PORADY w baroku- kojarzyły się z brzydota, z martwym zyciem, pr organiczna praca u podstawOświecenie- wiedza informacje w takiej podst będą udzielane porady. porady spisywane:LĘGOWICZ: ? O powinnościach chrześcijańskich? KOPCZYŃSKI ?poradniki dobrego wychowania?Powst w XVIII, XIX w Śniadecki:?Poradniki dla matek?, ?Uwagi i fizycznym wychowaniu dzieci?TE PORADY BYŁY NAKAZEM, a nie szukaniem wspólnej drogii.Czynniki rozwoju nowoczesnego poradnictwa:-rozwój społ, technologii, dynamiki życia społ, zanik wielkich rodzin, wzrost tolerancji społ, wzrost poczucia wolności, sytuacje problemowe-całkiem nowe sytuacjeORIENTACJE W PORADNICTWIE ZINSTYTUCJONALIZOWANYM:Metody ilościowe oparte na pomiarze, obserwacji, eksperymentach. Zaznaczył sie podzial wiedzy, czyli osoby które się doradzaly były traktowane przedmiotowo. Koncepcja technologiczno-edukacyjna poradnictwa:- ta technologicz pedagogika wzięła się od HERBARTA- czyli nauczanie wszystkich jednym sposobem. Program był opracowany dla wszystkich, oparty był na moralności, czyli zakazy, nakazy, kary. Poradnictwo dla wszystkich ludzi było takie samo a nie powinno być gdyz każdy ma indywidualne potrzeby. WUND, SPENCER: wiedza miala charakter utylitarny, zaczęło się rozwijać poradnictwo zawodowe, wychowawcze i psychologiczne. Te typy poradnictwa pozytywistycznego przyjęły charakter pozytyw pragmatyzmu (przewidywalne).Poradnictwo zawodowe- pomoc w wyborze pracy ludziom nie posiadającym jeszcze zawodu i dobór zawodowy pracowników do określonych miejsc pracy. Jest srodkiem wpomagania rozwoju ekonomicznego. Czynniki źródła poradnictwa zawodowego: 1nieszczęśliwe wypadki przy pracy, 2 nieudane kariery zawodowe, 3 niedostateczna wydajność, 4praca dla uliczników- F. Parson, 5oczekiwanie ze szkołą będzie przygotowywała do zycia, 6 rozwój psychologii eksperymentalnej- psychometria albo antropometria umysłową. Porad psychologiczne i wychowawcze było związane z porad zawodowym, udzielanie porad ludziom w stanach bezradności, kt związane były z pracą zawodową, a także z życiem codziennym. E. CLAPAREDE-był psychologiem opracował podst poradnictwa zawodowego. Rozwój poradnictwa w Polsce: - szkoly wyzsze oraz różne stowarzyszenia zw z tymi szkolami np. kasa pomocy dla osob pracujących na polu naukowym; - porady samokształceniowe np. poradniki biblioteczne i poradniki pracy umysłowej. Poradniki wydawane były w formie ksiazkowej: porady dla samoukow i samoksztalceniowe?przy bibliotece. J.W. Dawid, M. Kaczyńska, H.Wernik: ?Co i jak robią rzemieślicy? II wojna swiatowa w Polsce powst ok50 poradzawodowych prowadzonych przez psychologów, obejmowały: testy i kwestionariusze (przez nauczycieli i uczniow), badania lekarskie, brano pod uwagę zdrowie, jak i warunki życia ucznia, konferencje uczniów i rodziców z doradcami. Rozwinęło się poradnictwo rolnicze: instruktorzy rolni, instruktorki gospodyń wiejskich. Zawody kt nie występują współcześnie: cyrulik, bednarz, tkacz, kołodziej. Jadwiga Joteyko- była inicjatorką poradnictwa szkolnego, mówiła o 3 typach poradni:# poradnie: pedologiczne, leczniczo wychowawcze, wychowawcze. #poradnie- pracownie psychotechniczne i psychologiczne- zajmowały się doradztwem zawodowym przez testy psychomotoryczne. # psychologowie szkolni. Poradnictwo zinstytucjonalizowane ma charakter: technologiczno-edukacyjny, cel sluzenie pnstwu w sposób wieloraki w utrzymaniu jego spojności i produktywnosci, dzialania poradnicze maily mieć charakter tylko pozytywny. Nurt idieologii-etatystycznej: wojna przerwala rozkwit poradnictwa, silny