Sauna w hotelu staje się już standardem, coraz więcej hotelarzy chce ją mieć w swoim obiekcie. Tylko że często sami nie wiedzą, po co im tak naprawdę to urządzenie i jak je w pełni wykorzystać, abe zapewnić sobie dodatkowe wpływy.
Sauna to nie toaleta, gdzie wchodzi się na kilka minut, wychodzi o wraca do pokoju. Ciągle brak jest jeszcze wśród wielu właścicieli hoteli świadomości, że sauna to nie tylko drewniana budka. A taką świadomość ma już wielu gości, którzy wiedzą, co to znaczy profesjonalna strefa sauny, bo korzystają z niej w wielu innych miejscach.
CZEGO SPODZIEWA SIĘ GOŚĆ?
Idąc do sauny musimy się najpierw przebrać i umyć, potem skorzystać z samej sauny, a po niej schłodzić ciało i odpocząć. Sam seans saunowy należy powtórzyć 2-3 razy. Więc trzeba mieć do tego odpowiednie warunki. Nie wystarczy po prostu byle ławka przy saunie i prysznic. Coraz większa grupa klientów pobyt w saunie traktuje jako co najmniej godzinny zabieg relaksacyjno-leczniczy, oczyszczający zarówno duszę jak i ciało.
Nie możemy zapominać, że sauna to inwestycja nie na rok czy dwa, to inwestycja na co najmniej 5-10 lat i możemy mieć pewność, że w tym okresie grupa klientów wiedzących, czego oczekują od sauny, będzie w szybkim tempie rosnąć. Źle zaprojektowana przestrzeń związana z sauną przestanie być przez nich akceptowana.
Gdy klient w recepcji pyta: "Czy mógłbym skorzystać z sauny?", to musimy przyjąć, że oczekuje od hotelu wskazania pomieszczenia, w którym będzie mógł w sposób nieskrępowany skorzystać:
- z szatni: żeby przebrać się, odłożyć klucze czy okulary, powiesić płaszcza kąpielowy, ręcznik itp.
- z toalety
- z prysznica, żeby oczyścić skórę przed poceniem się w saunie
- z zakupionych w hotelu kosmetyków saunowych
- z przestrzeni w saunie, aby nie ocierać się o nieznanych spoconych ludzi
- z urządzeń schładzających (prysznic, wiadro prysznicowe, prysznic wrażeń itp.) pomiędzy 7-15, minutowymi pobytami w saunie
- z wygodnej, przytulnej, odprężającej wypoczywalni o pięknym wystroju, gdzie w przerwach pomiędzy kolejnymi wejściami do sauny, przez 20-40 minut będzie mógł w wygodnej pozycji wyrównać temperaturę ciała, tętno, uspokoić myśli, relaksować się i porozmawiać z innymi sauniarzami, spożywając zakupione w hotelu napoje i owoce.
Czyli sama sauna w przestrzeni przeznaczonej na "saunę" zajmuje maksimum 10-30 proc. powierzchni, reszta to: szatnia, toaleta, prysznice i wypoczywalnia. W związku z tym sama sauna to tylko część kosztów i niewielka część przestrzeni przeznaczonej na Strefę Sauny (małe SPA). W tak zaaranżowanej przestrzeni gość spędzi chętnie nawet 2,5 godziny. Pod warunkiem że pomieszczenie nie będzie duszne, przesiąknięte zapachem poprzednich klientów, czyli będzie posiadało odpowiednią wentylację.
We wnętrzu sauny należy zapewnić swobodny obieg powietrza poprzez właściwe umieszczenie wlotu i wylotu przewodów wentylacyjnych. Wlot wentylacji powinien się znajdować bezpośrednio pod piecem i być zawsze otwarty. Wylot wyposażony w regulację przepływu należy umieścić pod sufitem jak najdalej od wlotu.
ILE METRÓW NA SAUNĘ?
Jest to oczywiście najtrudniejsza kwestia do rozstrzygnięcia. I jest ona zawsze wynikiem kompromisu pomiędzy: ilością miejsc, jaką hotel może przeznaczyć, pojemnością (dla 3 czy dla 12 osób) a kosztami stworzenia funkcjonalnej strefy sauny.
