Egzamin z przedmiotu Hydrobiologia i Ochrona Wód 1999/2000

dla I roku studiów uzupełniających.

Część I

Wymień formy występowania węgla w środowiskach wodnych.

1. mineralna: CO2,H2CO3,CaCO3,Ca(HCO3)2; 2.organiczny rozpuszczony i cząsteczkowy

Wymień formy występowania fosforu w wodzie.

1.mineralny: forma jonowa PO43-, forma cząsteczkowa (zawiesiny mineralne); 2.organiczny: forma koloidalna, rozpuszczona, cząsteczkowa (martwa materia organiczna)

Wymień formy występowania azotu w wodzie. Która z nich jest głównym źródłem azotu dla autotrofów?

1. nieorganiczne: gazowa-N2, jonowa-NO3-,NO2-,NH4+; 2.organiczne:rozpuszczona i cząsteczkowa

Obecność jakiego związku wapnia decyduje o właściwościach buforowych wody?

Stratyfikacja termiczna jezior - nazwij poszczególne warstwy (3).

- epilimnion - warstwa powierzchniowa, stale mieszana

- metalimnion - warstwa skoku termicznego

- hipolimnion - warstwa głębinowa

Wymień typy miktyczne jezior.

-j. amiktyczne

-j. meromiktyczne

-j. holomiktyczne

Wymień typy troficzne jezior.

-j ultraoligotroficzne

-j. oligotroficzne

-j. mezotroficzne

-j. eutroficzne

-j. hipertroficzne

Na jakie grupy możemy podzielić mikroelementy?

- pierwiastki biofilne: Mn, Mo, Cu, Zn

- pierwiastki ksenobiotyczne: Hg, Pb, Cd

Wymień typy źródeł (3).

- reokreny (wywierzyska, wypływ ze skalistego podłoża, często wytryskające) - limnokreny (łożyskowe, wypływ z piaszczystego podłoża) - helokreny (bagniste)

Etapy samooczyszczania się wód

Jaki rodzaj ścieków może podlegać samooczyszczaniu w rzekach?

Co to jest BZT i jakich informacji nam dostarcza?

Biologiczne zapotrzebowanie na tlen wskaźnik zanieczyszczenia wód

Ilość tlenu potrzebna do utlenienia związków organicznych rozkładającyc się za pomocą bakterii

Skutki eutrofizacji wód.

- nadmierny rozwój glonów planktonowych, sinic (zakwit)

- zanik tlenu z strefach głębinowych

- niekorzystne zmiany z zespołach ryb

- wzrost wewnętrznego zasilania w pierwiastki biogenne, szczególnie fosfor z osadów dennych

- pogorszenie warunków świetlnych w litoralu - ustępowanie roślinności zanurzonej

Jak nazywa się działanie prowadzące do poprawy stanu zdegradowanych jezior?.

Rekultywacja jezior

Wpływ zbiornika zaporowego na przyległe tereny.

Podniesienie się poziomu wód gruntowych w sasiedztwie zbiornika zwłaszcza jego górnej czesci oraz czesci cofkowej

Obnizenie poziomu wód gruntowych na terenach sasiadujacych z rzeka ponizej zapory spowodowane erozja dna rzeki i obnizeniem zwierciadła wody w rzece

Biologiczne metody oczyszczania ścieków (wymień 2 główne metody).

- osad czynny

- złoża biologiczne

Przystosowania makrofauny dennej do życia na prądzie (wymień przynajmniej 5)'

- elastyczne i wytrzymałe łodygi i liście

- rozród wegetatywny

- silne przymocowanie do dna przez korzenie, chwytniki lub kłącza

Wymień główne czynniki wpływające na występowanie i zróżnicowanie strefowe makrofauny dennej w jeziorach.

Światło?

Stężenie tlenu w wodzie?

Dostępność pokarmu?

Wymień najważniejsze czynniki dla grupowania się ryb w rzekach.

