Ćw. 2-2a: Wyznaczanie współczynnika lepkości cieczy za pomocą wiskozymetru Ostwalda |
|||||
dr Ewa Więckowska-Bryłka |
|||||
9.04.2013r. |
14 |
gr 6 |
Zespół I |
Agata Krasnodębska |
Pkt za sprawozdanie: |
|
|
|
|
Małgorzata Loba |
|
Uwagi prowadzącego: |
|||||
|
Cel Ćwiczenia:
Zapoznanie się metodą wyznaczania współczynnika lepkości oraz wyznaczenie zależności miedzy lepkością a stężeniem procentowym roztworów gliceryny.
Wstęp:
Ciecze są stanem skupienia podobnie jak gazy i ciała stałe. Przy niskich temperaturach ciecze mają zbliżoną budowę do ciał krystalicznych , a przy wysokich temperaturach bliskie gazom.
Parametrami za pomocą których możemy opisać ciecze to :gęstość, lepkość, napięcie powierzchniowe. Ciecze zbudowane Są z warstw , które się wzajemnie miedzy sobą przemieszczają , gdy jedna warstwa porusza się szybciej , to działa na wolniejsza siłą przyśpieszającą, a ta wolniejsza siłą spowalniającą, oddziaływanie tych dwóch sił nazywamy siłami tarcia wewnętrznego. Siła tarcia wewnętrznego jest proporcjonalna do powierzchni warstwy cieczy q i gradientu prędkości cieczy ∆w i odległości warstw o ∆l.
Wyznaczone ze wzoru η jest współczynnikiem lepkości cieczy lub lepkością bezwzględną, podawaną w [Pa*s]=[N*s*m-2].
Drugim rodzajem lepkości jest lepkość względna , opisywana jako stosunek współczynnika lepkości cieczy badanej do wsp. Lepkości cieczy wzorowej :
Trzecim sposobem określania lepkości cieczy jest lepkość kinematyczna, rozumiana jak stosunek lepkości η do gęstości d:
lepkość kinematyczną podajemy w stokesach [cm2 *s]
Ciecze umieszczone w wiskozymetrze poruszają się jednym z trzech rodzajów ruchu:
Laminarny (ślizgowy, warstwowy)-jedna warstwa ślizga się na drugiej.
Turbulentny (ruch burzliwy w którym powstają zawirowania)
Ruch pośredni -może przechodzić z laminarnego w turbulentny i na odwrót.
Do obliczania rodzaju ruchu cieczy wykorzystujemy liczbę Reynoldsa :
w liczniku mamy: ws- prędkość średnią, R-promień rurki, d-gęstość cieczy.
Jeżeli liczba Reynoldsa jest :
Re<2000- ruch mamy laminarny
2000<Re<3000-ruch pośredni
Re>3000- ruch turbulentny
Lepkość Cieczy mierzy na dwa sposoby :
Na wzorze Poiseuille`a i wiskozymetrze Ostwalda :
Na wzorze Stokesa i wiskozymetrze Hupllera.
Wiskozymetr Ostwalda mam postać u-rurki z podwójnym rozszerzeniem, które przechodzi w kapilarę. W górnej i dolnej części rozszerzenia znajduja się dwie kreski a i b. Ciecz wlewa się do wiskozymetru poniżej kreski b a następnie zasysa się gruszka do kreski a i mierzy się czas przepływu cieczy między tymi kreskami na podstawie tego pomiaru wyznaczamy lepkość cieczy.
Ze wzoru możemy wyliczyć współczynnik lepkości cieczy:
Pomiary w wiskozymetrze Ostwalda musimy wykonywać porównawczo , ponieważ pomiar wykonywany ta metodą jest obarczony dużym marginesem błędu , dlatego pomiary wykonujemy kilkukrotnie, a oprócz tego współczynnik lepkości badanej cieczy mierzymy ze stosunku lepkości cieczy badanej do cieczy wzorcowej(cieczy).
-nazywamy naprężeniem ścinającym, a iloraz
(szybkość ścinania), zjawisko to ma związek z reologią( czyli tzw. zmiana wymuszona kształtu cieczy i zjawiska z tym związane). Na podstawie naprężenia ścinającego ciecze możemy podzielićna:
Niutonowskie dla których zależność τ od
jest liniowa .
Substancje plastyczne-których lepkość maleje wraz ze wzrostem szybkości ścinanania
Dylatacyjne- których lepkość rośnie wraz ze wzrostem szybkości ścinania.
Piknometryczna metoda wyznaczania gęstości cieczy polega na : zważeniu naczynka piknometru na wadze analitycznej, następnie napełnienia je woda i ponownego zwarzenia, i w końcu napełnienia cieczą badaną.
Wykonanie ćwiczenia:
Przygotowujemy 5 kolb stożkowych i przygotowujemy w nich roztwory : 0%,10%,20%,30%,40%,50% gliceryny.
Do wiskozymetru wlewamy po 20 cm3 i wykonujemy po trzy pomiary przepływu cieczy dla każdego roztworu i wyznaczamy czasz pośredni przepływu cieczy dla każdego z nich.
Te same pomiary wykonujemy dla roztworu kontrolnego X.
Wyznaczamy metodą piknometryczną gęstość roztworu X.
Nr. pom. |
Stężenie Cp |
d[g/cm3] |
Czas średni [s] |
Lepk bezwzg.[Pas] |
Lep. Wzg. |
1 |
0 |
1,000 |
18,29 |
2,10 |
1,17 |
2 |
10 |
1,022 |
23,02 |
2,64 |
1,47 |
3 |
20 |
1,047 |
26,45 |
3,04 |
1,7 |
4 |
30 |
1,073 |
52,10 |
5,98 |
3,34 |
5 |
40 |
1,099 |
80 |
9,18 |
5,12 |
6 |
50 |
1,726 |
181,03 |
27,79 |
11,6 |
7 |
Cx |
1,085 |
59,02 |
6,78 |
3,79 |
Obliczam gęstość metoda piknometryczną:
m1=16,2246
m2=42,5508
m3=44,7879
dx=dw(m3-m1)/(m2-m1)=1(44,7879-16,2246)/(42,5508-16,2246)=28,5644/26,3254=1,085g/cm3
Oblicza współczynniki lepkości bezwzględnej:
Lepkość poszczególnych roztworów gliceryny(bezwzględna):
Obliczam Lepkość względną: