Aprecjacja- wzrost kursu płynnego waluty/deprecjacja- jej spadek.
AKREDYTYWA- polega na wyodrębnieniu przez bank, na wniosek dłużnika, środków pieniężnych na jego rachunku bankowym i przekazaniu tych środków do banku wierzyciela w celu dokonania zapłaty za określone świadczenia.
Całkowite krótkookresowe koszty zmienne(TVC)- są to koszty, które zmieniają się wraz ze zmianą poziomu
produkcji. Obejmują wydatki na płace dla pracowników, surowce, materiały, półprodukty, nośniki energii. W krótkim okresie wielkość produkcji może wzrosnąć tylko dzięki zwiększeniu zużycia zmiennych czynników wytwórczych.Pozyskanie wiekszej ilości wywołuje nieuchronnie wzrost kosztu.
Całkowite krótkookresowe koszty stałe(TFC)- koszty, które nie ulegają zmianie wraz ze zmianą wielkości produkcji.
TFC są właśnie w tym sensie stałe, że nie zależą do poziomu produkcji, ich obrazem będzie linia pozioma na ukł.
współ.
Dochód narodowy- wynagrodzenie otrzymywane w ciągu danego okresu przez włąscicieli czynników produkcji. Koszt użycia tych czynników prod.
Dn=PNN-podatki pośrednie
Dobra normalne- to takie dobra, których ilość nabywana rośnie przy wzroście dochodu i danej cenie.
Dobra podrzędne( dobra Giffena)- dobra, gdzie wzrost dochodu nie powoduje wzrostu popytu, a nawet jego spadek.
Dobra inwest.- dobra, które nie służą bezpośredniej konsumpcji
Dobra inwest.- dobra, które nie służą bezpośredniej konsumpcji.
Eksport netto- różnica pomiędzy eksportem a importem.
INFLACJA- zjawisko w gospodarce, które objawia się trwałym wzrostem cen i spadkiem siły pieniądza.
Indeks cen, deflator PNB- odzwierciedla zmiany cen i dóbr i usług zawartych w produkcie narodowym.
Inwestycje brutto- są sumą inwestycji netto i inwest. odtworzeniowych Ib=In+Io.
Inwestycje netto- oznaczają zawsze przyrost majątku, tj. są różnicą między wartością inwestycji brutto a
amortyzacją.
Koszt krańcowy(MC)-możemy zdefiniować także jako zmianę poziomu kosztu zmiennego, gdy wielkość produkcji
zmienia się(rośnie) o jednostkę. Koszt krań. stanowi jednostkowe ujęcie kosztu, dotyczy jednak nie kosztów
produkcji przeciętnego produktu, ale kosztów produktu dodatkowego: pierwszego, drugiego itd.
Jest przyrostem kosztów całkowitych, gdy produkcja wzrasta o jednostkę.Gdy koszty całk. rosną na skutek wzr.
kosztów zmien., to koszty krań. pozostają w sciśle określ. związku z przec. kosztami całk. i przec. kosztami zmienn.-
obrazem kosztu krańc. będzie krzywa przecinająca krzywe AVC i ATC w ich minimach.
Jeśli koszty krańcowe maleją, to koszty całk. też będą maleć.
Krańcowa stopa substytucji(MRS)- dobra X przez dobro Y, to ilość dobra Y, jaka jest niezbędna do rekompensaty
straty jednostki dobra X nie zmieniając łącznej użyteczności:
zmiana wielkości konsumpcji jednostek dobra Y
MRS= zmiana wielkości konsumpcji jednostek dobra X
Konsument maksymalizuje satysfakcję wówczas, gdy uzyteczności krańcowe ostatniej jednostki kazdego z dóbr zrównaja się: Mux=MUy
Kurs walutowy- jest relacją wymienną jednego pieniądza na drugi lub ceną jednej waluty wyrażoną w innej.
Krzywa popytu- jest opisem relacji między poządaną przez konsumentów ilościa dóbr i usług a ich cena.
