…………….. 12.03.2002
I rok chemii środowiska
Sprawozdanie z wykonania ćwiczenia nr 2 - Oznaczanie wody krystalizacyjnej w hydratach.
Opis:
Tygiel z uwodnionym CuSO4 ogrzewany w łaźni piaskowej w temp. 240-260°C.
Tygiel z uwodnionym BaCl2 ogrzewany w płomieniu palnika.
Doświadczenie 1 - ogrzewanie CuSO4•nH2O
Kolor soli uwodnionej - niebieski ; kolor soli bezwodnej - biały.
Masa pustego tygla - 26,86 g
Masa tygla z solą uwodnioną - 27,98 g
Masa tygla z solą po I prażeniu - 27,68 g
Masa tygla z solą po II prażeniu - 27,67 g
Masa wody krystalizacyjnej - 0,31 g
Masa soli bezwodnej - 0,81 g
Ilość wody przypadającej na 1 mol soli bezwodnej w związku
mCuSO4*nH2O = 1,12 g (przed prażeniem)
mH2O = 0,31 g
mCuSO4 = 0,81 g
MH2O = 18 g/mol
MCuSO4 = 160 g/mol
nCuSO4 =
= 0,005 mola nH2O =
= 0,02 mola
0,005 mola : 0,02 mola
1 : 4
Wzór związku CuSO4•4H2O
Doświadczenie 2 - ogrzewanie BaCl2•nH2O
Kolor związku uwodnionego biały ; kolor soli bezwodnej - biały
Masa pustego tygla - 30,08 g
Masa tygla z solą uwodnioną - 34,72 g
Masa tygla z solą po I prażeniu - 34,03 g
Masa tygla z solą po II prażeniu - 34,01 g
Masa wody krystalizacyjnej - 0,71 g
Masa soli bezwodnej - 3,93 g
Ilość wody przypadającej na 1 mol soli bezwodnej w związku
mBaCl2*nH2O = 4,64 g (przed prażeniem)
mBaCl2 = 3,93 g
mH2O = 0,71 g
MH2O = 18 g/mol
MBaCl2 = 207 g/mol
nBaCl2 =
= 0,0189 mola nH2O =
= 0,0394
0,0189 mola : 0,0394 mola
1 : 2
Wzór związku BaCl2•2H2O
Wnioski:
W przypadku CuSO4•nH2O wzór wyznaczony i rzeczywisty odbiegają od siebie (wzór rzeczywisty = CuSO4•5H2O). Przyczyną rozbieżności współczynnika n we wzorze może być niedostateczne wyprażenie soli, w wyniku czego ilość moli wody we wzorze wyznaczonym może być mniejsza od ilości moli wody we wzorze rzeczywistym.
Zbyt wysoka temperatura prażenia soli spowodowałaby nie tylko odparowanie z niej wody, ale również rozkład tej soli. Konsekwencją tego byłoby zawyżenie współczynnika n. Przed ważeniem tygla z wyprażoną solą należy go najpierw ostudzić w eksykatorze. Zważenie ciepłego tygla mogłoby spowodować powstanie prądów konwekcyjnych na skutek unoszenia się ogrzanego powietrza ku górze - wynikiem tego byłaby pozorna, mniejsza od rzeczywistej waga przedmiotu. Ponadto wstawianie ciepłego tygla na szalkę wagi mogłoby spowodować - zgodnie z prawem o rozszerzalności ciał stałych - wydłużenie ramienia wagi, czego byłoby błędne odczytanie masy.
W przypadku soli BaCl2•nH2O wzór wyznaczony zgadza się z rzeczywistym i ma postać BaCl2•2H2O