1.Co unerwia nerw bloczkowy? ODP: IV nerw czaszkowy, charakter ruchowy, unerwia mięsień skośny górny w oczodole
2. Co jest zbudowane z opony twardej - ODP: sierp mózgu, sierp móżdżku, namiot mózgu, przepona siodła
3. Gwieździak - to nowotwór należący do jakiej grupy nowotworów?
ODP: nowotwór tkanki nerwowo - nabłonkowej, neuroepitelialne, astrocyty (glejaki i gwiezdziaki)
4. Drogi rdzeniowo-wzgórzowe to drogi…. ODP: prowadzi wrażenia bólu i temperatury oraz dotyku bez określenia jego rodzaju, od zwojów nerwów rdzeniowych do wzgórza.
5. Jakiej skali NIE użyjesz do oceny stanu pacjenta w śpiączce:
ODP: UZYJE: GCS,
NIE UZYJE: Karnofsky Performance skale - zdolność pacjenta do wykonywania czynności życia codziennego. CCS - czterostopniowa skala zaawansowania dławicy piersiowej.
ITC - niedomoga pnia mozgu
6. Skala do oceny ryzyka odleżyn- Norton, daglas, Waterloo, CBO
7. Wskazana dieta w ch. Parkinsona ODP : lekkostrawna, niskotłuszczowa, papkowata, półpłynna.
8.W jaki sposób będziesz karmić pacjenta po udarze- wszystkie odp prawidłowe
9. Objaw Giocondy w jakiej chorobie występuje? ODP: Objaw Giocondy -charakterystyczny wyraz twarzy (tzw. uśmiech poprzeczny), występuje w miastenii (pierwszy i najczęstszy objaw).
10. Napad jacksonowski? ODP: napad częściowy ruchowy prosty - inaczej napady Jacksona. Najczęściej zaczynają się rytmicznym drganiem kciuka, palca wskazującego, kącika ust, bądź palucha po przeciwnej stronie ciała w stosunku do umiejscowienia ogniska. (gdyż prawa półkula mózgu odpowiada za lewą stronę ciała i na odwrót)
11. Skrót ENG - OPD: elektroencefalografia − nieinwazyjna metoda diagnostyczna służąca do badania bioelektrycznej czynności mózgu za pomocą elektroencefalografu
12. Co zbadasz za pomocą elektromiografii ODP: bioelektryczna czynność mózgu, aktywność neuronów kory mózgowej.
13. Zanik komórek dopaminergicznych gdzie występuje? ODP: zaniku komórek dopaminergicznych komorek pigmentowych istoty czarnej śródmózgowia obserwowany jest w chorobie Parkinsona.
14. Pacjent bez odpowiedzi słownej ile pkt. otrzyma? ODP: 1 punkt
Otwieranie oczu
4 punkty - spontaniczne
3 punkty - na polecenie
2 punkty - na bodźce bólowe
1 punkt - nie otwiera oczu
Kontakt słowny:
5 punktów - odpowiedź logiczna, pacjent zorientowany co do miejsca, czasu i własnej osoby
4 punkty - odpowiedź splątana, pacjent zdezorientowany
3 punkty - odpowiedź nieadekwatna, nie na temat lub krzyk
2 punkty - niezrozumiałe dźwięki, pojękiwanie
1 punkt - bez reakcji
Reakcja ruchowa:
6 punktów - spełnianie ruchowych poleceń słownych, migowych
5 punktów - ruchy celowe, pacjent lokalizuje bodziec bólowy
4 punkty - reakcja obronna na ból, wycofanie, próba usunięcia bodźca bólowego
3 punkty - patologiczna reakcja zgięciowa, odkorowanie (przywiedzenie ramion, zgięcie w stawach łokciowych i ręki, przeprost w stawach kończyn dolnych)
2 punkty - patologiczna reakcja wyprostna, odmóżdżenie (odwiedzenie i obrót ramion do wewnątrz, wyprost w stawach łokciowych, nawrócenie przedramion i zgięcie stawów ręki, przerost w stawach kończyn dolnych, odwrócenie stopy)
1 punkt - bez reakcji
15. Jakie działania nie będą wchodziły w zapobieganie powstawaniu odleżynom w porażeniu jednostronnym?
a) układanie pacjenta na stronie objętej niedowładem
b) stosowanie diety wysokobiałkowej
c) opóźnianie wczesnej rehabilitacji ze względu na stan chorego
d) zapobieganie zapaleniu płuc
ODP: troska o prawidłowe ułożenie chorego zapobiegające odleżynom i przykurczom oraz zapaleniu płuc (obracanie chorego co 2 3 h z uwzględnieniem ułożenia na plecach, na „zdrowym" i na „chorym" boku) oraz utrzymanie drożności dróg oddechowych i wentylacji płuc i stałego usuwania śluzu.
