Księga Rodzajów

Rozdział 1

Stworzenie świata- 7 dni

Rozdział 2

7 dzień- odpoczywał

Drugi opis stworzenia człowieka

(ulepił z prochu ziemi)

Opis Edenu

Zakaz jedzenia z drzewa poznania dobra i zła

Nazwanie zwierząt

Stworzenie kobiety z żebra Adama

Rozdział 3

Kuszenie węża

Zjedzenie owocu

Pozbawienie węża członków

Kobieta- będzie rodzić w bólach

Mężczyzna- trudy życia

Wygnanie z raju

Rozdział 4

Kain i Abel

Rozdział 5

Potomkowie Kaina

3 dziecko Adama i Ewy-Set

Enosz (wnuk) zaczął praktykować wyznawanie wiary

Rozdział 6

Potomkowie Seta (Setyci)

…Noe- synowie Sem, Cham i Jafet

Zepsucie moralne ludzkości

Zapowiedź potopu

Budowa Arki

Rozdział 7

Zebranie zwierząt (7 czystych, 2 nieczystych)

Potop (40 dni i 40 nocy padało)

Wody stale się podnosiły na ziemi przez 150 dni

Rozdział 8

Bóg sprowadził wiatr- wody zaczęły opadać

Arka stanęła na górze Ararat

Przez 10 miesięcy woda opadała

Noe wypuścił kruka (ten wracał)

Potem wypuścił gołębice i nic, za drugim razem przyniosła gałązke, za trzecim nie wróciła

Przymierze Boga z Noem

Noe zbudował ołtarz. Obietnica nigdy więcej potopu.

Rozdział 9

(Kto zabije kogoś, tego trzeba zabić)

Przymierze- nigdy więcej potopu

Znak przymierza- tęcza

Cham był ojcem Kanaana. Zobaczył ojca pijanego i zawołał braci. Noe po obudzeniu przeklął Kanaana. Błogosławi Semowi i Jafetowi.

Rozdział 10

Potomstwo Sema, Chama i Jafeta

Opis gdzie kto mieszkał i czym się zajmował

Rozdział 11

Wieża Babel

Pomieszanie języków

Nazwa Babel-od tego wydarzenia

Potomkowie Sema

Terach (pra pra pra pra pra pra wnuk Sema) miał synów: Brama, Nachora i Harana

Haran- ojciec Lota, (zmarł)

Abram- żona Saraj (niepłodna)

Nachor- żona Milka (córka Harana, siostra Jiska)

Terach z Abramem, Lotem i Saraj wyruszyli z Ur Chaldejskiego do Kanaan, ale osiedlili się w Charanie.

Rozdział 12

Bóg powołuje Abram

Dotarli do Kanaan. Koło Sychem- budowa ołtarza.

Głód w Kanaanie, poszli do Egiptu. Saraj- ładna, więc kazał jej udawać siostrę. Zabrali ją na dwór faraona. Abram dostał za nią dobytek. Bóg dotknął karami faraona, więc ten oddał Saraj i kazał Abramowi iść.

Rozdział 13

Rozstanie Abrama z Lotem. Lot- wschód, ziemia Jordanu, aż do Sodomy.

Abram- Kanaan

Rozdział 14

Wyprawa wojenna królów mezopotamskich.

Zwycięzcy uprowadzili Lota z dobytkiem, bo mieszkał w Sodomie.

Abram+300 nocą napadł i uwolnił Lota. Abram nie chciał nagrody od króla Sodomy.

Rozdział 15

Zapowiedź licznego potomstwa

(wyrzuty Abrama o braku potomka)

zapowiedź 400 lat niewoli

Przymierze

Rozdział 16

Saraj dała niewolnice Hagar Abramowi. Hagar zaczęła nie szanować swej pani, dlatego Saraj upokorzyła ją. Hagar uciekła, ale Anioł Pański znalazł ją na pustyni i kazał nazwać syna Izmael i obiecał liczne potomstwo.

