FINANSE:
1. Sektor finansów tworzą: organy admin. rządowej, gminy, powiaty, samorządy wojewódzkie, jednostki budżetowe, zakłady budżetowe, gospod. pomocnicze, fundusze celowe, szkoły wyższe, zoz-y, zus, krus, nfz, pan
2. Środki publiczne: dochody publiczne, środki z UE, bezzwrotne z zagranicy, przychody (ze sprzedaży pap. wart, z prywatyzacji majątku, z otrzymanych pożyczek)
3. Dochody publiczne: podatki, składki, opłaty, wpływy ze sprzedaży wyrobów i usług, dochody z mienia, spadki, darowizny, odszkodowania,
4. Rozchody publiczne: spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów, wykup pap. wart, udzielone pożyczki,
5. Jednostka budżetowa- wydatki/wpływy do/z budżetu, tworzą ministrowie, kierownicy urzędów centralnych itp., organ tworzący nadaje statut, uzyskują dochody (opłata za udostępnienie dokumentacji przetargowej, spadki, zapisy, odszkodowania, opłaty egzamin, ze sprzedaży zapasów mobiliz. z czynności za bezpieczeństwo imprez masowych, z odsetek z lokat na rach. bankowych placówek zagranicą)
6. Zakłady budżetowe- odpłatnie wykonują zadania, utrzymują się z własnych przychodów; może otrzymać dotacje przedmiotowe, jeśli nowy zakład może dostać dotacje na środki obrotowe, dotacje nie mogą przekroczyć 50% kosztów działalności, do budżetu wpłaca nadwyżki środków obrotowych, tworzą ministrowie, kierown. urzędów centralnych itp.
7. Gospodarstwo pomocnicze: wyodrębniona część jedno.budżetowej, koszty pokrywając z działalności działalności; może otrzymać dotacje przedmiotowe i jako nowe gospo- na środki obrotowe, sprzedaje usługi na rzecz macierzystej jednostki wg. kosztów własnych, do budżetu wpłaca połowę osiągniętego zysku
8. Fundusz celowy- ustalony ustawowo, może działać jako osoba prawna lub stanowić odrębny rach.bankowy; może zaciągać kredyty i pożyczki, w planie finansowym ujmuje wydatki na cel wskazany w ustawie budżetowej, jeśli się nie wykorzysta wszystkich środków trzeba oddać różnicę do 15stycznia,
9. Dług publiczny- nominalna wartość zobowiązań, nie może przekroczyć 60% PKB, kontrolę sprawuje Min. Finansów
a) 50-55%-w nastepnym roku dług nie może być wyższy, jest to górne ograniczenie
55-60%- j.w+górne ograniczenie deficytu pomniejszone o współczynnik R,RM przedstawia program sanacyjny, =>60%-po 7dniach jedn. Nie mogą udzielać poręczeń i gwaaancji,do30dni RM przedstawia program sanacyjny Sejmowi, w kolejnym roku budżetowym jest zakaz udzielania nowych poręczeń i gwarancji
BUDŻET :
przychód - uzyskany lub należny wpływ wartości, korzyści materialnych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
dochód - dochód jest w praktyce równy sumie wpływów (przychodów) z różnych tytułów. Np. w budżecie gminy znajdujemy takie pozycje jak czynsze dzierżawne, opłaty za świadectwa, zaświadczenia i inne dokumenty
wydatek - to każdy rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego jednostki gospodarczej, w związku z zapłatą za określone dobra lub usługi w związku z regulowaniem różnych zobowiązań jednostki
1. Dochodem budżetu są - podatki i opłaty, cła, wpłaty z tyt.dywidend , z zysku NBP, z nadwyżek, z najmu i dzierżawy, odsetki na rachunkach bankowych, od lokat terminowych, od udzielonych pożyczek, spadki i zapisy, środki z budżetu UE
2. Wydatki przeznaczone są na: utrzymanie i funkcjon. org. władzy publicznej, funkcjonowanie sądów i trybunałów, subwencje ogólne dla samorządu terytorialnego, dotacje, subwencje dla partii politycznych, obsługę długu publicznego.
3. Ustawa budżetowa ustala: deficyt i źródło jego porycia, limit zatrudnienie w budżetówce, przychody, rozchody, dotacje celowe dla samorz.teryt., zakres i kwoty dotacji przedmiotowych
4. Ustawa budżetowa zawiera: zest.przych. i dochodów zakładow budżetowych i gospod.pomocniczych. plany finansowe panstwowych funduszy celowych, wykaz programów i inwestycji wieloletnich, wykaz jednostek otrzymujących dotacje podmiotowe i celowe oraz ich kwoty
5. Z budżetu mogą być udzielone pożyczki: dla jedn.sam.terytor. w ramach działań naprawczych lub ostrożnościowych, wynikające z umów międzynarod, wynikających z innych ustaw
6. Rezerwy - rezerwa ogólna nie większa niż 0,2% wydatków budżetu - rezerwa celowa nie większa niż 5% wydatków budżetu
7. Wydatki dzielą się na: dotacje i subwencje, świadczenia na rzecz osób fizycznych, wydatki bieżące jedn.budżet., wydatki majątkowe, wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa, środki własne UE.
`