Oczywiście, nawet w małych hotelach można stworzyć strefę z sauną dla 20 osób, ale pod warunkiem, że goście z okolicy będą codziennie tłumnie odwiedzać taki obiekt. Codzienność jest jednak bardziej prozaiczna. Duże, kilkunastoosobowe sauny można lokować tylko w obiektach często przyjmujących wieloosobowe grupy gości, którzy pójdą na dwie godziny do SPA i skorzystają ze specjalnie dla nich zorganizowanego programu obejmującego na przykład rytuały.
Jeżeli sauna ma być tylko miejscem relaksu dla gości zatrzymujących się na jeden nocleg, to najmniejsza niekrępująca sauna dla 3-5 osób powinna mieć wymiary minimum ok. 2x2.5 m. Oczywiście wraz z zapleczem: toaleta, prysznic, wypoczywalnia. Oszacowanie wielkości strefy sauny będzie łatwiejsze, gdzy przyjmiemy, z dużym przybliżeniem, że na jedną osobę powinien przypadać ok. 1 mkw. rzutu sauny, czyli np. przy założeniu, że może z niej korzystać siedem osób, należy przewidzieć saunę o wymiarach 3x2,5 m. Siedem leżaków w wypoczywalni zajmie ok. 20 mkw. A do tego należy doliczyć jeszcze zaplecze: toaleta, prysznice, czyli na całę strefę trzeba przewidzieć minimum 45-50 mkw.
ŚWIERK CZY JODŁA?
Ciągle jeszcze trafiają się sytuacje typu: "żeby było jak najtaniej", czyli sauna z drewna świerkowego, które już po roku intensywnej, codziennej eksploatacji jest nad piecem ciemnobrązowe, jakby przypalone, ściany również przyciemnione i czasem lekko spękane, a po trzech-pięciu latach sauna wygląda na tak starą i zniszczoną, że wymaga odnowienia, czyli rozbiórki i budowy od nowa.
Oczywiście w obiektach o rustykalnym wystroju, w górskich drewnianych pensjonatach, w sielskich gospodarstwach agroturystycznych sauny eksploatowane przez jedną trzecią roku, wykonane ze świerku skandynawskiego, będą cieszyć oko klientów przez wiele lat. Ale sauny publiczne, o dużym obciążeniu, szczególnie przy zastosowaniu pieców z dodatkowymi parownikami, powinny być budowane z drewna bezsęcznego jak jodła kanadyjska czy cedr kanadyjski. Sauny z tych gatunków drewna są średnio dwukrotnie droższe od świerkowych, ale czas ich eksploatacji jest wielokrotnie dłuższy, a wygląd w trakcie eksploatacji jest w zasadzie zawsze zbliżony do pierwotnego.
Obrazowe jest porównanie saun do mebli: mebli sosnowych (odpowiednich świerku w saunach) nie zostawimy dzieciom w spadku, bo będą porysowane, rozchwiane, skrzypiące. Meble dębowe (odpowiednik jodły kanadyjskiej w saunach) odziedziczone po dziadkach ciągle zachwycają.
Sama aranżacja sauny i strefy wokoło też ciągle jest problemem. Wielu włascicieli hoteli nie doszacowuje budżetu na saunę. Najpierw są często zaiinspirowani zagranicznymi obiektami i chcą zrobić coś ciekawego u siebie. Równocześnie nie do końca wiedząc dokładnie, czego oczekują. Następnie, gdy dochodzi do wycen, sauna robi się coraz prostsza, a otaczające wnętrze coraz uboższe.
Często kończy się to na saunie świerkowej z ławeczką do wypoczynku, nierzadko robionej przez Pana X z pobliskiej stolarni, bo "on zrobi wszystko". Bez obsługi, bo sauna ma być bezobsługowa, bez bezpośredniego dozoru i bez koncesji na zachęcanie klientów do późniejszego korzystania z poczynionej inwestycji.