Koncepcja kosztu alternatywnego- jego źródłem jest utrata korzyści, jakie można by realizować przy rozważanych a
nie wybranych alternatywach postępowania.
Koszt alternatywny- jest wartością najbardziej cennego a nie wybranego wariantu postępowania. Funkcjonowanie
przedsiębiorstwa generuje koszt związany z wykorzystywaniem i zużywaniem czynników produkcji. Kosztami
alternatywnymi tych zasobów są dochody, jakie można by osiągnąć przy najlepszym alternatywnym ich
zastosowaniu.
W przedsiębiorstwie wyróżniamy dwie podstawowe kategorie kosztów alternatywnych:
A) Koszty jawne (księgowe)- są to wszystkie wydatki przedsiębiorstwa dokonywane na rzecz dostawców
czynników produkcji jak i płace pracowników, wydatki na surowce, materiały i półprodukty z których wytwarzane są
gotowe wyroby. Są to także kwoty zapłacone za maszyny i urządzenia użytkowane w procesie produkcyjnym.
Wszelkie tego rodzaju wydatki stanowią koszty alternatywne, ponieważ wskazują ile za wykorzystane zasoby
zapłacić musi przedsiębiorca by nadal móc je użytkować.
B) Koszty ukryte- są to koszty, które przedsiębiorca realnie ponosi i stanową one istotne kryterium wyboru w procesie podejmowania decyzji. Koszty ukryte stanowią dochody utracone przez właściciela na skutek takiego, a nie
innego wykorzystania jego zasobów w działalności gosp., jego kapitału oraz czau pracy i umiejętności zarządzania
firmą. Typowym elementem kosztu ukrytego dla przeds. jest wynagrodzenie, które mógłby otrzymać jako pracownik
najemny, ale utracone na skutek wykorzystania czasu, zdolności i talentu przedsiębiorczości w prowadzenie własnej
firmy. Sumę tych kosztów nazywamy całkowitym kosztem alternatywnym lub kosztem ekonomicznym przedsiębiorstwa.
Koszty całkowite TC(total costs)- składają się na nie koszty stałe (TFC total fixed costs) oraz koszty zmienne(TVC
total variable costs).
Koszty stałe- to koszty, które nie zmieniają się wraz ze wzrostem produkcji, ale rozkładają się na coraz większą ilość
jednostek produkcji, przy jej wzroście.
Koszty zmienne- to koszty, które wzrastają w miare wzrostu produkcji. Gdy produkcja rośnie, to koszt całkowity również wzrasta, ale spowodowane jest to tylko i wyłącznie wzrostem kosztu zmiennego.
Koszty stałe- koszty związane z wynagrodzeniem dostawców zasobów stałych. (koszty maszyn i urządz., budynków,
koszty zakupu ziemii, wydatki na adm., koszty ochrony, płatności okresowe tj. koszty ubezp. maszyn, opłaty za dzierżawę, odsetki od kredytów inwest.)
Koszty zmienne- koszty związane z zasobami zmiennymi.
Krótkookresowy koszt całkowity- jest sumą TFC i TVC: TC=TFC+TVC Wraz ze wzrostem produkcji rosna koszty
zmienne, to koszty całkowite też będą wzrastać.
Koszt krańcowy- czyli dodatkowy koszt ponoszony w związku z produkcją kolejnej jednostki dobra, wykonaniem
danej czynności lub świadczeniem usługi w pewnym punkcie zaczyna wzrastać (przychody krańcowe-maleć)
Konkurencja niedoskonała- charakt. się tym, że dane przeds. reprezentuje tak dużą część globanej podaży, że wejście na rynek lub wyjście z niego, zwiększ. lub zmniejsz. produkcji skutkuje wzrostem lub spadkiem ceny.
Okres krótki- taki przedział czasowy, w którym zużycie w przedsiębiorstwie przynajmniej jednego z czynników
wytwórczych nie ulega zmianie. Produkcję i zasoby traktujemy tu jako wielkości aktualne, które opisują faktycznie
występujące warunki funkcjonowania firmy.
