Bankowość internetowa
Wprowadzenie
Ostatnie dziesięciolecie XX wieku przyniosło nam niesamowicie dynamiczny postęp techniczny, co szczególnie znalazło wyraz w rozwoju informatyki i technik komunikacji. Efektem tego gwałtownego rozwoju nowoczesnej techniki jest między innymi stworzenie tzw. Globalnej pajęczyny czyli word wide web w skrócie www. Od
Tego czasu nasz personalny komputer zaczął przynosić nam coraz to nowsze możliwości działania. W krótkim czasie stał się prawie niezbędnym narzędziem do komunikowania się między sobą. Za jego pośrednictwem można obecnie wysyłać i otrzymywać faksy, odbywać wideo konferencje, czerpać informacje z wielu źródeł i zasobów oraz dokonywać wielu operacji na bardzo długą odległość. Od niedawna, tzn od ok. 1995 roku, dla nowego medium jakim jest internet znaleziono nowe zastosowanie w biznesie, jak i w życiu codziennym, którym okazała się bankowość internetowa.
Bankowość internetowa kojarzona również z pojęciem home banking jest szczególną formą usług oferowanych przez coraz większą ilość banków, zarówno polskich jak i zagranicznych. Polega ona na umożliwieniu potencjalnemu klientowi szybkiego dostępu do własnego rachunku i coraz szerszego wachlarza usług finansowych za pośrednictwem komputera podłączonego do sieci lub telefonu komórkowego (funkcja WAP). W zależności od banku i wykorzystywanego oprogramowania, może ona pozwalać jedynie na bierny wgląd w stan konta i ewentualnie uzyskanie ogólnych informacji na temat usług banku, bądź na aktywne dokonywanie operacji na rachunkach, takich jak przelewy, zakładanie lokat, czy zamawianie czeków.
W jaki sposób doszło do mariażu Internetu z bankowością? Na początku był telefon, modem i home banking. Klienci banków zaczęli wykorzystywać linię telefoniczną do kontroli własnych kont. Potem nadeszły czasy modemów i specjalnego oprogramowania umożliwiającego szersze korzystanie z usług bankowych na odległość, czyli home banking. Usługa ta, stosowana obecnie, nie jest jednak tania i dotyczy głównie dużych firm i przedsiębiorstw, aczkolwiek w Stanach Zjednoczonych korzystają z niej nieliczne gospodarstwa domowe. Tam jednak usługi te są znacznie tańsze. Gwałtowny rozwój internetu w latach dziewięćdziesiątych i jego wzrastająca popularność i dostępność sprawiły, że sektor bankowy zainteresował się również i tym medium upatrując w nim łatwy dostęp do rynku detalicznego i indywidualnego klienta. I rzeczywiście, internet banking stał się w krótkim czasie nowym, a przy tym jednym z najtańszych kanałów dystrybucyjnych dla wielu banków z powodzeniem zastępującym drogie automaty i POK-i. (przykładowo przeciętny koszt internetowych transakcji bankowych wynosi 0,01 USD gdy koszt tej samej transakcji metodą tradycyjną wynosi aż 1,07 USD.
Celem bankowości internetowej jest wyeliminowanie papierowych zleceń klientów, umożliwienie szybkiego dostępu do usług finansowych, co pozwala zarówno zaoszczędzić czas, a tym samym i pieniądze oraz zwiększyć komfort uzyskiwanych dokładnych informacji z zakresu dokonanych operacji finansowych.
Możliwości jakie nam daje virtual banking
Zakres usług mogących być przedmiotem bankowości wirtualnej jest bardzo szeroki, i może obejmować większość usług oferowanych przez dany bank. Teoretycznie wszystkie usługi, które nie wymagają złożenia przez klienta dyspozycji w formie pisemnej, mogą być wykonywane za pośrednictwem bankowości wirtualnej. Podstawowe, udostępniane obecnie klientom usługi w formie wirtualnej to przede wszystkim:
Przegląd stanu salda i historii operacji na rachunku,
Otwieranie nowych rachunków na bazie już istniejących,
Składanie zleceń przelewu środków pieniężnych,
Składanie zleceń stałych,
Uzyskiwanie informacji o bieżących kursach walut,
Dostęp do najnowszej, aktualnej oferty banku,
Składanie, w postaci elektronicznej, wniosków kredytowych, i odbieranie tą samą drogą informacji o ich rozpatrzeniu,
Składanie podań o wydanie blankietów czekowych lub kart kredytowych i płatniczych,
Dokonywanie spłat zaciągniętych kredytów,
Kontaktowanie się z bankiem za pomocą poczty elektronicznej.
