referat-funkcje pozaproducyjne przedsiębiorstwa (6 str), Ekonomia, ekonomia


AKADEMIA EKONOMICZNA

im. Oskara Langego we Wrocławiu

Wydział Gospodarki Regionalnej

i Turystyki w Jeleniej Górze

FUNKCJE POZAPRODUKCYJNE PRZEDSIĘBIORSTWA

Polityka społeczna

V GRiT

  1. Istota systemu społecznego przedsiębiorstwa

Przedsiębiorstwo składa się z różnych systemów (technicznych, ekonomicznych, organizacyjnych) ,wśród których możemy wyróżnić system społeczny, który tworzą ludzie danego przedsiębiorstwa wraz z całokształtem stosunków, jakie zachodzą pomiędzy nimi.

Ludzie wraz ze swoimi potrzebami biologicznymi i kulturowymi, swoją świadomością, inteligencją i umiejętnościami, wnoszący własne cele, interesy, postawy i wartości są najważniejszym zasobem każdego przedsiębiorstwa.

W literaturze przedmiotu możemy odnaleźć wiele koncepcji systemu społecznego.

Autorem jednej z koncepcji jest R. Dyoniziak, wymieniający kilka cech systemu społecznego zakładu pracy. Najważniejsze z nich to:

  1. pracownicy stanowią pewną całość, obejmującą ludzi o różnych kwalifikacjach, stanowiskach, pozycjach zawodowych, funkcjach;

  2. w określonej zbiorowości pracowniczej zachowania są regulowane poprzez wartości, wzory i normy społeczne, które są dla niej wspólne;

  3. pracownicy mogą tworzyć swojego rodzaju instytucje, np. samorządy, a także własną podkulturę;

  4. każdy system społeczny ma charakterystyczne formy organizacyjne, specyficzne sposoby komunikowania się , uczenia się;

  5. wyrazem sprawności danego systemu społecznego jest jego zdolność wykorzystywania talentów ludzi, szybkie wprowadzanie innowacji;

  6. system społeczny tworzy się zawsze z uwzględnieniem schematów organizacyjnych przedsiębiorstwa, ale jest on jednocześnie względnie od nich niezależny.

Do najważniejszych funkcji systemu społecznego zaliczamy:

  1. Funkcję integracyjną- istotą jest to, że ludziom wchodzącym w dany system bliskie są pewne wartości, co bardzo mocno zbliża ich do siebie, są nawet zdolni wspólnie występować przeciwko wrogom tych wartości.

  2. Funkcję inspiracyjną- wyznawane przez członków systemu społecznego wartości wywołują podobny sposób myślenia, podobne postawy i zachowania.

  3. Funkcję zabezpieczającą- opiera się na uznanych przez swoich członków wartościach, określonych postawach i zachowaniach

  1. Funkcje pozaprodukcyjne przedsiębiorstwa

    1. W warunkach gospodarki socjalistycznej

Do zadań przedsiębiorstw socjalistycznych należy kształtowanie świadomości socjalistycznej pracowników, tworzenie warunków sprzyjających ich wszechstronnemu rozwojowi i osiąganiu możliwie pełnego zadowolenia z pracy oraz udział w rozwijaniu gospodarki komunalnej i urządzeń kulturalno-bytowych terenu, na którym znajdują się przedsiębiorstwa.

Zadania przedsiębiorstw możemy podzielić na:

- funkcje produkcyjne - wynikające z ekonomicznych aspektów działalności zakładu pracy;

- funkcje pozaprodukcyjne - dotyczące aktywności przedsiębiorstw w sferze społecznej, wśród których wyróżniono zadania wewnętrzne ( inicjatywy i działania na rzecz załogi)

i zadania zewnętrzne ( związane z realizacją przedsięwzięć wynikających z powiązań zakładu z otoczeniem).

Ogólnie możemy określić cele jako:

W scentralizowanej gospodarce socjalistycznej przedsiębiorstwa pełniły rolę podstawowych podmiotów gospodarczych i jednocześnie głównych wykonawców polityki społecznej. Gwarantem realizacji zadań społecznych było państwo co ugruntowało w powszechnej świadomości obraz zobowiązań państwa względem pracowników i obywateli. ( źródłem finansowania działalności socjalnej jest fundusz socjalny).

Zakres pozaprodukcyjnych, zewnętrznych zadań przedsiębiorstwa jest bardzo zróżnicowany. Z jednej strony były to inicjatywy okazjonalne ( budowa przychodni, szkół itp.) z drugiej zaś były to ogromne przedsięwzięcia decydujące o rozwoju miast.

Szczytowy rozwój zakładowej działalności socjalnej uspołecznionych zakładów w Polsce przypadł na lata siedemdziesiąte. Dominowały one w wysokim stopniu w świadczeniach, zwłaszcza niektórych usług społecznych, i to w oparciu o rozbudowaną własną infrastrukturę.

Zakładowe ośrodki wczasowe i wypoczynku świątecznego stanowiły ponad 80% krajowych ośrodków tego typu, przychodnie lekarskie-43%, żłobki-30%, biblioteki-20%.

20% miejsc w przedszkolach, 80% dzieci korzystających z kolonii i 40% młodzieży korzystających z obozów przypadało na zakłady pracy.

    1. W okresie transformacji

Na koniec XX w. zakładowa polityka społeczna występuje powszechnie w świecie zarówno w krajach wysoko, jak i słabiej rozwiniętych, krajach wolnorynkowych i dopiero transformujących się w tym kierunku, w zakładach bardziej lub mniej nowoczesnych.