Okres długi- taki przedział czasowy, w którym możliwa jest zmiana wielkości i struktury wszystkich zaangażowanych
w przedsiębiorstwie zasobów czynników wytwórczych. jest to horyzont czasowy przydatny w procesie planowania.
Optymalny wybór konsumenta(równowaga konsumenta)- wskazuje ten punkt na lini budżetu, w którym linia ta styka
się z najwyższą osiągalną krzywą użyteczności.
"Ograniczenie budżetowe"- zasoby finansowe gospodarstwa dom. wyznaczane poziomem dochodów jego członków.
PKB- jest miara wartości produkcji dóbr i usług wytworz. przez czynniki produkcji w danym kraju w ciągu danego okresu.
POPYT- ilość towaru, jaką nabywcy są skłonni kupić w określonym czasie za ustaloną cenę.
PIENIĄDZ- prawnie określony, powszechnie akceptowany środek płatniczy, który może wyrażać, przechowywać i przekazywać wartość.
PODAŻ-ilość towaru, którą dostawcy są skłonni dostarczyć na rynek w określonym czasie i po określonej cenie.
PRAWO PODAŻY- przy niezmienności innych warunków rynkowych podaż danego towaru się zwiększa, jeśli wzrasta jego cena, natomiast obniżaniu się ceny towarzyszy spadek wielkości podaży.
Prawo malejących przychodów krańowych- stanowi, że jeśli kolejne jednostki jednego zasobu zużywane są wraz ze
stałą ilością innego zasobu, to w pewnym momencie procesu wytwórczego dodatkowa produkcja otrzymana z
kolejnej jednostki zasobu zmiennego, a więc produkt krańcowy, zacznie maleć.
Przeciętny krótkookresowy koszt stały(AFC average fixed costs)- jest ilorazem całkowitych kosztów stałych i
wielkości produkcji przeds. AFC=TFC:Q
Będą spadać, gdy produkcja wzrasta.
Przeciętny krótkookresowy koszt zmienny(AVC average variable costs)- jest ilorazem całkowitych kosztów
zmiennych i wielkości produkcji przeds. AVC=TVC:Q
Prawo popytu- stwierdza, że krzywe popytu mają nachylenie ujemne, co jest dowodem na to, co podpowiada
intuicja: ludzie kupuja mniej towarów i usług po wyższej cenie niż po nizszej.
Przedsiębiorca- podmiot, który zarządza przedsiębiorstwem i w swych działaniach dąży do osiągania i
maksymalizacji zysku, abstrahując od formy własności i jego struktury organizacyjnej.
PNB- wyraża on łączną wartość produkcji danego kraju, jest miarą ekonom. efektów całej gosp. Mierzymy go za pomocą metody strumienia prod. i metodą dochodową lub kosztową. Suma dochodów czynników wytwórczych, które są kosztami wytworzenia dóbr krańcowych w danym społ. Jest wartościowo wyrażonym strumieniem dóbr i usług finalnych. Jest sumą wartości wszystkich produktów finalnych, zarówno dóbr i usług konsumpc. jak i inwestycji
brutto.
Produkt narodowy netto(PNN)- PNN=PNB-amortyzacja
Podatki bezpośrednie- obejmują podatki dochodowe, płacone głównie od dochodów z pracy oraz podatki majątkowe.
Podatki pośrednie- zawarte są w cenach nabywanych dóbr i usług które obciążają dochody wydatkowane.
Prawo rynków Saya- sprawnie działający mechanizm rynkowy powoduje, że każda produkcja autom. tworzy
odpowiedni popyt, a każdy wzrost prod. autom. generuje proporcjonalny wzrost popytu.
Równowaga konsumenta- względna stabilizacja przyzwyczajeń nabywczych, przy których maksymalizuje swoja użyteczność całkowitą.