Rozdział 17

Przymierze Boga z Abramem (zmiana imienia na Abraham)

Obrzezanie. (osiem dni po urodzeniu)

Zmiana imienia żony z Saraj na Sara.

Nie wierzył, że w tym wieku jeszcze będzie miał dziecko (miał 99 lat, a Sara 90)

Bóg Kazał nazwać syna Izaak. Obiecał, że będzie za rok.

Rozdział 18

3 mężczyzn spotkał i zaprosił ich do siebie. Kazał przyrządzić tłuste cielę. Obiecali, że za rok będą mieli syna. Bóg zdradził Abrahamowi, że chce zniszczyć Sodomę. Licytuje się Abraham (a jeśli jest tam 50 sprawiedliwych, 45, 40, 30, 20, 10 i niżej nie zszedł)

Rozdział 19

2 aniołowie spotkali Lota w bramie Sodomy. Namówił ich, żeby spali u niego. Mężczyzni Sodomscy chcieli się „zabawić” gośćmi. Lot zaproponował swoje dwie córki. Mężczyźni rzucili się na niego, ale aniołowie go wciągnęli do domu i oślepili mężczyzn. Aniołowie kazali im uciekać z miasta. Chciał wziąć zięciów, ale mu nie uwierzyli. Zabronili im oglądać się za siebie. Lot schronił się w mieście Soar. Bóg spuścił deszcz siarki i ognia na Sodomę. Żona Lota obejrzała się i stała się słupem soli.

Lot zamieszkał z 2 swymi córkami w górach. Te upiły ojca i położyły się z nim.

Syn starszej- Moab (Moabici)

syn młodszej- Ben-Ammi (Ammonici)

Rozdział 20

Abraham w Gerarze mówił o Sarze, że jest jego siostrą. Król Abimelek wziął ją , Ale Bóg go ostrzegł we śnie. Abraham wymigał się jakoś i znowu dostał dużo dóbr. Bóg- niepłodność wszystkim w domu Abimeleka za Sarę, Abraham ich uzdrowił.

Rozdział 21

Sara urodziła Izaaka. (Abraham miał 100 lat). Wielka uczta, gdy Izaak odstawiony od piersi. Sara chciała, żeby Abraham wypędził Izmaela i Hagar. Hagar poszła na pustynie, a gdy skończyła im się woda, czekała aż syn umrze. Ale Anioł Pański wskazał jej studnie. Gdy chłopiec dorósł wziął za żonę Egipcjankę.

Przymierze Abrahama z Abimelekiem. (wzmianka o kłótni, o studnie z wodą). Znowu dał mu trzody. Beer-Szeba -nazwa miejscowości, bo złożyli tam przysięgę.

Rozdział 22

Bóg wystawia Abrahama na próbę. Kazał mu iść do miejscowości Moria. Izaak się pytał gdzie jagnię? Już go związał, kiedy anioł powstrzymał jego rękę. Znalazł barana w zaroślach. Nazwał miejsce „Pan widzi”. Obietnica licznego potomstwa. Wrócił do Beer-Szeby.

Potomkowie Nachora i Milki

Rozdział 23

Sara- 127 lat życia. Chciał kupić grób od Chetytów. Ci chcieli mu dać za darmo. On sobie upatrzył grotę Efrona. Targowali się czy ma zapłacić czy za darmo. W końcu zapłacił. Pochował w pieczarze na polu Makbela żonę.

Rozdział 24

Abraham prosił sługę o znalezienie żony dla Izaaka z potomków Nachora. Sługa modli się, by tą dobrą była ta, co da mu się napić i jego wielbłądom. Rebeka (wnuczka Nachora) przyszła i naniosła tyle wody, że wszyscy się napili. Poprosił ją o miejsce na nocleg.. Brat Rebeki, Laban zaprosił go do siebie. Sługa najpierw przedstawił swą prośbę nim zaczął jeść. Zgodzili się wszyscy na małżeństwo, Rebekę zapytali następnego dnia i chciała. Pojechali. Izaak właśnie szedł przez pole i zobaczył Rebekę i ona jego. Wzięli ślub.

