1. Polityka społeczna
2. Rozwiązywaniem kwestii społecznych jest
likwidowanie przyczyn a nie skutków.
3. Jaki wymiar ma polityka społeczna -kwestie, skala
• Międzynarodowy
• Globalny
• Narodowy
• Europejski
• Kontynentalny
• Ogólnokrajowa
• Regionalna -władze wojewódzkie
• Lokalna- władze samorządowe -lokalne 19. - 3 poziomy skali Polityki Społecznej
• Lokalny - powiatowy gminny i wojewódzki /Stowarzyszenia
• Krajowy- państwowy / Prezydent Sejm, Rząd
• Globalny - Kraje wspólnoty Europejskiej / Czerwony Krzyż, MOP, ONZ, WHO/
1. Jaka jest zależność miedzy sferą gospodarczą i sferą społeczną
• produkcja
• podział
• konsumpcja to rodzi konflikty
2. jakie są główne 3 doktryny polityki społecznej
• liberalizm - neoliberalizm/nieograniczona wolność, święte prawo własności/
• socjalizm i socjaldemokracja / interwencjonizm państwowy równość/ model marginalny
• społeczna nauka kościoła / podstawą jest solidarność/
3. Jakie 4 zasady ma społeczna nauka kościoła
• Zasada dobra wspólnego
• Zasada solidarności - służenie innym
• Zasada pomocniczości — komórki społeczne. Gmina, rodzina
• Zasada uczestnictwa
4. Jakie są uwarunkowania P.Sp. w systemie transformacji
• Uwarunkowania ustrojowe
• '" ekonomiczne
• """"""""demograficzne
• '" bezrobocie
• '" sytuacja dochodowa gospodarstw
5. Polityka mieszkaniowa
• ponad l min rodzin nie ma mieszkań
• l ,5 min mieszkań jest w stanie krytycznym
• czyli 2,5 min ludzi potrzebuje mieszkań
6. Polityka edukacyjna- na badania zaproponowano . W Polsce - 0,25 - 0,30 %
• W krajach zachodnich 2 - 3%
7. Jaka jest polityka zabezpieczenia społecznego a. l filar b. 11 filar c. III filar
8. Jakie są kwestie społeczne Socjalne, mieszkaniowe, edukacyjne, zdrowotne, równości kobiet
Kwestie społeczne wynikają z nierówności POLITYKA SPOŁECZNA jest to także obrona ludzi przed ujemnymi skutkami systemu ekonomicznego
9. W czym si{ przejawia kwestia społeczna
a. Biedą
b. brakiem własnego mieszkania,
c. marginalizacją
d. uzależnieniem od pomocy społecznej
10. Polityka Społeczna to działalność państwa i innych podmiotów, których celem jest poprawa położenia materialnego i wyrównania szans życiowych grup społeczeństwa ekonomicznie i socjalnie najuboższych.
11. Triada praw obywatelskich
• Prawa cywilne /wolność obywateli- przemieszczanie się/
• Prawa polityczne /prawa wyborcze, zrzeszenia, wolność słowa/
• Prawa socjalne /do sprawiedliwego podziału dochodu,/
12. Doktryny polityki społecznej można określić jako kompleksy teoretyczno-normatywne zawierające koncepcje kształtowania stosunków społecznych w oparciu o przyjęte systemy wartości.
13. przedmiotem polityki społecznej jest kwestia robotnicza
14. polityka społeczna to działanie na rzecz jednostek, grup najsłabszych, niezaradnych.
15. Wymień 3 typy działań PSp a. Socjalne - wyrównujące położenie życiowe jednostek i
grup ekonomicznie najsłabszych i niezaradnych ,
minimum socjalnego, .Jest sfera zasiłków dla
bezrobotnych, zasiłków chorobowych. b. Na rzecz równego dostępu do usług socjalnych
gwarantowanych konstytucją / edukacja, służba
zdrowia/ 20% wydatku z budżetu państwa c. Realizowane z myślą o asekuracji ryzyk życiowych
/ryzyko emerytalne, ubezpieczenia/
16. wymień instytucje zajmujące się naukami
społecznymi
a. Komitet Nauk o Pracy Polityki Społecznej przy PAN b. Komitet Prognoz Polska 2000 przy PAN
17. co należy do Subdyscypliny
a. t 'A demograficzne
b. zatrudnienia
c edukacyjne
d. ochrony zdrowia
e mieszkaniowe
f. ; rodzinne
18. Mechanizmy regulujące systemy w gospodarce A system liberalny b. system interwenistycny
19. - 3 poziomy skali Polityki Społecznej '