Budowy saun, czyli pomieszczeń ze specjalnych gatunków drewna dostosowanych do temperatur 15-120 stopni C i wilgotności od 5 do nawet 70 proc., nie można powierzyć znajomemu stolarzowi, który potrafi zrobić "wszystko". Tu niezbędna są wiedza i doświadczenie pozwalające ocenić sytuację w obiekcie, ewentualne zagrożenie z usytuowania sauny we wskazanym miejscu oraz odpowiednie materiały.
PIEC - SERCE SAUNY
Dobór pieca do sauny zależy od jej funkcji i rozmiaru. Nie może to być mały (niewielka ilość kamienia) piecyk przeznaczony do saun domowych włączanych 50-60 razy w roku na 1-2 godziny. Sauna hotelowa musi być przystosowana do obciążeń 5-10 razy większych. Moc pieca przyjmuje się wskaźnikowo jako ok. 1 kW/m sześcienny. Do sauny o wymiarach 3x2.5 m należy zastosować piec o mocy ok. 12 kW. Cena 1 godziny pracy takiej sauny zależna jest od wielu czynników, ale można przyjąć kwotę 5-10 zł. Mitem są więc wysokie koszty eksploatacji saun ze względu na dużą moc. Zadowolony klient powinien zamówić napoje co najmniej za tę kwotę, a ponieważ będzie ich kilku, to cena eksploatacji sauny w efekcie okaże się pomijalna.
Jeżeli sauna ma być sucha, czyli piec tylko nagrzewa saunę, jego cena dla pomieszczenia 3x2.5 m wyniesie zależnie od marki i jakości od 5 do 10 tys. zł netto. Piec z parownikiem będzie droższy (od 20 do 100 proc.), ale zapewni możliwość stworzenia klientom kapieli saunowych o różnych temperaturach i wiglotnościach.
W ostatnich latach pojawiły się na rynku nowe konstrukcje pieców, wyglądające jak ogromny stos kamieni w ażutowej metalowej osłonie. Nagrzewają one co prawda wolniej, ale za to zapewniają stabilność temperatury i umożliwiają intensywne polewanie ogromnej masy kamieni. Ogromnej, bo dla przykładowej sauny 3x2,5 m piec o konstrukcji klasycznej zawiera 20-60 kg specjalnych kamieni, a nowe nawet do 220 kg.
CZY NA SAUNIE MOŻNA ZAROBIĆ?
Oczywiście. I to nawet jeśli sauna oferowana jest w cenie usługi hotelowej. Gościowi indywidualnemu można zaproponować dodatkowo usługi, np. zabiegi z wykorzystaniem różnego rodzaju kremów do saun, z dodatkiem torfu, z wyciągiem z grejpfruta czy pomarańczy, peelingi solne i wiele kosmetyków. W trakcie saunowania otwierają się pory skóry i dzięki temu lepiej absorbuje ona kosmetyki. Zachęcenie gościa do kupowania i stosowania kosmetyków saunowych to już pole do popisu dla managera.
Grupie konferencyjnej w pakiecie można zaproponować różne rutyały saunowe prowadzone przez mistrza saunowego. Osoba prowadząca wchodzi do zgromadzonych w saunie po wstępnym ogrzaniu, bawiąc gości informacji i zbawiennym oddziaływaniu sauny i aromaterapii. Wprowadza ją w czyn, polewając obficie kamienie np. aromatem eukaliptusowym i energicznymi ruchami ręcznika rozwiewa powstałą parę po saunie. Powtarza to kilkakrotnie i na koniec rozdaje uczestnikom pojemniczki np. z kremem miodowym do wtarcia w skórę. Opis brzmi banalnie, ale rytuały takie są szalenie popularne w krajach o większym stażu w korzystaniu z saun, cieszą się też coraz większą popularnością w wielu polskich hotelach i auaparkach.
Należy zawsze pamiętać, że nie powinno się pozostawiać sauny samej sobie. Jeżeli już w saunę się inwestuje, to należy też zachęcić ludzi do korzystania z wykonanego dzieła, pochwalić się nim i spowodować, aby goście dobrze się czuli w strefie saunowej i chcieli do niej wrócić. Jeżeli nie ma się koncepcji na sauny, a często tak jest, to można poradzić się fachowców i przemyśleć temat jeszcze raz.