16. Działania pielęgniarskie w postępowaniu z pacjentem z pęcherzem odhamowanym (utrata zdolnosci hamowania oddawania moczu)
a) nauka prowokacji mikcji
b)podawanie leków wpływających hamująco na łuk odruchowy
c) a i b są prawidłowe
d) a i b są nieprawidłowe
ODP: PECHERZ OBCHAMOIWANY : rodzaj pecharza neurogennego, w zależności od poziomu uszkodzenia układu nerwowego wyróżniali następujące rodzaje pęcherzy neurogennych:
- pęcherz moczowy automatyczny (uszk. górnego neuronu ruchomego),
- pęcherz moczowy niepohamowany (częściowe uszkodzenie górnego neuronu ruchowego)
- pęcherz moczowy autonomiczny - uszkodzenie dolnego neuronu ruchowego,
- pęcherz moczowy atoniczny związany z uszkodzeniem dolnego neuronu trzewno-ruchowego i czuciowego (uszkodzenie obwodowe),
- pęcherz moczowy hipotoniczny - uszkodzenie mieszane: górny neuron czuciowo-ruchowy i dolny neuron trzewno-ruchowy,
- pęcherz moczowy hipertoniczny - uszkodzenie o typie mieszanym,
17. Psychoterapia głównym celem/założeniem jest:
a. stworzenie właściwej atmosfery
b. empatia
c. profilaktyka p/odleży nowa
d. wszystkie są prawidłowe
ODP : cele psychoterapii ukierunkowane są zwykle na zmiany zachowań i postaw pacjenta, jak też na rozwój jego kompetencji emocjonalnych, np. na podniesienie poziomu samokontroli, radzenie sobie z lękami oraz stresem, podniesienie samooceny, poprawę zdolności tworzenia więzi, współpracy i komunikowania się z otoczeniem
18. Gdzie znajduje się dopamina:
a.w czesci zbitej istocie czarnej ODP: cześć zbita istoty czarnej, w której znajdują się perikariony neurony dopaminergiczne,
b.w czesci siatkowej istoty czarnej
19. Przeciwwskazaniem do angio-MRI jest :
a.Rozrusznik serca
b.Lek prze zamkniętymi pomieszczeniami
c.a i b są prawidłowe
d.a i b są nieprawdziwe
PRZECIWWSKAZANIA : rozrusznik serca (bezwzględne przeciwwskazanie), sztuczna zastawka serca, proteza naczyniowa („Stent”), sztuczne biodro, metalowy odłamek lub szrapnel, wkładka wewnątrzmaciczna itd.
20. Tętnica podstawna dzieli się na? ODP: pojedyncza tętnica powstająca z połączenia obu tętnic kręgowych. Biegnie w bruździe podstawnej mostu, na swoim przebiegu oddając liczne drobne gałęzie, a następnie w dole międzykonarowym dzieli się na tętnice tylne mózgu (prawa i lewa)
21.Dysfagia jakie zastosujesz działanie:
a.karmienie przez sonde
b.w pozycji siedzącej
c.dieta papkowata
d.wszystkie poprawne
22. Encelomiografia „bada”:
a.Zarejestrowuje i okresla potencjaly czynnościowe miesni
b.Okresla przeplyw nerw-miesien
c.
d.
ODP: metoda badania mózgu za pomocą zdjęć rentgenowskich, wykonywanych po wprowadzeniu do czaszki środka cieniującego, umożliwia m.in. rozpoznanie przesunięć w układzie komorowym, zrostów oponowo-mózgowych, obecności guzów lub pasożytów;
23. Zadaniem pielęgniarski w napadzie padaczkowym jest
a.pomiar parametrow życiowych
b.monitoring podaży leków p/padaczkowych
c.profilaktyka p/odlezynowa
24. Co to jest ENG
ODP: ELEKTRONYSTAGMOGRAFIA czyli badanie na ocenie oczopląsu, który jest obiektywnym objawem zaburzeń narządu przedsionkowego, sluzy ocenie narzadu przedsionkowego;
badanie diagnostyczne narządu równowagi, polegające na rejestracji ruchów gałek ocznych dzięki wykorzystaniu pomiaru potencjału rogówkowo-siatkówkowego.
