy przyjąć:

A. fakt zatrudnienia w 1909 roku przez Lwowskie Towarzystwo Walki z Gruźlicą pierwszej pielęgniarki wizytującej osoby chore w domach,

B. powstanie w 1925 roku pierwszego ośrodka zdrowia,

C. Instrukcję Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej nr 21 z 1966 roku,

D Instrukcję Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej nr 4 z 1985 roku.

5. Podstawowy skład zespołu środowiskowego tworzą:

A. lekarz rodzinny, pielęgniarka rodzinna, położna rodzinna, pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania,

B .lekarz rodzinny, pielęgniarka praktyki, rehabilitant, pracownik socjalny,

C pielęgniarka rodzinna, położna rodzinna, pielęgniarka praktyki, pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania,

C. lekarz rodzinny, pielęgniarka praktyki, pielęgniarka rodzinna, położna rodzinna.

6. W kompetencjach pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej ujęte są działania z zakresu:

A. promocji zdrowia i profilaktyki chorób, pielęgnowania, udział w leczeniu, diagnostyce, rehabilitacji, organizacji pracy pielęgniarki w zespole terapeutycznym,

B. promocji zdrowia i profilaktyki chorób, pielęgnowania, udziału w leczeniu, diagnostyce, rehabilitacji,

C. promocji zdrowia, udziału w leczeniu, diagnostyce, rehabilitacji, współpracy z pomocą

społeczną i organizacjami pozarządowym, fundacjami,

D wszystkie odpowiedzi są poprawne.

7. Diagnoza pielęgniarska - ze względu na diagnozowany podmiot - dzieli się na:

A. diagnozę fazy, prognozy, znaczenia, typologiczną, przyczyny;

B. diagnozę grupy społecznej i diagnozę lokalną/środowiskową,

C. diagnozę indywidualną, diagnozę grupową (np.rodzinną), diagnozę społeczności lokalnej,

D. diagnozę stanu fizycznego i diagnozę psychologiczną.

8. Pełny zapis graficzny rodziny ujmuje:

A. zapis struktury, więzi emocjonalne, stan zdrowia członków rodziny,

B. strukturę rodziny, stan zdrowia członków rodziny, warunki bytowe

C. relacje emocjonalne wewnątrz rodziny i wykształcenie,

D. odpowiedzi a, c to odpowiedzi prawidłowe.

9. Profilaktyka drugorzędowa jest prowadzona wobec osób:

A. zdrowych,

B. z grup wysokiego ryzyka,

C. osób chorych,

D. osób wymagających rehabilitacji,

10.Liczba podopiecznych pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej nie powinna przekraczać:

A. 1200 osób

B. 2000 osób

C. 2750 osób

D. 3200 osób.

11. Zakres zadań pielęgniarki rodzinnej obejmujących cele i działania zgodnie z koncepcją pielęgnowania C. Roy obejmuje:

1. zabezpieczenie zaspokojenia potrzeb pacjenta,

2. uzyskanie optymalnej umiejętności radzenia sobie z sytuacjami stresogennymi i ich skutkami,

C. uzyskanie optymalnego poziomu „radzenia sobie” jako mechanizm adaptacji rodziny do zmian związanych z chorobą,

D. przygotowanie pacjenta do samoopieki.

12. Pierwotny system wsparcia w środowisku tworzą:

1. placówki medyczne,

2. bliższa i dalsza rodzina, znajomi, sąsiedzi,

3. organizacje charytatywne, stowarzyszenia,

4. placówki pomoc społeczna,

13. Skrining to badanie zaliczone do badań:

A. profilaktycznych,

B. przesiewowych,

C. diagnostyczno - leczniczych,

D. rentgenowskich.

14. Główne zagrożenia życia i zdrowia ludności w Polsce stanowią choroby:

A. alergiczne,

B. metaboliczne,

C. układu krążenia,

D. płuc.

15. Czynniki istniejące w rodzinie, które podlegają znacznej bezpośredniej modyfikacji w działaniu pielęgniarki mieszczą się głównie w:

A. obszarze zachowań zdrowotnych i stylu życia,

B. czynnikach środowiskowych,

C. czynnikach genetycznych,

D. zaburzeniach w komunikowaniu.

16. W zakres kompetencji pielęgniarki rodzinnej nie wchodzą następujące elementy:

A. udzielania pomocy w stanach zagrożenia życia,

B. zaopatrywanie odleżyn,

C. opieka nad rodziną patologiczną,

D. wszystkie odpowiedzi są fałszywe.

17. Na etapie gromadzenia danych w procesie pielęgnowania pielęgniarka rodzinna:

A.. samodzielnie gromadzi dane odnośnie rodziny,

B. korzysta z dokumentacji pacjenta w POZ,

C. prowadzi wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania,

D. wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.

18. Prowadząc z uczniami zajęcia z wychowania zdrowotnego należy:

A. uczyć sposobów wzmacniania zdrowia fizycznego i psychicznego,

B. przekazywać wiedzę na temat diagnostyki chorób i rokowania,

C. uczyć umiejętności samoleczenia,

D. przekazywać najnowsze osiągnięcia medycyny.

19. Dawcami opieki w procesie pielęgnowania pacjenta w środowisku domowym są:

1. pielęgniarka i inni pracownicy ochrony zdrowia,

2. rodzina, sąsiedzi,

3. sam pacjent,

4. wszyscy wyżej wymienieni.

20. Jedną z cech charakteryzujących nowoczesne pielęgniarstwo rodzinne jest:

1. wysokie znaczenie edukacji zdrowotnej, doradztwo, upodmiotowienie pacjenta, partnerstwo,

2. dominacja działalności usługowej,

3. koncentracja na chorobie i człowieku chorym,

4. orientacja na zaspokojenie potrzeb podopiecznych.

21. Cechami procesu pielęgnowania są:

A. wieloetapowość, ciągłość,

B. uniwersalność i całościowe podejście do pielęgnowania

C. dynamika i logiczność,

D. wszystkie wyżej wymienione.

22. Na pełną diagnozę pielęgniarską w środowisku składają się diagnozy cząstkowe. Jedną z nich jest diagnoza prognostyczna, która służy do:

1. określenie stanu rzeczy, który wywołał obecny stan,

2. przewidywanie jak potoczą się losy diagnozowanej rodziny,

3. rozpoznania możliwości środowiska w zakresie działań podtrzymujących zdrowie jednostek,

D. opisania typu sytuacji, z jaką mamy do czynienia w rodzinie.

23. Ważnym elementem w określeniu diagnozy rodziny z chorym przewlekle w środowisku domowym jest ocena wydolności opiekuńczej rodzin. Wśród analizowanych elementów nie ma:

A. struktury rodziny, sprawności fizycznej osoby chorej

B. działania służby zdrowia, podatność rodziny na zmiany

C. stanu wiedzy i umiejętności członków rodziny w opiece nad chorym,

D. motywacji do podejmowania roli opiekuna osoby chorej.

24. Pielęgnowanie oparte na procesie pielęgnowania charakteryzuje się m. in. tym, że:

pielęgniarka rodzinna skupia się na szybkiej i bezbłędnej realizacji zleceń lekarskich

ustalenie priorytetów opiekuńczych odbywa się wspólnie z pacjentem, rodziną i/lub osobami mu bliskimi,

