Pracodawcy muszą uważać na nowe obowiązki związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ale na dostosowanie się do niektórych wymagań mają jeszcze czas do 1 lipca 2006 r.
Od 1 maja obowiązuje m.in. znowelizowane 30 września 2003 r. rozporządzenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn i urządzeń przez pracowników podczas pracy (Dz. U. nr 178, poz. 1745). Otwórz
Dostosowuje ono nasze przepisy do drugiej dyrektywy szczegółowej 89/655/EWG w sprawie minimalnych wymagań bezpieczeństwa i higieny użytkowania w pracy sprzętu przez pracowników (zmienionej dyrektywą 95/63/WE i dyrektywą 2001/45/WE).
Pojęcie "maszyna" oznacza teraz wszelkie maszyny i inne urządzenia techniczne, narzędzia oraz instalacje użytkowane podczas pracy, a także sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości, w szczególności drabiny i rusztowania.
Dla branży budowlanej ważne są nowe przepisy związane z wykonywaniem tymczasowej pracy na wysokości i wymaganiami dotyczącymi używanych przy tym drabin i rusztowań.
Przy organizowaniu pracy na wysokości pracodawca ma obowiązek wybrać odpowiedni sprzęt roboczy, zapewniający bezpieczne warunki pracy, pamiętając przy tym, że środki ochrony zbiorowej mają pierwszeństwo przed środkami ochrony indywidualnej. Ma to zapewnić bezpieczne przemieszczanie się wszystkich pracowników. Mają to też być na tyle skuteczne środki i rozwiązania, aby zapobiec upadkowi i obrażeniom zatrudnionych na wysokości. Dlatego należy zastosować takie przejście do miejsc tymczasowej pracy na wysokości i między platformami, kładkami lub pomostami na rusztowaniach w obu kierunkach, aby nie powstało dodatkowe ryzyko upadku. Z kolei stosując wejścia z wykorzystaniem lin i sprzętu do ustalania pozycji pracownika, należy mu zapewnić siedzisko z odpowiednim wyposażeniem.
Prace na wysokościach mogą być przeprowadzane tylko przy takiej pogodzie, by nie zagrażało to bezpieczeństwu i zdrowiu zatrudnionych.
Rozporządzenie określa też szczegółowe warunki, jakie muszą spełniać drabiny, z których można korzystać przy tymczasowej pracy na wysokości. Otóż muszą być statecznie ustawione, a przenośne opierać się na stabilnym, trwałym, o odpowiednich wymiarach nieruchomym podłożu. Z kolei zawieszane muszą być zaczepione w taki sposób, aby zapobiec (poza drabinami linowymi) ich przemieszczaniu i bujaniu. Natomiast wieloczęściowe łączone drabiny mają być używane tak, aby zapobiec przesuwaniu się ich różnych części względem siebie.
Równie szczegółowe warunki dotyczą rusztowań, ich pomostów oraz korzystania z wejść wykonywanych z wykorzystaniem lin oraz sprzętu do ustalania pozycji pracownika. Chodzi m.in. o zapewnienie stateczności rusztowania, zastosowanie na pomostach urządzeń antypoślizgowych, odpowiedni ich demontaż lub zmianę.
Z kolei dla pracujących na wysokości z wykorzystaniem lin ten system wejścia musi składać się co najmniej z dwóch oddzielnie zakotwiczonych lin: jednej jako drogi wejścia, zejścia i podtrzymującej (lina robocza), a drugiej jako ubezpieczającej (lina bezpieczeństwa).
Choć zmienione rozporządzenie trzeba stosować od 1 maja, to sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości (m.in. drabiny, rusztowania) musi być dostosowany do określonych w nim wymogów do 1 lipca 2006 r. Krótszy termin na dostosowanie do minimalnych wymagań - do 1 stycznia 2006 r. - został wyznaczony dla maszyn.