związek poradnictwa z komunizmem. Szkoly były powszechne ale upolitycznione- mialo sluzyc panstwu i poradnictwo tez się takie stalo. Ideał człowieka w tych czasach był taki ze czł oddal się panstwu, był ubezwłasnowolniony, wycofano ze studiów psychologię, socjologię a z poradnictwem one bardzo współgrały. Poradnictwo rozwijał się tajnie, zamykano placowki psychotechniczne, psychologiczne i zanichano badan i kształcenia specjalistów poradnictwa. Działalność poradni była ograniczona terytorialnie, zacofana merytorycznie, rozwichrzona ideologicznie a wladze nie były zainteresowane rozwojem, ani likwidacja poradnictwa. 1967 Poradnie Towarzystwa Przyjaciół Dzieci TPD1957 Poradnictwo zostało włączone do Resortu Oświaty, było centralnie sterowane, pełniło funkcje doradcze i informacyjne, a bardzo ograniczone funkcje selekcyjne. Poradnictwo mialo kierowac doplywem kandydatow do zawodów deficytowych w przemyśle: w górnictwie, w budownictwie.1965- powolane poradnie zawodowo-wychowawcze- pomoc w wyborze zawodu. 1974 Rada Ministrów wydała uchwałę gdzie powołano poradnie okręgowe (wojewódzkie), poradnie dzielnicowe (w większych miastach), poradnie powiatowe (gminna). Pedagodzy i psycholodzy tworzyli kadrę poradnictwa, a było ono układem zintegrowanym i skoordynowanym. Poradnictwo kulturalno- oświatowe WDK Wojewodzkie Domy Kultury skierowano do ? amatorów zespołów artystycznych, działaczy kultury. Nadal rozwijało się poradnictwo rolnicze- były powołane wojewódzkie ośrodki postępu rolniczegoJ Poradnictwo rozijalo się w srodkach masowego przekazu, czyli prasa, radio, tv. Państwo powołało komitety doradcze rady społeczne zespoły ekspertów. Wszystkie wyniki badań były analizowane przez wladze panstwa. Dokonywano szeregu reorganizacji poradni zawodowo wychow. W latach 80 zaminiono na poradnie psychologiczno-pedagog rozwinięto poradnie okręgowe czyli wojewodzkie. Utrzymano funkcje pedagoga szkolnego a poradnie psych-pedagog były uzupelniane przez poradnie D (D- dla dzieci i mlodziezy) poradnie medyczne, małżeńskie i przedmałżeńskie. Rozwój poradnictwa ideologiczno- etatystycznego:1. teoria neopozytywistyczna- opiera się na teorii pozytywistycznej i technologiczno-edukacyjnej, czyli badaniach ilościowych. 2. teoria socjologiczna- wiąże się z teoria systemów ?systemowy obraz świata? LASZLOPoradnictwo pedagogiczne w ujęciu atropologiczno-etycznym:czyli parafialne rozwijało się nie zależnie od nurtu indeologiczno-etatystycznego. Zasłyneła tu pielęgniarka Teresa Strzębosz. Poradnictwo parafialne związane z nauką kościoła. Kształcenie odbywało się systematycznie po przez studia, kursy udział w rekolekcjach. Poradnictwo to było opozycyjne wobec porad państwowego. Adresatem poradnictwa parafialnego są: dzieci, nażyczeni i małżeństwa, stosuje ono metody instrumentalne i uznaje się go za nieomylne bo ma szeroki zasięg. Struktura poradnictwa parafialnego: -duszpasterz krajowy, instruktorka krajowa, duszpasterz diecezialny, instruktorka diecezialna- jest to zarządzanie centralne. Zasada personalizmu: każdy człowiek jest równy wobec Boga, Bóg tak samo traktuje każdego człowieka!!! Nurt psychoterapeutyczny: Rogers lata 50- poradnictwo indywidualne, a w latach 60 porad grupowe. Albert ELLIZ, Donald SAPER, Erik BERNER: ? Analiza transakcyjna? , ? W co grają ludzie?? Nurt psychoterapeutyczny w Polsce, poradnictwo polskie przejęło z zachodniego nurtu model poradnictwa grupowego w formie sansów i treningów interpersonalnych, autoterapię i medytację.Kazimierz Jankowski, stworzył doradcę ulicznego- ludzie