za wyniki pielęgnowania odpowiada zespół interdyscyplinarny POZ

D. wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.

25. Do grupy osób „szczególnej troski” w środowisku pracy zaliczamy:

A. osoby wracające do pracy po nieobecności dłuższej niż 30 dni wywołanej choroba lub wypadkiem

B. młodocianych, kobiety w ciąży, osoby przewlekle chore i niepełnosprawne,

C. osoby pracujące w warunkach szkodliwych dla zdrowia,

D. nowych pracowników.

26. Do oceny ryzyka rozwoju odleżyn służy m. in.:

A. skala Norton, skala Douglas,

B. skala ADL,

C. skala Barthela,

D. wszystkie wymienione.

27. Stan zdrowia jest głównie uwarunkowany poprzez:

A. warunki środowiskowe,

B. czynniki dziedziczne,

C. styl życia,

D. sprawność systemu opieki zdrowotnej.

28. Przygotowanie pacjenta do samoopieki obejmuje:

A. wdrażanie do samoobsługi oraz kształtowanie umiejętności samoobserwacji,

B. edukację zdrowotną,

C. motywowanie do dbałości o jakość życia,

D. wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.

29. Pielęgniarka sprawująca profilaktyczną opiekę zdrowotną nad uczniami powinna

współpracować z:

A. lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad uczniem,

B. radą pedagogiczną,

C. organizacjami i instytucjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży,

D. wszystkimi powyższymi.

30. Choroba zawodowa to:

A. schorzenie, którego przyczyna jest bezpośrednio związana z warunkami pracy,

B. choroba, która powstała w związku z wykonywaniem pracy zawodowej i jest ujęta

w rejestrze chorób zawodowych,

C. choroba pracownika, określona przez lekarza medycyny pracy,

D. choroba ujawniona w okresie do 12 m-cy po zaprzestaniu wykonywania na

domniemanym stanowisku pracy i potwierdzona orzeczeniem Instytutu Pracy w Łodzi,

31. Badania okresowe, w których współuczestniczy pielęgniarka służby medycyny pracy umożliwiają:

A. wykrycie określonych chorób u pracowników danego zakładu,

B. wczesne wykrycie zaburzeń w stanie zdrowia, zwłaszcza takich, które mogą być przyczynowo związane z wykonywana praca,

C. stwierdzenie czy kandydat ubiegający się o zatrudnienie jest zdolny do pracy na określonym stanowisku.

D. stwierdzenie czy pracownik po okresie nieobecności w pracy z powodu stanu zdrowia może powrócić na dotychczasowe stanowisku.

32. Które z badań profilaktycznych ukierunkowanych na raka szyjki macicy powinna zaproponować kobiecie pielęgniarka rodzinna?:

A. badanie tomograficzne,

B. badanie cytologiczne,

C. usg narządów jamy brzusznej,

D. zwykłe badanie ginekologiczne.

33. Organem założycielskim dla niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej może być:

A. samorząd terytorialny,

B. kościół lub związek wyznaniowy, związek zawodowy,

C. wojewoda,

D. gmina.

34. Sprawowanie czynnej opieki nad zdrowymi niemowlętami od ukończenia 2 miesiąca

życia należy do kompetencji:

A. lekarza specjalisty,

B. pielęgniarki rodzinnej,

C. położnej rodzinnej,

D. pielęgniarki pracującej w poradni dziecięcej.

35. Jednym z zadań pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania jest wykonywanie testów przesiewowych, które mają na celu:

A. oznaczenie grupy dyspanseryjnej ucznia,

B. wczesne wykrycie zaburzeń lub wad w okresie, gdy można jeszcze odwrócić proces chorobowy lub zahamować tempo jego rozwoju,

C. leczenie lub inne działania naprawcze w stosunku do osób z potwierdzonym zaburzeniem,

D. diagnozowanie w celu wykluczenia lub ustalenia niezbędnego rozpoznania i leczenia.

36. Pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania m.in. identyfikuje uczniów z problemami szkolnymi, które to problemy polegają na:

A. nieprawidłowościach w rodzinie ucznia i jego właściwym funkcjonowaniu społecznym,

B. zaburzeniach w sferze emocjonalnej,

C. trudnościach w nauce i innych związanych z przystosowaniem szkolnym,

D. zaburzeniach zdrowia i rozwoju rozpoznanych przed rozpoczęciem nauki i/lub w trakcie jej trwania.

37. Pielęgniarka w trakcie stawiania diagnozy pielęgniarskiej może popełnić błędy. Jednym z nich jest błąd atrybucji - polega on na:

A. przypisywaniu jednostce cechy, której nie posiada lub odmawianie jej cech, które posiada,

B. uznaniu zdarzenia wcześniejszego za przyczynę późniejszych zmian,

C. różnicowaniu opartym na niedostatecznej liczbie przesłanek,

D. uznaniu objawu niestałego za stały.

38. Urazy i zatrucia dotyczą najczęściej:

A. ludzi w podeszłym wieku,

B. kobiet w okresie menopauzy,

C. młodzieży i dzieci ,

D. mężczyzn.

39. Formą profilaktyki swoistej są szczepienia dzieci i dorosłych. Szczepienia dorosłych mogą być: zalecane, dobrowolne, obowiązkowe. Jakie szczepienia dobrowolne, zalecane wg kalendarza szczepień ochronnych zaleci lekarz POZ osóbom po 65 r.ż.? Wskaż właściwy zakres:

A. p/gruźlicy, grypie, HV B i A, HPV, odrze, śwince, wściekliźnie, pneumokokom,

B. p/gruźlicy, grypie, HV B i A, tężcowi, błonicy, meningokokom, HPV,

C. p/grypie, HV B i A, pneumokokom, meningokokom,

D. p/grypie, HV B i A, tężcowi.

40. Program profilaktyki chorób układu krążenia realizowany obligatoryjnie w POZ jest skierowany do:

A. podopiecznych obojga płci po 45 roku życia,

B. mężczyzn po 40 roku życia oraz kobiet po 45 roku życia nie częściej niż raz na 3 lata,

C. podopiecznych obojga płci w 35, 40, 45, 45, 50 i 55 roku życia,

D. wszystkich dorosłych podopiecznych.

41. Kompetencje zawodowe pielęgniarki to:

A. zakres wiedzy, odpowiedzialności, pełnomocnictw i uprawnień do realizacji określonego zadania,

B. uprawnienia do wykonywania zadań pielęgnacyjno-opiekuńczych w środowisku

domowym,

C. pełnomocnictwo do reprezentowania interesów podopiecznego oraz jego rodziny,

D. ponoszenie odpowiedzialności za realizację zadań pielęgniarki rodzinnej w podstawowej opiece zdrowotnej.

41. Proces pielęgnowania to:

A. cykl pracy zorganizowanej,

B. metoda pracy pielegniarskiej,

C. etapy postępowania pielęgniarskiego związane z kompetencjami pielęgniarek oraz

modelami pielęgnowania,

D. wszystkie odpowiedzi są prawdziwe,

42. Do zadań pielęgniarki rodzinnej w podstawowej opiece zdrowotnej należy m.in. prowadzenie profilaktycznych programów zdrowotnych finansowanych przez NFZ. Który z wymienionych pielęgniarka realizuje samodzielnie?

A. program profilaktyki chorób układu krążenia,

B. program profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym POCHP),

C. program profilaktyki gruźlicy,

D. program profilaktyki raka piersi.

43. Pielęgniarka zbierając wywiad od pacjentki leżącej musi przede wszystkim ocenić:

A. stopień ryzyka rozwoju zagrożenia powstawania odleżyny stosując jedną ze

skal punktowych,

B. czynniki ryzyka tkwiące w środowisku domowym pacjentki,

C. stopień odżywiania,

D. stan psychiczny i emocjonalny pacjentki.

44. Pielęgniarką rodzinną praktykującą indywidualnie może być pielęgniarka, która:

A. posiada prawo wykonywania zawodu, odbyła kurs kwalifikacyjny lub szkolenie

specjalizacyjne w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego,

B. posiada dyplom ukończenia szkoły medycznej i odbyła kursy dokształcające podnoszące jej kwalifikacje zawodowe,

C. posiada prawo wykonywania zawodu, ma co najmniej dwuletni staż pracy w zawodzie, odbyła kurs kwalifikacyjny pielęgniarki rodzinnej lub posiada tytuł specjalisty pielęgniarstwa rodzinnego,

D. posiada prawo wykonywania zawodu, zezwolenie na prowadzenie praktyki wydane przez okręgową izbę pielęgniarek i położnych, odbyła kurs kwalifikacyjny pielęgniarki rodzinnej lub posiada tytuł specjalisty pielęgniarstwa rodzinnego.