25. Elektroneurografia - NCS ? ODP: badanie dodatkowe stosowane często w neurologii w celu oceny nerwów obwodowych, a w szczególności ich właściwości elektrycznych: przewodnictwa impulsów wędrujących wzdłuż włókien czuciowych, ruchowych lub mieszanych.
26. Zespół Hakami ? ODP: występuje w wodogłowiu normotensyjnym, w którym ciśnienie płynu mózgowo - rdzeniowego jest prawidłowe. Przyczyną jego powstania może być uraz głowy, krwawienie podpajęczynówkowe, zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych.
OBJAWY : zaburzenia równowagi, oddawanie moczu i otępienie.
27. KOLO WILLISA - jakie tętnice?
ODP: na kolo składają się: tętnica szyjna wewnętrzna (PL) tętnica przednia mózgu (PL)
tętnica łącząca przednia (pojedyncza) tętnica łącząca tylna (PL) tętnica tylna mózgu (PL)
28. Rehabilitacja społeczna w Alzheimerze?
ODP: Rehabilitacja społeczna ma na celu umożliwienie osobom niepełnosprawnym uczestniczenia w życiu społecznym, a realizowana jest przede wszystkim przez wyrabianie zaradności osobistej pobudzanie aktywności społecznej osoby niepełnosprawnej, a także wyrabianie umiejętności samodzielnego wypełniania ról społecznych, w chorobie Alzhaimera obejmuje ona :
- stworzenie bezpiecznego środowiska (zabezpieczenia, dostosowanie do niepełnosprawności) ·- unikanie pośpiechu, ponaglania chorego
- unikanie zmian: stały porządek dnia, stały ład wokół chorego
- dostosowany sposób komunikowania się,
- podpisane przedmioty, oznakowane drzwi, usunięcie zagrożenia,
- zachowanie możliwie największej niezależności
- trening pamięci
- terapia zajęciowa szczególnie muzykoterapia
29.Ile punktów dostanie pacjent z logicznym kontaktem słownym? ODP : w skali GCS uzyska on 5 punktów.
30. Działanie w przypadku pęcherza atonicznego?
ODP: na skutek przerwania łuku odruchowego dochodzi do zatrzymania moczu tzw. pęcherza atonicznego, brak aktywności wypieracza cewki moczowej może doprowadzić do nietrzymania moczu z przepełnienia.
- okresowe cewnikowanie pęcherza moczowego,
·- podawanie leków zwiększających aktywność wypieracza,
- zakwaszanie moczu,
- ćwiczenia KEGLA,
31. Jak podaje się nimodipinę? ODP: nimodypina będąca inhibitorem kanału wapniowego wpływając na autoregulację naczyń ośrodkowego układu nerwowego wykazuje działanie neuroprotekcyjnie oraz wykazuje szczególne działanie zapobiegające zwężeniu naczyń mózgowych oraz niedokrwieniu tkanki mózgowej. (WSKAZANIE : krwotok podpajęczynówkowy)
Dorośli, dożylnie, przez pompę infuzyjną: początkowo 1 mg/h przez 2 h, następnie 2 mg/h, kontrolując ciśnienie tętnicze. Leczenie dożylne należy rozpocząć do 4 dnia po krwotoku (najlepiej do 48 h) i kontynuować przez 10-14 dni. Wydala się przez nerki (50%) oraz z żółcią (30%) w postaci metabolitów farmakologicznie nieaktywnych.
32. Cechy fazy klonicznej w napadzie padaczkowym uogólnionym?
ODP: najczęściej tzw. napad duży (grand mal), czyli napad toniczno-kloniczny. Faza toniczno - kloniczna zaczyna się on nagłą utratą przytomności powodującą upadek chorego. Natychmiast po upadku występuje wzmożone (toniczne) napięcie mięśni całego ciała, powodujące często odgięcie głowy do tyłu i wyprężenie kończyn. W tym czasie chory nie oddycha, wobec czego stopniowo narasta sinica powłok.
