INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY
CIĘCIE METALI GAZEM PROPAN - BUTAN
I. Postanowienia ogólne
Warunki dopuszczenia pracownika do pracy:
Ukończone 18 lat (młodociany w ramach praktycznej nauki zawodu tylko pod nadzorem instruktora).
Przejście odpowiedniego instruktażu zawodowego, zapoznanie się z instrukcją obsługi, przeszkolenie bhp i ppoż.
Stan zdrowia odpowiedni do wykonywanej pracy potwierdzony świadectwem wydanym przez uprawnionego lekarza.
Posiadanie wymaganych predyspozycji psychicznych i fizycznych.
Ubrany w odzież roboczą przewidzianą dla danego stanowiska w zakładowej tabeli norm odzieży roboczej i rękawice robocze.
Przy obsłudze maszyn z ruchomymi elementami nie można pracować w odzieży z luźnymi (zwisającymi) częściami jak np. luźno zakończone rękawy, krawaty, szaliki poły, oraz bez nakryć głowy okrywających włosy.
II. Podstawowe czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy
Pracownik tnący metale gazem propan-butan powinien:
Pracę rozpoczynać punktualnie, będąc wypoczętym, trzeźwym, właściwie ubranym i zabezpieczonym m.in. w następujące ochrony: odzież ochronna (ubranie robocze z lekkiej tkaniny, trudnopalnej, przylegające do ciała, z wysokim zamkniętym kołnierzem, bez mankietów, klap, otwartych kieszeni, z krytym zapinaniem guzików, rękawami szczelnie zapiętymi, spodniami wypuszczonymi na cholewki butów), nagolenniki, odpowiednie obuwie ze skóry chromowej, ze spodami o właściwościach elektroizolacyjnych i profilowaną powierzchnią, sznurowane na haczyki umożliwiające szybkie zdjęcie butów, rękawice ochronne, dostosowane do wykonywania czynności (pięciopalcowe, z mankietami, wykonane z materiałów o dobrej izolacyjności elektrycznej i cieplnej, bez nitów metalowych), tarcze i przyłbice, okulary spawalnicze, ochronniki słuchu (wkładki, nauszniki ochronne, hełmy przeciwhałasowe), półmaski przeciwpyłowe, aparaty z doprowadzeniem powietrza, maski przeciwgazowe z pochłaniaczem.
Posiadać pełną informację o zasadniczych właściwościach propanu-butanu, a między innymi, że jest to gaz cięższy od powietrza, gromadzi się w zagłębieniach i studzienkach kanalizacyjnych, dołach i piwnicach, tworzy z powietrzem mieszaninę wybuchową, nie jest trujący, ale działa odurzająco przy stężeniu powyżej10%. Butle z propanem-butanem transportować ostrożnie, nie uderzać, nie wstrząsać, butle winny być zaopatrzone w nakrętkę zaworu i kołpak. Butle magazynować w odpowiednio zabezpieczonych pomieszczeniach, na wolnym powietrzu, pod dachem, butle po propan-butanie czyścić przedmuchując je gazem obojętnym (azot, dwutlenek węgla), gaz niszczyć przez jego spalanie.
Zapoznać się z zadaniami na dany dzień roboczy oraz przedyskutować ze swoim bezpośrednim przełożonym fachowe i bezpieczne wykonanie pracy.
Przygotować materiały do cięcia, właściwe podstawy do mocowania, stanowisko odgrodzić odpowiednimi ekranami.
Sprawdzić ustawienie butli z gazem, zawory, reduktory i bezpieczniki i stan węży doprowadzających gaz.
Skontrolować sprawność techniczną palnika do cięcia, drożność kanałów wylotowych, stan nasadki i dyszy.
Wszystkie zauważone mankamenty i zagrożenia zgłosić swojemu bezpośredniemu przełożonemu, a po upewnieniu się, że zostały one usunięte, przystąpić do wykonywania otrzymanego zadania.
III. Zasadnicze czynności pracownika podczas realizowania pracy
Pracownik powinien:
Pracować w sposób bezpieczny, nie stwarzać zagrożeniowych sytuacji dla siebie, współpracowników, otoczenia.
Sprawdzić poprawność wykonania czynności traserskich, według których należy realizować operacje cięcia metalu.
Operacje cięcia przerwać w przypadku nadmiernego nagrzania się palnika lub w razie „cofnięcia” się płomienia.
Przestrzegać czynności podstawowych przy zapalaniu palnika, a mianowicie: otworzyć właściwe zawory regulujące wypływ gazów, zapalić (przy użyciu zapalniczki) wypływającą mieszaninę gazów.
Stosować zasadę, aby węże doprowadzające gaz, podczas operacji cięcia, nie ograniczały ruchu, nie były umieszczone na plecach, ramionach lub między nogami.
Podczas dłuższych przerw w pracy, po zgaszeniu palnika, zamknąć zawory na butlach, obniżyć ciśnienie panujące w przewodach (wężach) przez otwarcie zaworów odcinających na palniku i poluzowanie śruby nastawczej reduktora, a gdy gaz przestanie wypływać, zamknąć zawory na palniku.
Na bieżąco kontrolować poprawność działania reduktorów.
Obligatoryjnie stosować obowiązujące ochrony osobiste podczas realizowania operacji cięcia blach, przy czynnych wentylatorach i odciągach spalin i gazów.
W przypadku naruszenia układu: „podstawa mocowania - cięty metal”, operacje przerwać, a czynności cięcia kontynuować po upewnieniu się, że układ ten jest stabilny.
Ściśle przestrzegać rygorów zawartych w instrukcjach technologicznych, obowiązujących przy cięciu metali.
