31. Stawka, a skala podatkowa; podaj rodzaje skal podatkowych;
I.Stawka podatkowa
- wskaźnik, który w odniesieniu do podstawy opodatkowania wskazuje na wielkość podatku;
- wyróżnia się następujące stawki podatkowe:
1. kwotowe,
2. stosunkowe:
- procentowe,
- ułamkowe, np. …..?
- wielokrotnościowe, dawniej np. w tzw. popiwku - podatku pobieranego od ponadnormatywnych wynagrodzeń (wypłacanych w kwocie wyższej niż dopuszczalna) wypłacanych przez podmiot państwowy
stawka podatku mogła wynosić nawet 500%, czyli od każdego 1 zł wynagrodzenia 5 zł podatku
Ad. 1. Stawka kwotowa:
- to ilość jednostek pieniężnych, jaką należy zapłacić od jednostki podstawy opodatkowania stanowiącej wielkość niepieniężną;
- np. 0,33 zł od 1 m2 gruntu;
ad 2. Stawki stosunkowe:
• Stawka procentowa:
- to relacja pomiędzy wielkością świadczenia podatkowego, a wielkością podstawy opodatkowania wyrażoną w jednostkach pieniężnych;
- może mieć postać:
• stawki stałej - gdy ta sama stawka znajduje zastosowanie w danym podatku do obliczania wysokości świadczenia podatkowego niezależnie od tego, jaka jest wielkość podstawy;
np.: ….?
• stawki ruchomej (zmiennej) - gdy występują stałe proporcje pomiędzy wysokością świadczenia podatkowego a wielkością podstawy opodatkowania;
np. ….?
• Ogół stawek podatkowych, które obowiązują w konkretnym podatku, stanowi taryfę
podatkową w tym podatku.
Przykłady stawek :
1) stawka 18 lub 32 % w zależności od osiąganego dochodu → podatek dochodowy od osób fiz.,
2) od wartości nabytego prawa majątkowego;
<nie wiem czy to pisać tu czy po skalach???>
Stawki podatkowe zmienne:
progresja : stawka ↑ ↑ podstawa
Stawki rosną wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania. Progresja może mieć charakter globalny albo szczeblowy (schodkowy); występuje z reguły w podatkach dochodowych,
w polskim podatku od spadków i darowizn.
degresja podatkowa: stawka ↓ ↓ podstawa
Stawki zmniejszają się wraz ze zmniejszaniem się podstawy opodatkowania (odwrotność progresji); nie występują w polskim systemie stawka podstawa podatkowym.
regresja podatkowa: stawka ↑ ↓ podstawa
Stawki rosną w miarę zmniejszania się podstawy opodatkowania, jedyny przypadek w polskim systemie podatkowym to podatek uzupełniający w podatku od wynagrodzeń.
II. Skala podatkowa;
• określona jako układ stawek obowiązujących w danym podatku, w stosunku do podstawy opodatkowania;
• zbudowana jest z:
- przedziałów podstawy obliczenia podatku, przedstawionych w postaci wielkości granicznych (np. do 37.024 zł)
- odpowiadających tym przedziałom stawek podatkowych (np. 19%)
• Typy skal podatkowych:
- proporcjonalna,
- progresywna,
• progresja globalna (ogólna, całościowa),
• progresja szczeblowa (odcinkowa, schodkowa, szczeblowa)
- regresywna,
- degresywna.
<tego już chyba nie zdązymy napisać, ale myślę, że warto to przeczytać>
• Skala proporcjonalna:
- to taka, przy której należność podatkowa rośnie w takim samym stopniu jak podstawa opodatkowania;
• Skala progresywna:
- wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania rośnie wysokość stawek podatkowych, co powoduje szybszy wzrost należności podatkowej, niż podstawy opodatkowania;
- progresja globalna (ogólna, całościowa);
- progresja szczeblowa (odcinkowa , schodkowa)
• Skala regresywna:
- cechą skali regresywnej jest zmniejszanie się stawek podatkowych w miarę wzrostu podstawy opodatkowania;
występują rzadko, dawniej w tzw. podatku uzupełniającym od wynagrodzeń;
regresja jest charakterystyczna dla podatków pośrednich, w szczególności obciążających towary, tzw. podstawowego koszyka dóbr;
• Skala degresywna:
- jest pewnym wariantem skali podatkowej progresywnej;
obejmuje stawki malejące w miarę zmniejszania się podstawy opodatkowania;