Informacja dla nauczyciela: zajęcia można przeprowadzić jako podsumowanie bloku tematycznego dotyczącego Bożego Narodzenia.
Wesołych świąt, niech wszystkie smutki pójdą w kąt
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
• Uczeń czyta ze zrozumieniem pytania dotyczące tradycji, zwyczajów i obrzędów Bożego Narodzenia w Polsce i szybko na nie odpowiada.
• Słucha uważnie wypowiedzi rówieśników i ocenia je.
• Samodzielnie wyszukuje informacje o zwyczajach bożonarodzeniowych na świecie, wskazuje, które z nich podobają mu się najbardziej i uzasadnia swoje zdanie.
•
Rozwiązując krzyżówki, zagadki i rebusy o tematyce świątecznej, wykorzystując zdobyte wcześniej wiadomości.
• Układa i pisze krótkie zdania - rymowanki.
• Składa innym życzenia.
Przebieg zajęć:
◙ Rozgrzewka umysłowa „To już wiemy” - rundka świątecznych pytań i odpowiedzi.
Dzieci siedzą w kręgu, nauczyciel trzyma „worek świętego Mikołaja” z kartkami, na których są napisane pytania o różnym stopniu trudności. Pytania (wcześniej przygotowane przez nauczyciela) dotyczą Bożego Narodzenia i Nowego Roku, np.:
Co jest białym i kruchym symbolem świąt podczas Wigilii w polskich domach? Dlaczego zostawiamy puste miejsce przy wigilijnym stole? Jakie imiona mieli królowie, którzy złożyli pokłon Dzieciątku Jezus? Jak nazywa się msza, która odbywa się w wigilijną noc? Jak Polacy nazywają świętego Mikołaja w różnych regionach naszego kraju? Co to jest podłaźniczka? Jaka ryba w galarecie króluje na polskich stołach w czasie wieczerzy wigilijnej? Co to jest kutia?
Chętne dzieci kolejno podchodzą do nauczyciela, losują po jednej karteczce, głośno czytają swoje pytania i udzielają odpowiedzi. Pozostałe dzieci oceniają poprawność odpowiedzi. Prawidłowe odpowiedzi są nagradzane oklaskami.
◙ Co wiemy o tradycjach, obrzędach, zwyczajach bożonarodzeniowych i noworocznych w innych krajach? Samodzielne wyszukiwanie informacji na ten temat w podręcznikach „Już w szkole” i „Świerszczyku” nr 24/2005 (tekst „Obieżyświerszcz”). Swobodne wypowiedzi uczniów na podstawie przeczytanych tekstów, własnych doświadczeń i informacji z innych źródeł, np. na podstawie książki „Dzieci z Bullerbyn” Astrid Lidgren. Próba ustalenia, jakie zwyczaje, tradycje, obrzędy z innych rejonów świata podobają się dzieciom i dlaczego. Wskazanie, które z nich mogłyby być wprowadzone do domów rodzinnych uczniów.
◙ „Świąteczne łamanie głowy, czyli wielki konkurs choinkowy” - zorganizowanie klasowego turnieju z wykorzystaniem zagadek, krzyżówek zamieszczonych w „Świerszczyku” nr 24/2005. Zadaniem każdego dziecka jest samodzielne rozwiązanie wszystkich zadań w czasie określonym przez nauczyciela.
Ustalenie sposobu sprawdzenia poprawności rozwiązań oraz określenie liczby osób, które będą laureatami. (Sprawdzenie rozwiązań może przebiegać następująco: dzieci czytają kolejno rozwiązanie zadania, a pozostałe dzieci sprawdzają swoje odpowiedzi, dokonują poprawek. Zwycięzcami turnieju mogą być 3-4 osoby). Po zakończeniu turnieju zwycięzcy zostają nagrodzeni brawami i odznakami „klasowych mistrzów świątecznego turnieju”, a wszystkie dzieci otrzymują cukierki - w dowód uznania wysiłku włożonego w rozwiązanie zadań.
◙ „Bawimy się w świąteczne rymy” - układanie rymowanych zdań (świątecznych życzeń) i pisanie ich na tablicy, np.:
Wesołych świąt, niech wszystkie smutki pójdą w kąt.
Święta, święta, niech każdy będzie dobry i o innych wtedy pamięta.
Z okazji świąt - wesoły bądź.
◙ Głośne indywidualne czytanie rymowanych życzeń, wybór najciekawszych lub najśmieszniejszych. Zapisanie wybranych życzeń w zeszytach i zaplanowanie, komu i kiedy można je złożyć.
◙ Wzajemne składanie sobie rymowanych życzeń świątecznych.
Przydadzą się:
„Świerszczyk” nr 24/2005
małe karteczki z pytaniami dotyczącymi Bożego Narodzenia i Nowego Roku, torebka cukierków,
odznaki „klasowych mistrzów turnieju świątecznego” (przygotowane przez nauczyciela)