Umiejętnie chronić swój organizm przed skutkami promieniowania optycznego: widzialnego (światło), nadfioletowego, podczerwonego, między innymi przez stosowanie odpowiednich okularów ochronnych oraz właściwej odzieży ochronnej, a są to przede wszystkim zagrożenia dla oczu, przez promieniowanie nadfioletowe, dla skóry przez promieniowanie nadfioletowe (zaczerwienienie skóry), dla oczu i skóry jednocześnie przez promieniowanie podczerwone płomienia i rozgrzanego metalu.
Być świadomym, że podczas cięcia metalu, na stanowisku roboczym występują takie zagrożenia, jak:
Wydzielanie się pyłów, gazów, ciepła.
Możliwość wybuchu palnych mieszanek gazowych.
Możliwość oparzenia rozpryskiwanym metalem lub żużlem.
Niebezpieczeństwo powstania pożaru.
Możliwość powstania nadmiernego hałasu, przed którymi należy odpowiednio się zabezpieczyć.
Każdy wypadek przy pracy natychmiast zgłosić swojemu bezpośredniemu przełożonemu.
Z chwilą zaistnienia wypadku przy pracy, pozostawić miejsce jego powstania w takim stanie (jeżeli to możliwe), w jakim wypadek się wydarzył, aż do czasu przybycia zespołu powypadkowego, poszkodowanemu udzielić pierwszej pomocy,
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, co do fachowego i bezpiecznego realizowania operacji cięcia metalu, zwrócić się do swojego bezpośredniego przełożonego o dodatkowe wytyczne i wskazówki do dalszego, właściwego postępowania.
IV. Czynności zakazane pracownikowi
Pracownikowi tnącemu metale za pomocą propan-butanu zabrania się przede wszystkim:
Stosowania niebezpiecznych metod pracy oraz stwarzania sytuacji zagrożeniowych dla siebie, współpracowników, otoczenia.
Lekceważenia powstających zagrożeń wypadkowych i chorobowych na stanowisku roboczym podczas operacji cięcia metalu.
Usuwania jakichkolwiek zabezpieczeń, ekranów, napisów informacyjnych i znaków ostrzegawczych ze stanowiska roboczego, przez co stwarza się określone sytuacje zagrożeniowe.
Tolerowania, aby na stanowisku cięcia metali propanem-butanem, przebywały osoby postronne.
Używania do operacji cięcia metali niesprawnego palnika.
Niewłaściwego i niebezpiecznego ustawienia butli z gazem propan-butan na stanowisku roboczym.
Powodowania, aby na stanowisku cięcia metali panował nieporządek, bałagan, miejsce obsługi było zatarasowane, podłoga śliska, nierówna, zaśmiecona.
Lekceważenia zasad przechowywania propanu-butanu, który wypierając tlen powoduje możliwość uduszenia się, lub w innej sytuacji, gdy stworzy z powietrzem mieszaninę niebezpieczną i może spowodować wybuch.
Obsługiwania stanowiska roboczego będąc pod wpływem działania alkoholu lub innego środka odurzającego.
Brania udziału w niebezpiecznych „zabawach” czy „żartach”, stwarzając zagrożenie wypadkowe dla siebie oraz współpracowników.
V. Czynności pracownika po zakończeniu pracy
Pracownik powinien:
Zgasić palnik, uporządkować węże.
Uporządkować całe stanowisko robocze.
Odłożyć przecięte elementy metalowe, zgodnie z obowiązującymi zasadami piętrzenia.
Oczyścić i odłożyć na miejsce ich stałego przechowywania wszystkie używane wdanym dniu ochrony osobiste.
Upewnić się, że pozostawione stanowisko robocze nie stworzy żadnych zagrożeń dla otoczenia.
Stanowisko opuścić zgodnie z obowiązującymi zasadami dyscypliny pracy.
VI. Uwagi dodatkowe
Pracownik powinien:
Zawsze dbać o higienę osobistą i schludny wygląd.
Wiedzieć, że pracownik tnący metale narażony jest na wiele chorób, a między innymi na: pylicę; zatrucie gazami; ostre zapalenie zewnętrznych części oka, powieki, spojówki i rogówki; zmętnienie soczewek oka (katarakta), zapalenie tęczówki, rogówki i siatkówki; zapalenie skóry w okolicach oczu, wysuszenie powiek, spojówek, rogówki.
Obligatoryjne przestrzegać wszystkich wyżej podanych zasad i przepisów, gdyż za ich zlekceważenie i stwarzanie sytuacji zagrożeniowych dla otoczenia można być pociągniętym do odpowiedzialności.
W przypadku zaistnienia sytuacji przy cięciu metali, nie podanych w niniejszej instrukcji, należy zwrócić się do swojego bezpośredniego zwierzchnika o dodatkowy instruktaż zawodowy dla możliwości kontynuowania pracy.
W przypadku powstania pożaru należy
Ostrzec osoby znajdujące się w obrębie zagrożenia.
Wyłączyć zasilanie budynku w energię elektryczną i odciąć dopływ gazu.
Zaalarmować straż pożarną.
Powiadomić przełożonych o pożarze.
Podjąć decyzję o ewakuacji ludzi.
Przystąpić do prowadzenia akcji gaśniczej za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.
Podczas akcji gaśniczej obowiązuje zasada podporządkowania się poleceniom kierującego akcją ratowniczo - gaśniczą.
W razie zaistnienia wypadku
Udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.
W razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.
Powiadomić przełożonych.
Miejsce pracy, gdzie doszło do wypadku, zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych
W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).
Specjalista ds. BHP
..............................
4