45. Które działania nie wchodzą w zakres zadań pielęgniarki szkolnej?:

A. wykonywanie i interpretowanie testów przesiewowych,

B. prowadzenie grupowej profilaktyki fluorkowej,

C. wykonywanie szczepień ochronnych,

D. kierowanie postępowaniem poprzesiewowym oraz sprawowanie opieki nad uczniami objętymi tym postępowanie.

46. Podmiotem zainteresowania medycyny szkolnej jest:

A. populacja uczniów z zaburzeniami zdrowia i rozwoju,

B. populacja uczniów z ryzykiem wystąpienia zaburzeń w rozwoju,

C. cała populacja uczniów,

D. cała populacja uczniów, nauczyciele oraz inni pracownicy szkoły sprawujący opiekę nad uczniem, rodzice.

47. Uczniowie, którzy ze względów zdrowotnych wymagają dodatkowych ćwiczeń korekcyjnych kwalifikują się do grupy wychowania fizycznego:

A. A_S

B. B_K

C. C

C_l

48. Ilu uczniów obejmuje opieką pielęgniarka w szkole prowadzącej naukę zawodu w warsztatach:

A. 700 uczniów

800 (+_10%) uczniów

300-400 uczniów

150- 30 uczniów

49. Profilaktyka próchnicy realizowana przez pielęgniarkę w szkole podstawowej obejmuje powtarzane zabiegi szczotkowania zębów z użyciem preparatów fluorkowych. Te zabiegi są powtarzane z częstotliwością:

A. 3 x w roku szkolnym, co miesiąc,

B. 4 x w roku szkolnym, w równych odstępach czasu,

C. 4 x w roku szkolnym, co miesiąc,

D. 6 x w roku szkolnym, w równych odstępach czasu.

50. Do pozawerbalnych technik zbierania danych niezbędnych do postawienia diagnozy indywidualnej podopiecznego zalicza się:

A. analizę danych z dokumentacji, badania fizykalne,

obserwację i lustrację środowiskową,

wywiad, rozmowa,

poprawne są odpowiedzi a i b.

51. Lekarskie Badania Profilaktyczne przeprowadzane są kilkakrotnie w przebiegu nauki szkolnej dziecka. Dotyczą dzieci w wieku:

A. 6 lat, 10 lat, 13 lat, 16 lat, 18/19 lat,

7 lat, 10 lat, 12 lat, 15 lat, 18/19 lat,

6 lat, 9 lat, 12 lat, 16 lat, 18/19 lat,

7 lat, 10 lat, 13 lat, 15 lat, 18 lat.

52. Celem działań realizowanych przez pielęgniarkę szkolną na poziomie profilaktyki drugorzędowej jest:

A. zapobieganie próchnicy,

B. wczesne wykrycie zaburzeń rozwojowych lub wad poprzez wykonywanie testów

przesiewowych,

C. zapobieganie chorobom zakaźnym wykonując szczepienia ochronne,

D. zapobieganie dalszym skutkom już istniejących chorób.

53. Jakie zaburzenia wykrywa pielęgniarka szkolna za pomocą testu przesiewowego

Cover-test?