Ścieżka wzrostu dochodu- na skutek wzrostu dochodu w ujęciu realnym, linia budzetu przesuwa się w prawo i w
górę. Dla każdej kolejnej, wyżej położonej lini budżetu racjonalnie działający konsument wybiera ten wariant, w
którym linia ta styka się z najwyżej położoną krzywą użyteczności.
Użyteczność- przyjemność lub korzyść, zadowolenie osiągane przez konsumenta w wyniku spozycia jakiegoś dobra
lub usługi .
Uzyteczność całkowita- suma zadowolenia, jaką daje konsumentowi spozycie określonych dóbr.
Użytecznośc krańcowa(MU)- dodatkowa satysfakcja uzyskana przez konsumenta ze spożycia każdej kolejnej
jednostki danego dobra lub usługi.
Utarg całkowity- jest iloczynem ceny i ilości sprzedanej. Obrazem utargu będzie tu linia prosta, poniewaz każda
kolejna jednostka wyrobu może byc sprzedana za ta sama cenę, czyli utarg krancowy równy jest cenie. W
przypadku konk. niedosk.- odwrócona litera U
Utarg krańcowy- utarg realizowny ze sprzedaży dodatkowej jednostki produktu.
Optymalny poziom produkcji- P= MC
Wartość dodana- to różnica pomiędzy utargiem danego przeds., a dokonywanymi przez nie zakupami materiałów i
usług od innych przeds.Suma wartości dodanych jest równa PNB.
Zasada malejącej uzyteczności krańcowej- w miarę jak spożycie konkretnego dobra rośnie w określonym czasie,
jego użyteczność krańcowa maleje.
Zysk księgowy- jest różnicą między utargiem, przychodem, czyli kwotą uzyskaną ze sprzedaży produktów lub świadczonych usług (iloczyn ilosci i ceny), a poniesionymi kosztami jawny, tj. odnotowanymi w księgach
rachunkowych firmy.
AP=TR-TEC
AP(accounting profit)- zysk księgowy
TR(total revenue)- utarg całkowity
TEC(total explicite costs)- koszty jawne(księgowe) przeds.
Zysk ekonomiczny- jest róznicą między utargiem a całkowitym kosztem alternatywnym przedsiębiorstwa(kosztem
ekonomicznym-TC)
EP= TR-TC
TC= TEC+TIC
EP(economic profit)- zysk ekonom. przeds.
TIC(total implicite costs)- koszty ukryte
Zysk ekonomiczny- jest zyskiem księgowym pomniejszonym o koszty ukryte
EP= AP-TIC
Zysk w ujęciu ekonomicznym może być:
- dodatni, gdy koszt ukryty jest mniejszy od zysku księgowego
- zerowy, gdy utarg pokrywa koszty całkowite (EP=TR-TC=0)
- ujemny, gdy koszty działalności przewyższają utarg, mówimy wówczas o stracie.
Zysk normalny( zysk fair)- oznacza pełne pokrycie kosztów alternatywnych jego pracy oraz kosztów alternatywnych
kapitału. Jest on wynagrodzeniem właściciela za wypełnianie przez niego funkcji przeds. oraz za zaangażowanie w
firmie własnego kapitału pienieżnego. Musi on stanowić swoista rekompensatę dla właściciela za ponoszone przez
niego ukryte koszty działalności gosp.
Zasoby stałe- wystepujące w okresie krótkim, takie składniki zasobów wytwórczych, jak budynki, maszyny i urządz.,
które nie ulegają zmianom.
Zasoby zmienne- pozostałe zasoby, a więc te których ilość w krótkim okresie może ulec zmianie.
Przy wzroście produkcji początkowo będą spadać tak długo jak produkcyjność zasobów rośnie.
Przeciętny krótkookresowy koszt całkowity(ATC average total costs)- jest ilorazem kosztów całk. i wielkości
produkcji przeds. ATC można również przedstawić jako sumę AFC i AVC. ATC= AFC+AVC=TC:Q