Rozdział 25

Abraham poślubił jeszcze Keturę. Miał z nią dużo dzieci. W wieku 175 lat zmarł. W pieczarze Makpela go pochowali. Izaak zamieszkał w pobliżu studni Lahaj-roi.

Potomkowie Izmaela. (od nich nazwy miejscowości, gdzie mieszkali)

Izaak z Rebeką (niepłodną) miał bliźniaki.

1 syn- czerwon, owłosiony- Ezaw. Drugi- Jakub- trzymał pierwszego za piętę. Ezaw- myśliwy. Jakub-spokojny. Izaak kochał Ezawa (smaczne potrawy z dziczyzny przyrządzał), Rebeka kochała Jakuba.

Kiedyś Jakub gotował jakąś potrwę, Ezaw wrócił z pola głodny. Poprosił go o troche, bo umiera z głodu. Na to Jakub powiedział: dobrze, ale zrezygnuj z pierworództwa. Ezaw zgodził się i przysiągł mu. Jakub dał mu chleb i gotowaną soczewicę.

Rozdział 26

Głód w kraju. Izaak poszedł do Geraru (Bóg zabronił mu iść do Egiptu). O żonie swojej mówił, że jest jego siostrą. Abimelek zauważył, że to żona, wyrzucił Izaakowi kłamstwo i zabronił poddanym zbliżać się do Rebeki (bo znowu będzie nieszczęście). Izaak miał liczne plony. Filistyni z zazdrości zasypali mu studnie. Abimelek kazał mu odejść, bo był zamożniejszy. 2 spory o studnie. Postanowili jednak zawrzeć przymierze. Wyjaśnienie nazyw Beer-Szeba(znowu).

Ezaw (40 lat) wziął za żonę Jehudit, córkę Chittyty Beriego i Bosman, córkę Chittyty Elona. Były one powodem zgryzoty Izaaka i Rebeki.

Rozdział 27

Izaak postanawia dać błogosławieństwo Ezawowi. Najpierw karze mu upolować i przyrządzić coś smacznego. Rebeka karze Jakubowi przynieść ze stada koźlę i powiedziała, że sama przyrządzi. A, że Ezaw był owłosiony, to owinęła Jakubowi skórę kozła wokół rąk. Izaak ledwo widział, ale stwierdził, że „głos jest Jakuba, ale ręce Ezawa”. Jak już się najadł, to pobłogosławił Jakubowi. W tym momencie wrócił Ezaw , dał potrawę i chciał błogosławieństwa. A ojciec powiedział, że już dał. Błogosławieństo mu dał, że będzie służył swemu bratu. Ezaw postanowił zabić Jakuba (po śmierci Izaaka). Rebeka powiedziała o tym Jakubowi i zasugerowała, żeby poszedł do jej brata Labana, do Charanu i tam przeczekał.

Rebeka narzeka na żony Ezawa…

Rozdział 28

Dlatego Izaak kazał Jakubowi wziąć żonę z rodziny Betuela, ojca Rebeki. Kiedy Ezaw usłyszał, że jego rodzice nie lubią Kanianek, wziął sobie trzecią żonę, córkę Izmaela.

Jakub zatrzymał się na nocleg. Sen o drabinie, aniołowie schodzili i wchodzili. Bóg obiecuje mu ten kraj. Nazwał to miejsce Betel. Kamień potawił jako stelę.

Rozdział 29

Jakub przy studni wypytywał o Labana. Córka Labana, Rachela przyszła nakarmić trzodę. Jakub obiecał służyć przez 7 lat za Rachele. Na weselu okazało się, że wyszedł za starszą siostrę Racheli, Leę. Laban obiecał mu Rachelę za kolejne 7 lat. Lea urodziła syna Rubena, potem Symeona i Lewiego i Judę. Rachela była bezpłodna.