A. obecność zeza,

B. zaburzenia widzenia barw,

C. uszkodzenie słuchu,

D. zaburzenia statyki ciała.

54. Masę ciała odpowiadającą wartości BMI między 25-30 uznaje się za:

A.. niedowagę,

B. normę,

C. nadwagę,

D. otyłość.

55. Zgodnie z teorią Donabediana opiekę zdrowotną można oceniać w odniesieniu do

aspektów:

A . struktury, procesu, wyniku,

B. dostępności, postępowania, satysfakcji ,

C. zarządzania, finansowania, zakresu świadczeń,

D. ilości personelu, kwalifikacji personelu, wyposażenia.

56. Diagnoza społeczności lokalnej ma na celu:

A. rozpoznanie potrzeb zdrowotnych pacjenta,

B. określenie przyczyn niepokojącego stanu jednostki, „sił” jednostki i jej najbliższego środowiska,

C. rozpoznaniu możliwości środowiska w zakresie działań podtrzymujących zdrowie jednostek,

D. określeniu zakresu dostępnego wsparcia.

57. Jednym z priorytetowych zadań pielęgniarki w szkole jest profilaktyka i promocja zdrowia realizowane poprzez edukację zdrowotną, która ma na celu:

A. wzbudzenie zainteresowania zdrowiem jako wartością w życiu,

B. kształtowanie umiejętności umożliwiających prozdrowotny styl życia,

C. kształtowanie odpowiedzialnej postawy wobec zdrowia i choroby,

D. poprawne są wszystkie odpowiedzi.

58. Wskaż, które z wymienionych świadczeń diagnostycznych pielęgniarka nie jest uprawniona wykonywać bez zlecenia lekarskiego?

A. wykonanie testu diagnostycznego dla oznaczenia ciał ketonowych i glukozy we krwi i moczu,

B. oznaczenie glikemii za pomocą gleukometru,

C. wykonanie pulsoksymetrii,

D. pobieranie krwi do badania morfologicznego.

59. Pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania może podejrzewać koślawość kolan, jeśli odległość między kostkami przyśrodkowymi wynosi:

A. powyżej 3cm

B. powyżej 5cm

C. poniżej 3cm

D. poniżej 4cm

60. Opieka lekarska w POZ oparta jest o:

A. rejonizację,

B. wolny wybór lekarza,

C. pierwszą wizytę u lekarza,

D. miejsce pracy.

Literatura:

1. . Kilańska D.: Pielęgniarstwo w podstawowej opiece zdrowotnej. Wydawnictwo Makmed,

Lublin 2008.

2. Kózka M., Płaszewska-Żywko L.: Diagnozy i interwencje pielęgniarskie. PZWL,

Warszawa 2009.

3. Kawczyńska-Butrym Z.: Diagnoza pielęgniarska. PZWL, Warszawa 1999.

4. Kawczyńska-Butrym Z.: Podstawy pielęgniarstwa rodzinnego. PZWL, Warszawa 1997.

5. Kawczyńska-Butrym Z.: Rodzina-zdrowie-choroba. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2001.

6. Piątek A.: Standardy praktyki w zawodzie pielęgniarki. NRPiP, Warszawa 1995.

7. Sloane P., Slatt L., Curtis P.: Medycyna rodzinna. Urban & Partner, Wrocław 1998.

8. Bożko K., Sito A: Opieka zdrowotna nad rodziną. PZWL, warszawa, 2003.

9. Dawydziuk L.: Medycyna pracy. IMP, Łódź 2000

10. Kulik B., Latalski M. (red.): Zdrowie publiczne. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2002

11. Brosowska B., Mielczarek-Pankiewicz E.: Pielęgniarstwo w podstawowej opiece

zdrowotnej. Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008.

12. Woynarowska B. (red.): Zdrowie i szkoła. PZWL, Warszawa 2000.

13. Standardy w profilaktycznej opiece zdrowotnej nad uczniami sprawowanej przez

pielęgniarkę lub higienistkę szkolną i lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2003.

14. Jodkowska M., Woynarowska B. (red.): Testy przesiewowe u dzieci i młodzieży

w wieku szkolnym. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2002.

---