Po niej następuje faza kloniczna napadu, czyli drgawki uogólnione kończyn i głowy.
W tej fazie chory zaczyna już oddychać, ale w sposób mało wydolny. W czasie napadu dochodzi zwykle do przygryzienia języka oraz bezwiednego oddania moczu, a czasem stolca. Po ustąpieniu drgawek chory jest jeszcze przez pewien czas nieprzytomny, a po odzyskaniu przytomności może być senny lub zamącony.
34. Skala do oceny rozległości odleżyny? ODP : skala Yarkonyego i Kirka, Shea, National Pressure Ulcer Advisory Panel, Torrancea, system kolorowy.
35. Jak ułada się pacjenta po DSA? ODP: DSA - ANGIOGRAFIA MÓZGOWA, pacjent do badania układany jest na ruchomym stole, w pozycji leżącej na plecach, przed badaniem wykonuje się znieczulenie miejscowe w okolicy nakłuwanego naczynia. Po badaniu pacjent jest odwożony na wózku na oddział szpitalny, gdzie przez co najmniej 24 godziny powinien leżeć i nie wykonywać większych ruchów ciałem.
36. Gałęzie nerwu trójdzielnego : V1- nerw oczny (czuciowy), V2- szczekowy (czuciowy), V3- zuchwowy (czuciowo-ruchowy)
37.Skala do oceny funkcjonalnej po udarze? ODP: skala Barthel, ADL oraz skala IADL
38. Objawy osiowe Parkinsona? ODP: drżenie spoczynkowe, sztywność mięśni, spowolnienie ruchowe, zaburzenia odruchów postawnych (+/- otępienie).
39.Co pielegniarka robi w rzucie SM (odp. na pewno było cos o podawaniu leków, monitorowaniu) OPD: zzut stwardnienia rozsianego jest to wystąpienie i utrzymywanie się powyżej 24 godzin jednego lub kilku nieprawidłowych objawów świadczących o uszkodzeniu układu nerwowego. Te objawy to na przykład osłabienie siły mięśni ręki lub nogi, zaburzenia widzenia, czucia, kłopoty z zachowaniem równowagi czy z koordynacją ruchów. podanie dożylno solumedrolu.
40.początkowy okres po urazie kręgosłupa szyjnego - profilaktyka przeciwodleżynowa (zmiana pozycji, co 2-3h, higiena ciała, masaż miejsc narażonych na odleżyny, dieta wysokobiałkowa, stosowanie udogodnień)
41.Co umożliwia SPECT? ODP: SPECT - tomografia emisyjna pojedynczych fotonów, metoda diagnozowania zaburzeń mózgowia umożliwiająca wizualizację przepływu mózgowego krwi i jego metabolizmu.
42.Co nie należy do jądra postawnego? OPD: do jadra podstawnego mózgu należy :
ciało prążkowane (skorupa, jądro ogoniaste, jądro półleżące), gałka blada zewnętrzna, gałka blada wewnętrzna, jądro niskowzgórzowe, istota czarna (część zbita, część siatkowata, część boczna istoty czarnej).
43. po co stosuje sie antybiotykoterapie w okresie okołooperacyjnym? ODP: celem jest zmniejszenie ryzyka potencjalnego zagrożenia zakażenia związanego z interwencja chirurgiczna.
44. Skala do oceny jakości życia chorych z guzem mózgu?? ODP : HRQOL
45.Czego nie powinni jeść chorzy z SM? (masło, mleko; ryby; pieczywo bezglutenowe, oleje roslinne) ODP: podstawowe ograniczenia to:
1. zrezygnować z tłuszczów zwierzęcych takich jak: masło, smalec wieprzowy, gęsi i stosować margarynę dietetyczną oraz oleje roślinne.
2. spożycie mięsa warto ograniczyć do 2 x w tygodniu.
3. Bardzo ważne są produkty mleczne, ale muszą to być produkty ubogie w
4. Nie należy jeść więcej niż dwa żółtka na tydzień, a zamiast żółtek stosować roślinne środki wiążące.
46. co sie robi w napadzie padaczkowym (zabezpieczenie przed urazem, podanie leku, zabezpieczasz" przed ciekawskimi, wszystkie odp. poprawne)
47.Dystrofia Duchenna czy dotyczy chłopców, czy chłopców i dziewczynek, czy dziewczynek. ODP: jest to choroba sprzężona z chromosomem X, dziedziczona recesywnie, chorują tylko chłopcy, a nosicielkami sa matki, rodzaj dystrofii mięśniowej.
49. Co unerwia nerw odwodzący - m. prosty boczny oka.
51. Jak przywrócić funkcje pęcherza atonicznego (wiotkiego) ; zakładanie cewnika co 4-6 godzin, zamykanie cewnika foleya, opukiwanie pęcherza.
52. O udarze kiedy wiadomo ze jest odwracalny; po 21dniach jak ustąpią objawy,
ODP: zaburzenia czynności mózgu trwające 24 godziny - tzw. TIA czyli przemijający napad niedokrwienny, w przeciągu 3 tygodni (21dni)- udar odwracalny tzw. RIND, obawy trwające dłużej niż 3 tygodnie - udar dokonany.
53. Były odp. ośrodek czuciowy mowy, ruchowy mowy, słuchowy mowy ….
ODP: ośrodek czuciowy mowy tzw. BROCKA - płat czołowy zakres przyśrodkowy, ośrodek ruchowy mowy tzw. WERNICKIEGO - zakręt skroniowy dolny i górny,
54.Co pielęgniarka powinna zrobić jak wydostaje sie płyn z nosa: zadbać o higienę, pobrać płyn, przygotować dla pacjenta plasty, pozwolić na swobodny wypływ płynu ...
56.afazja Broca dzialania- zachecac do mowienia ale nie zmuszac, porozumiewanie gestami,...
57.czynniki nie modyfikacyjne ryzyko udaru mózgu: genetyczne, żywieniowe, ruchowe.
ODP : niemodyfikowalne to wiek, plec, rasa oraz czynniki genetyczne ....
58. Po operacji kregosłupa w od szyjnym aby zapobiec odleżynie: zmiana pozycji co 2-3 godzi., masowanie miejsc narażonych, dieta wysoko białkowa, stosowanie udogodnien.
59. Co wychodzi z rogów przednich rdzenia kręgowego? ODP: korzenie ruchowe
60. Coś z jądrami gdzie się znajdują - jadro czerwienne? ODP: struktura układu nerwowego znajdująca się w przedniej części śródmózgowia.
61. Co znajduję się w płacie czołowym?
ODP: zakręt górny, dolny, przyśrodkowy i środkowy, pole brodmana 4 i 6, kora ruchowa oraz ośrodek Brocka - ośrodek ruchowy mowy.
62. Co byś zrobił w afazji sensorycznej (czuciowej WERNICKIEGO)?
a) namawianie do mówienia, ale nie zmuszanie
b) rozmowa powerbalna
c) odp. a i b prawidłowa
d) odp. a i b nieprawidłowa
63. Jaki jest cel zastosowanie premedykacji
a) uspokojenie psychiczne
b) zapobieganie zakażeniom
c) odp. a i b prawidłowa
d) odp. a i b nie prawidłowa
65. Jaka dieta po udarze? ODP: bez soli i tłuszczów zwierzęcych
Produkty zabronione: wołowina, ciemny drób, tłuste wędliny, smalec, słoninę, masło i tłuste produkty mleczne.
67. Co zrobic, gdy jest uogólniony atak padaczki? ODP: nie otwierać na siłę szczeki
68. Dystrofię sprzężone z chromosomem X? ODP: Duchenne' a
69. Ułożenie pacjenta po operacji na odcinku lędźwiowym? ODP: wszystkie błędne
ULOŻENIE PO ZABIEGU:
▪ najczęstsze ułożenie chorego po operacjach wewnątrzczaszkowych - pacjent leży na plecach z głową i tułowiem uniesionym pod kątem 10- 30 stopni.
▪ ułożenie chorego po zabiegu na kręgosłupie w odcinku szyjnym - chory leży na plecach płasko, bez poduszki, tułów i głowa znajdują się w jednej osi, pacjent ma założony sztywny, stabilizujący kołnierz.
▪ ułożenie chorego po zabiegu na kręgosłupie w odcinku lędźwiowym - chory leży płasko na plecach lub na brzuchu.