Rozdział 30

Rachela prosiła Jakuba, aby i jej dał dziecko. W końcu dała mu niewolnicę. Ta urodziła mu synów. Pierwszego nazwała Dan, drugiego Neftani. Niewolnica Lei urodziła synów: Gad i Aser. Ruben przyniósł matce (Lei) mandragorę (sprzyja płodności). Rachela wytargowała ją od siostry za noc z Jakubem. Lea urodziła jeszcze Issachar, Sabula i córkę Gina. Rachela- Józef, pierwszy syn.

Jakub chciał już odejść. Jako zapłatę wziął owce czarne i koźlęta tylko pstre i cętkowane. Jakub rozmnażał zwierzęta tak, żeby więcej było pstrych.

Rozdział 31

Synowie Labana byli źli na Jakuba. Bóg we śnie kazał mu wracać. Opowiedział żonom sen. Rachela ukradła ojcu posążki domowe (bóstw). Wszyscy uciekli w tajemnicy. Laban ścigał go, po 7 dniach dogonił, ale Bóg we śnie zabronił mu żądać czegokolwiek. Na wzgórzu Gilead upominał się tylko o posążki. Rachela ukryła je pod siodłem i usiadła na nim. Laban nie znalazł zguby. (Jakub 6 lat służył za trzode, a 14 za córki). Jakub i Laban zawarli zgodę na pagórku z kamieni, które zebrali, że nie będą napadać na siebie nawzajem. Zabili zwierzęta na ofiarę.

Rozdział 32

Następnego dnia poszli w swoje strony. Napotkał Aniołów Bożych. Wysłał posłów do brata Ezawa. A ten szedł już z 400 ludźmi na niego. Podzielił ludzi na 2 obozy (by jeden przetrwał). Zebrał liczne stada w darze Ezawowi. Chciał przebłagać brata i poczekać na niego, ale w nocy uciekł z żonami i dziećmi.

Przez całą noc zmagał się z kimś. Chciał błogosławieństwa. Zapytał z kim walczy, a tu Bóg. (poraził go w staw biodrowy i okulał) Zmiana imienia na Izrael.

Rozdział 33

Jakub bił pokłony przed Ezawem, a ten go przytulił. Jakub nalegał by Ezaw przyjął stada. Kazał Ezawowi iść przodem.

Rozdział 34

Dina, córka Jakuba od Lei. Książe Sychem porwał ją i wykorzystał. Król Chamor chciał ślubu, bo Sychem się zakochał. Synowie Jakuba kazali się obrzezać ludowi Chamora. Na 3 dzień doznawali wielkiego bólu i wtedy 3 synowie Jakuba wymordowali mężczyzn. Inni synowie obrabowali miasto. Jakub był zły na synów.

Rozdział 35

Bóg kazał iść Jakubowi do Betel i wznieść tam ołtarz. Zabrał wizerunki obcych bogów wszystkim i zakopał je. Bóg powiedział Jakubowi, że odtąd będzie się nazywał Izrael. W drodze powrotnej Rachela zaczęła rodzić. Umarła. Syna Jakub nazwał Beniamin.

12 synów Izraela.

Rozdział 36

Potomkowie Ezawa- Edomici.

Rozdział 37

Jakub mieszkał w Kanaanie.

Izrael najbardziej miłował Józefa. Dostał szatę z długimi rękawami. Opowiedział braciom sen o snopkach, ich snopki oddały pokłon jego snopkowi. Kolejny sen był o słońcu, księżycu i gwiazdach, które oddały mu pokłon. Bracia nie lubili za to Józefa. Ojciec wysłał Józefa do Słychem, do braci, pasających trzody. Postanowili podstępnie go zabić. Ruben przeciwstawił się. Kazał wrzucić go do studni na środku pustyni (a chciał go uwolnić). Mijała ich karawana i bracia sprzedali Józefa za 20 sztuk srebra. Ruben rozpaczał, jak się dowiedział. Szatę Józefa zamoczyli krwią kozła i odesłali ojcu. Miedianici sprzedali Józefa w Egicie urzędnikowi Faraona.

