GLIKOKORTYKOSTEROIDY, medycyna, giełdy, interna1, interna j, Interna


GLIKOKORTYKOSTEROIDY

  1. Produkcja i wydzielanie glikokortykosteroidów - przypomnienie podstawowych wiadomości

Hormony steroidowe są produkowane w korze nadnerczy:

  1. w warstwie kłębkowej (zona glomerulosa): mineralokortykosteroidy (aldosteron, kortykosteron) regulujące gospodarkę wodno-elektrolitową (zatrzymanie sodu i wody w organizmie)

  2. w warstwie pasmowatej (zona fasciculata): glikokortykosteroidy (kortyzol, kortyzon)

  3. w warstwie siatkowatej (zona reticularis): androgeny (dehydroepiandrosteron)

Substancją wzorcową dla hormonów steroidowych jest cholesterol.

Steroidy są tylko w niewielkim stopniu magazynowane w miejscach ich wytwarzania (nadnercza, jajniki, jądra), oznacza to, że w razie zapotrzebowania muszą być najpierw syntetyzowane z komórkowych zapasów cholesterolu.

Glikokortykosteroidy są transportowane we krwi związane z transkortyną i albuminami.

Za regulację uwalniania glikokortykosteroidów są odpowiedzialne hormony podwzgórza (kortykoliberyny - CRH) i przedniego płata przysadki (kortykotropiny - ACTH).

  1. Mechanizm działania glikokortykosteroidów

  1. wpływ na gospodarkę węglowodanową:

  1. wpływ na gospodarkę tłuszczową

  1. wpływ na gospodarkę białkową

  1. wpływ na gospodarkę wodno - mineralną:

  1. regulacja hematopoezy

  1. wpływ na odpowiedź immunologiczną humoralną i komórkową - ograniczanie reakcji zapalnej

  1. inne

  1. Podstawowe właściwości farmakokinetyczne

  1. drogi podawania

ogólnie: doustnie, dożylnie, domięśniowo, doodbytniczo, inhalacje

miejscowo (dostawowo, okołogałkowo, na skórę)

  1. metabolizm do form nieaktywnych odbywa się w wątrobie

  2. wydalane głównie z moczem, w mniejszym stopniu z żółcią

  1. Działania niepożądane

  1. metaboliczne: ujemny bilans azotowy związany z katabolizmem substancji białkowych, upośledzona tolerancja glukozy, cukrzyca, wzrost zapotrzebowania na insulinę lub doustne środki hipoglikemizujące u chorych na cukrzycę

  2. endokrynologiczne: ubytek wapnia z kości, osteoporoza (kompresyjne złamania kręgosłupa), nieprawidłowe rozmieszczenie tkanki tłuszczowej gromadzącej się w okolicy policzków, tułowia i karku - obraz zbliżony do choroby Cushinga („kark bawoli”), zahamowanie wzrostu u dzieci, nieregularne miesiączki

  3. skórne: przebarwienia / odbarwienia skóry, upośledzone gojenie ran, skóra pergaminowa, rozstępy skórne, atrofia skóry i tkanki podskórnej, pokrzywka, wybroczyny skórne, osłabiona reakcja na testy alergiczne

  4. ze strony oun: wzrost ciśnienia śródczaszkowego z obrzękiem tarczy nerwu wzrokowego (obraz jak w guzie mózgu), drgawki, bóle i zawroty głowy, zaburzenia psychiczne, depresja (obniżenie poziomu serotoniny)

  5. zaburzenia wodno-elektrolitowe: ubytek potasu i magnezu, zatrzymanie sodu i wody, nadciśnienie tętnicze

  6. gastroenterologiczne: choroba wrzodowa żołądka z możliwością perforacji i krwawienia z przewodu pokarmowego, wrzodziejące zapalenie błony śluzowej, ostre zapalenie trzustki, wzrost aktywności enzymów wątrobowych: AspAT, AlAT, PA

  7. ze strony narządu wzroku: wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego, zagrożenie jaskrą, zaćma podtorebkowa, wytrzeszcz gałek ocznych, owrzodzenia rogówki

  8. zaburzenia w obrazie krwi obwodowej

  1. Wskazania

Jako leki immunosupresyjne:

choroba reumatyczna, toczeń rumieniowaty, guzkowe zapalenie okołotętnicze, stwardnienie rozsiane

Jako leki przeciwalergiczne:

Jako leczenie substytucyjne:

  1. Przeciwwskazania

  2. Zasady leczenia

  1. bardzo starannie rozważyć wskazania i przeciwwskazania

  2. pamiętać o tym, że preparaty stosowane miejscowo (skóra, błony śluzowe) bardzo dobrze wchłaniają się i w przypadku przewlekłej terapii ryzyko działań niepożądanych jest tak samo duże jak w przypadku GK podawanych ogólnie

  3. stosować najmniejszą efektywną dawkę przez najkrótszy możliwy czas

  4. zaleca się podawanie GK zgodnie z dobowym rytmem ich wydzielania (w jednej dawce rano) - chronoterapia; leczenie naprzemienne (co drugi dzień)

  5. stopniowe odstawianie GK jeśli podawano je dłużej niż 7 dni (zagrożenie wtórną niewydolnością kory nadnerczy z powodu zahamowania własnej aktywności tego gruczołu)

  6. w trakcie długotrwałej terapii monitorować:

oraz przeprowadzać okresowe badanie okulistyczne

  1. Interakcje

Leki pobudzające aktywność enzymów wątrobowych (fenytoina, karbamazepina, fenobarbital, kwas walproinowy, ryfampicyna) zmniejszają stężenie GK w surowicy co wymaga zwiększania ich dawek w celu utrzymania efektu terapeutycznego.

Doustne leki antykoncepcyjne, ketokonazol, erytromycyna hamują metabolizm GK.

Jednoczesne stosowanie GK z kwas acetylosalicylowym powoduje nasilone hamowanie syntezy prostaglandyn. Ponadto GK zwiększają klirens nerkowy kwasu acetylosalicylowego i obniżają jego stężenie we krwi - potencjalne zagrożenie zatruciem salicylanami po odstawieniu GK.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Krekora-pytania-nadcisnienie, medycyna, giełdy, interna1, interna j, Interna, kardiologia, giełda ka
Piestrzeniewicz-pytania z wad, medycyna, giełdy, interna1, interna j, Interna, kardiologia, giełda k
NEFROLOGIA2007, medycyna, giełdy, interna1, interna j, nefro-nereczki
Lelonek-pytania-IZW, medycyna, giełdy, interna1, interna j, Interna, kardiologia, giełda kardio, pyt
moja część, medycyna, giełdy, interna1, Interna pytania
Krekora-pytania osierdzie, medycyna, giełdy, interna1, interna j, Interna, kardiologia, giełda kardi
25.05, medycyna, giełdy, interna1, interna j, wielka giełda, giełda od Asi
poprawki, medycyna, giełdy, interna1, interna j, wielka giełda, giełda interna, giełda interna, Inte
Kawinski-KOLOKWIUM, medycyna, giełdy, interna1, interna j, Interna, kardiologia, giełda kardio, pyt
Ostre Stany w Pulmonologii cz.I, medycyna, giełdy, interna1, interna j, pulmonologia i alergologia
Ceranka-pytania, medycyna, giełdy, interna1, interna j, kardio, pytania z kardiologii
Analogi somatostatyny jako leki przeciwnowotworowe, medycyna, giełdy, interna1, interna j, endokryny
pulmony-gielda, medycyna, giełdy, interna1, interna j, pulmonologia i alergologia
Budowa chemiczna prątka gruźlicy, medycyna, giełdy, interna1, interna j, Ftyzjatria, Ftizjatria, Gru
pyt z endokrynologii, medycyna, giełdy, interna1, interna j, endokryny, giełda
interna 27, medycyna, giełdy, interna1, Interna pytania

więcej podobnych podstron