Rzuty Mongea
1.Niezmienniki rzutu równoległego:
a.)przynależność elementów: Jeżeli punkt leży na prostej, to rzut tego punktu leży na rzucie tej prostej.
b.)współliniowość punktów
c.)stosunek podziału odcinka AB/BC=A'B'/B'C'
d.)równoległość prostych
e.)metryka figur płaskich równoległych do rzutni: Figura płaska równoległa do rzutni i jej rzut są figurami przystającymi.
2. Płaszczyznę w rzutach możemy określić za pomocą jednej z poniższych możliwości:
-trzech niewspólniowych punktów a(A,B,C)
-punktu i prostej nie przynależnych do siebie a(A,a)
-dwóch prostych równoległych a(a,b), a || b
-dwóch prostych przecinających się a(a,b)
3. Niezmienniki dotyczące rzutu kąta prostego.
Kąt prosty o co najmniej jednym ramieniu równoległym do rzutni jest w rzucie prostokątnym zachowany.
4. Prosta prostopadła do płaszczyzny.
Prosta jest prostopadła do płaszczyzny jeśli jest prostopadła do dwóch prostych przecinających się tej płaszczyzny.
5. Prosta i płaszczyzna wzajemnie równoległe.
Prosta jest równoległa do płaszczyzny jeśli jest równoległa do jakiejś prostej tej płaszczyzny.
6. Dwie płaszczyzny wzajemnie równoległe.
Płaszczyzna β jest równoległa do płaszczyzny α jeśli zawiera co najmniej dwie proste przecinające się równoległe do płaszczyzny α.
7. Dwie płaszczyzny wzajemnie prostopadłe.
Płaszczyzna β jest prostopadła do płaszczyzny α jeśli zawiera prostą prostopadłą do płaszczyzny α.
Aksonometria- rzut równoległy
To odwzorowanie na płaszczyznę z wykorzystaniem prostokątnego układu osi.
1.Rzut aksonometryczny punktu
Punkt jest jednoznacznie określony, gdy dane są:
-jego rzut aksonometryczny,
-aksonometria chociaż jednego jego rzutu prostokątnego.
2.Podział aksonometrii ze względu na:
a.)kierunek rzutowania:
-aksonometria prostokątna-kierunek rzutowania jest prostopadły do rzutni
-aksonometria ukośna (kawalerska lub wojskowa)- kierunek rzutowania nie jest prostopadły do rzutni
b.)kierunek rzutowanych osi układu prostokątnego:
-izometria- wszystkie osie układu prostokątnego w przestrzeni tworzą jednakowy kąt z rzutnią i ich obrazy ulegają jednakowemu skrótowi- na rzutni powstaje obraz trzech osi tworzących pomiędzy sobą kąty po 120°
-dimetria- dwie z osi układu prostokątnego tworzą z rzutnią jednakowe kąty (najczęściej są do niej równoległe)
-anizometria- każda z osi układu prostokątnego tworzy z rzutnią inny kąt i podlega innemu skrótowi.
3.Własności aksonometrii:
Aksonometria jest rzutem równoległym, zatem obowiązują wszystkie niezmienniki tego rzutu.
Zatem:
-w aksonometrii obiekty trójwymiarowe zamieniają się na figury płaskie
-odcinek pozostaje odcinkiem co najwyżej zmieniając długość, lub zostaje zredukowany do punktu
-odcinki równoległe pozostają nadal równoległe i są one jednakowo skracane (lub wydłużane)
-okrąg zmienia się w elipsę lub pozostaje okręgiem jeśli leży w płaszczyźnie równoległej do rzutni.
4. Aksonometria prostokątna: kierunek rzutowania jest prostopadły do rzutni aksonometrycznej.
Trójkąt śladów aksonometrycznych ma szczególne własności: osie aksonometryczne są prostymi, na których leżą wysokości tego trójkąta.
Skróty aksonometryczne można wyznaczyć:
-gdy dane są osie i ich kąty z rzutnią
-dany jest trójkąt śladów aksonometrycznych
-za pomocą stosunku skróceń na poszczególnych osiach
Rzut cechowany- jest rzutem prostokątnym na jedną płaszczyznę- rzutnię.
1. Rzutem prostej jest prosta lub punkt, jeśli prosta jest prostopadła do rzutni.
na-nachylenie prostej
μa- moduł prostej (odwrotność nachylenia)
2. Płaszczyznę w rzucie najczęściej określamy prostymi poziomymi- warstwicami. Prostą prostopadłą do warstwic nazywamy linią spadu płaszczyzny.
Rzut środkowy
1.Elementy rzutu:
-rzutnia (tło)- płaszczyzna π
-środek rzutu S (oko)- punkt S nie należy do π
-Sπ- rzut prostokątny środka rzutu S na π
2.Rzutem punktu jest punkt będący punktem przebicia prostej, łączącej dany punkt ze środkiem rzutów, z rzutnią.
3.Rzutem prostej przechodzącej przez środek rzutów S jest punkt.
4.Punkty leżące na płaszczyźnie równoległej do rzutni i przechodzącej przez środek rzutów nie mają rzutów właściwych. Płaszczyznę tę nazywamy płaszczyzną zniknienia.
Odległość d(S, Sπ) nazywamy odległością obrazową lub odległością oddalenia.
5.Rzutem prostej nie przechodzącej przez środek rzutu S jest prosta.
6.Proste równoległe mają ten sam kierunek, zatem mają wspólny ślad zbiegu.
7.Niezmienniki rzutu środkowego:
-współliniowość punktów,
-kąty w płaszczyznach równoległych do tła,
-stosunek podziału na prostych równoległych do tła
-dwustosunek czwórki punktów.
8.Prosta równoległa do płaszczyzny
Tw. Prosta jest równoległa do danej płaszczyzny, jeśli jest równoległa do jakiejś prostej leżącej w tej płaszczyźnie.
9.Płaszczyzny równoległe.
Tw. Płaszczyzna jest równoległa do drugiej płaszczyzny , jeśli zawiera dwie proste przecinające się równolegle do tej płaszczyzny.