którzy mieszkaja kolo siebie powinni się znac. Charakter poradnictwa- poradnictwo niedyrektywne inaczej dialogu, stosuje niewymierne wskaźniki oceny, czyli jakościowe. Poradnictwo psychoterapeutyczne skupia się wokół 3 kwestii:Etos, stosunki międzyludzkie, procedury działąnia. Poradnictwo postmodernizmu (postkomunizmu)- postmodernizm opierał się na tradycji (przeszłości), postkomunizm, postmodernizm kształtuje się sam tu i teraz. Poradnie są: państwowe, publiczne, prywatne, odpłatne, czyli klient decyduje do której poradni chce iść. Zwraca się uwagę na kształcenie doradców , powinno ono przebiegać od poziomu licencjackiego do doktoratu. Poradnictwo postmodernistyczne opiera się na współdziałaniu na drodze konsensusu. PORANICTWO: 1)działanie społ, system czynności ludzkich, utożsamianie z doradztwem- czyli dostarczanie przez doradcę porad, rad, wskazówek radzącemu się w celu rozwiązania jego problemów. 2)działalność racjonalna, celowościowa, może czasem zawierać elementy działań spontanicznych i przypadkow3)poradnictwo orientuje się na optymalizację cech osobowości i zachowań. Rozwój motywacji, przekształcanie emocji, wzbogacanie informacji, rozbijanie stereotypów, rozwój krytycyzmu i refleksyjności oraz orientuje się na optymalizację.4)jest to działanie kt klaruje się na różnych poziomach życia społ. 5)poradnictwo jest rozwiązywaniem problemów życiowych ludzi.6)przedmiotem działania w poradnictwie nie jest jednostka jako taka ale problem który jej dotyczy7)poradnictwo realizuje się w układzie interakcyjnym. 8)poradnictwo jest działaniem podejmowanym przez doradców wobec dla i przywspułdziale radzących się z tym że nie jest dokładnie określona profesja doradcy chociaż wymaga się od niego kompetencji i wybranych cech osobowości. 9) działalności tej nie przysługuje precyzyjnie określony rodzaj czynności, forma lub metoda postępowania a jedynie przypisuje się jej wspomagający i przyjazny charakter. 10)w działaniu tym udział radzącego się jest dobrowolny a wkład doradcy wynika z poczucia społ. obowiązku lub z racji wykonywanego zawodu. PORADOZNAWSTWO- inaczej znawstwo poradnictwa, nauka o poradnictwie teoria poradnictwa i ogólna refleksja nad poradnictwem. Znawstwo powinno być: profesjonalne, ogólne, rzetelne. PORADOZNAWSTWO:1)jest to zbiór instytucji badających poradnictwo (porad psych- pedagog) centrum pomocy psychologiczno-pedagogicznej-CPPR. Ministra edukacji narodowej i sportu MENiS-przetwarzają, generują, przekazują wiedzę na temat poradnictwa. 2)czasopisma poświęcone zagadnienią poradnictwa:?Problemy poradnictwa psych-pedag:? wyd MENi S?Poradnictwo zawodowe) wyd. Stowarzyszenie doradców szkolnych i zawodowych. 3)konferencje i dyskusje związane z problemami poradoznawczymi Kargulowa, Ferenz 4)jako nauka o poradnictwie, poradnictwo występuje w postaci książek, artykułów, rozpraw- wiedza teoretyczna, technologiczna i metodologiczna. Źródła poradoznawstwa: jest to wiedza teoretyczna, wypracowana przez myślicieli i badaczy starszych i dojrzalszych dyscyplin naukowych (psychologia, filozof, socjol, prawo, medycyna); badania poradoznawców, doświadczenia , przemyślenia i refleksje prktyków (Kargulwa, Ferenz, Rogers, Maslow, Jankowska)Nurty i kierunki poradoznawstwa: -orientacja przedmiotowa- cechuje się gromadzeniem wiedzy opisowej, stosuje metody empiryczne, procedury indukcyjne, uznaje nie zmienność badanej rzeczywistości. Celem jest wypracowanie dyrektyw praktycznych i dopracowanie pojęć, doskonalenie języka. Tworzenie definicji, obiektywizm, rzetelność i wnikliwość badacza.Funkcje poradoznawstwa w orientacji przedmiotowej: f.eksploracyjna, f.prognostyczna.