PLAN - KONSPEKT
TEMAT: Znaki zakazu i nakazu: kształt, ustawianie i zakres obowiązywania, dozwolone przepisami przypadki nie przestrzegania określonych znaków zakazu i nakazu.
CELE:
a) poznawczy - Zapoznanie się ze znakami zakazu i nakazu, ich zakresem obowiązywania i rolą w ruchu drogowym
b) kształcący - Kształcenie pamięci poprzez zrozumienie wyglądu, zakresu obowiązywania oraz roli znaków zakazu i nakazu w ruchu drogowym.
c) wychowawczy - Zwrócenie uwagi na niebezpieczeństwa związane z niestosowania się do znaków zakazu i nakazu.
ZASADY: Poglądowości oraz świadomego udziału w lekcji.
METODY: Wykład, wyjaśnienie, pokaz na planszach poglądowych
FORMY: Lekcja
ŚRODKI DYDAKTYCZNE: Tablica, flamastry(kreda), plansze pokazowe ze znakami zakazu i nakazu
MIEJSCE: Sala wykładowa
CZAS: 45 min
ZAGADNIENIA:
a) Kształt i wygląd znaków zakazu i nakazu
b) Podstawowe znaczenie znaków zakazu i nakazu
c) Ustawianie i zakres obowiązywania znaków zakazu i nakazu
d) Dozwolone przepisami przypadki niestosowania się do znaków zakazu i nakazu
e) Niebezpieczeństwa związane z niestosowania się do znaków zakazu i nakazu
STRUKTURA LEKCJI
- Przywitanie
- sprawdzenie obecności
- Przypomnienie tematu i sprawdzenie wiadomości z ostatnich lekcji
- Podanie tematu i zapisanie go na tablicy: Znaki zakazu i nakazu: kształt, ustawianie i zakres obowiązywania, dozwolone przepisami przypadki nie przestrzegania określonych znaków zakazu i nakazu.
Znaki zakazu i nakazu są to znaki w kształcie koła. Tarcza znaku zakazu to białe lub niebieskie tło czerwoną obwódką z czarnym napisem lub symbolem a także przekreślone jedną lub dwiema przekątnymi liniami np.: w znakach zakazu postoju i zatrzymywania. (większość to okrąg, białe tło, czerwona obwódka)
Znaki nakazu okrągłe ( kształt koła) koloru niebieskiego z symbolem koloru białego.
Obowiązujące w Polsce znaki i sygnały drogowe odpowiadają, poza nielicznymi wyjątkami, systemowi znaków i sygnałów drogowych obowiązujących w Europie i wielu krajach świata.
Znaki i sygnały drogowe wyrażają w najbardziej syntetyczny sposób niektóre zasady ruchu drogowego. Zwykle same symbole na znakach wskazują określony sposób zachowania się uczestnika ruchu drogowego w konkretnej sytuacji na drodze, bez konieczności używania napisów. Takie znaki są uniwersalne i powszechnie zrozumiałe.
Tabliczka pod znakiem jest jego integralną częścią. Znaczenie znaku należy rozpatrywać łącznie z treścią tabliczki pod znakiem lub napisu na znaku. Tabliczka lub napis zawęża zakres obowiązywania znaku.
Znaki zakazu w samej swojej nazwie wyrażają czego dotyczą. Więc znaki zakazu wyrażają bezwzględne zakazy dotyczące:
Ruchu
Wjazdu pojazdów ( wszystkich lub niektórych)
Wykonywania określonych manewrów
Określonego sposobu jazdy
Zatrzymania i postoju
Znaki zakazu ustawiane są po wnikliwej analizie skutków jakie powodują dla uczestników ruchu. Np.:
- zakaz ruchu w obu kierunkach: ustawiany z powodu remontu drogi, złego stanu, drogi przeznaczonej do innych celów. Może zakazywać ruchu w danych godzinach napisanych na znaku.
- zakaz wjazdu: zabrania wjazdu od strony ustawienia znaku, ustawiany np. na drogach jednokierunkowych.
- zakaz wjazdu pojazdów silnikowych, autobusów, motocykli, motorowerów, rowerów ciężarowych, ciągników , z przyczepami, materiałami niebezpiecznymi, łatwopalnymi ,mogącymi skazić wodę: znaki ustawiane np.: ze względu na uciążliwy hałas w tych miejscach, za duże natężenie ruchu ( ciągniki, samochody ciężarowe) za małe łuki, parki narodowe itp.
- zakazy skrętu, zawracania: za mały łuk, mała szerokość jezdni, możliwość blokowania ruchu poprzecznego, dużego natężenia ruchu.
- zakaz używania sygnałów dźwiękowych: poza terenem zabudowanym przy terenach obiektach chronionych przed hałasem ( szpitale, sanatoria, rezerwaty przyrody)
- zakazy wyprzedzania: na wąskich jezdniach, przy wzniesieniach, przy dużym natężeniu ruchu.
- pierwszeństwo dla nadjeżdżających z przeciwka: na zwężonych odcinkach jezdni.
- kontrola graniczna, uszkodzona rogatka, sygnalizacja uszkodzona, wjazd na prom: powód zatrzymania napisany na znaku.
- ograniczenie prędkości: roboty na drodze, stan drogi, geometria
- zakaz postoju: gdzie należy ograniczyć postój ale należy umożliwić krótkotrwałe unieruchomienie pojazdu np.: w celu wysadzenia pasażera przed urzędem.( zakaz może być w danych godzinach lub dniach- napis na znaku lub tabliczce)
- zakaz zatrzymywania: gdzie zatrzymanie pojazdu zmniejszy przepustowość ruchu i spowoduje wzrost zagrożenia niebezpieczeństwa.
- zakaz ruchu pieszych: brak chodnika, wzrost zagrożenia.
-strefa ograniczonej prędkości: w strefach o dużym natężeniu ruchu pojazdów i pieszych jak okolice centrów sportowych ,handlowych itp.
Znaki zakazu obowiązują na drodze, na której zostały umieszczone. I dotyczą tej strony jezdni po której zostały ustawione.
Znaki zakazu obowiązują od miejsca ich ustawienia do najbliższego skrzyżowania lub do miejsca ustawienia znaku odwołującego ten zakaz.
Znaki zakazu występować mogą łącznie z tabliczkami określającymi odległość znaku od miejsca jego obowiązywania, długość odcinka drogi na którym znak ten obowiązuje, przed czy za znakiem zakaz obowiązuje, rodzaj pojazdu którego znak obowiązuje Tabliczki mają kolor biały.
Jeżeli znak ustawiony jest pod znakiem miejscowości lub terenu zabudowanego to zakaz ten obowiązuje na terenie całej miejscowości lub terenu zabudowanego. Wyjątkiem są odcinki na których znaki wskazują inaczej.
Dozwolone są przypadki nie przestrzegania określonych znaków.
Osoba niepełnosprawna, o obniżonej sprawności ruchowej, jeżeli ma odpowiednie uprawnienia, może, pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności, nie stosować się do następujących znaków zakazu:
B-1 - zakaz ruchu w obu kierunkach;
B-3 - zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z wyjątkiem motocykli jednośladowych;
B-3a - zakaz wjazdu autobusów;
B-4 - zakaz wjazdu motocykli;
B-10 - zakaz wjazdu motorowerów;
B-35 - zakaz postoju;
B-37 - zakaz postoju w dni nieparzyste;
B-38 - zakaz postoju w dni parzyste.
Kierujący pojazdem wykonującym na drodze prace porządkowe, remontowe lub modernizacyjne może nie stosować się do zakazów wyrażonych następującymi znakami:
B1 - zakaz ruchu w obu kierunkach.
B3 - zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z wyjątkiem motocykli jednośladowych.
B5 - zakaz wjazdu samochodów ciężarowych.
B6 - zakaz wjazdu ciągników rolniczych.
B7 - zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z przyczepą.
Warunkiem niezbędnym do korzystania z tych uprawnień jest używanie żółtych sygnałów, błyskowych i zachowanie szczególnej ostrożności.
Znaki nakazu wyrażają bezwzględne nakazy i dotyczą kierunku jazdy, prędkości minimalnej i sposobu korzystania z drogi.
Kierujący ma obowiązek ścisłego stosowania się do nakazów wyrażonych tymi znakami.
Stosowane są w celu wskazania:
- wymaganego sposobu jazdy na skrzyżowaniu lub innym miejscu, gdzie występuje możliwość zmiany kierunku jazdy (znaki C-1 do C12)
- obowiązku korzystania przez określonych uczestników ruchu z przeznaczonej dla nich drogi ( znaki C-13 i C-16)
- obowiązującej na drodze minimalnej prędkości (znak C-14)
- nakazanego kierunku jazdy dla pojazdów z materiałami niebezpiecznymi (znak C-17)
- obowiązku używania łańcuchów przeciwpoślizgowych (znak C-18 i C-19)
Znaki nakazu nie dotyczą pojazdów szynowych poruszających się zgodnie z przebiegiem ich trasy.
Ustawianie znaków nakazu:
- nakazy jazdy prosto, w lewo, w prawo : w miejscach gdzie skręcenie w drogę inną niż nakazaną znakiem utrudniało by ruch pieszych, natężenie na drodze jest duże i wjechanie w nią byłoby utrudnione i zagrażało by bezpieczeństwu, na drodze ruch został zamknięty.
- nakaz jazdy z lewej, prawej strony znaku: porządkuje ruch przed wysepką, zapobiega wjechaniu pod prąd, umieszczany na pojazdach wykonujących roboty drogowe.
- ruch okrężny: przed skrzyżowaniami z ruchem okrężnym ( nie reguluje pierwszeństwa !)
- prędkość minimalna: ustawiany w miejscach gdzie kierujący zmniejszają prędkość z przyczyn które nie są spowodowane warunkami ruchu czy stanem nawierzchni. ( np.: duża atrakcyjność widokowa otoczenia)
- droga dla rowerów , pieszych: przy wjeździe lub wejściu na daną drogę.
- nakazany kierunek jazdy z materiałami niebezpiecznymi: na placach postojowych, terminalach odpraw celnych.
-nakaz używania łańcuchów przeciwpoślizgowych: stosowany jest okresowo na drogach, na których w czasie
opadów śniegu występują znaczne trudności w poruszaniu się pojazdów. Jeżeli znak dotyczy tylko określonych pojazdów to pod znakiem umieszcza się odpowiednią tabliczkę T-23
Niestosowanie się do znaków zakazu i nakazu skutkuję nie tylko punktami karnymi i mandatem, ale może stworzyć wielkie zagrożenie bezpieczeństwa lub spowodować wypadek drogowy. Nadmierna prędkość czyli wiążąca się z nie zastosowaniem do znaków ograniczających prędkość jest jedną z najczęstszych przyczyn wypadków, często bardzo tragicznych w skutkach. Ofiary śmiertelne, ciężko ranni, tragedia nie tylko uczestników wypadku ale także członków rodziny to najczęstszy skutek nadmiernej prędkości jak i niestosowania się do innych znaków.
Należy więc bezwzględnie stosować się do wszystkich znaków na drodze i ich przestrzegać.