9. WŁADZA W ORGANIZACJI

Władza to zdolność wpływania na zachowania innych. W układzie organizacyjnym władza (i odpowiadający jej autorytet) występuje zazwyczaj w pięciu formach: władzy formalnej, nagradzania, wymuszania, dzielenia oraz eksperckiej.

Formalna - władza zagwarantowana hierarchią organizacyjną; określona przez organizację i przyznana ludziom zajmującym określone stanowiska.

Nagradzania - władza udzielania lub wstrzymywania nagród, takich jak podwyżki płac, premie, awanse, pochwały, uznanie i ciekawe zadania w pracy.

Wymuszania - władza umożliwiająca wymuszanie stosowania się do wymagań środkami zagrożenia psychologicznego, emocjonalnego lub fizycznego. (w obecnych czasach stosowane są: słowna przygana, nagana na piśmie, zwolnienie dyscyplinarne, grzywna, obniżenie stopnia służbowego lub rozwiązanie stosunku pracy, czasami obraźliwe słownictwo, zniewagi ...).

Odniesienia - osobista władza oparta na utożsamianiu się, naśladownictwie, lojalności lub charyzmie. Identyfikacja z przywódcą, który jest podobny do pracowników z punktu widzenia osobowości, pochodzenia lub postaw. Naśladownictwo może przejawiać się poprzez: podobne ubieranie się, pracę w tych samych godzinach, hołdowanie takiej samej filozofii zarządzania.

Ekspercka - osobista władza przysługująca komuś z racji posiadanych informacji lub wiedzy fachowej, np. menedżer, który wie, jak sobie radzić z ekscentrycznym, ale ważnym klientem, naukowiec, który potrafi uzyskać ważny przełom techniczny dysponują wiedzą ekspercką nad kimś, kto takich informacji potrzebuje. Im ważniejsza jest ta informacja i im mniejsza liczba ludzi ma do niej dostęp, tym większy jest zakres władzy eksperckiej, w którą wyposażona jest dana osoba.

Metody użycia władzy:

Uprawomocnione żądanie - oparte na autorytecie formalnym. Menedżer żąda, by podwładny zastosował się do jego poleceń, bo podwładny wie, że organizacja przyznała menedżerowi prawo do stawiania takiego żądania.

Instrumentalne zastosowanie się - oparte na teorii motywacji akcentującej wzmocnienie. Podwładny stosuje się do polecenia w celu uzyskania nagrody, która zależy od menedżera.

Przymus - kiedy menedżer sugeruje, że podwładny zostanie ukarany, zwolniony lub zganiony, jeśli czegoś nie zrobi.

Racjonalna perswazja - gdy menedżer zdoła przekonać podwładnego, że zastosowanie się do polecenia leży w jego najlepiej pojętym interesie (np. że powinien pogodzić się z przeniesieniem, gdyż jest ono korzystne dla jego dalszej kariery).

Osobiste utożsamianie się - menedżer, który uzna, że dysponuje władzą odniesienia w stosunku do podwładnego, może kształtować jego zachowanie przez to, że sam zachowuje się w pożądany sposób (menedżer świadomie staje się modelowym przykładem dla podwładnego).

Inspirujący apel - menedżer pobudza podwładnego do zrobienia czegoś zgodnego z zestawem wyższych ideałów czy wartości np. odwołanie się do lojalności.

Zniekształcanie informacji - menedżer, chcąc wpłynąć na zachowanie podwładnego zachowuje dla siebie lub zniekształca informację.

Podobnie na temat władzy wypowiadał się M. Weber (Zarządzanie, Koźmiński) wyróżnił trzy idealne typy prawomocnej władzy organizacyjnej:

1. charyzmatyczną - opartą na przekonaniu ulegających jej osób o szczególnych, nadzwyczajnych cechach przywódcy i prawomocności ustawionych przez niego norm

2. tradycyjną - opierającą się głównie na wierze w trwałość pewnego porządku i jego prawomocność. Wiąże się ona z dziedziczeniem statusu społecznego.

3. racjonalną - która pochodzi z mianowania lub wyboru dokonanego na podst. usankcjonowanych prawnie procedur. Opiera się ona na przekonaniu o legalności norm prawnych i o uprawnieniu osób, sprawujących władzę na mocy tych norm, do wydawania poleceń. Posłuszeństwo wobec bezosobowego porządku, indywidualna, racjonalna kalkulacja.

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---