Od roku 1990 kontynuacja charakterystycznej dla okresu gospodarki socjalistycznej polityki społecznej okazała się niemożliwa. Rozpoczęła się likwidacja przyzakładowych szkół, żłobków itp. Mamy do czynienia z redukcją w zatrudnieniu, procesem rosnącego bezrobocia a w konsekwencji likwidacją hoteli robotniczych.

Ograniczenia w finansowaniu dotknęły zakładową służbę zdrowia. Redukcje objęły przede wszystkim pozaprodukcyjne zadania przedsiębiorstw.

W procesie transformacji ustrojowej wkraczaliśmy więc z nieco zubożałą, ale nadal rozbudowaną infrastrukturą socjalną uspołecznionych zakładów pracy, w szczególności średnich i wielkich, z dość szerokim wachlarzem socjalnych świadczeń zakładowych, choć już wyżej odpłatnych aniżeli w latach ubiegłych.

Szeroka prywatyzacja, dopływ obcego kapitału na tworzenie nowych, nowoczesnych zakładów mogły stawiać pod znakiem zapytania przyszłość zakładowej polityki socjalnej. W tym kierunku działało nagłośnienie nieraz skrajnie liberalnych koncepcji ekonomicznych dla naszej transformacji, wzmacniane przez zachodnią krytykę modeli państwa opiekuńczego i praktycznie ograniczanie tego opiekuństwa w makroskali.

Zatem problem zadań społecznych przedsiębiorstwa wymaga uwzględnienia zakresu zmian i tempa ich w ramach procesu transformacji systemowej.

Do głównych zadań pozaprodukcyjnych zakładu pracy możemy zaliczyć:

  1. Działania na rzecz załogi, kształtowanie warunków pracy i płac, dokształcanie, tworzenie możliwości awansu i rozwoju, świadczenia socjalne, ochrona zdrowia.

  2. Działania na rzecz społeczności lokalnej, na której terenie firma operuje, a mianowicie udział w rozwijaniu infrastruktury komunalnej, budowa mieszkań i obiektów użyteczności publicznej, świadczenia na cele kulturalne i charytatywne.

  3. Działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego przez zagospodarowania zniszczonych terenów, ograniczenie zanieczyszczeń powietrza, wody i terenu, oszczędne gospodarowanie zasobami naturalnymi.

  4. Działania na rzecz podnoszenia poziomu zaspokajania potrzeb społecznych, którym służy produkcja firmy: jakości i niezawodności wyrobów, obsługi posprzedażnej oraz kształtowania potrzeb, których zaspokojeniu firma ma służyć.

Najważniejszą funkcją spośród w/w jest działalność na rzecz pracowników. Możemy tutaj wyróżnić zgodnie z art.94 Kodeksu Pracy następujące zadania przedsiębiorstwa wobec załogi:

Zgodnie z Ustawą z dnia 19 listopada 1999r. Prawa działalności gospodarczej:

Art. 8.Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów.

Art. 9.Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wyko­nywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagro­żeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowi­ska.

Zadania związane z funkcjami społecznymi oraz ich zakres przedmiotowy współczesnych systemach gospodarki rynkowej są regulowane przepisami odnoszącymi się do działalności przedsiębiorstw jako podstawowych podmiotów życia gospodarczego. Regulacje te wyznaczają funkcje społeczne przedsiębiorstw a także ogólne zasady ich funkcjonowania.

Możemy ująć zadania społeczne przedsiębiorstw w następujących kategoriach przepisów:

Państwo, jako podmiot centralny - poprzez rozwiązania wprowadzone w postaci przepisów prawa, norm jakościowych dot. towarów i usług społecznych-musi być gwarantem zachowania właściwych relacji między przedsiębiorstwem a otoczeniem oraz odpowiedniego wyniku bilansu społecznego tego układu.

Udział państwa jest jeszcze duży w tych dziedzinach, w których- w ich stanie obecnym-przed negatywnymi następstwami działalności przedsiębiorstw nie chronią skutecznie ani regulacje prawne, ani też mechanizmy rynkowe.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

2



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
cele strategiczne przedsiębiorstwa (3 str), Ekonomia, ekonomia
przedsiębiorczość (2 str), Ekonomia, ekonomia
rezerwy celowe w startegii przedsiębiorstwa (9 str), Ekonomia, ekonomia
teoria funkcjonowania rynku (10 str), Ekonomia
rola i funkcjonowanie giełd towarowych w gospodarce (6 str), Ekonomia, ekonomia
funkcjonowanie MŚP w warunkach gospodarki rynkowej(14 str), Ekonomia, ekonomia
rachunkowość przedsiębiorstw (1 str) 6 część, Analiza ekonomiczna - analiza odnosz?ca si? do dzia?al
rachunkowość przedsiębiorstw (2 str) 1 część, Analiza ekonomiczna - analiza odnosz?ca si? do dzia?al
rola i funkcjonowanie giełd towarowych w gospodarce (6 str), Ekonomia
przedsiębiorstwo-wykład (2 str), Ekonomia, ekonomia
funkcjonowanie rynków i mechanizmu rynkowego (13 str), Ekonomia
funkcjonowanie agencji celnych (53 str), Ekonomia, ekonomia
funkcjonowanie rynków i mechanizmu rynkowego (13 str), Ekonomia, ekonomia

więcej podobnych podstron