Rozdział 38

Juda wziął Szuę za żonę. Tamar miała pecha z mężami (umarł pierwszy syn Judy, potem drugi, a trzeci był jeszcze dzieckiem i musiała czekać aż dorośnie). Przebrała się jak nierządnica a Juda z nią legł. Obiecał dać jej koźlątko, a w zastawie dał pieczęć i laskę. Nie odzyskał tego. Kazał ją ukamieniować, bo nie wiedział, że to jego synowa. Wyszło na jaw, więc „uniewinnił ją”. Ona urodziła mu bliźniaki (1 wystawił rączkę, położna zawiązała czerwoną wstążkę, a 2 urodził się wcześniej), dlatego pierwszego nazwała Zerach, a drugiego Peres.

Rozdział 39

Józefowi sprzyjał Bóg, dlatego został zarządcą majątku egipcjana. Potifarowi powodziło się. Żona Potifara chciała się przespać z Józefem, kiedy odmówił wyrwała mu płaszcz i powiedziała, że on chciał ją wykorzystać. Potifar kazał go wysłać do więzienia.

Bóg był z nim i w więzieniu, więc naczelnika sobie zjednał i tam też miał władzę.

Rozdział 40

Podczaszy i piekarz króla znaleźli się w więzieniu. Obaj mieli sen. Podczaszy: krzew winny z 3 gałązkami zakwitł. Wycisnął owoce i dał faraonowi. Józef wyjaśnił, że za 3 dni odzyska wolność. Poprosił go o wstawiennictwo u faraona. Piekarz: 3 kosze pieczywa dla faraona niósł na głowie, wydziobywały je ptaki. Józef: za 3 dni zawiśniesz na drzewie, a ptaki będą dziobać twoje ciało. Podczaszy zapomniał jednak o Józefie, kiedy się spełniło.

Rozdział 41

2 lata później faraon miał sen. 7 pięknych i tłustych krów wyszło z Nilu, za nimi 7 chydych i brzydkich, które pochłonęły te pierwsze. Drugi sen- 7 kłosów zdrowych i pięknych, potem pochłonęło je 7 kłosów pustych i zniszczonych wiatrem. Rano faraon wezwał wróżbitów, ale nikt nie potrafił tego wyjaśnić. Wtedy podczaszemu przypomniało się o Józefie. Ten, z boską pomocą wyjaśnił, że będzie 7 lat obfitości i 7 lat głodu. Zasugerował, żeby nagromadzić żywność i wybrać zarządcę. Faraon wybrał Józefa. Dał mu wiele względów i żonę Senat (córka kapłana). Józef jeździł po państwie i zbierał żywność. Asenat dała mu 2 synów: Manasses i Efraim. Gdy nastał głód Józef rozdzielał zborze.

Rozdział 42

Gdy Jakub usłyszał, że w Egipcie jest zborze wysłał 10 synów tam (zostawił najmłodszego, Beniamina, przy sobie). Bracia oddali pokłon Józefowi i prosili o żywność. Józef rozpoznał ich i zarzucił im, że są szpiegami. Po 3 dniach zamknął Symeona, a reszcie dał zborze i kazał iść po Beniamina. Potajemnie dał im worki ze zbożem, oddał pieniądze za nie i dał żywność na drogę. W domu Jakub nie chciał się zgodzić. Ruben powiedział, że Jakub może zabić jego 2 synów, jeśli nie wróci z Beniaminem.

Rozdział 43

Gdy skończyła się żywność Izrael w końcu zgodził się puścić Beniamina, ale kazał im wziąć dary dla tego władcy. Gdy Józef ich zobaczył, urządził ucztę. Wrócił z Symeonem do nich. Oddali mu pokłon do ziemi i przekazali ukłony od ojca. Jak zobaczył Beniamina znowu się rozpłakał. Posadził ich osobno do stołu i posyłał im porcje, a porcja dla Beniamina było 5 razy większa.