• Lokalny - powiatowy gminny i wojewódzki /Stowarzyszenia
• Krajowy,- państwowy / Prezydent Sejm, Rząd
• Globalny - Kraje wspólnoty Europejskiej / Czerwony
Krzyż, MOP, ONZ, WHO/
20 Co jest celem wzrostu gospodarczego
• Zwiększenie konsumpcji 1) wzrost zmiany ilościowe i odnoszą się do gospodarki,
2) rozwój (zmiany jakościowe - rozwój duchowy, budowa nowoczesnych mieszkań) "^
21. Jakie elementy przez zwiększenie majątku wpływają na wzrost gospodarczy.
• Struktura tworzenia
• Struktura podziału dochodu narodowego
• 80% PKB - konsumpcja
• 20% PKB - inwestycje - żeby powiększyć majątek narodowy powinniśmy przeznaczyć 27% PKB na inwestycje
22. Wzrost gospodarczy jest to rozszerzenie zdolności danego kraju do produkcji i usług.
23. Na czym powinna się opierać poprawa warunków życia ludności
• Dążenie do skonstruowania syntetycznego miernika rozwoju społecznego
• Skonstruowanie, sformułowanie całego zestawu mierników do określenia całej sytuacji społecznej /potrzeby ludzkie - określić sposób ich zaspokojenia
24. Wymień 3 sfery na których opiera się polityka społeczna
• A) Wzrost gospodarczy
• B) Rozwój społeczny
• C) Jakość Środowiska Naturalnego - ochrona
środowiska naturalnego 25 Na relacje między tymi 3 sferami życia wpływa
• Polityka państwa
• Polityka gospodarcza
• Polityka społeczna
• Polityka ekologiczna
26. Mierniki poziomu wykształcenia
• pod koniec lat 80 -
• 400-500tys. studentów 58%
• dziś -1800 tyś studentów 11 %
27. Wymień 2 kierunki poszukiwań mierników gospodarczych
• Syntetyczny składający się z wielu elementów
charakteryzujących ten rozwój o/długość życia (kobiet, mężczyzn) A/poziom wykształcenia (stopień analfabetyzmu i
wskaźnik skolaryzacji -liczba lat kształcenia) c/dochód realny - wielkość PKB na jednego mieszkańca ,
wielkość dochodu dyspozycyjnego
• Subiektywny. -
a. Jakość życia
b. Dobre warunki
c. Wysoki stopień zaspokojenia potrzeb
d. dobrobyt
• Cały zestaw wskaźników -jest bardziej precyzyjny
28. Wysoki poziom wzrostu gospodarczego przyczynia się do rozwoju społecznego
29. Uwarunkowania zewnętrzne w sferze gosp. i społ.
• stymulatory
• czynniki sprzyjające
• cz. stymulujące
30. Uwarunkowania wewnętrzne w sferze gosp. i społ.
• bariery
• czynniki ograniczające
• cz. hamujące
31. Rozwój społeczny
• Wykształcenia
• Badania naukowe
• Wiedza)Zależnośc między rozwojem gosp. a '"~rozwbJem. Społ.
• W czasie - wzrost gosp. przekłada się na wzrost społ. W dłuższym okresie
• W Przestrzeni - różne regiony Polski różnie się rozwijają, teraz Polska dzieli się na 4 części
32. Podział jakości życia na 2 grupy ti. dobra zabezpieczające jakość życia Dobra materialne
1)dochody,
2) kwalifikacje
3) zdrowie
4)mieszkanie
5)praca i zadowolenie z pracy dobra niematerialne
1) przynależność do społeczeństwa
2) posiadanie rodziny
3) dobre kontakty społeczne
4) udział w życiu polityczno- społecznym
33 Rodzaje biedy
A min. socjalne - sfera niedostatku
B min. egzystencji 50% min. Socjalnego
C relatywna linia ubóstwa 50%wydat.dom.
D subiektywna granica ubóstwa/niskie zaradność, niskie
kwalifikacje
E ustawowa granica ubóstwa
34 Rodzaje ubóstwa
• Losowe - choroby
• Subiektywne - niechęć do pracy
• Strukturalne - niskie wynagrodzenie, wysokie ceny,
polaryzacja dochodów. 34....0) to jest wykluczenie (jedna z kwestii)
• WYKLUCZENIE podlegające wykluczeniu społecznemu, jako te, które ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzimym
• Strategia integracji społecznej - zawiera oceny sytuacji spol.ekonom, kraju określający cele integracji społ. i sposób jej realizowania
• Krajowy Plan Działania - przygotowany przez wszystkie kraje DE
35 Wymień grupy narażone na bezrobocie
• Młodzi
• Niepełnosprawni
• Osoby o niskim poziomie kwalifikacji
• Osoby wywodzące się z mniejszości etnicznych /romowie/
• Ludzie w wieku niemobilnym
• Ludzie aktywni zawodowo - mobilni do 45 lat
• Ludzie aktywni zawodowo-" " niemobilni powyżej 45 lat
36 Stopa bezrobocia w Polsce na 17.5 min czynnych zawodowo
• W 1990 r-1 min bezrobotnych - 6% na zasiłku
• Dzisiaj 3 MLN bezrobotnych - tylko 14% na zasiłku
37. Bezrobocie jest źródłem patologii
• 1993-94 - ponad 16% bezrobocia
• 1994-97 -zmniejsza się bezrob.do 10%
• 1998-2002 -bezrob. przekroczyło 20%
• 2003 - bezrobocie 18,9%
• dzisiaj jest zarejestrowanych 3971000 bezrobotnych. Najnowsze dane- 19.1%
• na ścianie wschodniej jest niski wskaźnik bezrobocia bo chłopi mają 2h z duą rodziną ale to nie jest zakwalifikowane do bezrobotnych, l min ludzi pracuje na czarno. 53%kobietjest na bezrobociu. Na wsijest 1-1,5 min bezrobotnych- 42%utąjonych
• Bezrobocie strukturalne
• 150-160 tyś. w górnictwie i hutnictwie l. Absolwenci z wyższym wykształceniem o 2002 - 127 tyś. bezrobotnych o 2003- 142 tyś. o 2004- 147 tyś. "
l. Długość przebywających na bezrobociu o Powyżej 24 miesięcy - 36% o 1-2 lat - 17.3%
1. Zróżnicowanie regionalne bezrobocia
2. największe bezrobocie o 28,7 - 29% - wannińsko-mazurskie o 26,8 % - Zachodnio-Pomorskie o 26% -Lubuskie o
najmniejsze bezrobocie... o 14,7% -Małopolskie
o 15,0% - Mazowieckie (żyje tu 5,2mln ludzi) o 15,6%-Podlaskie o 16,8% - Śląskie o 16,0% - Wielkopolskie o 17,5 % - Lubelskie o 19,7%-Podkarpackie
l. Bezrobocie w Województwie Mazowieckim o Radomskie - 26% o Ciechanowsko - Płockie - 25% o Ostrołęcko - Siedleckie - 21% o Warszawskie - 15,8% o Miasto ST Warszawa - - 6,5% l. FUNDUSZ Pracy na walkę z bezrobociem ponad lOOmln.zł ~'5% z budżetu państwa
2- Narzędzia polityki społecznej i socjalnej
o zasiłki rodzinne
o zasiłki pielęgnacyjne
o służba mundur.
o Zasiłki z FUS
o Emerytury i renty
3. Jakie są formy walki z bezrobociem
• Pasywne - bierne (zaspokojenie obligatoryjnych potrzeb, łagodzenie skutków bezrobocia o doraźnym znaczeniu.)
• Aktywne -(przeciwdziałanie przyczynom bezrobocia) l. PASYWNE - 89% z Funduszu Pracy
Zasiłki dla bezrobotnych
Zasiłki przed emerytalne-jednorazowe, okazjonalne Świadczenia emerytalne, przedemerytalne AKTYWNE - 5,4% z Funduszu Pracy (w tym 3,2%-na refundacje wynagr. i ubezp., a2,2% na obsługę tj. korespondencja, lokale, prac. obsł. Płace) Szkolenia
Przekwalifikowanie Prace interwencyjne Roboty publiczne
Pożyczki na działalność gospodarczą Akwizycja
Aktywnymi walkami z bezrobociem jest objęte ok. 8% ogółu bezrobotnych
2. Ubezpieczenia społeczne mają *
• aspekt prawny
• aspekt ekonomiczny
• aspekt społeczny I. Aspekt społeczny
• Emerytury
• Renty
• Chorobowe
• Bezrobocie
l. Dla jakich zdarzeń losowych są organizowane
Ubezpieczenia
• Macierzyństwo - narodziny dziecka
• Inwalidztwo ,
Choroba
• Śmierć żywiciela rodziny
• starość
• Bezrobocie
1. Początek ubezpieczeń w Polsce na obszarze dawnego Zaboru Pruskiego
2. 1919r - Ubezpieczenia chorobowe
3. 1924r - Ubezpieczenia na wypadek bezrobocia
4. 1927r - Ubezpieczenia emerytalne prac. Umysłowych 5 1935r - ZUS Ustawa scaleniowa Ubezp. Emerytalne robotników
Ubezpieczenia emerytalne po II wojnie światowej
Ubezpieczenia społeczne zawierają dwie cechy * Przezorność (umiejętność przewidywania ryzyk g zdarzeń)renta emerytura.
Solidaryzm (wzajemne wspieranie się ludzi) Ubezpieczenia społeczne są na ogół Obligatoryjne. obowiązkowe (I i II filar) chociaż w Polsce system nie jest w całości obligatoryjny, występuje też system mieszany,
(III filar nie jest obligatoryjny) dobrowolny
2. Systemy jako modele ubezpieczeń *
• U repartycyjny - umowa międzypokoleniowa składki dzieci idą na emeryt.rodziców
• 21 kapitałowy -każdy składa na swoją emeryturę-składki są kapitalizowane
• 3) mieszany - również kapitałowy (1,11,111 całkowicie
; dowolny + obligatoryjnie-obowiązkowy) l./
Dwa strumienie środków ubezpieczenia *
1) Strumień kosztów powstania ryzyka socjalnego przymusowo ubezpieczonych '
2) Strumień dochodów pracowników i pracodawców przekazanych na pokrycie tych dochodów K + r = S l + S2 (koszty ubezp. + rezerwa = składki pracowników +składki pracodawców)
l. Urząd nadzoru USTAWY *
• Powszechne Towarzystwo Ubezpieczeń 1998-1999r
• Ustawa 13-X-1998 o systemie Ubezp. Społecznych
• Ustawa 17-XII-l998 o Emeryturach i Rentach z Ubezp. Społecznych
• Ustawa od l -IX-2004 -O Indywidualnych Kontach Emerytalnych - III filar
lic
Składki emerytalne 19,52% - od wynagrodzeń
Fundusz rentowy 13 % - po połowie
pracownik i pracodawca
Chorobowe 2,45% - ze składek pracowników Wypadkowe od 0,40 do 8,12 (1,93%) Walory i zalety systemu umowy
1) Repartycyjny - zalety - odporny na załamania na rynku, i na długotrwałą inflację
2) Kapitałowy -zalety - odporny na starzenie, na wzrost
bezrobocia, na spadek produkcji Jaka jest ilość ludzi pracujących na jednego emeryta w Polsce i
Niemczech
1995r na jednego emeryta___2.19 2004______________~2,Q 1.0
2010______________1.94
2020______________1.76
2030_________________1.2
Polityka ochrony zdrowia
Ubezpieczenia zdrowotne mają 2 strony
• Ubezp. od ryzyka jakim jest choroba tj A) utrata zarobków, b), zwiększone wydatki
• Jakie aspekty towarzyszą ubezp. Zdrowotnym
a) aspekt ekonomiczny(utrata zarobków, zwiększone wydatki)
b) aspekt społeczny (lęk przed utratą zarobków,
c) aspekt medyczny -(ust. Medyczne) Na mocy Ustawy uchwalonej przez Sejm od 1920 roku w Polsce funkcjonuje Ubezp. Zdrowotne ale regionalne -Struktura regionalna ze względu na zróżnicowanie ziem Polskich po zaborach..
Niemieckie Ubezpieczenia zapewniały minimum Opieki Zdrowotnej i pomocy w razie choroby. 2
3 systemy ochrony zdrowia
• Zaopatrzeniowy
• ubezpieczenia Społecznego
• Mieszany
• 4-ty sposób zabezpieczenia zdrowotnego charakteryzuje się brakiem ogólnego systemu zabezpieczenia.
3. Ochrona zdrowia ma wymiar globalny, ogólnoludzki. Międzynarodowa Organizacja Zdrowia. „Zdrowie dla wszystkich" -Równość w opiece zdrowotnej
4. Wydatki na opieka lekarską zalezą od wieku ludności . poniżej 15 lat na dzieci 105% 15 - 45 w wieku produkcyjnym 100% 45 - 64 lata mężczyzn - 221% 45 - 64 lata kobiety 133% 65 - 74 lata mężczyzn 366% tj.3,5raza 65 - 74 lata kobiet 198% tj 2razy 75 i więcej na mężczyznę 4 x tyle
'" '" " kobietę 2 x tyle Najwyższe koszty związane z ochroną zdrowia dotyczą ludzi powyżej 75 Roku życia, oraz na dwa ostatnie lata życia
5. Podstawa opodatkowania w Polsce Składka zdrowotna do ZUS
• 8,50% podstawy opodatkowania z tego
• 7,75% z podatku odliczenia należnego podatku
• 0,75% każdy z nas płaci
Teraz mamy Narodowy Fundusz Zdrowia,
Który ma osobowość prawną ale tylko centralny, natomiast na
szczeblu woj. Nie.
Kiedyś było 17 Kas Chorych
Polityka mieszkaniowa
Cele polityki mieszkaniowej
• oddziaływanie państwa na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych społeczeństwa
• łagodzenie sprzeczności między koniecznością zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, a trudnościami infrastruktury, wynikającymi z wysokiej ceny szczególnie w relacji do dochodów.