Jakie występują zachowania patologiczne w Polsce w latach 90-tych.?
Nazwa zjawiska |
Objawy zjawiska |
Dysfunkcja rodziny |
- rodziny przestępcze, uciążliwe społecznie -- rozwody i rodziny niepełne - sieroctwo społeczne -- przestępstwa przeciwko rodzinie, przemoc w rodzinie - rodziny alkoholiczne, narkomańskie i dysfunkcyjne - swoboda obyczajów - upośledzenia zdrowotne w wyniku zaniedbań opiekuńczych - obniżone aspiracje życiowe - frustracje i apatia |
Alkoholizm |
- wzrost spożycia alkoholu, struktura spożycia - wzrost ilości osób uzależnionych od alkoholu i nadużywających alkoholu - wzrost populacji dzieci i młodzieży używających alkoholu - zachorowalność i śmiertelność z powodu nadużywania alkoholu - zachorowalność na różnorodne choroby osób współuzależnionych - przestępczość w związku z alkoholem |
Narkomania |
- wzrost oferty narkotykowej - zwiększenie się ilości osób z problemem narkotykowym - wzrost populacji dzieci i młodzieży używającej narkotyków -- przestępczość związana z narkotykami - zachorowalność i śmiertelność z powodu nadużywania narkotyków -- przemyt narkotyków - zmiany obyczajów związanych z narkomanią, w tym narkomania na wsi i w małych miastach |
Zaburzenia w stosunkach międzyludzkich |
- nieżyczliwość, nietolerancja, obojętność, egoizm -- brak poszanowania dla porządku publicznego - kradzieże, wandalizm, nieprzestrzeganie przepisów prawa, obyczajów -- osamotnienie, samotność - urzeczowienie stosunków międzyludzkich |
Przestępczość |
nasilenie przestępczości według rodzajów popełnianych przestępstw, w tym przeciwko mieniu, życiu i zdrowiu - przestępczość dorosłych, w tym nieletnich - skala recydywy |
Patologia funkcjonowania instytucji |
- naruszanie zasad praworządności i sprawiedliwości, nadużywanie władzy, karierowiczostwo, łapówkarstwo - indoktrynacja, manipulowanie informacją (wykorzystywanie prasy, radia i telewizji do indoktrynacji) |
Patologia systemów zasilanych przez budżet |
- niezadowalający stan bezpieczeństwa publicznego -- dysfunkcja systemów: ochrony zdrowia, edukacji, kultury, rekreacji, mieszkalnictwa, zabezpieczenia społecznego - patologia polityki finansowej i podatkowej - przestępczość gospodarcza oraz wykorzystywanie luk w prawie - przestępczość skierowana przeciwko bezpieczeństwu państwa |
Patologia pracy |
- skala bezrobocia, marnotrawstwa wiedzy i kwalifikacji - zaburzenia sfery wynagrodzenia - zaniedbania bezpieczeństwa i higieny pracy (wypadki przy pracy) - zaburzenia w strukturze zatrudnienia |
Patologia struktur ludności |
- deformacje struktury demograficznej, zwiększanie się populacji osób w wieku poprodukcyjnym -- deformacje struktury społecznej, wzrost liczby osób w warstwach niższych, emigracje - deformacje struktury zawodowej, wzrost bezrobocia |
Patologia warunków życia ludności |
- zasięg niedostatku i ubóstwa - malejąca rola społecznych funduszy spożycia - zachwiana struktura wydatków indywidualnych na ochronę zdrowia, kulturę, oświatę, naukę i rekreację - warunki mieszkaniowe i sytuacja mieszkaniowa, stan infrastruktury społecznej - warunki życia emerytów i osób niepełnosprawnych - niedostateczna opieka nad dziećmi i młodzieżą - bilans czasu pracy i czasu wolnego |
Patologia środowiska |
- zanieczyszczenia środowiska naturalnego, gleby, wody, powietrza - skażenie żywności, uchemicznienie żywności - stan sanitarny - skażenia środowiska psychicznego, hałas, wibracje, promieniowanie, zatłoczenie, konflikty |
Dysfunkcja przestrzeni |
- patologia procesów urbanizacji, przestrzeni mieszkalnej - dysproporcje w sieci infrastruktury społecznej i technicznej - odpływ ludności - powstawanie obszarów depresji społecznej w wyniku kumulacji zagrożeń cywilizacyjnych |
Zagrożenia stanu zdrowia |
- przeciętne trwanie życia, umieralność, zachorowalność, zgony - umieralność niemowląt, poronienia -- nadumieralność mężczyzn - urodzenia z wadami wrodzonymi - samobójstwa i usiłowania samobójcze - wskaźniki zachorowań na choroby cywilizacyjne - udział osób o ograniczeniach zdrowotnych w ogólnej populacji |
Dewiacje seksualne |
- zjawisko pornografii, w tym pornografii dziecięcej i homoseksualnej - wzrost ilości sexshopów -- zjawisko prostytucji luksusowej, lokalowej, ulicznej, okazjonalnej, tirowej i jumackiej, w tym homoseksualnej wśród dorosłych i nieletnich -- wzrost liczby agencji towarzyskich i salonów masażu jako zakamuflowanych form usług prostytucyjnych - wzrost ilości lokali gastronomicznych z tańcami erotycznymi - wzrost ilości różnorodnych dewiacji seksualnych oraz propagowanie ich w środkach masowego przekazu jako zachowań normalnych -- wzrost ilości osób zarażanych wirusem HIV i chorych na AIDS |
Pokazane wyżej obszary zagrożenia dezintegracją społeczną są tylko próbą wskazania jak zjawiska te niebezpiecznie się powiększają, jaki mają zasięg społeczny i indywidualny. Niemniej jednak należy pamiętać, że z jednej strony występują konkretne zachowania patologiczne, a z drugiej strony warunki patogenne - czyli warunki społeczno-kulturowe i procesy powodujące lub przyczyniające się do takiego stanu rzeczy. Warunki patogenne są niezwykle ważne w rozumieniu powstawania zjawisk patologii społecznej, gdyż bez ich udziału zjawiska te nie miałyby być może tak dużego nasilenia.