Rozdział 44

Józef kazał przełożonemu napełnić ich worki żywnością, a do najmłodszego włożyć srebrny puchar i oskarżyć ich o kradzież. Obiecali, że ten, u którego znajdą puchar zostanie niewolnikiem. Wszyscy postanowili się oddać w niewolę, ale Józef chciał tylko Beniamina. Oni twierdzili, że ojciec umrze z żalu, jeśli odebrany mu będzie Beniamin. Juda chciał się zamienić.

Rozdział 45

Gdy wrócili Józef kazał wszystkim wyjść i rozpłakał się przed braćmi. Pytał, czy ojciec żyje. Kazał im przyprowadzić ojca, by zamieszkał w ziemi Goszen. Faraon obiecał im najlepszą ziemię i wszelkie bogactwa Egiptu. Józef dał im wiele prezentów. Jakub nie mógł uwierzyć, a potem się ucieszył.

Rozdział 46

Izrael wyruszył z całym swym dobytkiem. Bóg obiecał nie opuszczać go. Wymienia potomków Jakuba (w sumie 70). Józef rzucił się na szyję ojcu. Jakub stwierdził, że teraz może umrzeć. Kazał im powiedzieć faraonowi, że są pasterzami trzód, bo Egipcjanie brzydzą się pasterzami mniejszego bydła (?)

Rozdział 47

Powiedzieli faraonowi, co im Józef przykazał. Józef osiedlił w najżyźniejszej części kraju swą rodzinę- ziemi Ramses.

Józef gromadził pieniądze, za zborze, które sprzedawał. Jak skończyły się pieniądze sprzedawał za stada, rok później sprzedawał za ziemię, tak cała ziemia stała się faraona (prócz kapłanów). Od tego momentu 1/5 plonów należy oddawać faraonowi.

Gdy Izrael umierał prosił Józefa, by go pochował nie w Egipcie, ale z przodkami.

Rozdział 48

Izrael zachorował. „zaadoptował” jako swoich, 2 synów Józefa. Izrael pobłogosławił ich, ale młodszego- Efraima prawą ręką, a pierworodnego Manassesa lewą. Józef chciał przemienić ręce, ale Izrael stwierdził, że młodszy będzie panować nad starszym.

Rozdział 49

Jakub zebrał swych synów i im błogosławił, każdemu według zasług.

Ruben- górował nad innymi, ale nie będzie już, bo wszedł do łoża swego ojca (?)

Symeon i Lewi- ich miecze zadawały gwałt, więc rozproszy ich.

Juda- był jak lew. Będzie dzierżył berło aż przyjdzie prawowity władca.

Issachar- osioł kościsty, wyleguje się, ale będzie niewolnikiem zmuszonym do pracy.

Dan- będzie sądzić (jak żmija)

Gad- będą go napadać zbójcy, a on im na pięty będzie następował.

Aser- będzie dostarczał przysmaków królewskich.

Neftali- daje miłe przepowiednie.

Józef- latorośl owocująca, Bóg mu błogosławi, jest księciem wśród braci.

Beniamin-wilk drapieżny, rano rozrywa zdobycz, a wieczorem rozdziela łupy.

Jakub przykazał się pochować w pieczarze na polu Efrona, gdzie Abraham. Potem wyzionął ducha.

Rozdział 50

Józef płakał nad ojcem. Lekarze 40 dni balsamowali Izraela. Egipcjanie 70 dni opłakiwali go. Józef poprosił faraona o zgodę na podróż do grobu. Poszli wszyscy, nawet urzędnicy egipscy. Prze 7 dni obchodzili uroczystość żałobną.

Bracia Józefa powiedzieli mu, że ojciec przed śmiercią kazał im przebaczyć. Józef obiecał żywić ich potomków. Józef zapowiedział, że kiedyś Bóg poprowadzi ich do Ziemi Obiecanej. Prosił, żeby wtedy zabrać jego szczątki.

*Jakub=Izrael

---