- temperatura wody

- szybkość prądu wody

- zmiany poziomu wody (wezbranie, wysychanie)

- zasolenie

- podłoże

- dostępność pokarmu

Część II

Makrofity zabezpieczyły się przed niedoborami tlenu wykształcając:

1. aerenchymę

2. tkankę mechaniczną na obwodzie łodygi

3. kutikulę na powierzchni skórki

4. aparaty szparkowe w zanurzonych częściach roślin

Peryfiton to:

A) zespół drobnych organizmów zwierzęcych występujących na kamieniach

B) zespół drobnych organizmów roślinnych i zwierzęcych występujących na przedmiotach zanurzonych w wodzie

C) zespół organizmów nadwodnych okresowo podtapianych

D) zespół organizmów związanych z błonką powierzchniową wody

Połącz strefy jeziora z najbardziej dla nich charakterystycznymi zespołami organizmów wpisując odpowiednie cyfry:

1. peryfiton 4 1. pelagial

2. pleuston 3 2. profundal

3. plankton 1 3. powierzchnia wody

4. bentos 2 4. litoral

5. neuston 3

Różnorodny skład ilościowy i jakościowy organizmów spotykamy w wodach:

1. twardych i silnie zasolonych

2. oligotroficznych

3. o umiarkowanej zasobności biogenów

4. o wodach kwaśnych i przeźroczystych

Głównym czynnikiem wpływającym na występowanie makrofitów w rzekach jest:

1. samooczyszczanie cieków

2. głębokość

3. prąd wody

4. niewielki rozwój fitoplanktonu

W skład zooplanktonu nie wchodzą:

1. wrotki

2. pierwotniaki

3. bruzdnice

4. widłonogi

Dopasuj rośliny do fitocenozy wpisując odpowiednie cyfry:

A. elodeidy 3 1. rogatek sztywny

B. helofity 6 2. grążel żółty

C. nimfeidy 2 3. rdestnica grzebieniasta

D. pleustofity 4 5 1 4. rzęsa drobna

5. żabiściek pływający

6. oczeret jeziorny

Produkcja znacznej biomasy w litoralu, udział w krążeniu biogenów w jeziorze, zmniejszanie falowania wody to funkcje:

1. planktonu

2. makrofitów

3. nektonu

4. bentosu

Przystosowaniem do unikania drapieżcy przez zooplankton jest:

1. cyklomorfoza i migracje pionowe

2. tworzenie wyrostków, kolców i galaretowatych otoczek

3. diapauza

4. wszystkie odpowiedzi są prawidłowe

Przyporządkuj przyrząd do pobieranego nim zespołu organizmów:

1. kasarek 1 1. bentos

2. chwytacz Bernatowicza 3 2. plankton

3. batometr Bernatowicza 2 3. makrofity zanurzone

W okresie cyrkulacji wiosennej w fitoplanktonie jeziornym najliczniej występują:

1. okrzemki

2. chloromonady

3. zielenice

4. krasnorosty

( 1 )

Wzrost trofii jeziora powoduje następujące zmiany:

1. wzrost liczebności wrotków

2. zanikanie ramienic i zmniejszanie zasięgu występowania makrofitów zanurzonych

3. wzrost biomasy dużych wioślarek, głównie z rodzaju Daphnia

4. jedynie odpowiedź C jest niepoprawna

Opadaniu planktonu zapobiegają:

1. prądy wody

2. mała lepkość wody

3. gromadzenie w ciele dużych ziaren skrobi

4. tylko odpowiedź B jest niepoprawna

W okresie stagnacji letniej w jeziorze organizmy fitoplanktonowe występują w:

1. strefie eufotycznej

2. hipolimnionie

3. metalimnionie

4. strefie afotycznej

Nieprawdą jest, że jezioro oligotroficzne charakteryzuje się:

1. nieregularnością w tworzeniu przez fitoplankton szczytu biomasy

2. występowaniem fazy czystej wody w sukcesji sezonowej fitoplanktonu

3. znaczną różnorodnością gatunkową fitoplanktonu

4. dużą przezroczystością wody

---