Przywrotnik leśny

129a] Przywrotnik leśny - Alchemilla pastoralis

Surowcem zielarskim jest ziele przywrotnika.

Ziele zawiera garbniki, saponiny, żywicę, woski, sole mineralne, kwasy organiczne i

inne.

Wysuszone ziele ma zapach słaby, balsamiczny; smak cierpki, ściągający, słodko-

gorzkawy, śluzowaty.

Działa moczopędnie, przeciwzapalnie, regulująco na czynności żołądka i przemianę materii.

Stosuje się przy chorobach przemiany materii, miażdżycy, dolegliwościach żołądka i jelit, przy biegunkach, zaburzeniach wątroby i nerek, dolegliwościach stawowych i ogólnym wyczerpaniu.

Zewnętrznie zaleca się go okładów na rany, do przepłukań przy stanach zapalnych spojówek i innych błon śluzowych.

129b] Przywrotnik leśny - Alchemilla

Surowcem jest ziele Lecznicze są też owoce, „Rosę przywrotnikową” zbiera się do słoiczków bardzo wczesnym rankiem, potem przelewa do buteleczek z ciemnego szkła i przechowuje w lodówce; zbiór rosy z przywrotników jest oczywiście rzeczą wymagającą cierpliwości i czasu. Osobiście wierzę w jej moc leczniczą, musi być jednak odpowiednio zażywana i przez dłuższy czas.

Skład chemiczny: Do końca nie jest poznany. Zawiera olejek eteryczny, garbniki (ok. 8-10 %), saponiny,

kwasy organiczne, znaczne ilości wit. C, flawonoidy, karotenoidy, gorycze, żywicę, sole mineralne. Rosa zawiera aminokwasy, cukry, kwasy fenolowe, flawony, związki terpenowe i sole mineralne.

Przywrotnik działa przede wszystkim ściągająco, moczopędnie, odtruwająco, żółciopędnie, ogólnie wzmacniająco, przeciwzapalnie i odkażająco; wzmaga wydzielanie soków trawiennych, pobudza apetyt, przyśpiesza trawienie.

Wskazania: zaburzenie trawienia (wzdęcia, burczenie, przelewanie, odbijanie), uczucie pełności w brzuchu,

bóle brzucha, zaparcia, biegunka, stany zapalne i zakażeniowe jelit oraz żołądka, choroba wrzodowa,

schorzenia wątroby i trzustki, brak apetytu, osłabienie, złe samopoczucie, schorzenia skórne, zatrucia,

choroby zakaźne.

Napar: 2 łyżki ziela zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 min.; przecedzić. Pić kilka razy dz. po

150-200 ml; niemowlęta ważące 3-4 kg -1 łyżeczka, 5-6 kg - 1 i pół łyżeczki do herbaty, 7-8 kg - 2 łyżeczki płynu, 3-4 razy dz.; dzieci ważące 9-10 kg - 1 łyżka, 15-20 kg - 2 łyżki, 25-30 kg - 3-4łyżki naparu 3-4 razy dz. lub w razie potrzeby częściej.

Odwar: 2 łyżki ziela zalać 2 szkl. wody; gotować 5 minut; odstawić na 10 minut; przecedzić. Pić jak napar.

Nalewka przywrotnikowa - Tinctura Alchemillae: 1 szkl. ziela zalać 500 ml wódki lub wina; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 3 razy dz. po 10 ml. Skórę przetłuszczającą się, z pryszczami i stanami

zapalnymi przemywać nalewką 4 razy dz.; leczy także opryszczki i owrzodzenia.

Odwarem płukać jamę ustną przy stanach zapalnych i ropnych, przepłukiwać pochwę oraz stosować do

lewatyw przy hemoroidach, stanach zapalnych, niestrawności i parciu na kał.

Z naparu przywrotnikowego robić okłady na chore oczy (pieczenie, łzawienie,

światłowstręt, zapalenie, świąd, osłabienie wzroku; jednocześnie zażywać wit. A,

Linomag - płyn (2 razy dz. po 1 łyżeczce), wit. E oraz dodatkowo preparat mineralno-witaminowy).

Ocet przywrotnikowy - Acetum Alchemillae: pół szkl. świeżego lub suchego ziela zalać 250 ml octu spożywczego; wytrawiać 14 dni; przefiltrować.

Stosować do: płukania jamy ustnej (1 łyżka octu na 1 szkl. wody przegotowanej), pochwy i warg

sromowych (100 ml octu na 1 l wody lub naparu rumiankowego) przy stanach ropnych i zapalnych;

przemywania skóry w celu jej zakwaszenia i odkażenia (skóry delikatnej, uszkodzonej mydłami,

łojotokowej, z wągrami, stanami zapalnymi, z trądzikiem i wrzodami) - 1 łyżka octu na 1 szkl. wody;

płukania włosów uszkodzonych, wypadających, łamliwych, z łupieżem, w celu ich zakwaszenia i

rozjaśnienia (200 ml octu na 2 l wody); okładów na miejsca opuchnięte i owrzodzenia oraz ropnie (100 ml octu na 100 ml wody; zmoczyć płat waty obficie w płynie i położyć na chore miejsce, przykryć folią i jeśli to jest możliwe zabandażować na 3 godziny; okłady zmieniać i stosować 3 razy dz.).

„Rosę przywrotnikową” zażywać 3 razy dz. po 15 kropli przez przynajmniej 20 dni; kuracje powtarzać co 2 tygodnie.

Można też postąpić następująco: 100 ml „rosy przywrotnikowej" wymieszać z 50 ml alkoholu 40% i 50 ml miodu, dodać 2 goździki, 2 szczypty wanilii i cynamonu.

Zażywać 3 razy dz. po 1 łyżeczce jako środek wzmacniający, „czyszczący krew" i poprawiający

samopoczucie.

Sok przywrotnikowy - Succus Alchemillae: świeże liście lub całe ziele przywrotnika zmielić przez

maszynkę do mięsa; każdą 1 szkl. miazgi zalać 1 szkl. ciepłej przegotowanej wody; odstawić pod

przykryciem na 6 godzin, po czym otrzymany wyciąg oddusić od masy roślinnej. Sok pić 4 razy dz. po 50 ml. Można go zakonserwować poprzez zalanie alkoholem 40-70% (100 ml soku na 200 ml wódki), miodem i winem (100 ml cukru, 100 ml soku, 100 ml miodu i 200 ml wina zmieszać razem) lub wódką i miodem (100 ml soku + 100 ml miodu + 200 ml wódki - zmieszać) i zażywać 4 razy dz. po 1 łyżce.

Wartościowy jest też sok przytuliowy (Galium - przytulia) zmieszany z gliceryną, miodem i sokiem

cytrynowym (proporcja 1:1:1:0,5 części), który działa lekko przeczyszczająco (działanie dodatkowe), a

zażywa się go wówczas 3 razy dz. po 1 łyżce.

---