Pomimo tak szerokiego wachlarza możliwości jaki oferuje nam bankowość wirtualna istnieje również kilka przeszkód prowadzących do pełnej wirtualizacji systemu bankowego. Wśród nich możemy między innymi wyróżnić:
Konieczność wizyty w placówce banku celem sporządzenia I podpisania odpowiedniej umowy, która umożliwi korzystanie w przyszłości z usług bankowych za pośrednictwem internetu. Ponadto zwykle w tym momencie klient banku otrzymuje również odpowiednie hasła i indentyfikatory, gwarantujące zabezpieczenie przed dostępem osób niepowołanych do jego rachunku.
Utrudnione jest również podpisywanie umów kredytowych drogą elektroniczną, gdyż istniejące uregulowania prawne wymagają złożenia odpowiednich podpisów na umowie kredytowej, ponadto bank przed wypłatą swych środków finansowych dokonuje standartowej weryfikacji klienta, co zwykle pociąga za sobą konieczność dostarczenia przez niego wymaganych dokumentów.
Odbiór zamówionych produktów wymaga zwykle wizyty klienta w oddziale.
Rzeczywisty wachlarz usług oferowanych w ramach bankowości wirtualnej jest ograniczony ze względu na wszelkie niedoskonałości zastosowanego oprogramowania. Liczne błędy powodowane przez użytkowników powodują, że banki mają ograniczone zaufanie do przeprowadzanie bardziej zaawansowanych operacji.
Główne zalety zastosowania wirtualnej bankowości
Wprowadzenie przez większość banków relatywnie nowej usługi jaką jest virtual banking odkryło kolejną funkcję internetu i jej liczne korzyści i zalety.
Niekwestionowaną zaletą wirtualnej bankowości jest przede wszystkim szybkość wykonania operacji, dzięki czemu zyskuje się na czasie niezbędnym w bankowości tradycyjnej na wizytę w oddziale i kontakt z obsługą. Ma to szczególne znaczenie szczególnie dla podmiotów gospodarczych, wykonujących wiele księgowań w ciągu dnia, dla których takie rozwiązanie stanowi znaczną redukcję czasu, a co za tym idzie i kosztów.
Kolejną niezwykle ważną korzyścią kontaktów z bankiem przez internet jest fakt, że klient korzysta z dowolnego sprzętu i oprogramowania, pozwalającego na dostęp do zasobów www, zaś tradycyjny home-banking wymaga zastosowania sprzętu i oprogramowania zalecanego przez bank co wiąże się często z poniesieniem znacznych wydatków na instalację systemu I innymi towarzyszącymi mu wysokimi opłatami. Programy do przeglądania internetu są stosunkowo tanie, a dla osób fizycznych często darmowe. Poza tym internet oferuje standartowy interfejs użytkownika, nie wymagający nauki obsługi nowego oprogramowania, jak to ma miejsce w aplikacjach home-banking.
Istotną zaletą stosowania internetu do kontaktów z bankiem, jest możliwość łatwego i relatywnie niedrogiego połączenia z siecią www praktycznie w każdym miejscu i o każdej porze.
Główne zagrożenia wynikające z virtual banking
Bankowość internetowa jest zjawiskiem względnie młodym, szczególnie w Polsce. Dopiero od niedawna można zaobserwować wzrost zainteresowania tym tematem, co przejawia się m.in. w coraz większej ilości publikacji w czasopismach specjalistycznych i wypowiedziach specjalistów bankowych. Toteż z tego powodu trudno wyodrębnić dokładnie sprecyzowaną I uporządkowaną klasyfikację zagrożeń I błędów towarzyszących zjawisku wirtualizacji usług bankowych.
Zagrożenia i ograniczenia możemy podzielić na wiele sposobów, ale najbardziej uniwersalny jest podział na:
Czynniki techniczne
Czynniki zewnętrzne
Czynniki wewnętrzne
Pod pojęciem czynników technicznych rozumiemy wszelkie problemy związane z zastosowaniem nowoczesnej technologii, wykorzystywanej do świadczenia usług e-banking. Możemy tu wyróżnić m. in.:
Zagrożenie wirusami
Niedoskonałość I zawodność oprogramowania
Włamania do witryn internetowych
Korzystanie z obcej tożsamości
Zawodność zabezpieczeń
Przechwytywanie danych
Jeżeli jakakolwiek działalność prowadzona jest za pośrednictwem internetu, to z góry możemy przewidywać i starać się przeciwdziałać zjawisku bardzo powszechnemu w tym środowisku, jakimi są wirusy komputerowe, czyli programy stworzone do spowodowania jak największych zniszczeń w systemie lub kradzieży danych. Najbardziej efektywnym sposobem obrony przed nimi jest stosowanie nowoczesnych i skutecznych zabezpieczeń. Przeważnie są nimi programy antywirusowe oraz tzw. Firewall (program filtrujący system i blokujący możliwość zagnieżdżenia się wirusa). Duży rozgłos zyskały również włamania do witryn internetowych, w których osoby zwane hakerami pragnąc podkreślić swoje istnienie w widowiskowy sposób zmieniali zawartość stron www. Ci komputerowi przestępcy z różnym powodzeniem próbują kradzieży znacznych kwot z systemu bankowego. Niestety dane o tego typu przestępstwach są ściśle chronione przez poszkodowane banki I nie ukazują się do wiadomości publicznej.
Pod pojęciem czynników zewnętrznych rozumiemy niepożądane reakcje ze strony rynku usługodawców. Do nich można zaliczyć:
Obawy dotyczące zabezpieczeń używanych przez bank
Lojalność klienta
Wyszkolenie kadry
Ujednolicanie produktów bankowych i prowizji
Jeszcze wiele firm opiera się na działalności w sposób tradycyjny, korzystając z mniej nowoczesnych technik biurowych i zarządzania. Na wyposażeniu posiadają one komputery starej generacji, których przystosowanie do komunikacji z internetem wymagałoby sporych nakładów. Kolejnym problemem może być konieczność doszkolenia kadry pracowniczej do poruszania się w nowym środowisku, jakim jest ogólne sieć komputerowa. Poza tym należy się obawiać reakcji osób o nieco konwencjonalnym podejściu do pieniądza. Może zaistnieć sytuacja, w której właściciele bądź udziałowcy firmy nie będą ufali temu medium, uważając je za zbyt niebezpieczne, szczególnie, jeżeli chodzi o kontrolę i zarządzanie pieniędzmi.
Zagrożenia wewnętrzne spowodowane są najczęściej niedopełnieniem obowiązków lub nadużyciem uprawnień pracowników danego banku lub innej instytucji finansowej. Ataki na bank od wewnątrz powodują znacznie większe szkody, lecz nie są tak spektakularnie opisywane przez media jak ataki z zewnątrz. W takim przypadku mamy do czynienia ze współpracą pracownika banku z kimś z zewnętrz.
Do głównych przyczyn zagrożeń wewnętrznych zaliczamy:
Brak polityki bezpieczeństwa
Nadmierne przywileje pracowników
Brak dokumentowania zdarzeń
Brak planów ciągłości działania
Późna reakcja na nieprawidłowość
Są to typowe zagrożenia wewnętrzne. Ale nie można o jeszcze jednym czynniku ograniczającym rozwój bankowości, który możemy zaliczyć do tej grupy.
Ostatnio możemy spotkać się z opinią, że to banki spowalniają proces wprowadzania swoich usług za pośrednictwem internetu.
Tabela - klasyfikacja korzyści i zagrożeń
wirtualnej bankowości
KLIENT |
||
KORZYŚCI I SZANSE |
ZAGROŻENIA I BARIERY |
|
Główną cechą usługi e-banking jest możliwość samodzielnego dokonywania na rachunkach określonych operacji (przelewy, składanie stałych zleceń, zakładanie lokat) |
Obecnie (szczególnie w Polsce) oferta usług bankowych za pośrednictwem internetu jest ograniczona |
|
Globalny dostęp internetu umożliwia dostęp do rachunku praktycznie z każdego miejsca na Ziemi |
Nie każdy ma dostęp do sieci (szacuje się, że w Polsce ma dostęp do internetu ok. 5 mln Polaków z czego ok. 95% korzysta z sieci |
|
Możliwość z korzystania z tego typu usług 24 godz. na dobę |
Szybki dostęp do informacji zależy od przepustowości sieci, a zatem mogą wystąpić problemy natury technicznej |