-orientacja problemowa- badania powinny określać specyfikę lub tożsamość poradnictwa. Wiedza nagromadzona powinna by wieloaspektowa, multidyscyplinarna. Wiedza będzie miała charakter interprelatywny. PORADOZNAWSTWO-TEORIA a PORANICTWO-DZIAŁANIE.DORADZTWO-jest procesem społ. wg Marii Czerpaniak- Walczak, przebiega w reakcji dwu podmiotowej. Cechy doradztwa: dobrowolność, dialog, podmiotowość. Doradztwo jest środkiem i ośrodkiem emancypowania się podmiotu. Z poradnictwa ludzie korzystają bo muszą a z doradztwa bo chcą. Praca doradców zatrudnionych w placówkach jest to praca face to face czyli podmiotowa. Doradca ma przewagę nad osobą która się dordza. Doradzca zmienia się na instruktora. INFORMACJA-stan poinformowania wpływa na aktywność człowiekaINSTRUKCJA-przepis ustalający sposób zachowania, postępowania. Ogranicza swobodę wykonawcy, jest treść ma charakter uniwersalny, jest kompetentna, nie uwzględnia się miejsca ani stanu osoby korzystającej z niej, kierowana jest do przeciętnej osoby. KONSULTACJA- zasięganie opinii u fachowców, udzielanie rad, wskazówek, wyjaśnień; inaczej narada, porada, badanie.PORADA- ma głebokie psychologiczne implikacje. FORMY PORAD PEDAGOGICZNYCH:1)interakcja międzyosobowa- 2 lub więcej osób na siebie oddziałowuje za pomocą bezpośredniej komunikacji, modyfikuje nawzajem swoje zachowania. Cechy: otwartość, zaufanie, kt. mogą być utrzymane , rozwiązane lub ulec załamaniu. Interakcja może mieć wieloznaczny wynik trudny do przewidzenia układ face to face. Poradnictwo jest interakcją bo doradca wpływa na osobę radzącego się. 2)całość działań podejmowanych przez instyt kt założonych funkcją jest poradnictwo. Cechy: -planowanie pracy, -harmonogram przyjęć klientów, -sformalizowany proces badań, sporządzanie sprawozdań, raportów pracy,-przypisanie zadań zawodowych do rodzaju zatrudnionych doradców. 3)porady pedagogiczne jako forma pomocy społ. PODMIOT A PRZEDMIOT PORADNICTWA PEDAG:1.PODMIOT- DIODADORADCA-RADZĄCY SIĘJEDEN Z CZŁONKÓW JEST W SYTUACI PROBLEMOWEJ. Doradca- konsultant, rządzący ekspert, posiada umiejętności, wiedza, kompetencja, cechy osobowości. Doradca może być profesjonalny, nieprofesjonalny (kieruje się wł. filozofią). Osoba radząca się ? os wspomagana ubiegająca się o poradę. Zasięgający porady, pacjent, klient, porado odbiorca użytkownik poradni. Charakteryzuje się pewnymi trudnościami w regulowaniu swoich stosunków ze światem, samym sobą, ale jest psychicznie zdrowy, normalny, a jego bezradność ma charakter przejściowy. Jako podmiot pradnictwa powinien być ufny i szczery. 2.Przedmiot- problem, sytuacja problemowa (problemy wew i zew). Rodzaje przeżywanych problemów również określa przedmiot porad ped.ODMIANY PORADNICTWA PED:1.poradnictwo dyrektywne- instrumentalne, sterowane radzącym się przez doradcę. Radzący się uznany jako przedmiot poradnictwa. Doradca jest instrumentem, eksperymentem, informatorem. 2.poradnictwo liberalne- zapenienie przez doradcę podmiotowemu rządzącemu się poczucia bezpieczeństwa w samodzielnym dochodzeniu do zmian przez stosowanie zabiegów stymulujących rozwój jego wew świadomości i zwiększeniu odwagi bycia dorosłym. Doradca pełni role spoleglwego opiekuna albo leseferysty. 3. poradnictwo dialogowe-wspól rozw problemu w partneeskim dialogu- kt oparty jest na refleksyjnej analizie sytuacji niejednokrotnie ujawniającego źródło agresji i ograniczeń dotyczących obu partnerów. Doradca pełni rolę informatora konsultanta.