71. Drenaż do wycieku płynu mózgowo rdzeniowego :
a) ile płynu wycieka
b) obserwacja pacjenta
c) sprawdzanie przewodów
d) wszystkie prawidłowe
72. Badanie przy uszkodzeniu rdzenia kręgowego
a) CT b) MRI c) mielogram (biopsja szpiku kostnego)
73. Kiedy się zakłada zgłębnik :
a) w dysfagii (POPRAWNE) b) guz mózgu
c) choroba Parkinsona d) wszystkie błędne odp.
74. Co zrobisz po wczesnym urazie kręgosłupa z pęcherzem atonicznym?
a) cewnik Foleya
b) co 4 - 6 godz. cewnikowanie
c) cwicznia - automatyzm pęcherza
d) a i b prawidłowa
75. Co to jest oponiak? OPD: guz łagodny układu nerwowego, umiejscowiony w oponach mózgowo-rdzeniowych mózgowia lub rdzenia kręgowego, pochodzą z komórek nabłonka pokrywającego pajęczynówkę (meningiothelium), częściej u kobiet niż mężczyzn, w siódmej dekadzie życia.
a) wywodzą się z komórek m…..
b) występują częściej u kobiet po 40 r.ż (szósta/siódma dekada)
c)…
d) wszystkie prawidłowe
76. Jak nie podaję się leku NINOMYDYPINY w krwawieniu podpajeczynówkowym
a) we wlewie ciągłym b) doustnie c) do wkłucia centralnego
d) coś z nie zacienieniom strzykawkom
77. Jaki udar poniżej 24 h? ODP: przemijający
78. Rehabilitacja pacjenta z SM obejmuję sferę :
a) społeczną , b) rodziną , c) zawodową d) WSZYSTKIE
Pytania do udaru
Nagły bardzo silny ból, wymioty dołączające się, objawy oponowe wskazują na wystąpienie:
Krwiaka podpajęczynówkowego
Napadu migreny
Encefalopatię toksyczną
Udary niedokrwienne mózgu spowodowane są najczęściej:
Zmianami zakrzepowymi w naczyniach
Zatorami
Zaburzeniami hemodynamicznymi
Wszystkie w/w
Metodą diagnostyczną neuroobrazową pozwalającą na różnicowanie udarów (krwotoczne czy niekrwotoczne)
Zdjęcie czaszki
TK (!!!)
Badanie USG tętnic mózgowych
Diagnostyka przemijającego niedokrwienia mózgu obejmuje wykonanie badań:
Badanie dopplerowskie(przepływ przez tętnice domózgowe i wewnątrzmózgowe)
USG tętnic mózgowych
Badanie krzepliwości krwi, lipidogram
Wszystkie w/w
Czynnikami(modyfikowanymi) ryzyka udaru mózgu są:
Nadciśnienie tętnicze
Palenie tytoniu
Hyperlipolemia
Wszystkie w/w
stan funkcjonalny samodzielności pacjenta po udarze mózgowym oceniany jest najczęściej w oparciu o:
index Bartel
skalę NIHSS
skalę Glasgow
nakłucie lędźwiowe - wprowadzenie igły punkcyjnej do przestrzeni podpajęczynówkowej w odcinku lędźwiowym kręgosłupa w celu diagnostycznym (pobrania do badań płynu mózgowo-rdzeniowego), leczniczym (podanie leków lub zewnątrzoponowe nastrzyknięcie krwi własnej) lub wykonania znieczulenia (znieczulenie podpajęczynówkowe).
Pomiędzy I a II kręgiem lędźwiowym, tj. poniżej dolnego końca rdzenia kręgowego, jama podpajęczynówkowa zawiera jedynie nić końcową i korzenie nerwów rdzeniowych, tworzące ogon koński. W tym odcinku pobiera się zwykle do badania płyn mózgowo-rdzeniowy bez obawy, że zostanie uszkodzony rdzeń kręgowy.
postępowanie z chorym z paraplegią - - porażenie poprzeczne. Schorzenie neurologiczne polegające na porażeniu dwukończynowym, najczęściej dotyczy kończyn dolnych. Jest spowodowane uszkodzeniem rdzenia kręgowego na różnych poziomach lub uszkodzeniem mózgu.
składowe krwi - krwinki czerwone, krwinki białe (granulocyty [neutrofile, bazofile, eozynofile], monocyty i limfocyty) osocze, trombocyty.
definicje tętna - falisty ruch naczyń tętniczych zależny od skurczów serca i od elastyczności ścian tętnic
1