|
Informacje są poufne i w miarę bezpieczne dzięki zastosowaniu zaawansowanych algorytmów |
Problem bezpieczeństwa (należy pamiętać, że nawet najlepsze zabezpieczenia nie uchronią nas przed hakerami |
|
Wygoda klienta, który posiada stały kontakt z bankiem bez przymusu fizycznego przebywania w nim |
Oferta banków przeznaczona jest raczej dla osób o wysokich zarobkach |
|
Łatwy i szybki dostęp do informacji o usługach oznaczający oszczędność czasu w poszukiwaniu najatrakcyjniejszej oferty |
Bariera edukacyjna często prowadzi do niechęci do innowacji |
|
Możliwość skorzystania z innych ofert banku „przy okazji” np. z biura maklerskiego |
|
|
Niższe prowizje pobierane przez bank |
|
|
Możliwość uzyskania kompleksowych serwisów finansowych dot. np. aktualnych kursów walut, notowań giełdowych. |
|
|
BANK |
||
KORZYŚCI I SZANSE |
ZAGROŻENIA I BARIERY |
|
Znacząca obniżka kosztów działalności poprzez obniżenie kosztu pojedynczych transakcji z wykorzystaniem internetu |
Brak standaryzacji rozwiązań bankowości elektronicznej |
|
Przewiduje się ok. 34% przyrost dochodów z usług finansowych prowadzonych przez internet |
Brak prawnej regulacji w stosunku do dokumentu elektronicznego nadającego mu np. moc prawną i dowodową |
|
Znaczne rozszerzenie zasięgu działalności bez konieczności zwiększania liczby oddziałów banku |
Wysokie koszty związane z możliwością zastosowania nowoczesnych systemów informatycznych |
|
Oszczędność kosztów związanych z rozbudową sieci oddziałów |
Problemy natury technicznej (przepustowość sieci) |
|
Istotny atut marketingowy w odniesieniu do klientów i konkurencji |
Stosowane rozwiązania w e-banking zazwyczaj bazują na własnych metodach opracowanych przez poszczególne banki, przez co nie zawsze są one kompatybilne |
|
Możliwość oferowania nowych usług w nowy sposób |
Ograniczony dostęp do wysokiej klasy programów szyfrujących |
|
Indywidualizacja oferty |
Brak wyszkolonego personelu |
|
Możliwość obsłużenia za pośrednictwem internetu wielokrotności klientów w porównaniu z tradycyjnym sposobem przy okienku. |
Teoretycznie każdy szyfr może być złamany nawet przez najprostszą z metod jaką jest sprawdzenie każdej możliwej kombinacji bitów tworzących klucz |
|
Utrzymanie stałego kontaktu z klientem 24 godziny na dobę |
Globalność i anonimowość użytkowników, anonimowość transakcji sprzyja praniu brudnych pieniędzy |
|
Docieranie do klientów szybko, na masową skalę oraz dostarczanie najnowszych informacji |
Duży problem stanowi zapewnienie bezpieczeństwa płatności za pośrednictwem kart kredytowych w internecie |
|
Wykorzystanie internetu jako kanału dystrybucji swoich produktów, co powoduje obniżenie kosztów związanych z obsługą transakcji swoich klientów |
Dodatkowo brak takich tradycyjnych atrybutów pieniądza jak nominały, numery seryjne czy inne zabezpieczenia uniemożliwiające ich fałszowanie |
|
Skrócenie czasu obsługi klientów |
|
|
Podwyższenie jakości obsługi |
|
|
Najlepsze dostosowanie usług bankowych do warunków panujących w sieci |
|
Podsumowanie
Stwierdzić należy, że rozwój bankowości wirtualnej będzie rozwijał się w coraz szybszym tempie, również w Polsce, pomimo wielu istniejących zagrożeń i ograniczeń. Oferuje ona łatwy dostęp do usług bankowych, nieporównanie bezpieczniejszy niż telefoniczne kontakty z bankiem. Wraz z doskonaleniem jakości systemów informatycznych zakres oferowanych w ten sposób usług będzie się poszerzał, a rola tradycyjnych metod prowadzenia rachunków bankowych maleć, choć raczej nie należy się spodziewać jej całkowitego zniknięcia. Oczekiwać natomiast należy lepszych uregulowań prawnych w tym zakresie. Głównym zagrożeniem są możliwości włamań do systemów informatycznych, przed którymi, jak wskazuje praktyka, nie sposób zabezpieczyć się całkowicie.
Szukasz gotowej pracy ?
To pewna droga do poważnych kłopotów.
Plagiat jest przestępstwem !
Nie ryzykuj ! Nie warto !
Powierz swoje sprawy profesjonalistom.
Szukasz gotowej pracy ?
To pewna droga do poważnych kłopotów.
Plagiat jest przestępstwem !
Nie ryzykuj ! Nie warto !
Powierz swoje sprawy profesjonalistom.